بخشی از مقاله
چکیده:
آنتراکینون ماده ای است که از آن برای تولید سلولز استفاده می شود و به عنوان کاتالیزور در جداسازی لیگنین و سلولز در آماده سازی فیبرهای سلولزی حائز اهمیت است. هر پسمانده و رد پایی که از این ماده در سلولز باقی بماند می تواند از طریق بسته بندی های کاغذی یا مقواهای نازکی که از آن ساخته می شوند به غذا منتقل شوند. تحقیقات آزمایشگاهی بر روی پستانداران نشان داده که آنتراکوئینون می تواند تأثیر سرطان زایی را روی کلیه و کبد داشته باشد. بالاترین سطح باقیمانده برای حضور آنتراکوئینون در غذا صرف نظر از این که باقیمانده از حشره کش یا منابع دیگر منشأ گرفته 0/01 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم غذاست. در این مقاله به بررسی مکانیسم عمل آنتراکوئینون ، دلایل حذف آن از بسته بندی های مواد غذایی، آخرین مطالعات انجام شده و قوانین وضع شده در این زمینه می پردازیم.
مقدمه:
خواص شیمیایی و ساختار مولکولی:
آنتراکینون ماده ای آروماتیک با فرمول مولکولی C14H8O2 و وزن مولکولی 208/21 و به صورت کریستال های زرد روشن است که دمای جوش 3800c ، دمای ذوب 2860c و حلالیت در آب 1/35mg/lit در 250c دارد. در آمریکا آنتراکینن جز مواد شیمیایی با تولید بالاست به طوری که در سال 1986 ، بین 500 - 250 تن در سال رسید . - HSDB 2010 - در چین با توجه به افزایش تقاضا، تولید به 37500 تن در سال 2008 رسید . - CRI 2011 - براساس HSDB 2010 حداقل 6 روش برای تولید آنتراکینون وجود دارد که مهم ترین آنها عبارت اند از:
✓ اکسیداسیون آنتراسن با نیتریک اسید متمرکز
✓ آماده سازی صنعتی از آنهیدرید فتالیک و بنزن
✓ طی واکنش Diels-Alder و از پی - بنزوکینون و 2 و 1 بوتادین
آنتراکینون به عنوان ماده ای مهم است و به طور گسترده در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد که از آن جمله می توان به استفاده در فراوری دانه ها و تولید رنگ های نامحلول در آب اشاره کرد. اما استفاده بیشتر آن در آفت کش ها به عنوان دافع پرندگان - به خصوص غازها - و به عنوان افزودنی در فرایند های شیمیایی قلیایی در صنعت کاغذ است - HSDB 2010 - از آنجایی که از این ماده برای ساخت سلولوز استفاده می شود و به عنوان کاتالیزور در جداسازی لیگنین و سلولز در آماده سازی فیبر های سلولزی استفاده می شود تماس آنتراکینون از طریق غذا و فراورده های غذایی ممکن است در طی فرایندهای صافی کردن کاغذ در بسته بندی رخ دهد.
در معرض قرار گیری :
یک مطالعه - Louch 2008 - که مهاجرت آنتراکینون را از یک نمونه جعبه پیتزا ارزیابی کرد طی آن نشان داد که در میانگین قشر سطحی پیتزای پخته که 196/1ng بود، مهاجرت آنتراکینون برابر % 3/6 بود همچنین در این تست - NCASI 2008 - نشان داد که در طول نگهداری 1h/74- - - 800c+48h/40c پیتزا ، %5 آنتراکینونی که در جعبه پیتزا است را جذب می کند. با توجه به حد مجاز و تماس 5dm2 جعبه پیتزا - 250g/m2 - با 500 گرم پیتزا ، این نتیجه در انتقال از بسته بندی به غذا 0.04mg به ازای هر کیلوگرم پیتزا بود این مقدار بیش از حد مجاز باقی مانده آنتراکینون است که در قانون - EC - NO.396/2005 ثبت شده است . ابهاماتی در زمینه ی سرطان زایی این ماده و متابولیت های آن وجود داشته که با توجه به مطالعات انجام شده در سال های اخیر به نتایجی دست یافتند .
سرطان زایی:
مطالعات سرطان زایی آنتراکینن در موش ها و رت ها توسط برنامه سم شناسی ملی - NTP 2005 - انجام شد و نتایج در جدول 1 خلاصه شده است. موش ها در دو گروه 50 تایی نر و ماده روزانه با 0,833,2500,7500ppm انتراکینون برای 105 هفته تغذیه شده اند. وقوع آدنومای هپاتوسلولار در هر دو گروه نر و ماده که با دوز 2500ppm یا بیشتر تغذیه می شدند افزایش یافت. افزایش چشم گیری در وقوع هپاتو بلاستوما در نرها با دوز 2500 یا 7500ppm مشاهده شد و همچنین هپاتو بلاستوما در دوز 7500ppm در ماده ها افزایش یافت .آدنومای سلولهای فولیکولی تیروئید در همه گروه های ماده مشاهده شد و بیشتر از دو ماده با دز 7500ppm مبتلا به آدنومای سلول های فولیکولی کلیه شده اند.
گروه های 50 تایی نر و ماده F344/N رت ها که برای 105 هفته با رژیم غذایی شامل 469,938,1875 ppm آنتراکینون تغذیه می شدند. در مطالعات بیشتر گروه های 60 تایی نر و ماده نیز برای مدت زمان مشابهی 0 یا 3750ppm آنتراکینون دریافت کردند. بعد از دو سال حیواناتی که در گروهی با دوز های بالا بودند افزایش وزن کمتری نسبت به گروه های کنترل داشتند. روند مثبتی در وقوع آدنومای توبول های کلیه یا کارسینومای در ماده ها مشاهده شد و وقوع آدنوما یا کارسینوما در همه ی گروه ماده هایی که در معرض آنتراکینون قرار گرفته بودند افزایش یافت .کارسینومای لوله های ادراری در ماده های با دوز 3750,1875,469 افزایش یافت.
وقوع آدنومای لوله های ادراری در نر هایی با دز 938 ppm، 3750 در معرض قرار گرفته بودند مشاهده شد ولی در ماده ها مشاهده نشد. حداقل یک نر در هر گروه دچار پاپیلومای بافت ترنزیشنال مثانه شد که وقوع در گروهی با دز 1875 ppm بسیار چشم گیر تر از گروه کنترل بود. روند مثبتی در وقوع پاپیلوما در ماده ها مشاهده شد وقوع آدنومای هپاتوسلولار در دز 9380 ppm در ماده ها بسیار مشخص تر از گروه کنترل بود . - NTP 2005 -
