بخشی از مقاله
چکیده
استفاده از مکمل های مجاز ورزشی در سال های اخیر به یکی از مهم ترین بخش های آماده سازی یک ورزشکار برای حضور در میدان رقابت تبدیل شده است. هدف از انجام این تحقیق تاثیر مصرف کوتاه مدت کراتین بر حداکثر گشتاور، زمان رسیدن به حداکثر کشتاور و حداکثر توان عضلات اکستنسور زانو در سرعت 60 و 180 درجه بر ثانیه بود. حداکثر گشتاور، زمان رسیدن به حداکثر گشتاور و حداکثر توان زانوی پای برتر 24 ورزشکار جوان توسط دستگاه ایزوکینتیک در سرعتهای زاویه ای 60 و 180 درجه بر ثانیه، قبل و بعد از مصرف مکمل کراتین اندازهگیری شد. مصرف مکمل کراتین در پنج روز متوالی همراه با وعدههای اصلی غذایی توسط گروه تجربی مصرف شد. از روش آماری تحلیل کواریانس برای تجزیه و تحلیل اطلاعات استفاده شد. تغییر معنی داری در حداکثر گشتاور، زمان رسیدن به حداکثر گشتاور و حداکثر توان زانو پس از مصرف کوتاه مدت کراتین در هیچ کدام از سرعت های 60 و 180 درجه بر ثانیه مشاهده نشد. مصرف کوتاه مدت 5 - روزه - کراتین موجب بهبود حداکثر گشتاور، زمان رسیدن به حداکثر گشتاور و حداکثر توان در سرعت 60 و 180 درجه بر ثانیه نمی شود.
مقدمه
استفاده از مکمل های مجاز ورزشی در سال های اخیر به یکی از مهم ترین بخش های آماده سازی یک ورزشکار تبدیل شده است. از جمله آن ها میتوان به کراتین و بتا-آلانین اشاره کرد. مبنای استفاده از کراتین، افزون سازی فسفوکراتین، ATP و به طبع آن به تاخیر انداختن خستگی زودرس است. بررسی مطالعات مرتبط نشان دهنده نتایج ضد و نقیض می باشد طوری که عده ای معتقد به افزایش قدرت در پی مصرف کراتین هستند در حالی که عده ای دیگر معتقدند متابولیسم عضله پس از مصرف کراتین تجمع لاکتات کمتری را به دنبال دارد. منابع علمی توصیه به مصرف 45 دقیقه قبل از تمرین کرده اند در حالی که اکثر ورزشکاران 20 دقیقه قبل از تمرین مصرف می کنند. با توجه به این عدم توافق و مورد مقایسه قرار نگرفتن اثرات این مکمل بر بسیاری از فاکتورهای آمادگی جسمانی، لذا هدف این پژوهش، تاثیر مصرف کوتاه مدت کراتین بر حداکثر گشتاور، زمان رسیدن به حداکثر گشتاور و حداکثر توان عضلات اکستنسور زانو در سرعت 60 و 180 درجه بر ثانیه بود.
روش شناسی
جامعه آماری این تحقیق نیمه تجربی را 24 نفر از دانشجویان دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه خوارزمی؛ بدون استفاده از رژیم غذایی خاص و مکمل، تشکیل دادند. پارامترهای حداکثر گشتاور - به ازای وزن هر فرد - و زمان رسیدن به حداکثر گشتاور عضلات بازکننده زانوی پای برتر مستقیماً بوسیله دستگاه ایزوکینتیک با ضریب تغییرات پایین تر از عدد 15، همراه با تشویق کلامی برای اعمال حداکثر تلاش آزمودنی ثبت شد. پارامتر اوج توان از حاصل ضرب حداکثر گشتاور در سرعت زاویه ای انقباض انجام شده محاسبه گردید. پس از انجام پیش آزمون، آزمودنی ها به طور تصادفی یکسو کور در پنج گروه 8 نفره - کراتین، دارونما و کنترل - قرار گرفتند. مکمل ها ساخت شرکت سایتک - scitec - آمریکا بود که در 5 روز متوالی مصرف شد. گروه دارونما از مکمل گلوکز استفاده کردند. 20 بسته مکمل کراتین و گلوکز 5 گرمی در اختیار افرا گروه تجربی کراتین و دارونما قرار گرفت.آنها روزی 4 بسته از مکمل ها را در 250 سی سی آب ولرم حل کرده و همراه صبحانه، نهار، شام و قبل از خواب مصرف کردند.آزمودنی ها در طول دوره مصرف مکمل ها از مصرف هر گونه مواد حاوی کافئین و همچنین مقادیر بیش از اندازه - بیش از300 گرم در روز - هر گونه گوشت سفید و قرمز خوداری نمودند. در نهایت پس آزمون مربوط به ویژگیهای مکانیکی عضلات بازکننده زانو در سرعتهای 60 و 180 درجه برثانیه بلافاصله در روز پس از پایان دوره-ی بارگیری به عمل آمد.
یافته ها
بحث و نتیجه گیری
شیوهرایج مصرف کراتین در ورزشکاران غالباً 20 دقیقه قبل از تمرین می باشد ولی در منابع علمی برای بهره برداری حداکثری، توصیه به استفاده 45 دقیقه قبل از تمرین شده است. لذا در این تحقیق هدف بررسی این تناقض بود. همان طور که نتایج نشان داد مصرف کراتین 20 دقیقه قبل از تمرین باعث بهبود حداکثر گشتاور، زمان رسیدن به حداکثر گشتاور و توان نشد. در تبیین نتایج به دست آمده می توان گفت؛ مصرف 5 گرم کراتین قبل از تمرین باعث افزایش کراتین در خون می شود ولی در این بازه زمانی وارد عضله نمی شود و 20 دقیقه دیگر زمان نیاز است که وارد عضله شده تا بتواند سطح انرژی عضله را بالا نگه داشته و مانع از افت ATP عضله شود. نتایج این پژوهش با نتایج مطالعات افرادی نظیر هافمن، کرنیش، آهمون و .. همسو و با نتایج مطالعه جانسون ناهمسو بودعلت. احتمالی ناهمسویی احتمالاً به دلیل تفاوت در مدت زمان بارگیری بوده است.
جدول.1 خلاصهی نتایج تحلیل کوواریانس برای بررسی اثر مکملها بر پارامترها منبع واریانس پیش آزمون
گروه
سرعت گروه× سرعت پیش آزمون گروه سرعت گروه× سرعت پیش آزمون گروه سرعت گروه× سرعت