بخشی از مقاله
چکیده
سوپرآلیاژ پایه نیکل IN738LC جزو آلیاژهایی است که تحت سیکلهای مختلف عملیات حرارتی، رسوبات موجود در ریزساختار آن تمایل زیادی را برای جهتگیری های مرجح - بافت - از خود نشان می دهند. در این تحقیق، ابتدا با انجام سیکلهای مختلف عملیات حرارتی مورفولوژیهای مختلفی از رسوبات در ریزساختار نمونه های سوپرآلیاژ پایه نیکل IN738LC ایجاد شد. سپس با استفاده از روش پراش سنجی اشعه X جهت گیریهای مرجح مربوط به مورفولوژیهای مختلف رسوبات در ریزساختار نمونهها مورد ارزیابی قرار گرفتند.
نتایج نشان می دهند که با تغییر مورفولوژی رسوبات کرنش الاستیک هم سیمایی در فصل مشترک رسوب فاز زمینه تغییر یافته و باعث تغییر جهت گیری مرجح مورفولوژیهای مختلف رسوبات نسبت به یکدیگر می شود. بر این اساس، جهات و برای رسوبات کروی، جهت برای رسوبات مکعبی و جهت برای رسوبات دندریتی شکل از بالاترین شدت پراش اشعه X برخوردار بوده و جهات مرجحی محسوب می شوند.
واژه های کلیدی: پراش اشعه X، سوپرآلیاژ IN738LC، مورفولوژی ، جهت گیری مرحج، کرنش الاستیک هم سیمایی
مقدمه
فرآیند های مکانیکی یا دمایی انجام شده روی مواد باعث ایجاد چیدمان منظمی از صفحات اتمی در ریزساختار آنها می شودکه به عنوان بافت یا جهت گیری مرجح شناخته می شود. به طور کلی دو نوع متفاوت از بافت مشاهده می شود: بافت های آنیلی بافت های ناشی از کار سرد بک ضمن مطالعه روی شکل گیری بافت های آنیلی در موادی با ساختار FCC مشاهده نمود که بعضی از صفحات از تحرک بیشتری نسبت به سایر صفحات برخوردارند و این موضوع باعث ایجاد جهت گیری مرجح در ریزساختار آنها می شود.
سوپرآلیاژ MA957 در شرایط اکسترود شده بافت آنیلی در جهت از خود نشان داده است هرچند بعد از تبلور مجدد این بافت حذف شده است. در ریزساختار این سوپرآلیاژ در نرخ های سرمایش بالا از ناحیه آنیل، بافت در جهت و در نرخهای سرمایش آهستهتر بافت در جهت مشاهده شده است. این بافت ها به جدایش اتم های حل شده و تحریک پذیری فصل مشترک نسبت داده شده است. شکلگیری بافت در جهت در سوپرآلیاژ پایه نیکلInconel X750 نیز در حین انجماد مشاهده شده است.همچنین جهتگیری مرجح مشابهی حین آنیل سوپرآلیاژ MA6000 گزارش شده است .
