بخشی از مقاله
چکیده
هدف از این پژوهش تولید فیلم حاوي مواد ضد باکتري طبیعی بود. پلی وینیل الکل به علت خواص نیمه کریستال، زیست سازگار، آب دوست، پایداري شیمیایی و حرارتی، استحکام کششی بالا، انعطاف پذیري خوب و قابلیت تشکیل فیلم به عنوان بستر فیلم تولیدي برگزیده شد و مازو به علت خاصیت دارویی بالا به عنوان ماده ضد باکتري انتخاب گردید. فیلم ها به دو روش مخلوط - فیلم تشکیل شده از %40 محلول پلی وینیل الکل %10 و%60 محلول مازو:استیک اسید:آب:اتیل استات با ترکیب درصد 25:45:15:15 درصد - و غوطه وري - فیلم تشکیل شده از محلول پلی وینیل الکل 10% غوطه وري شده در محلول هاي مازو:استیک اسید با ترکیب درصد 40:15 درصد ومازو:استیک اسید:اتیل استات با ترکیب درصد 25:15: 15 درصد - به دست آمدند و با کمک گلوتارآلدئید کراس لینک شدند. فیلم تولید شده پلی وینیل الکل حاوي مازو - مخلوط - علاوه بر شفافیت داراي انعطاف پذیري خوبی بودند که این دو پارامتر از جمله پارامترهاي مورد توجه در پانسمان هاي مدرن میباشند. پس از تولید فیلم ها به بررسی جذب رطوبت و خاصیت ضد باکتري فیلم تولید شده پرداخته شد. طی آزمایشهاي به عمل آمده فیلم غوطه وري شده در محلول مازو استیک اسید، خاصیت ضد باکتري بهتر و تورم ثابت نسبت به دیگر فیلم ها دارا بود.
کلید واژه- پلی وینیل الکل،غوطه وري،فیلم،گلوتارآلدهید،مازو
-1 مقدمه
از عوامل مهم در درمان زخم، کنترل رطوبت اطراف زخم، جداسازي ترشحات در حین درمان و از بین بردن باکتري هاي تشکیل شده در سطح زخم است. در درمان زخم ها توسط بعضی از مواد شیمیایی میکرو ارگانیسم ها ي مقاوم به آنتی بیوتیک به وجود می آیند که باعث کاهش امکان درمان می شوند. به همین دلیل تحقیقات بر روي گیاهان و مواد طبیعی ضد میکروب در حال انجام است.مازو گیاهی است که عامل مولد آن زنبور است. مازو بیش از 65 درصد تانن دارد که تانن از طریق گروه هاي هیدروکسیل و کربوکسیل فراوان قابلیت اتصال به ترکیبات پروتئینی را داشته و فعالیت ضد میکروبی مناسبی از خود نشان می دهد .[1]پلی وینیل الکل به عنوان یک پلیمر نیمه کریستالی زیست سازگار و آب دوست با ویژگی هاي پایداري شیمیایی و حرارتی مناسب و نیز استحکام کششی و انعطاف پذیري بسیار خوب و قابلیت تشکیل فیلم شناخته می شود .[2]
همچنین در طی آزمایش به دلیل این که پلی وینیل الکل پلیمري آب دوست است و پس از تبدیل شدن به الیاف و فیلم در محیط هاي آبی ناپایدار است بایستی با استفاده از روش هاي شیمیایی یا فیزیکی اتصال عرضی شود. روش هاي اتصال عرضی این پلیمر عبارتند از : روش القایی انجماد-ذوب، روش اصلاح حرارتی، پرتو دهی و اصلاح شیمیایی - استفاده از کراس لینکر - .[3]طبق تحقیقاتی که لیلا و همکاران در خاصیت ضد میکروبی عصاره هاي متانولی و اتانولی و آبی بر روي تعدادي باکتري گرم مثبت و گرم منفی بررسی کردند که عصاره متانولی خاصیت ضد میکروبی بهتري از خود نشان داد .[4]همچنین تحقیقات اطهر یگانه بر روي تولید پانسمان ضد باکتري پلی وینیل الکل حاوي مازو نشان داد که محلول 10 درصد وزنی پلی وینیل الکل بهترین غلظت و نانو الیاف رهایش کنترل شده تري نسبت به فیلم دارد .[5]
-2 تجربیات/تئوري
-2-1 مواد
پلی وینیل الکل72000 مرك، مازو، استیک اسید مرك، اتیل استات مرك، اتانول مرك، گلوتارآلدئید، بافرفسفات
-2-2 تهیه فیلم هاي پلیمري
جهت تهیه ي فیلم محلول پلی وینیل الکل حاوي مازو - مخلوط - ابتدا سعی گردید مقدار مشخصی از مازو در محلول 10درصد پلی وینیل الکل - حلال اتانول:آب - 70 :30 حل کرده تا محلولی همگن به دست آید. اما به محض مخلوط شدن مازو با محلول پلی وینیل الکل جدایی فازي رخ داده و محلول از حالت همگن خارج می شود. زیرا مازو داراي گروههاي عاملی هیدروکسیل فراوان بوده که با پلی وینیل الکل پیوند هیدروژنی برقرار کرده واحتمالا باعث جدایی فازي گردیده است. براي رفع این مشکل، ابتدا جهت کاهش برهمکنش بین مازو وپلی وینیل الکل از اتیل استات به عنوان یک حلال با قطبیت بسیار پایین به عنوان یکی از حلال ها انتخاب شد.
سپس جهت اسیدي کردن محیط از استیک اسید استفاده شد. از آنجایی که استیک اسید موجب سوزش در ناحیه ي زخم میشود بایستی مقدار مورد استفاده حداقل در نظر گرفته شود. همچنین از آن جایی که هرچه میزان مازوي مصرفی در محلول افزایش یابد خاصیت ضد باکتري بهتري نیز بهتر می شود؛ لذا مخلوط هاي متفاوتی از درصدهاي مختلف مازو، آب، استیک اسید و اتیل استات جهت انحلال مازو تهیه گردید و در نهایت بر اساس نتایج بدست آمده از تحقیقات پیشین، محلول 15درصد وزنی مازو در سیستم حلال استیک اسید:آب:اتیل استات با نسبت وزنی 25 : 45 :15 تهیه گردید. محلول تهیه شده یک محلول همگن شدهاست .
در مقالات درصدهاي بالاتر از 50 درصد وزن پلیمر براي حصول خاصیت ضد باکتري مناسب گزارش شده است. لذا در این پژوهش غلظت 60 درصد مازو نسبت به پلیمر پلی وینیل الکل انتخاب شد. سپس با اضافه کردن محلول به پتري دیش و خشک کردن آن در دماي محیط فیلم مخلوط تهیه گردید. جهت تهیه ي فیلم پلی وینیل الکل و محلول هاي غوطه وري ابتدا دو فیلم پلی وینیل الکل با غلظت 10 درصد تهیه - با اضافه کردن محلول پلی وینیل الکل 10درصد - حلال اتانول:آب - 70:30 به پتري دیش و خشک کردن آن در دماي محیط فیلم پلی وینیل الکل تهیه گردید - و سپس یکی از فیلم ها در محلول مازو:استیک اسید با ترکیب درصد 40:15 درصد و دیگري در محلول مازو:استیک اسید:اتیل استات با ترکیب درصد 25:15:15 درصد غوطه وري گردید.
-2-3 کراس لینک کردن
با توجه به این که پلیمر پلی وینیل الکل در آب قابل حل است و در هنگام استفاده به عنوان پانسمان بر روي زخم هاي تر در دراز مدت باعث بروز مشکل می شود، عملیات کراس لینک کردن نمونه فیلم هاي تهیه شده - فیلم پلی وینیل الکل حاوي مازو و فیلم هاي پلی وینیل الکل غوطه وري شده توسط محلول هاي مازو - در 0,2 سی سی بخارگلوتارآلدئید به مدت 48 ساعت در دسیکاتور صورت گرفت.
-2-4 اندازه گیري تورم
یک پانسمان باید از قابلیت جذب بالاي ترشحات زخم در طی مدت زمان حداقل 24 ساعت برخوردار باشد. به منظور ارزیابی تورم فیلم هاي تهیه شده از هر سه فیلم درست شده سه قطعه با ابعاد 2/5 × 2/5 سانتی متر جداسازي شد. پس از توزین نمونهها به عنوان وزن خشک اولیه، در ظرف حاوي 1 میلی لیتر محلول بافر فسفات در آون با دماي 37 درجهي سانتیگراد براي مدت زمانهاي 1، 6 و 24 ساعت قرار داده شدند. بعد از گذشت مدت زمانهاي ذکر شده، هر یک از نمونهها از داخل بافر فسفات خارج شد و براي گرفتن محلول اضافی از نمونه ها از کاغذ صافی استفاده شد. سپس نمونهها، به عنوان وزن مرطوب توزین شدند . پس از خشک نمودن نمونه ها در دماي اتاق و قرارگیري در ظرف حاوي سیلیکاژل وزن خشک ثانویه ي نمونه ها اندازه گیري شد. سپس با استفاده از معادله زیر درصد تورم نمونه ها محاسبه شد .[6]
-2-5 بررسی خاصیت ضد میکروب
به منظور بررسی خواص ضد میکروبی، قطر هاله عدم رشد فیلم ها در برابر باکتري هاي استافیلوکوکوس اورئوس - گرم مثبت - و اشرشیا کلی - گرم منفی - اندازه گیری گردیدند.
-3 بحث و نتایج
-3-1 تهیه فیلم هاي پلیمري
طبق شکل هاي زیر نشان داده شد که فیلم تولید شده پلی وینیل الکل حاوي مازو - مخلوط - -3-1الف علاوه بر شفافیت داراي انعطاف پذیري خوبی بودند که این دو پارامتر از جمله پارامترهاي مورد توجه در پانسمان هاي مدرن میباشند. فیلم هاي پلی وینیل الکل غوطه وري شده در محلول هاي مازو به علت غوطه ور شدن در محلول هاي مازو و تجمع استیک اسید در فیلم ظاهر نایکنواخت و غیر شفاف به فیلم می دهد در نمونه ي شکل -1-3ج به علت کم بودن میزان استیک اسید ظاهر فیلم کمی شفاف تر از شکل -1- 3ب است . ظاهر فیلم هاي تشکیل شده در این روش از ظاهر فیلم تهیه شده پلی وینیل الکل حاوي مازو - مخلوط - کدرتر است و این امر به علت استفاده از محلول یکنواخت و همگن پلی وینیل الکل و مازو براي تهیه فیلم پلی وینیل الکل حاوي مازو - مخلوط - است.
-3-1الف: فیلم پلی وینیل الکل حاوي مازو - مخلوط - ب: فیلم پلی وینیل الکل غوطه وري شده در محلول مازو استیک اسید ج: فیلم پلی وینیل الکل غوطه وري شده در محلول مازو استیک اسید اتیل استات
-3-2 کراس لینک کردن
براي بررسی تاثیر کراس لینک شدن آزمایش حل شدن در آب انجام گرفت. نمونه فیلم پلی وینیل الکل کراس لینک نشده در مدت زمان دو دقیقه در آب حل گردید در حالی که نمونه کراس لینک شده بعد از گذشت یک ساعت همچنان ساختار اولیه ي خود را حفظ نموده بود و این امر نشان می دهد که پیوند هاي عرضی بین زنجیرها به وجود آمده که از حل شدن پلی وینیل الکل در آب جلوگیري می کند.
-3-3 اندازه گیري تورم
نتایج حاصل از اندازه گیري تورم در شکل 2- 3 ارائه گردید. فیلم هاي پلی وینیل الکل در یک ساعت اول بیشترین تورم تا حدود 200 درصد را داشتند و پس از آن فیلم ها کاهش تورم اندکی را در طول زمان نشان دادند که احتمالا به دلیل تخریب فیلم یا خروج مواد فعال از آن می باشد. بیشترین تورم در نمونه هاي کراس لینک شده به ترتیب مربوط به نمونه ي - 3 فیلم