بخشی از مقاله
چکیده: از واکنش -3,2دیهیدرو--4,1فتالازیندیاون با مقدار اکیمولار -2برمواتانول در حضور تریاتیلآمین و در حلال DMAc، -2 - -2هیدروکسیاتیل - --3,2دیهیدرو--4,1فتالازیندیاون سنتز گردید. ساختار مونومر مورد نظر با استفاده از طیفسنجی مادون قرمز و 1H-NMR مورد تایید قرار گرفت. در اثر واکنش مونومر به دست آمده با ترکیبات تولیلن دیایزوسیانات، ایزوفورون دیایزوسیانات و هگزامتیلن دیایزوسیانات، پلی اورتانهای جدید با گرانروی 0/5-0/6 dlg-1 به دست آمد. ساختار پلیاورتان-اورههای به دست آمده به وسیلهی روشهای طیف-سنجی زیر قرمز و 1H-NMR و همچنین آنالیز CHN تایید گردید. نتایج آنالیز گرمایی TGA ، مقاومت گرمایی خوب پلیمرهای به دست آمده را تایید کرد. برای کاهش وزن پلیمرها در آنالیز گرمایی TGA و DTG مکانیسمهایی پیشنهاد شده است.
مقدمه
فتالازین بهعنوان هستهی مرکزی در بسیاری از ترکیبات دارویی با فعالیتهای ضد سرطان[1]، ضد فشارخون [2]، ضد لخته شدن [3]، ضدالتهاب [4] و درمان دیابت [5] شناختهشده است. بررسی خواص بیولوژیکی برخی از مشتقات فتالازین نشان داده است که تاثیرات قویتری نسبت به هیدرالازین و دیازپام در درمان بیماریهای قلبی و عروقی دارند .[6] فتالهیدرازید -3,2 - دیهیدرو--4,1 فتالازیندیاون - - 1 - یک ترکیب هتروسیکلی دوعاملی، با خاصیت هستهدوستی میباشد. این ترکیب دارای دو پروتون نسبتا اسیدی است که برای واکنش با ترکیبات دوعاملی مفید میباشد .[7] حلقه فتالازین در سنتز آلی و ترکیبات دارویی بسیار مورد توجه است .[8] خواص دارویی این ترکیب بهویژه در بیماریهای قلب و عروق به اثبات رسیده است .[9]
طبقهای از پلیمرهای الاستومری که در زنجیره خود دارای هر دو گروه اورتان و اوره میباشند را پلیاورتان-اوره میگویند که حاصل واکنش افزایشی گروه دیایزوسیانات با گروههای هیدروکسیل و آمین میباشد .[10] وجود گروه اوره بهعنوان بخش سخت پلیمر باعث افزایش خواص مکانیکی میشود. این خواص ناشی از تفاوت بزرگ در حلالیت گروه قطبی اوره و پیوندهای هیدروژنی قوی آن در مقایسه با بخش نرم پلیمر میباشدکه به جدایی فاز منجر شده و سبب افزایش استحکام کششی و بهبود خواص مکانیکی پلیمر میشود .[11]
بخش تجربی
مقدار 2 گرم 0/0123 - مول - از ترکیب - 1 - به همراه 0/3 میلیلیتر 0/0246 - مول - تریاتیلآمین به 20 میلیلیتر حلال -N,Nدیمتیلاستامید اضافه شد. مخلوط واکنش به مدت پنج ساعت در دمای محیط همزده شد تا محلول شفاف به دستآمد. سپس 1/3 میلیلیتر 0/0184 - مول - برومواتانول به محلول واکنش اضافه گردید و تا 24 ساعت در دمای 120oC حرارت داده شد. مخلوط واکنش توسط قیف بوخنر صاف گردید و پس از خارج کردن حلال، 1/7 گرم - % 68 - رسوب زرد رنگ به دست آمد.
تهیه پلیاورتان-اورهها
مقدار 0/001 مول دیایزوسیانات داخل یک بالن 10میلیلیتری ریخته شد و به آن مقدار 0/001 مول ترکیب 2 به همراه نیم میلیلیتر حلال -N,Nدیمتیلاستامید اضافه گردید. مخلوط واکنش به مدت 12 ساعت در دمای محیط همزده شد و سپس دما به 50oC رسانده شد و تا 15 ساعت واکنش ادامه یافت. پس از افزایش گرانروی به مخلوط واکنش دو قطره حلال اضافه گردید و دما به 80oC رسانده شد. پس از 8 ساعت، پلیمر بهدست آمده با متانول رسوب داده شد.
نتایج و بحث
ترکیب 2 از واکنش -2,3دیهیدرو--1,4فتالازیندیاون - 1 - در اثر واکنش با یک اکیوالان از-2برومواتانول در حلال -N,Nدیمتیلاستامید در شرایط رفلاکس در مدت 24 ساعت تهیه گردید. نتایج طیفسنجی 1HNMR، IR، و آنالیز عنصری، ساختار مونومر را به خوبی تأیید مینماید. از آنجا که این ترکیب، دارای دو گروه عاملی OH و NH میباشد، میتواند به عنوان یک مونومر دو عاملی در واکنشهای پلیمر شدن تراکمی با دیایزوسیاناتها شرکت نموده و پلیاورتان-اورههای مربوطه را ایجاد نماید. با توجه به نمودارهای TGA/DTG میتوان مراحل تخریب گرمایی پلیمر 3 را در حدود 320 و 380 درجهی سانتیگراد، به ترتیب، همراه با خارج شدن گاز ازت، کربن دیاکسید، اتیلن، و بیسیکلو [0,2,4]اکتا--5,3,1تریان--8,7 دیاون و باقی ماندن یک پلیاوره برای مرحلهی اول و خارج شدن آزاسیکلوهپتان، و باقی ماندن یک پلیآمید در دومین مرحلهی تخریب دانست.
از واکنش ترکیب 2 با مقدار اکیمولار از هگزامتیلن دیایزوسیانات، تولیلن دیایزوسیانات، و ایزوفورون دی-ایزوسیانات، پلیمرهای 3، 4، و 5 تهیه گردید. نتایج طیف-سنجی 1HNMR، IR ، و آنالیز عنصری، ساختار پلیمرها را به خوبی تأیید مینماید. نتایج اندازهگیری گرانروی ذاتی برای این پلیمرها بهترتیب، مقادیر 0/6 0/55 و 0/5 دسیلیتر بر گرم، معادل با مقادیر وزن مولکولی تقریبی 55000، 60000 و 50000 گرم بر مول را نشان میدهد که حاکی از فعالیت خوب هر دو گروه عاملی OH و NH در مولکول مونومر میباشد. همچنین نتایج آنایز گرمایی نشان میدهد که هر سه پلیمر، دارای مقاومت گرمایی خوبی هستند.