بخشی از مقاله
چکیده
در این تحقیق ترکیب اورتوفنیل فنال توسط دستگاه الکتروفاگر به ذراتی در حد نانو تبدیل شده و در محیط انبار پرتقال تامپسون پخش شد. آزمایشات بر روي دو نمونه پوشش دار و بدون پوشش صورت گرفت. پس از پوشش ذرات بر سطوح میوه و انبارداري آن در دماي6 ºC و رطوبت نسبی 85 تا 90% سردخانه و سه ماه دوره انبارمانی، خواص مکانیکی آن شامل آزمون برش میوه، فشار و پانچ مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که اثر پوشش از ذرات نانویی فاگر در سطح احتمال %5 فقط بر نیروي تسلیم حاصل از آزمون فشار و همچنین دوره هاي مختلف انبارمانی بر نیروي تسلیم و پانچ معنی دار بوده است. مقدار نیروي تسلیم در نمونه پوشش دار و بدون پوشش به ترتیب از 185/15 به 160/73 نیوتن و 185/15 به 134/96 نیوتن کاهش یافته است. بنابراین در استفاده از پوشش فاگر سفتی میوه نسبت به نمونه شاهد، بهتر حفظ شده است.
واژه هاي کلیدي: مرکبات، پوشش، دوره انبارمانی، الکتروفاگر، اورتوفنیل فنال
مقدمه
فاگینک1 - تولید ذرات ضد قارچی یا مه پاشی - یک تکنیک جدید قارچ کشی و انبارداري میوه ها و سبزیجات است. استفاده از این روش در تیماردهی با ظرفیت بالا 150 - تا 300 تن در ساعت - ، همگنی بالاي پوشش دهی و تاثیر بسیار زیاد در قارچ کشی را دارا می باشد - . - Bompeix, 1995از دستگاه الکتروفاگر براي ضدعفونی کردن سیب ذخیره شده در جعبه هاي تخته دار استفاده شد، که در آن توزیع و تاثیر ذرات - مه - تولید شده از قارچ کش تیابندازول1 مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه گرفتند که نشست ذرات در قسمت بالایی میوه بیشتر از قسمت پایینی آن است و همچنین نشست براي کل میوه در جعبه یکنواخت می باشد. از نظر تاثیر، تیمار مه فاگر بیشترین تاثیر را نسبت به تیمارهاي دیگر که به روش غوطه وري از قارچ کشی استفاده می کنند، دارا می باشد - Bertolini, . - et al., 1994
سالهاي بسیار زیادي است که در فرانسه از دستگاه الکتروفاگر2 براي تمیز و گندزدایی کردن محیط کتابخانه استفاده می شود. در بررسی صورت گرفته با تولید ذرات از قارچ کش تیابندازول در محیط کتابخانه به این نتیجه رسیدند که استفاده از قارچ کش با دز خیلی پایین صورت می گیرد. بنابراین از نظر بهداشتی هیچ اثر سوئی نخواهد داشت و تاثیر آن بر تخمک قارچ مضاعف بوده است - . - Rakotonirainy , et al., 1999وقتی آلودگی قارچی در انبار پرتقال اتفاق می افتد براي ضدعفونی کردن، میوه ها را به همراه جعبه بیرون آورده و آن را در محلول قارچ کش به روش غوطه وري ضدعفونی کرده و پس از خشک شدن میوه ها، آن ها را مجدداً به انبار بر می گردانند.
از سه قارچ کش که توسط 3FDA تصویب شده، استفاده می شود که عبارتند از: Imazalil، 4SOPP و 5TBZاست و براي سالهاي متمادي از آن استفاده می کنند. اما در استفاده از این روش دو مشکل وجود دارد: اول هزینه دار بودن این روش و دوم عدم امکان ضدعفونی کردن انبار میوه با استفاده از این روش می باشد. در استفاده از دستگاه الکتروفاگر نیاز به جابجایی جعبه پرتقال از انبار به بیرون نمی باشد بلکه ذرات تولید شده در حد نانو از ترکیبات مجاز توسط دستگاه و پخش آن در محیط انبار کاملاً عایق بندي شده می تواند در درون جعبه هاي حاوي میوه نفوذ کرده و از فعالیت ضد قارچی جلوگیري کند - . - Anonymous, 2009 در این تحقیق تاثیر ذرات تولید شده از ترکیب اورتوفنیل فنال - - 6OPP بر خواص مکانیکی پرتقال بررسی می گردد تا مشخص گردد که آیا استفاده از پوشش جدید فاگر تاثیر مثبتی بر خواص مکانیکی پرتقال داشته است.
مواد و روش ها
تهیه نمونه پرتقال و انبارداري آن: میوه پرتقال از رقم تامسون ناول، به تعداد 96 عدد از باغ مرکز تحقیقات مرکبات کشور واقع در رامسر به طور تصادفی برداشت گردید. پس از برداشت، میوه ها در جعبه هاي پلاستیکی لانه زنبوري شکل یک ردیفه به ابعاد 25 ×35 سانتیمتر مربع و سردخانه با دماي 6 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی85 تا90 درصد قرار می گیرد و جعبه ها به اتیکت مجهز می گردد.به مدت 12 ساعت قبل از انبار نمونه ها در سردخانه سیستم رطوبت ساز و سرمایشی خاموش می شود و تا زمان خشک شدن سطح میوه از رطوبت، تیماردهی - مه پاشی - صورت نمی گیرد زیرا مقداري رطوبت جزئی بر میوه در حین تیماردهی، موجب القا سمیت می شود - خلیلی، . - 1388 بعد از قرار دادن میوه در سردخانه، محل ورودي آن توسط پلاستیک و چسب کاملاً عایق بندي می گردد.
قارچ کش اورتوفنیل فنال - محلولی با رنگ سفید- زرد - در مقابل بسیاري از قارچ ها از جمله Penicilliumدر مرکبات استفاده می شود که محافظ خوبی در مقابل مهمترین عامل افت کیفیت مرکبات می باشد. فرمولاسیون این قارچ کش حاوي %15.5، اورتوفنیل فنول - - OPP می باشد. این ترکیب به صورت کریستال هاي سفید رنگ و غیر محلول در آب و محلول در بسیاري از حلال هاي آلی با درجه سمیت خیلی کم می باشد. مقدار مصرف آن 80تا 120 گرم در هر تن میوه است. در مواردي که فضاي اتاق کاملاً پر نیست دز مصرفی باید به میزان %20 مقدار فضاي خالی افزایش داده شود. از ترکیب مورد نظر براي تولید ذرات نانو توسط دستگاه الکتروفاگر استفاده می کنند - . - Anonymous, 2005
دستگاه مه پاش: جهت مه پاشی از دستگاه الکتروفاگر استفاده شد. ذرات تولید شده توسط این دستگاه، پوششی را بر سطح میوه ایجاد می کند که در این تحقیق از آن به عنوان پوشش فاگر یاد شده است. این دستگاه ساخت شرکت Xeda فرانسه است که از اجزاي زیر تشکیل شده است: یک هواکش با فشار بالا - 45 ± 60m3/h، - 0.5 ± 0.66 kW، المنت گرمسازي 10 kW - یا - 7/5، یک لوله بخار با پمپ جابجایی مثبت براي تزریق ترکیب - 50 L/h تا - 3، یک ترمومتر دیجیتال جهت نمایش درجه حرارت مه در خروجی لوله بخار - 160 درجه سلسیوس - ، یک پتانسیومتر براي کنترل سرعت گردش پمپ و ایمنی سیستم در صورت بالا رفتن درجه حرارت از حد مجاز را دارا می باشد . - Rakotonirainy, et al., 1999 - دستگاه بخار ساز مطابق شکل1 در بیرون از محیط سردخانه نصب می شود لوله آن جهت تولید ذرات نانو از پلاستیکی که در محل ورودي سردخانه نصب شده، وارد سردخانه شده و فاصله بین پلاستیک و لوله با چسب عایق بندي می گردد.
این دستگاه ترکیب XEDOL AEROSOL - OPP - را در طول یک دوره خیلی کوتاه در معرض جریان سریع هوا 170 تا 175 درجه سلسیوس حرارت داده و مطابق شکل2 آن را به صورت بخاري متشکل از ذرات بسیار ریز - در حد نانومتر - در سطح انبار میوه پخش می کند که سطح همه میوه ها را در اتاق به طور یکسان و مستقل از موقعیت آن می پوشاند. در مدت حدود پنج دقیقه، ذرات نانو تولیدي توسط دستگاه، کل محیط انبار - به ظرفیت 3 تنی - را پر کرده، طوري که جعبه هاي میوه در انبار که قبلاً از بیرون انبار - از طریق پلاستیکی که در محل ورودي انبار نصب شده است - قابل مشاهد بود بعد از تیمار دهی اصلاً دیده نمی شود. تا 12 ساعت بعد از تیمار دهی، ارتباط محیط انبار با هواي بیرون قطع می باشد که بعد از آن مدت می توان دستگاه هاي رطوبت ساز و سرمایشی را روشن کرد. تا پایان دوره انبارمانی نیاز به مه پاشی مجدد نمی باشد. کل مدت انبارمانی، سه ماه است که آزمون هاي مکانیکی در زمان هاي صفر، 30، 60 و 90 روز صورت می گیرد.
