بخشی از مقاله

اجراي آسفالت گرم

مقدمه
قبل از حمل و پخش مخلوطي آسفالتي سطح راه بايد در طول مورد نظر آماده شود چنانچه قرار است آسفالت بر روي قشر اساسي و يا زيراساس اجرا شود لازم است هرگونه پستي و بلندي (ناهمواري) برطرف و سطح راه كاملا مسطح گردد و سپس توسط هواي فشرده و يا غيره كليه خاك و خاشاك از سطح راه حذف و سپس پريمكت شود.


پريمكت
- پريمكت Primcoat عبارت است از پخش يك قشر قير با ويسكوزيته كم از نوع MC يا SC بر روي قشر اساس كه به منظورهاي نفوذ در خلل و فرج اندود كردن و چسباندن قشر آسفالت به سطح اساس به مقدار 1 تا 2 كيلوگرم در متر مربع دستگاه قيرپاش انجام مي شود.
- عمليات پريمكت 24 ساعت قبل از اجراي آسفالت انجام مي شود و لازم است د

ستگاه به طور كاملاً يكنواخت و با درجه حرارت معين در سطح راه پخش نمايد.
- حداقل مصرف قير مناسب براي سطح شني راه كه خلل و فرج آن كم باشد برابر 8/0 كيلوگرم در متر مربع و در سطح راه با بافت درشت دانه و پر منفذ 2 كيلوگرم متر مربع مي باشد.
- استفاده از انواع قير پريمكت در سطح اساس بستگي به درجه حرارت هوادارد به طوري كه در هواي سرد قير RC- 70 و در هواي معتدل قير MC-70 و براي هواي گرم قير از نوع SC- 70 استفاده مي شود.

 


- متوسط مصرف قير پريمكت 2/1 كيلوگرم در متر مربع مي باشد و حداقل درجه حرارت قير پريمكت 70 درجه سانتيگراد براي قير RC و براي قير SC برابر 110 درجه سانتيگراد خواهد بود.
- حداقل درجه حرارت هوا جهت اجراي پريمكت بايد بيش از 10 درجه سانتيگراد باشد و ضمناً در هواي مه آلود، مرطوب و باراني اجراي آن مجاز نمي باشد.
- در صورت نياز به اجراي آسفالت تازه بر روي آسفالت قديمي لازم است كه قبل از اجرا سطح راه توسط جاروي مكانيكي و يا هواي فشرده كاملا تميز و عاري از گرد و غبار شده و سپس به منظور ايجاد چسبندگي بين لايه هاي آسفالت قديم و جديد يك قشر تك كت Tack Coat بر روي آسفالت كهنه پخش شود.
تك كت
- تك كت Tack coat پخش يك لايه بسيار نازك امولسيون قير رقيق شده و يا قير مخلوط RCO مي باشد كه به مقدار 3/0 الي 6/0 كيلوگرم در متر مربع بر روي قشر آسفالت قديمي پخش مي گردد. ضروري است كه هنگام اجراي تك كت سطح راه خشك و تميز بوده و هوا نيز مه آلود و باراني نباشد.
- دستگاه پخش تك كت بايد كاملا سالم بوده تا بتواند تك كت را به طور كاملا يكنواخت در سطح جاده پخش نمايد.
- هنگام اجراي پريمكت و يا تك كت مي بايست جاده و يا خيابان مسدود گرديده و هيچ نوع عبور و مرور بر سطح آن صورت نگيرد.


- جهت كنترل مقادير وزني پريمكت يا تك كت پخش شده آزمايش سيني Plate انجام مي شود. بدين منظور از يك سيني به ابعاد مشخصي 30*30 سانتيمتر كه وزن آن نيز قبلا تعيين گرديده است و در مسير قيرپاش در سطح جاده قرار مي دهند استفاده مي شود قيري كه در سطح جاده پخش مي شود بر روي سيني ريخته شده و پس از توزين در آزمايشگاه مقدار قير پخش شده در متر مربع را تعيين مي نمايند.
نمونه برداري از مصالح سنگي
- لازم است حداقل هفته اي يك بار از مصالح سنگي مورد استفاده در كارگاه به روش (ASHTO- T2) كه در فصول بعدي به آن اشاره شده است نمونه برداري گرديده و بر روي آنها اعم از دانه ريز و دانه درشت به صورت جداگانه آزمايشات دانه بندي، حدود خميري، ارزش ماسه اي، تعيين درصد شكستگي، انجام گرفته و نتايج را با مشخصات فني مقايسه و در صورت تطابق با استاندارد از آنها استفاده شود.
- لازم است از مصالح سنگي سيلوهاي گرم و غبار حاصل از غبارگير، نمونه برداري و آزمايشات لازم بر روي آنها انجام و نتايج با مشخصات فني مورد ارزيابي واقع شود.
- ضروري است كه از هر يك تن قير ورودي به كارگاه يك نمونه برابر استاندارد AASHTO- T40 اخذ و آن را تحت آزمايش هاي نفوذي و گروه ويسكوزيته قرار داده و نتايج با مشخصات فني AASHTO-M26 , AASHTO-M20 مقايسه گردد.


اجراي آسفالت
- طرح آسفالت به روش مارشال (MARSHAL) توسط آزمايشگاه مكانيك خاك انجام و آسفالت در كارخانه برابر طرح ارائه شده از جانب آزمايشگاه ساخته و توليد شود و كارخانه آسفالت بايد مجهز بوده و داراي تجهيزات لازم براي آنچه كه در فصول بعدي شرح داده خواهد شد باشد.
- بايد دقت شود داخل كاميونهايي كه آسفالت حمل مي نمايند تميز و عاري از روغن، گل و لاي و گرد و غبار باشد. ظرفيت توليد آسفالت و تعداد كاميون ها بايد متناسب با ظرفيت پخش فينيشر

باشد و حداكثرزمان توليد آسفالت تا پخش آن بيش از 2 ساعت نگردد. بايد سطح آسفالت را با ضخامت يكنواخت و مورد نياز در سطح خيابان يا جاده پخش نمايد.
- ضخامت آسفالت بايد طوري تنظيم شود تا پس از متراكم شدن (غلطك خوردن) برابر ضخامت مشخصات فني خواسته شده گردد.
- بايد دقت لازم به عمل آيد كه محل اتصال عرضي آسفالت هم سطح و يكنواخت شود.
- درجه حرارت پخش مخلوط آسفالتي بستگي به نوع قير ودانه بندي مصالح سنگي فصل اجراي كار و محيط، نوع و تعداد غلطك ها دارد. حداقل درجه حرارت براي آسفالت با دانه بندي پيوسته 120 درجه سانتيگراد مي باشد.
- كوبيدن اسفالت با غلطك هاي مختلف عملكرد متفاوت دارند ولي غلطك هاي مورد استفاده در متراكم كردن بايد خودرو بوده و همچنين از غلطك هاي نوع كششي و بيش از 8 تن وزن در متراكم كردن آسفالت استفاده نگردد.
- روي چرخ هاي غلطك بايد گل گير و لوله آبپاش و لوله آبپاش وجود داشته باشد تا از چسبيدن آسفالت به چرخ هاي آن جلوگيري كند. استفاده از گازوئيل و روغن سوخته به روي چرخ غلطك مجاز نمي باشد. سرعت غلطك ها در هنگام تراكم آسفالت نبايد از 5 كيلومتر در ساعت تجاوز نمايد.
- عمل تراكم آسفالت بايد بلافاصله پس از پخش مخلوط آسفالتي، صورت گيرد و حداقل درجه حرارت آسفالت نبايد در هنگام تراكم از 120 درجه سانتيگراد تجاوز ننمايد.
- در قسمت هايي كه به دليل مختلف استفاده از غلطك هاي بزرگ ميسر نيست از غلطك هاي كوچك استفاده شود و رعايت لازم جهت رسيدن به تراكم مناسب صورت گيرد.
- حداكثر سرعت غلطك نبايد از 5 كيلومتر در ساعت تجاوز نمايد. در مرحله اول بايد بلافاصله پس از پختن آسفالت توسط غلطك هاي بزرگ ميسر نيست از غلطك هاي كوچك استفاده شود و رعايت لازم جهت رسيدن به تراكم مناسب صورت گيرد.
- حداكثر سرعت غلطك نبايد از 5 كيلومتر در ساعت تجاوز نمايد. در مرحله اول بلافاصله پس از

پخش آسفالت توسط غلطك فلزي بين 8 تا 12 تن آسفالت اطو و در مرحله دوم زماني كه در جه حرارت آسفالت 95 درجه سانتيگراد مي باشد و حالت خميري دارد از غلطك لاستيكي استفاده و سرعت غلطك هاي لاستيكي 4 تا 5 كيلومتر در ساعت و فاصله دو غلطك بايد طوري تنظيم شود تا از 60 متر بيشتر نگردد . در مرحله نهايي و تكميلي آرايش سطح آسفالت بايد از غلطك بوزن 8 تن استفاده شود.
- لازم است از آسفالت متراكم شده در ازا هر 250 متر خطر عبور تعداد يك نمونه حجيم آسفالت اخذ و نسبت به اندازه گيري ضخامت آسفالت در حداقل سه نقطه اقدام شود. در صورتي كه

آسفالت بدون توزين و چشمي ساخته مي شود و تهيه آن توسط كارخانه نگرفته است به جاي فاصله 250 متر، از هر صد متر نمونه برداري و ضخامت آن دقيقاً تعيين گردد.
- در تمام طول مسير آسفالت ريزي بايد اقدامات ويژه نسبت به نصب علائم ايمني و اخباري به كار گرفته شود تا از عبور و مرور وسائل جلوگيري نمايند. زماني وسائل نقليه مجازند از روي آسفالت متراكم شده عبور نمايند كه آسفالت ريزي بايد اقدامات ويژه نسبت به نصب علائم ايمني و اخبار

ي به كار گرفته شود تا از عبور وسائل جلوگيري نمايند. زماني وسائل نقليه مجازند از روي آسفالت متراكم شده عبور نمايند كه آسفالت آنقدر سرد شده باشد تا اثر چرخ بر روي آن باقي نماند و حداكثر درجه حرارت آسفالت سرد شده نبايد از 40 درجه سانتيگراد تجاوز ننمايد.
- نمونه برداري از آسفالت كوبيده شده در فاصله 100 يا 250 متر همان طوري كه شرح داده شد و به منظورهاي زير انجام مي گيرد:
- تعيين ضخامت آسفالت
- تعيين درصد قير آسفالت نسبت به مصالح و كل آسفالت
- آزمايش وزن مخصوص آسفالت
- تعيين درصد كوبيدگي آسفالت
- آزمايش مقاومت، نرمي و فضاي خالي آسفالت
كه ذيلاً نسبت به روش نمونه گيري و انجام آزمايش ها پرداخته مي شود:
نمونه گيري از آسفالت
نمونه برداري از آسفالت در حين اجرا
- نمونه برداري يا نمونه گيري به اندازه خود آزمايش مهم مي باشد. در هنگام نمونه گيري لازم است احتياط و دقت لازم به عمل آمده تا نمونه اخذ شده حاوي تمام پارامترهاي قابل قبول، از كيفيت كل آسفالت باشد. يك نمونه برداري مناسب بايد نمايانگر خصوصيات اسفالت تهيه شده از مركز توليد ساخت و تا موقع مصرف باشد نمايانگر خصوصيات آسفالت تهيه شده از مركز توليد، ساخت و تا موقع مصرف باشد كه با انجام آزمايش بر روي آن و بررسي نتيجه به دست آمده در مورد صحت نمونه گيري قضاوت خواهد شد.


نمونه گيري از روي تسمه نقاله:
هنگام نمونه برداري از روي تسمه نقاله آن را متوقف ساخته و مقدار دو قالب نمونه، از وسط تسمه بر مي داريم و جهت انجام آزمايش ها، به آزمايشگاه فني و مكانيك خاك ارسال مي نمائيم.
نمونه برداري از كاميون:
لازم است به طور اتفاقي از كاميون حامل آسفالت نمونه برداري شود. بدين منظور مقدار حداقل 5 قالب نمونه برداشته شده را روي آسفالت سفره ريخته و پس از تقسيم بندي برابر روشي كه در فصول تقسيم بندي و نمونه برداري شرح داده خواهد شد آن را تقسيم مي كنيم و نمونه موردنظر

را برداشته و به منظور انجام آزمايش هاي لازم ان را به آزمايشگاه منتقل كنيم.
نمونه برداري پس از متراكم كردن آسفالت
نمونه برداري توسط دستگاه كرگيري (Core) با مته به قطر 4 اينچ از نوع سه الماسه انجام مي شود. در صورت موجود نبودن دستگاه كرگيري نمونه آسفالت هاي لازم در طول مسير جاده به اب

عاد حداقل 20*20 توسط اره و يا چكش و قلم و با توجه به مقادير ارائه شده در جدول زير برداشته مي شود. پس از برداشتن نمونه آن را از قير پريمكت چسبيده و خاك را پاك نموده و بسته بندي مي نماييم و با رعايت هاي لازم در حمل آن را به آزمايشگاه آسفالت مي فرستيم. درجه حرارت محيط در نگهداري و حمل نمونه به منظور جلوگيري از هم پاشيدگي آن نقش به سزايي دارد.
بزرگترين سايز دانه در
مخلوط آسفالتي وزن تقريبي نمونه سطح مخلوطي متراكم شده
2 اينچ (50 ميلي متر) 16 كيلوگرم 1500 سانتي متر مربع
اينچ (1-38 ميليمتر) 11 كيلوگرم 900 سانتي متر مربع
1 اينچ (25 ميليمتر) 9 كيلوگرم 900 سانتي متر مربع
اينچ (5/12 ميليمتر) 3/7 كيلوگرم 645 سانتي متر مربع
اينچ (5/12 ميليمتر) 5/5 كيلوگرم 400
اينچ (5/9 ميليمتر) 6/3 كيلوگرم 230 ميليمتر
نمره 4 (7/4 ميليمتر) 8/1 كيلوگرم 230 ميليمتر

لازم است بر روي نمونه هاي اخذ شد مشخصات كامل نمونه شامل:
- شماره نمونه
- محل نمونه برداري با مختصات يا كيلومتر محل نمونه برداري شده
- نام پروژه
- شماره پرژوه
- نام نمونه گيرنده


- ساعت و تاريخ نمونه برداري
- وضعيت هوا در هنگام نمونه برداري، قيد گردد
در تهيه گزارش باياد اطلاعاتي چون: وضعيت جغرافيايي محل منبع نمونه اخذ شده، كارخانه و نوع آن، مقدار پخت، مشخصات قير و اجزا معدني مصالح به كار رفته فواصل محل نمونه برداري از كارخانه و معدن و … درج گردد.
- در آزمايشگاه فني و مكانيك خاك بر روي نمونه هاي اخذ شده آزمايش هاي به شرح زير كه روش انجام و استاندارد آن آمده است انجام مي گردد:
الف: تعيين ضخامت آسفالت
- جهت تعيين ضخامت دقيق آسفالت، پس از حذف كامل خاك و قير چسبيده به آن كه تراشيدن آن با كاردك تيز امكان پذير است و ضخامت آسفالت را با كوليس و يا خط كش حداقل در سه نقطه تعيين و سپس معدل آنها به عنوان ضخامت آسفالت گزارش مي شود.
ب: آزمايش تعيين درصد قير در آسفالت
1- قبل از انجام ازمايش لازم است وسائل و ابزار كار شامل، يك دستگاه سانتريفوژ برقي و يا دستي، فيلتر آزمايش، مواد حل شامل بنزين و يا تتراكلروكربن، پيمانه جهت ريختن بنزين و يا حلال در دستگاه سانتريفوژ اون با درجه تنظيم ترازو با دقت 1/0 گرم، كاردگ برس و يا قلم مويي، كاسه (ظرف جهت نمونه) را آماده مي نماييم.
2- آسفالت را در دماي 5 110 درجه سانتي گراد در اون گذارده تا باز شود و پس از خارج نمودن از اون و سرد شدن آن مقدار حدود 1200 گرم نمونه را در پياله دستگاه كه قبلا وزن آن مشخص شده است ريخته و وزن آن را تعيين مي نماييم.
3- جداگانه وزن فيلتر را تعيين مي نماييم.
4- پياله محتوي آسفالت را وزن نموده و در دستگاه سانتريفوژ سوار مي كنيم و سپس فيلتر توزين شده را بر روي آن قرار داده درب دستگاه را بسته و با پيچ هاي موجود محكم مي نماييم. بعد درب دستگاه سانتريفوژ را گذارده و با قلاب يا گيره ها درب آن را محكم مي نماييم.


5- در حداقل 5 مرحله و هر مرحله 250 سانتي متر مكعب حلال بنزين يا تتراكلروكربن را از قيف بالاي دستگاه به درون آن ريخته و اگر دستگاه سانتريفوژ دستي است دسته را آن قدر گردانده تا كليه بنزين يا قير حل شده از شير پايين دستگاه تخليه شود. در صوت برقي بودن دستگاه كليد آن را روشن مي كنيم. سپس با درجه مربوطه سرعت گردش و ويبره شدن آن را تنظيم مي كنيم. اين كارها را تا زماني صورت مي گيرد كه تمام قير حل شده و بنزين و يا حلال تميز از دستگاه خارج شود.
6- در اين مرحله چفت دستگاه را باز و درب آن را بر مي داريم. پس از باز كردن پيچ فيلتر و پياله را با احتياط برداشته و در داخل اون قرار مي دهيم تا فيلتر و مصالح آسفالت در درجه حرارت 110 خشك شوند. پس از خشك شدن آنها را از اون خارج نموده و فيلتر و ظرف و مصالح را دقيقاً وزن مي

كنيم و آنها را بر روي الك هاي ، 4 ، 20، 40، 100 و 200 دانه بندي مي نماييم و سپس نمودار دانه بندي را رسم و با نمودار مشخصات فني لازم مقايسه مي كنيم.
ج: آزمايش وزن مخصوص آسفالت و درصد كوبيدگي
- وزن (نمونه آسفالت را در هوا) را با ترازو به دقت 1/0 گرم تعيين و سپس نمونه را در موم داغ فرو برده و پس از خارج كردن آن را وزن نموده (وزن نمونه با موم) را تعيين و در برگ آزمايش يادداشت مي نماييم.
- وزن نمونه در آب را با استفاده از قانون ارشميدس تعيين مي نماييم به اين شكل كه هر جسمي كه بدرون آب داخل شود به اندازه وزن مايع هم حجمش از وزن آن كاسته خواهد شد.


د: تعيين فضاي خالي V.M.A
درصد وزني مصالح سنگي * وزن مخصوص نمونه مارشال = -100 درصد حجمي فضاي خالي مصالح سنگي
وزن مخصوص مصالح سنگي
نتايج به دست آمده از آزمايش را با نتايج استاندارد و مشخصات فني مقايسه مي نماييم.
شرح كل آزمايشهاي آسفالت در بخش طرح مخلوط آسفالت هاي گرم به روش مارشال كه طي استاندارد ASTM-D 1559 آمده كاملا شرح داده شده است.
در كارگاه ساختماني وظيفه تكنسين مقيم در آزمايشگاه فني و مكانيك خاك است كه نتايج را به مهندس ناظر مقيم كارگاه گزارش نمايد و ضمناً جهت مقايسه نتايج مي توان از استانداردهايي به شرح زير استفاده نمود:
مشخصات فني و استاندارد مصالح، قير و آسفالت
مصالح سنگي
نمونه برداري از مصالح سنگي AASHTO T-2
دانه بندي مصالح سنگي AASHTO T-11
هيدرومتري AASHTO T- 88
مشخصات فني فيلر AASHTO M-17
دانه بندي فيلر AASHTO M-37
دانه بندي فيلر AASHTO M-39
مشخصات مصالح ريزدانه در مخلوط آسفالتي AASHTO M-6
نرمي مصالح ريزدانه AASHTO T-176
ارزش ماسه اي AASHTO T 96
سايش مصالح سنگي به روش لس آنجلس AASHTO T104


مقاومت مصالح سنگي در برابر عوامل جوي AASHTO T 84
وزن مخصوص و جذب آن مصالح ريزدانه AASHTO T- 85
وزن مخصوص و جذب آب مصالح درشت دانه AASHTO T-100, T-133
وزن مخصوص فيلر BS- 63
قير
نمونه برداري از قير AASHTO T-47
مشخصات قيرهاي نفوذي AASHTO M-20
مشخصات قيرهاي ويسكوز و آزمايشات مربوطه AASHTO M-226
مخلوط هاي آسفالتي
نمونه برداري از مخلوط هاي آسفالتي AASHTO T-168
طرح مخلوط هاي آسفالتي AASHTO D-1559
چسبندگي قير و دانه بندي AASHTO T- 164
چسبندگي قير به مصالح AASHTO T-182
تعيين درصد پوشش قيردانه درشت AASHTO T-166
وزن مخصوص مخلوط آسفالت كوبيده شده AASHTO T-166
وزن مخصوص ماكزيمم مخلوطهاي آسفالتي AASHTO T-206
دانسيته مخلوط آسفالتي كوبيده شده AASHTO T-209
مشخصات كارخانه آسفالت AASHTO T- 230
بازرسي و نظارت كارخانه آسفالت AASHTO M-156


مواد افزودني و تاثير آن در آسفالت
مقدمه:
افزودني ها به موادي اطلاق مي گردد كه در زمان تهيه آسفالت به مخلوط قير و مصالح سنگي اضافه مي شوند. افزودن اين مواد باعث تغييرات ويژه در بتن آسفالتي شده و نهايتاً بهبود مشخصات فني آسفالت را در پي خواهند داشت.
مهمترين عواملي كه در به كارگيري مواد افزودني در مخلوط هاي بتن آسفالتي موثر مي باشند عبارتند از:
- كاهش قيمت آسفالت
- ضخامت كم لايه هاي آسفالتي حاوي مواد افزودني
- كم شدن مرمت هاي روزمره و طولاني شدن فواصل بين بهسازي رويه هاي آسفالتي
- بالا رفتن فشار مجاز آسفالت
- به كار گرفتن توليدات جامد صنعتي و وسايل جديد در توليد و اجرا
- بكار گرفتن ضايعات صنايع و بهداشت محيط زيست
كه مختصراً توضيحات لازم داده خواهد شد:
الف: مواد افزودني باعث جايگزين شدن مصالح و قير شدن و صرفه جويي در مقدار مصرف قير باعث كاهش مخارج آسفالت خواهد شد.
ب: به كارگرفتن مواد افزودني باعث افزايش استقامت و قدرت باربري آسفالت شده و مي توان براي بار ترافيك مشخص لايه آسفالت نازكتري به كار برد. با استفاده از مواد افزودني مختلف مي توان خواص مكانيكي بتن آسفالتي را در دراز مدت بهبود بخشيده و مقدار بهسازي و مرمت

ها را كاهش داد.
ج: با پيشرفت صنايع و افزايش تنوع در توليدات هر روز مواد جديدي كه پتانسيل به كارگيري در تهيه آسفالت را دارند به بازار عرضه مي شوند. گسترش و توسعه تكنولوژي روسازي راه ايجاب مي نمايد كه چنين مواردي در تهيه بتن آسفالت هاي مرغوب تر به كار گرفته شوند. ضمناً با توليد و عرضه ماشين آلات و وسائل آزمايشگاهي مدرن و دقيق تر سهولت بيشتر در اجراي عمليات آسفالتي ميسر مي‌گردد.
د: به موازات توليدات مفيد صنايع مواد زائد نيز حاصل مي شود كه به علت ويژگي هاي فيزيكي و مكانيكي به مقدار زياد بعنوان ماده چسب و افزودني به كار گرفته مي شوند. كه اين كار استفاده دو جانبه دارد، از طرفي به مصرف رسيدن اين مواد به تميز شدن محيط زيست كمك مي نمايد و از طرف ديگر به عنوان يك منبع جديد در صنعت روسازي مورد بهره برداري قرار مي گيرند و هدف از استفاده مواد افزودني بهبود در عملكرد روسازي ها، پايين آوردن مرمت و بهسازي و كاهش مخارج در پروژه هاي راهسازي خواهد بود.
معمول ترين خرابي هايي كه در روسازي آسفالت مشهود مي گردد عبارتند از:
تغيير شكل هاي موضعي به علت نشست لايه هاي زيرين در اثر بار ترافيك، ايجاد شيار و موج در سطح اسفالت، قيرزدگي، ايجاد و انواع ترك ها كه منجر به پاشيدگي و عريان شدن آسفالت مي گردد و در فصول قبل به آن پرداخته شد. ميزان خرابي ها با توجه به بار ترافيك و شرايط جوي متفاوت مي باشد. به منظور كاهش خرابيها مهمترين نكاتي كه در رابطه با انتخاب و نحوه عملكرد مواد افزودني مي توان در نظر گرفت تاثير اين مواد در تعيين ويسكوزيته مخلوط مي باشد. چون آسفالت در درجه حرارت هاي بالا به علت پايين بودن ويسكوزيته قير، نرم و در درجات حرارت پايين سخت و حتي شكننده مي شود. مواد افزودني باعث كم شدن تغيير شكل ها، قيرزدگي ها، بهبود بخشيددن به مقاومت مخلوط در برابر سايش و فرسايش و جلوگيري از بروز ترك ها به ويژه ترك‌هاي پوست سوسماري و بهبود بخشيدن به خواص آسفالت هاي نامرغوب مي شوند.
تقسيم بندي مواد افزودني
- مواد افزودني به چند گروه زير تقسيم مي شوند:
پركننده ها (FIllers):
اين مواد بيشتر به منظور پر كردن فضاي خالي بين دانه هاي مصالح سنگي و بهبود بخشيدن به دانه بندي مصالح پايدار كردن و بالا بردن كيفيت و چسبندگي بين دانه ها به كار برده م

ي شود كه از جمله اين مواد مي توان: گرد سنگ، سيمان، خاكستر ذغال سنگ، نرمه ذغال سنگ مرغوب، گوگرد و آهك را نام برد. لازم است ميزان مخلوط پر كننده ها با درصد صحيح و به طور يكنواخت انجام گردد، زيرا كه مصرف مقدار بيش از حد اين مواد (Filler) باعث مي شود قير كافي در مخلوط وارد نشده و بتن آسفالتي مقاوم حاصل نشود.
- به طور متوسط نسبت وزني مخلوط اين مواد 5/0 تا 2/1 درصد مي باشد. كه در زمان تهيه آسفالت به مخلوط اضافه مي گردد.
مواد جايگزين شونده (extenders):
اين گروه از مواد افزودني بدين منظور به كار مي روند كه با اضافه كردن آن ها در مخلوط مصرف مواد قير كاهش يابد. از مهمترين اين مواد مي توان گوگرد، ليگنين Lignin (بافت گياهي) را نام برد كه به كار بردن اين مواد باعث كاهش مصرف قير و صرفه جويي آن خواهد شد. مثلا در مصرف گوگرد، ويسكوزيته گوگرد بين 120 تا 160 درجه سانتيگراد كم شده و بتن آسفالتي حاصل ازمخلوط آنها داراي ويسكوزيته كم در درجه حرارت هاي اختلاط و كوبيدن است. اين مواد باعث راحت كار كردن مخلوط شده و سختي خود را حفظ مي‌كند.
مصرف ليگنين Lignin علاوه بر صرفه جويي در مصرف قير، باعث كم شدن حساسيت استقامت شده و مقاومت بالاتري به دست مي دهد.
مواد رشته اي يا الياف (Fibers):
اين گروه از مواد شامل الياف طبيعي (پنبه نسوز Rock wool) و الياف مصنوعي (شيشه، الياف پلي استر، الياف پلي پروپلين) مي باشند. اينگونه مواد افزودني مخلوط را مسلح كرده و باعث تقويت بالا بردن مقاومت كششي و بالا رفتن حد مجاز تغيير شكل نهايي مخلوط مي شوند.
اكسيد كننده‌ها Oxidants و اكسيد شونده‌ها Anti Oxidants:
اكسيد كننده ها موجب بالا بردن سختي مخلوط آسفالت شده و در نتيجه باعث جلوگيري از خرابي هايي كه به علت نرمي آسفالت در درجه حرارت هاي بالا، بوجود مي آيند، مثل گودي و شيار زير چرخ به كار مي رود. تاثير اين نوع مواد روي آسفالت، شبيه اكسيد و سخت شدن آسفالت در طول عمر روسازي مي باشند، ولي بايد توجه نمود كه در نتيجه فعل و انفعالات شيميايي متفاوت افزودن اكسيد كننده ها خطر ترك هاي انقباضي را خواهند داشت.
آنتي اكسيدها براي كم نمودن سرعت اكسيداسيون و سخت شدن آسفالت بوده و براي جلوگيري از خرابي ها در درجات حرارت پايين و بالا رفتن دوام آسفالت مي باشند.

 


لازم به يادآوري است كه هر دو مواد اكسيدكننده ها و اكيسدشونده ها در زمان تهيه قير به آن اضافه مي شود.
مشتقات نفتي يا هيدروكربن ها (Hydrocarbons)
اين مواد شامل قير و ساير مشتقات نفتي مي باشد و در هنگام تهيه آسفالت نو، از آسفالت هاي كهنه مي توان آنها را در گروه مواد افزودني به حساب آورد.
در روسازي راه، دوباره سازي و بهسازي رويه آسفالت به روش سرد و يا گرم افزودن مقداري هيدروكربن هاي سبك، باعث نرم و جوان شدن روسازي خواهد شد و نقطه مقابل اين عمل اضافه كردن مشتقات نفتي سنگين به مخلوط هاي آسفالتي بيش از اندازه نرم براي سخت نمودن آنهاست.
اتصال دهنده ها Antistrips
- اين گروه مواد افزودني براي بهبود بخشيدن و محكم تر شدن اتصالات بين قير و مصالح سنگي به كار مي روند و به صورت پر كننده و يا مايع مورد استفاده قرار مي گيرند.
پديده جدا شدن دانه هاي مصالح سنگي در بتن آسفالتي (Stripping) مي تواندمنجر به هم پاشيدن رويه آ‌سفالتي شود. اين نوع ضايعه يكي از انواع خرابي ها در روسازي مي باشد، كه به خواص شيميايي و رطوبت در رويه آسفالتي بستگي دارد.
مواد افزودني گروه اتصال دهنده هاي antistrips باعث قوي شدن باند شيميايي بين دانه‌هاي مصالح و آسفالت در مجاورت با رطوبت خواهد شد.
- به منظور جلوگيري از ترك هاي زودرس كه از مصرف مصالح سنگي حاوي خاك رس در آسفالت بوجود مي آيد استفاده مقداري آهك خشك و يا شستشوي مصالح با دوغاب آهك باعث بالا رفتن و مقاومت مخلوط و كم شدن حساسيت پايداري آن به درصد قير مي شود.
لازم است تهيه دوغاب نسبت يك قسمت آهك و سه قسمت آب صورت گرفته و با نسبت 3 تا 5 درصد مصالح مصرف گردد، ضمناً چون آهك يك اكسيد شونده است لذا سرعت سخت شدن آسفالت آغشته به آهك در مقايسه با مصرف آ

سفالت بدون آهك در عمر روسازي كمتر مي باشند.
لاستيكها و پلاستيكها يا پليمرها (polymers):
يكي ديگر از مواد افزودني كه در چند سال گذشته نيز در پروژه هاي روسازي مورد استفاده قرار گرفته (پليمرها) هستند كه شامل لاستيك، مواد پلاستيكي از نمونه لاستيك طبيعي، انواع لاستيك مصنوعي، پلاستيك‌ها، پلي اتيلن، پلي پروپيلن، اتيل وين
افزودن اين مواد در بتنهاي آسفالتي به دلايل زير صورت مي گيرد:
- بتن آسفالتي حاوي مواد افزودني ياد شده براي كنترل تغيير شكل هاي زياد و نامطلوب و براي جلوگيري از بوجود آمدن ترك هاي انعكاسي هم براي روسازي سخت (بتن سيماني) و هم براي روسازي نرم (بتن آسفالتي) به كار برده مي شوند.
- بتن آسفالتي حاوي مواد لاستيكي بيش از آسفالت معمو

لي خاصيت ارتجاعي از خود نشان مي دهد و در مقابل شكنندگي و ترك خوردن مقاومت تر است.
- افزودن مواد پلاستيكي به آسفالت باعث سفت شدن مخلوط و مانع بروز تغيير شكل هاي موضعي بزرگ در زير چرخ هاي وسيله نقليه خواهد شد.


- اثر پليمرها بر روي مشخصات فني آسفالت، كم نمودن وابستگي وحساسيت خواص مكانيكي مخلوط، استقامت و ويسكوزيته، نسبت به درجه حرارت است.


- طريقه افزودن اين مواد افزودني به شرح زير است:
1- اين مواد به صورت قطعات ريز و خرد شده همانند پر كننده ها به نسبت 3 درصد وزني به مصالح اضافه مي شود.

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید