بخشی از مقاله
چکیده
تعیین خواص مختلف پرتقالهاي تولیدي در کشور جهت استفاده در طراحی ماشینهاي مختلف و بهبود خطوط فرآوري در راستاي کاهش ضایعات و افزایش کیفیت ضروري است. در این تحقیق دو رقم پرتقال منطقه شمال کشور با نامهاي تامپسون ناول و مورو پس از برداشت به آزمایشگاه منتقل شدند و یک سري آزمایش براي تعیین خواص فیزیکی آنها انجام شد.
براي تعیین و مقایسه مشخصات فیزیکی هر دو رقم پرتقال شامل ابعاد، جرم ، حجم ، چگالی حقیقی ، قطر میانه هندسی و کرویت از طرح بلوكهاي کامل تصادفی با 50 تکرار استفاده شد. میانگین مقادیر مشخصههاي فیزیکی پرتقالهاي تامسون ناول و مورو به ترتیب برابر بود با : قطر a ، 71/63 و 64/84 میلیمتر، قطر b ، 73/85 و 62/04 میلیمتر ، جرم ، 194/73 و 127/58 گرم ، حجم ، 209/45 و 131/08 سانتی متر مکعب، چگالی حقیقی 0/93 و 0/98 گرم بر سانتی متر مکعب ، قطر میانه هندسی 73/09 و 62/84 میلیمتر و کرویت %98 و %96/7 بودند و دو رقم در تمام مشخصه هاي فیزیکی با یکدیگر اختلاف معنی داري داشتند.
مقدمه
امروزه مرکبات از اهمیت ویژهاي در کشاورزي برخوردار بوده و منبع مهم درآمد براي کشور تولید کننده میباشند.
در این میان پرتقال یکی از مهمترین محصولات از لحاظ اقتصادي و صنعتی محسوب میشود. گرچه ایران در زمره قدیمی ترین کشورهاي تولید کننده مرکبات محسوب میشود اما متاسفانه پیشرفت چندانی در پردازش صنعتی این محصولات اتفاق نیافتاده است.
خواص فیزیکی محصولات کشاورزي پارامترهاي مهمی در طراحی سیستمهاي درجه بندي و پردازش می باشند. از میان خواص فیزیکی محصولات کشاورزي جرم ، حجم و مرکز هندسی از اهمیت بالایی در سیستمهاي اندازه بندي برخوردارند
پارامترهاي سیستمهاي درجه بندي عبارتند از ابعاد و وزن ، جرم ، حجم ، ابعاد ، جرم مخصوص حقیقی بوسیله بسیاري از تحقیقات تعیین شدهاند. طباطباییفر - 2000 - خواص فیزیکی سیب زمینی هاي ایرانی شامل ابعاد ، جرم ، حجم ، چگالی حقیقی ، قطر میانه هندسی و کرویت را براي چهار واریته تعیین نمودند.
لرستانی و طباطباییفر - 2006 - خواص فیزیکی دو واریته کیوي را مطالعه نمودند. تاپوز و همکاران - 2005 - خواص فیزیکی و خوراکی چهار واریته پرتقال را مطالعه نمودند. آنها ابعاد ، حجم ، قطر میانه هندسی و چگالی حقیقی را مطالعه نمودند.
شریفی و همکاران - 2007 - خواص فیزیکی سه اندازه پرتقال رقم تامپسون را مطالعه و مقایسه نمودند. آنان پارامترهاي ابعاد سطوح تصویر، جرم، حجم، قطر میانه هندسی، کرویت، سطح جانبی، چگالی حقیقی و توده، تخلخل، ضریب بسته بندي، نسبت پوسته و ضریب اصطکاك با سطوح مختلف را مورد بررسی قرار دادند. به دلیل کمبود اطلاعات در زمینه خواص فیزیکی پرتقالهاي تولید داخل این تحقیق حایز اهمیت میباشد.
مواد و روشها
در این تحقیق دو رقم پرتقال به نامهاي تامپسون ناول و مورو که از پرتقالهاي تولید شهرستان تنکابن در شمال کشور میباشند در دي ماه سال 1387 نمونه گیري شده و برخی خواص فیزیکی آنها تعیین و مقایسه شدند.
ابعاد a ، b و c به ترتیب قطر محور طوقه به دم پرتقال و دو قطر عمود بر هم و عمود بر قطر a بوسیله کولیس دیجیتالی با دقت 0/01 میلیمتر اندازه گیري شد.براي تعیین حجم و جرم مخصوص حقیقی پرتقالها از روش جابجایی سیال استفاده شد به این ترتیب که ابتدا پرتقال در هوا وزن شد و سپس در آب بشري غوطهور شده و عدد نشان داده شده بوسیله ترازو قرائت شده و حجم از رابطه زیر محاسبه می گردد.
که در آن M جرم بشر محتوي آب و پرتقال غوطه ور در آب و Ma جرم آب و بشر بدون پرتقال و ρw چگالی آب میباشند
نتایج و بحث
جدول شماره - 1 - نتایج آنالیز واریانس دادههاي خواص فیزیکی براي هر دو رقم پرتقال را نشان می دهد
جدول -1 نتایج آنالیز واریانس مقادیر خواص فیزیکی براي هر دو رقم پرتقال
