بخشی از مقاله
باغباني عمومي
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول:
باز و بسته موتور گيربكس 3
نصب مجدد موتور و گيربكس 9
فصل دوم:
باز و بست تجهيزات جانبي 11
تسمه دينام 13
باز و بست و پمپ هيدروليك فرمان 14
باز كردن سرسيلندر 15
باز و بسته كردن متعلقات سرسيلندر 20
مشخصات اجزاء سرسيلندر 22
بستر متعلقات سرسيلندر 28
باز و بست غلطك اسبكها 31
بستن اسبكها 32
نصب سر سيلندر 33
نصب جرخ دنده ميل بادامك و تسمه تايم 36
فيلرگيري سوپاپها 37
تنظيم كش تسمه تايم 38
باز كردن قطعات بلوك سيلندر 41
مشخصات اجزا موتور 44
باز و بست شاتون و پيستون 46
نصب رينگهاي پيستون 54
منابع 55
مقدمه:
كشاورزي از ابتداي امر به شكل امروزي نبوده همواره به ناچار تحت تاثير تغييرات تدريجي سخت و مشكل در اشكال و روشهاي مختلف كار قرار گرفته و در نتيجه تغييرات حاصله در طول زمان به كسب پيشرفتهايي در زمينه هاي فني و علمي و تكاملي امروزي شده است كه خود يك نوع احترام توام با سپاس به فعاليت
هاي طاقت فرساي اجداد و گذشتگان ما در زمينه ي كشاورزي است.
بررسي اشكال مختلف زندگي قبايل بدوي كه كمتر دستخوش تغيير وتحول گرديده ونمونه شان هنوز در بعضي از مناطق كره ي زمين ديده ميشود رهنمون خوبي است كه بتوانيم اين باور را در خود به وجود بياوريم كه انسانهاي اوليه فقط تنها به جمع آوري بعضي گياهان تازه روئيده وجوانه ها ولاروها وشفيره هاي حشرات واحتمالًا با خوردن جانداران كوچك زندگي خودرا تضمين تامين مي كردند .به علت نداشتن ابزار كار شكار حيوانات بزرگ جثه مشكل و در پاره ي موارد حتي غيرممكن بوده، انسانهاي اوليه در اين دوره از زندگي خود مواجهه با مشكلات زيادي از نظر تامين معيشت خود بوده متعاقب مشكلات جاري به سي پيدا كرد و با استفاده از به كارگيري سنگ ابزارهاي ساخته شده نسبت به شكار بعضي حيوانات وكشت تعدادي
از نباتات اقدام نمود . با آزمايشات تعدادي از نباتات به سودمند بودن آنها اطمينان حاصل كرد . پس از گذشت زمان و تجارب مكتسبه نسبت به تكثير و ازدياد آنها اقدام نمود و به كشت و تكثير آنها در سطوح كوچك در محوطه ي كلبه هاي مسكوني خود مبادرت ورزيد ؛ همزمان ضمن انجام كشتكار تعدادي از گياهان به شكار حيوانات وحشي پرداخت و با استفاده از گوشت آنها به زندگي خود ادامه داد .
تاريخچه باغباني در دنيا :
تاريخ بشر بر اساس داستان انسان گرسنه در جستجوي غذا بنيانگذاري شده است . حدود يك ميليون سال پيش تقريبا 125000 يكصد و بيست و پنج هزار نفر روي كــره ي زمين سكونت داشتند . كه از اين دوره آثار بدوي كشاورزي مبني بر استفاده از بيلچه هاي سنگي بدست آمده است . به تدريج با افزايش جمعيت پراكندگي آنها در نقاط مختلف كره ي زمين در ده هزار سال پيش تعداد كل جمعيت و پراكندگي در سطح زمين تقريبا به سه ميليون نفر رسيد.
بشر در حدود ده هزار سال قبل با اهلي كردن حيوانات وگياهان مهمترين حادثه در تاريخ تكامل بشر بنيادي را براي كشت و زرع در دنيا پايه گذاري و متعاقب آن زراعت جانشين شكار شد . بايد دانست كه در هيچ مرحله اي از تاريخ از جمع آوري مواد گياهي خوراكي كاملاً صرف نظر نشده است و هنوز هم در بسياري از نقاط دنياگياهان خودرو محلي از نظر تامين غذا حائز اهميت است . به عنوان مثال مي توان از جنگلهاي پسته خودرو در اطراف سرخس خراسان ،بوته زارهاي تمشك وحشي مازندران ، جنگلهاي زردالوي وحشي در تركيه و بوته زارهاي خودروي زغال اخته ابي در امريكا نام برد . از قرن چهاردهم ميلادي با آغاز رنسانس در اروپا ،اروپائيان با
استفاده از كشفيات و اختراعات دانشمندان اسلامي به تجديد حيات علوم و فنون مختلف پرداختند و كشاورزي وباغباني نيز از اين جريان بركنار نمانند . به خصوص در ايتاليا و فرانسه باغباني پيشرفت فراوان نمود كشف دنياي جديد در سال 1642 ميلادي باعث شد كه گياهان جديد باغباني به گنجينه موجود در دنياي قديم اضافه گردد و فن باغباني به خصوص سبزيكاري با پيدايش گياهاني مثل گوجه فرنگي ، سيب زميني ، لوبيا و كدو رونق بسيار بگيرد .
تاريخچه باغباني در ايران :
نظري به تاريخ گذشته نشان مي دهد كه ايران يكي از اولين كشورهاي دنيا است كه در آن كشاورزي و دامپروري ، درختكاري، علوم رياضي ، هيئت ، شيمي، پزشكي ، دانشهاي طبيعي ،هنر و شعر و شاعري ونويسندگي شروع شده است .
ايران نخستين كشور جهان است كه انسان اوليه در آن به كشت و زرع و پرورش دام پرداخته است . در حفاريهاي نقاط مختلف ايران مشخص گرديده كه در حدود سه هزار و سيصد سال پيش از ميلاد مسيح درخت را در دامغان ، ري و كاشان به طرز مشابهي نقاشي مي كرده اند. بنابراين در آن زمان از لحاظ باغباني ميان نقاط مختلف ايران رابطه هم برقرار بوده است . ايرانيان پيش از تاريخ ، نخست به طور آزاد و كاملاًطبيعي زندگي مي كردند و در غارهاي كوه مسكن گزيده و از شكار حيوانات و استفاده از گياهان خودرو خود را سير مي كرده اند . سپس از غارها بدر آمده در نقاطي كه چشمه سار و آب بوده دهكده و شهرهاي كوچك بر پا كرده اند و به كشت و زرع پرداخته اند . دين زرتشت به كشاورزي اهميت فراوان داده ، در اوستا آمده است :
آنكس كه بيشترين مقدار گندم كشت كند و بيشترين سبزيها بكارد و بيشترين درختها بنشاند ، كسي كه زمين خشك را آب دهد ، زمين را به منتهي درجه به وجد مي آورد .
اهميت محصولات باغباني :
اهميت و ارزش محصولات باغباني بالاخص درختي عليرغم كهنسال بودن اين فن و حرفه هنوز چنانكه لازم است در اجتماع ما روشن نيست و آمار دقيق و صحيح از سطح كشت توليدات انواع مختلف ميوه و صنايع وابسته به آن وجود ندارد كه بتوان با عدد و رقم ارزش واقعي اين محصولات را در اقتصاكشور ارائه داد .
وضع فعلي كشور از نظر توليد ميوه چگونه است ؟ اگر آخرين آمار تهيه شده از طرف وزارت كشاورزي را مورد تجزيه و تحليل قرار دهيم به وضع توليد اين محصولات و ارزش آنها تا حدي پي خواهيم برد . هر چند دردقت اين آمار بايد شك كرد و مقاديرنهائي باآمار منتشر شده از طرف سازمان خوارو بار و كشاورزي و ساير منابع در آنها به چشم مي خورد ولي در شرايط فعلي اين تنها منبع قابل اعتماد است .
ارزش غذائي ميوه جات
طبق نظريه كارشناسان تغذيه جهان ، بدن انسان براي اينكه سلامتي خود را حفظ وقدرت كار و انرژي لازم را داشته باشد به طور متوسط بايد روزانه بين 2500-3000 كالري و 70-90 گرم پروتئين بعلاوه مقاديري از انواع
ويتامينها و املاح كه ارزش حياتي آنها بر همگان روشن است بدست آورد . اين مقادير بر حسب جنس ، سن ، نوع فعاليت و شرايط اقليمي متفاوت است . زنان به كالري كمتر و نوجوانان در حال رشد به همان اندازه يا بيشتر از مردان بالغ به كالري و پروتئين نياز دارند كودكان و بچه ها ، بيشتر از بزرگان به املاح معدني و انواع ويتامينها نيازمند هستند . متاسفانه در حال حاضر مصرف سرانه ساكنين كشور ما ، علي رغم فراواني ظاهري ميوه نسبت به ساير ممالك اندك است .
طبقه بندي گياهان باغي
در طي قرن هاي متمادي طبقه بندي هاي مختلفي توسط دانشمندان گياه شناسي ارائه شد و هر كس به روش و شيوه خاص خود گياهان را تقسيم بندي كرد . در زير تقسيم بندي هاي مختلفي كه در مورد نباتات باغي بكار برده مي شود ، آورده شده است .
1. طبقه بندي از نظر چرخه زندگي : دراين طبقه بندي گياهان به سه دسته تقسيم مي شوند :
گياهان يك ساله : گياهاني هستند كه در آنها دور
ه كامل زندگي يعني از جوانه زدن بذر تا توليد گل و بذر جديد يك فصل رشد است و بيشتر از يك سال طول نمي كشد . اين گياهان بعد از رسيدن بذر ، خشك مي شوند و مي ميرند . اسفناج ،كاهو ، اطلسي از اين گروهند .
گياهان دو ساله : نباتاتي هستند كه يك چرخه كامل زندگيشان دو فصل رشد طول مي كشد . اين گياهان در سال اول فقط رشد رويشي مي نمايند ، يعني فقط شاخ و برگ و ريشه توليد مي كنند و در سال دوم به گل مي نشينند و توليد بذر كرده ، پس از رسيدن بذر مي ميرند . گياهان دو ساله در سال اول معمولاً فاقد ساقه بوده و بر روي زمين گس
ترش يافته و براي ايجاد ساقه گل دهنده احتياج به يك دوره سرما دارند . پس از اينكه در زمستان سرماي لازم را دريافت نمودند ، در سال دوم ساقه گل دهنده كه معمولاً طويل مي باشد ايجاد مي شود . كرفس ، پياز ، شب بو از جمله اين گياهان بشم
ه پيشين ، بعد از رسيدن بذر از بين نمي روندو ساليان متوالي توليد گل و بذر مي كنند ؛ مارچوبه، ريواس ، نعناع ،گل كوكب ، و درختان ميوه جزو
اين گروه به شمار مي روند . در گلها و سبزي هاي علفي چند ساله معمولاً تنها قسمتهاي زيرزميني گياه دائمي مي باشد و قسمتهاي هوائي آنها اغلب يكساله بوده در زمستان از بين مي روند و گياه در فصل بهار شاخ و برگ جديدي توليد مي كند ، در تمشك و ديگر گياهان جنس تمشك ريشه دائمي وساقه ها دو ساله مي باشند . در درختان خزان دار مثل سيب وهلو ريشه و ساقه ي چند ساله و برگها چند ساله اند و در درختان هميشه سبز ريشه ، ساقه و برگ چند ساله هستند .
2. طبقه بندي از نظر شرائط محيطي :
نباتات بسته به ميزان مقاومتشان نسبت به سرماي زمستانه به دو دسته حساس و مقاوم تقسيم بندي مي شوند . در درختان بعضي اوقات تقسيم بندي را فراتر برده آنها را بسته به مقاومت چوب در برابر سرماي زمستان و يا مقاومت جوانه گل در برابر سرماي بهاره تقسيم بندي مي كنند . براي مثال چوب درخت زردآلو
مي تواند سرماي بسيار شديد را در زمستان تحمل نمايد ، ولي جوانه گل آن در برابر سرماي بهاره بسيار حساس مي باشد . به اين جهت كشت آن محدود به مناطقي مي شود كه سرماي بهاره نداشته باشد .
3 . طبقه بندي از روي عادت رشد و شكل و نوع ساقه هوائي :
در اين طبقه بندي گياهان به دو دسته خشبي و علفي تقسيم بندي مي شوند . خشبيها كه داراي اندام و بافت هاي چوبي مي باشند خود به سه دسته كوچكتر (درخت ، درختچه ، خزنده ) تقسيم بندي مي گردند. درخت معمولاً داراي يك تنه اصلي مستقيم است (مثل كاج ، چنار).درختچه داراي چندين شاخه اصلي بجاي تنه مي باشد (شمشاد ،تمشك ).گياهان چوبي خزنده ،باوجودي كه داراي ساقه ي مشخص مي باشند نمي توانند بدون قيم بر روي تنه خود بايستند (مثل مو) گياهان علفي كه داراي بافت هاي ترد و نـــرم مي باشند خود به دو دسته كوچكتر علفي و خزنده تقسيم مي ش
وند. دسته اول نياز به قيم نداشته و بر روي ساقه خود ميايستند (شمعداني ، اطلسي )دسته دوم بر روي زمين مي خزند (هندوانه ، كدو ) گياهان چوبي عمدتاً چند ساله اند در صورتيكه گياهان علفي ممكن است يكساله دوساله و يا چندساله باشند ، در مناطق معتدله شاخ و برگ گياهان علفي چند ساله هر سال در اثر سرما از بين مي رود ولي ريشه آنها زنده مي ماند و در بهار سال بعد دوباره شاخ و برگ جديد توليد مي كند . (كوكب ، نعناع و توت فرنگي ). به طور كلي گياهاني كه برگهاي خود را در فصل زمستان ازدست مي دهند خزان دار خوانده مي شوند (بيد ،نارون،چنار )و آنهائي كه در سراسر سال داراي ب
رگ هستند هميشه سبز مي گويند (نارنج ، زيتون،خرما )البته در گياهان هميشه سبز روي گياه برگ هايي وجود داردكه آن را سرسبز نگه مي دارد . گياهان خزان دار بيشتر در مناطق معتدله جهان ديده مي شوند ، در حالي كه گياهان هميشه سبز مخصوص نواحي گرمسير و نيمه گرمسير مي باشند.
4 . طبقه بندي باغباني :
با در نظر گرفتن عواملي از قبيل نحوه مصرف مي توان گياهان باغباني را به چهار دسته كلي (ميوه ، سبزي ، زينتي و متفرقه )به شرح زير تقسيم بندي كرد .
ميوه- از نظر گياهشناسي ميوه عبارتست از ديواره تخمدان رشد كرده تكامل يافته يك گل كه ممكن است با بعضي ديگر از قسمتهاي گل همراه باشد ،از نظر باغباني ميوه عبارتست از قسمت گوشتي و خوراكي يك گياه كه در بوجود آمدنش قسمتهاي مختلف گل تاثير مستقيم دارند ، مثل خربزه ،
هندوانه،خيار، گوجه فرنگي و بادمجان كه همگي يكساله هستند يا به صورت يكساله كشت مي شوند ولي غده ي سيب زميني كه گل در به وجود آمدنش نقشي ندارد ميوه به حساب نمي آيد .
ميوه ها از نظر احتياجات حرارتي به دودسته تقسيم مي شوند :ميوه هاي مناطق معتدله و ميوه هاي گرمسيري و نيمه گرمسيري .
الف-ميوههاي مناطق معتدله كه شامل :
1-ميوه هاي دانه دار مثل سيب، گلابي ، به و زالزالك
2-ميوه هاي هسته دار مثل بادام، گيلاس ،آلبالو، زردآلو،هلو، گوجه و آلو
3- ميوه هاي مركب مثل توت و شاه توت
4- ميوه هاي خشكباري مثل فندق و گردو
ب-ميوههاي مناطق نيمه گرمسيري و گرمسيري
درختان هميشه سبز :
1-مركبات(پرتقال،ليموشيرين،نارنگي،ليموترش،گريب فروت )
2-نخيلات (خرما و نارگيل ،ميوه آنها ازلحاظ گياهشناسي سته يا حبه مي باشد )
3-زيتون و خربزه درختي كه ميوه آنها سته مي باشد (هسته زيتون مربوط به بافت بذر است نه درون بر )
4-انبه و اوكادو كه هر دو ميوه شفت دارند .
درختان خزاندار:
1-انار: داراي ميوه سته مركب است كه در داخل آن تعداد زيادي شفت كوچك قرار دارد .
2-انجير:داراي ميوه كاذب است كه در داخل آن چندين فندقه درون يك نهنج گوشتي قرار دارد.
3- پسته: درون بر چوبي است جزو ميوه هاي خشكباري است.
4-خرمالو : كه ميوه آن يك سته يا حبه است .
سبزي هاي فصل سبـز سبزي هاي فصل گــــرم
مقاوم نميه مقاوم حساس خيلي حساس
مارچوبه هويج ذرت بلال خيار
انواع كلم ها گل كلم گوجه فرنگي
بادمجان
تره فرنگي كرفس لوبياي آمريكايي
پياز چغندر برگي طالبي
نخود كاسني كدومسمائئ
تربچه كاهو سيب زميني شيرين
اسفناج سيب زميني هندوانه
شلغم
ريواس
گياهان زينتي :
شامل دسته هاي زير مي باشد :
گياهان خشبي ، درخت ها ، درختچه ها ، خزنده ها ،گياهان علفي
گياهان متفرقه:
گياهان متفرقه گياهاني هستند كه جزو گياهان باغباني محسوب مي شوند ولي در هيچ يك از سه دسته قبل نمي گنجد و گروههاي زير را شامل مي شود :
الف – گياهان نوشابه اي شامل چاي،قهوه، كاكائو
ب- گياهان شيرابه اي مثل درخ
ت كائوچو و فيكوس
پ- گياهان داروئي شامل گاو زبان و سنبل الطيب
ت-گياهان ادويه اي مثل وانيل، دارچين، هل، زرد چوبه و آويشن
تاسيسات و ادوات باغباني:
وسايلي را كه در باغباني مورد استفاده قرار مي دهند مي توان به دو دسته تقسيم نمود .
1. اداواتي كه در كليه شعب باغباني (درختكاري،گلكاري وسبزيكاري)مورد استعمال دارند مانند اداوات تهيه زمين ،قيچي باغباني ،لوازم پيوند زني و وسايل حمل و نقل خاك و كود و اداوت كار.
2. لوازمي كه در رشته بخصوص از فن باغباني بكار مي رود از قبيل ماشين و قيچي چمن بري كه فعلاً در گلكاري استعمال مي شود ، و قيچي مخصوص بريدن شاخه هاي ضخيم و نازك كه در ارتفاعات زياد روي تنه درخت قرار گر
فته اند و يا وسايل مخصوص چيدن ميوه هاي درشت مانند گلابي و غيره كه در قسمت درختكاري مورد استعمال دارد.
اداوات دستي كه در باغباني مورد استفاده قرار مي گيرد عبارت است از:
1. بيل – درباغباني از بيل دو استفاده مي شود :يكي براي شخم زدن و برگرداندن زمين و ديگري براي تسطيح و ساختن مرزها و آبياري ،بيلي كه براي برگرداندن و شخم زدن زمين بكار مي رود معروف است به بيل نوك باريك و در نقاط مختلف كشور داراي ابعاد مختلف مي باشد . بيل هائي كه براي تسطيح زمين و يا ساختن مرزها و آبياري بكار
مي رود موسومند به بيل ساختماني .
2. بلويافوكا- اين اسباب خيلي شبيه به تيشه است كه قسمت آهني مربع مستطيل و تقريباًبه ابعاد 23 در 16 سانتيمتر مي باشد .
3. كلنگ دو سر - اسبابي است كاملاً شبيه به كلنگ هاي دو سر بنائي با اين تفاوت كه به جاي نوك باريك در يك طرف نوك تيزي با يك چنگك دو شاخه قرار گرفته در صورتيكه در طرف مقابل داراي نوك شيشه اي مي باشد .
4 . چنگك -چنگك آلتي است شبيه به بيل كه به جاي صفحه آهني آن سه يا چهار دندانه بطول 25 تا 30 سانتيمتر قرار گرفته اقسام مختلف چنكگ براي خراش دادن سطح مزرعه و تهويه توده كود خاك برگ و برداشت محصول زيرزميني مانند سيب زميني بكار مي رود .
5. شن كش – شن كش آلتي است مانند شانه با دسته بلند كه در موقع تسطيح زمين و جمع آوري شن و قطعات كوچك سنگ يا زير خاك كردن پاره بذور و جمع آوري علف و تنظيف قطعات گلكاري به كار مي رود .
6.بيلچه – اين اسباب براي كندن نشاي گل و انواع سبزيها از خزانه و گاهي نيز براي وجين و نرم كردن پاي بوته ها و يا كاشتن نهال بكار مي رود .
لوازم مبارزه با آفات و بيماري هاي نباتي:
اصولاً ماشينهاي سمپاشي ساده را به دو طبقه مي توان تقسيم نمود :
-آنهاييكه قبلًا به وسيله تلمبه مخصوصي فشار كافي در داخل مخزن ايجاد نموده و بعد شروع به سمپاشي مي نمايد .
– آنهاييكه در تمام مدت بوسيله دستي مخصوصي كه در كنار مخزن قرار گرفته فشار لازم را ايجاد مي نمايد .
گلخانه:
گلخانه عبارت از ساختماني است كه در آن حرارت،رطوبت، نور و ميزان گاز كربنيك قابل كنترل است . درون آن نباتات را مي توان در تمام سال ، به ويژه در خارج از فصل پرورش داد . بعضي از محصولات را پيش رس كرد و يا براي تمام يا قسمتي ازسال گياهان را از آب و هواي نامناسب دور نگه داشت .
-گلخانه ها از نظر نوع ساختماني به اشكال مختلف ساخته شوند :
الف- گلخانه يكطرفه :اين گلخانه معمولاً در ك
نار ديوار ساخته مي شود و به طوري كه ديوار شمالي آن با مصالح ساختماني بنا شده و ديوارهاي شرقي و غربي آن نيز تماماً يانصف از آجر ساخته مي شود . ديواره جنوبي گلخانه كوتاهتر از ديواره شمالي آن است . بنابراين گلخانه داراي سقف شيشه اي شيب دار است . زاويه سقف با سطح زمين 30 تا 55 درجه مي باشد .
ب- گلخانه نيمه دو طرفه :در اين گلخانه سقف ازدو طرف شيب دارد و ديواره شمالي آن بلندتر از ديواره جنوبي است ، بنابراين دو طرف شيب دار سقف از نظر اندازه نامساوي است به طوري كه مرتفع ترين نقطه سقف گلخانه به اندازه يك سوم عرض گلخانه با ديوار شمالي فاصله دارد . در اين حالت لازم است كه پايه هاي آهني در زير م
رتفع ترين نقطه سقف قرار گيرد تا سقف را مستحكم نگه دارد . ديواره شمالي گلخانه را به اندازه 70/1 تا 3 متر از ديواره جنوبي بلند تر مي سازند .
پ- گلخانه دو طرفه :جهت اين نوع گلخانه شمالي جنوبي است و ارتفاع ديواره هاي جانبي گلخانه در تمام جهات با هم مساوي است . سقف گلخانه از دو طرف هم شيب و هم اندازه است . ارتفاع سقف در بلند ترين نقطه آن معمولاً5/2 تا 5/3 متر و عرض آن بين 3 تا 6 متر است .
ت- گلخانه دو جداره : اين گلخانه ها در مواقعي كه به حرارت ثابت و رطوبت نزديك به اشباع نياز است (مثلاً براي پرورش اركيده ها) ساخته مي شود ، پوشش اين نوع گلخانه ها از دو لايه شيشه اي به فاصله 5 سانتيمتر از يكديگر تشكيل شده كه فاصله بين دو جدار شيشه اي به صورت عايق عمل كرده ، تقريباً در تمام قسمتهاي گلخانه حرارت يكنواخت مي شود .
طبقه بندي گلخانه ها از نظر حرارت:
گلخانه گرم
گلخانه تكثير يا گلخانه گرم و مرطوب
گلخانه نيمه گرم يا معتدل
گلخانه خنك
عوامل محيطي مهم در گلخانه :مهمترين عوامل محيطي مهم در درون گلخانه عبارت است از :
• نور –شدت، مدت تابش و كيفيت نور براي گياه اهميت دارد . شدت نور لازم در گلخانه با نوع گياه فرق مي كند . در زمستان كه نور طبيعي كم است مي توان از نور مصنوعي استفاده كرد . در تابستان بايد از شدت زياد نور آفتاب در گلخانه كاست و بدينوسيله دماي گلخانه را كاهش داد . اين كار با پاشيدن موادي مانند دوغاب آهك بر روي شيشه گلخانه و يا پوشاندن سطح خارجي آن با حصير امكان پذير است . مدت تابش نور به احتياجات گياهي كه در گلخانه نگه داري مي شود ، بستگي دارد . مثلا گل بنت قنسول روز كوتاه ، گل كيفي روز بلند و ميخك بي تفاوت به طول روز است .
• دما –كنترل دماي گلخانه بسيار مهم است و با رشد گياه رابطه مستقيم دارد . در گلخانه ها به دماي شبانه اهميت بيشتري داده مي
شود . مقدار دماي لازم بستگي به نوع نبات دارد . مثلاً دماي شبانه براي گلهاي ميخك و ميمون 10 درجه سانتي گراد براي بنت قنسول 15درجه سانتي گراد و براي گياهان برگ زينتي 21 درجه سانت گراد است . دماي روزانه گلخانه در روزهاي ابري بايد 3 درجه و در روزهاي آفتابي 6 تا 9 درجه بيشتر از دماي شبانه باشد .
• رطوبت –ازآنجاكه بسياري ازاعمال فيزيولوژيكي و متابوليكي درمحيط آبگونه صورت مي گيرد، در زندگي گياهي آب عامل مهم محسوب مي شود . آبياري در گلخانه ممكن است از بالا و يا از پائين انجام شود .
• تهويه –تهويه گلخانه از جنبه هاي گوناگون حائز اهميت است . مثلاً بدين وسيله اكسيژن لازم براي تنفس تامين مي گردد و يا از تجمع گازهاي سمي در گلخانه جلوگيري مي شود .
.خاك-از عوامل مهم در گلخانه خك است . اهميت خاك در حفظ گياه ،تامين آب و قسمتي از مواد غذائي آن مي باشد . استريل كردن خاك يكي از كارهاي مهم گلخانه اي است كه با استفاده از حرارت و مواد شيميائي فرم الدئيد و پيكرين يا گاز اشك آور متيل برومايد انجام مي شود .
هورمونهاي گياهي در باغباني
هورمونهاي گياهي موادي هستند كه بسياري از فعل و انفعالات بيولوژيكي را تنظيم مي كنند و در نتيجه ،بر روي بسياري از پديده هاي فيزيولوژيكي ،نظير رشد و نمو شاخه ها ، تشكيل و رشد ريشه در قلمه ها و بذرها ،گلدهي ،باروري ،ميوه دهي و بسياري ديگر از فعاليت هاي گياهي تاثير مي گذارند .ابتدا تصور مي شد كه براي هر يك از پديده هاي فوق يك هورمون بخصوصي وجود دارد ولي سالهاي بعد تحقيقات نشان داد كه تعداد آنها كمتر است و يك هورمون مخصوص ممكن است در بسياري از فعل و انفعالات بيولوژيكي دخالت داشته باشد .
انواع هورمونهاي نباتي :بطور كلي هورمونهاي نباتي را مي توان به پنج دسته تقسيم كرد ،عبارتند از :
1-اكسين ها 2-جيبرلن ها 3- سيتوكنين ها 4- مواد جلوگيري كننده از رشد 5- گا زهائي مانند اتيلن و استيلن
اكسين ها:اسيد اندول استيك مهمترين اكسيني است كه بصورت طبيعي در بافت هاي گياهي يافت مي شود ميزان اين ماده در بافت هاي مختلف گياهي و در گياهان مختلف متفاوت است و مانند تمامي هورمونهاي گياهي مقدار آن در بافت ها بسيار اندك است .
جيبرلين ها:اولين بار توسط ژاپني ها از يك نوع قارچ بدست آمد و مدتها فراموش شده باقي ماند سپس توسط دانشمندان ساير نقاط دنيا كشف آنها پيگيري شد و در گياهان عالي يافت شد . امروزه حداقل 40 نوع متفاوت از جيبرلين ها شناخته شده اند و هر سال بر تعداد آنها افزوده مي شود . بعضي از آنها معروفتر از سايرين شدند و در كشاورزي و باغباني بيشتر از ساير انواع جيبرلين ها مورد استفاده قرار گرفتند . جيبرلين ها نيز مانند اكسين ها باعث طويل شدن و بزرگ شدن سلولها مي شوند بعلاوه اين مواد در تقسيم و در نتيجه تكثير سلولهاي گياهي بسيار موثر مي باشند و در نتيجه باعث طويل شدن شاخه ها و رشد طولي نبات مي شوند.
سيتوكنين ها:اين ها هورمونهاي نباتي مي باشند كه در تقسيم و تكثير آنها دخالت دارند . غالباً مشتقات ماده اي بنام آدنين مي باشند كه اين ماده خود در ساختمان اسيدهاي نوكلئيك وارد است.
مواد جلوگيري كننده از رشد: در گياهان بسياري از مواد جلوگيري كننده از رشد وجود دارد، پديده هائي نظير جوانه زدن بذر ،توقف رشد شاخه ها و دوره خواب جوانه اي و غيره ارتباط نزديك با اين مواد دارند . اينها تركيبات مختلفي مي باشند و غالباً از مواد فرار مانند فنيلها و فنولها تتشكيل مي شوند ،مواد جلوگيري كننده از رشد نيز به صورت طبيعي و مصنوعي شناخته شده اند از دسته اول اسيد ابسيسيك شهرت فراوان دارد و در گياه بسيار فعال است .
اتيلن:احتمالاً اتيلن در تمام بافت ه
اي زنده حاصل مي شود ،ميوه هاي رسيده محتوي مقادير زيادي اتيلن مي باشند . نظر به اينكه اين گاز تاثير بارزي در بعضي از پديده هاي فيزيولوژيكي گياهي نظير گلدهي و غيره دارد در سالهاي اخير جزو هورمونهاي نباتي بحساب آمده است از آنجا كه مصرف اين گاز جهت بعضي كارهاي باغباني و يا كشاورزي عملاً به دشواري امكان پذير است ماده اي بنام اتفون ساخته شده است كه اين گاز را متصاعد مي كند .
هرس
كليات در رابطه با هرس
متخصصين در امر هرس بايد داراي اطلاعا
ت دقيق علمي و تجربيات كافي از نظر علمي و عملي باشند تا بتوانند در امور تربيت و نگهداري درختان باغ ميوه توفيق حاصل نموده و محصول را در سطح قابل قبول و استانداردي توليد نمايند .البته اين كار در عمل مشكلاتي دارد ،زيرا دو درخت از يك نوع را در يك باغ ميوه نمي توان يافت كه از نظر رشد و نمو اعضاي رويشي و زايشي كاملاً همانند و مشابه باشند . بنابراين همواره يك متخصص مجرب خودش را در مقابل هر يك از درختان باغي در يك وضعيت و حالات تازه اي مشاهده
مي كند در اين صورت ناچاراً به حكم ضرورت ايجاب مي كند كه يك حكم را بين اعضاي مختلف هوائي يك درخت عمل نمايد در اين صورت مغز هرس كننده بيشتر از دستهايش بكار ميافتد به هر حال بايد توجه نمود ، افرادي كه به امر هرس مبادرت مي نمايند ،لازم است دوره آموزشي لازم را ببينند ،زيرا چنين افرادي مي توانند تا حدودي علل حذف و يا ابقاي عضوي را در روي درخت توضيح دهند .
هرس درختان ميوه
هرس درختان ميوه براي دو منظور انجام مي گيرد . يكي تشكيل فرم يا شكل دهي ،ديگري هرس به منظور توليد ميوه و يا بهرهوري و همچنين بهتر كردن كميت و كيفيت محصول مي باشد.
1. هرس فرم:از نظر علمي و بهره برداري ،فرم درخت تابع خصوصيات نوع درخت و شرايط آب و هوائي محيط و محل مي باشد . براي تشكيل فرم مورد نظر بايد اعضاي رويشي مخصوصاً شاخه هاي اوليه درخت مورد نظر را كه فرم پذير هستند ،بر حسب هدف انتخابي و تعيين شده هدايت كرده تا فرم لازم و مطلوب در آنها ايجاد گردد.
2. هرس توليد ميوه يا بهره برداري :هرس توليد ميوه عبارت است ازكليه اقداماتي كه تغييراتي در اجراي عمليات مختلف مورفولوژيكي درخت به منظور تقويت و يا تضعيف آن و نيز اصلاح محصول درخت از نظر كمي و كيفي ايجاد نماليد .
قانون اول –وجود هوا و نور متناسب و كافي اعمال تغذيه و رشد و نمو اعضاي مختلف رويشي و زايشي درخت را تسريع و تسهيل مينمايد.
قانون دوم-قسمتهاي خيلي بلند و طويل شاخه هايي كه در امتداد طول تنه رشد مي كنند بهتر و بيشتر از ساير قسمتهاي اعضاي درخت كه در پايين و زير ساير شاخه ها قرار گرفته اند.
قانون سوم –همواره بين اعضاي مختلف رويشي زايشي رقابت تغذيه برقرار است.
قانون چهارم –قسمتهاي مختلف شاخه
هاي يك درخت از نظر تغذيه اي و رويشي نسبت به همديگر وابسته بوده و مسئوليت مشتركي از اين لحاظ به عهده دارند .
قانون پنجم –جوانه هاي موجود در روي قسمتهاي مختلف شاخه هاي يك درخت كه داراي موقعيت هاي متفاوت مي بشند جريان شيره خام در آوند هاي آنها به نسبت كم و زياد بودنشان موجب تشكيل جوانه هاي چوبي گشته كه احتمالاً ممكن است بعداً تبديل به جوانه معمولي گل دهنده گردند .
قانون ششم –اگر شيره خام به مقدار كم در اختيار هر يك از جوانه ها قرار گيرد ولي بتوانند از شيره پرورده متناسب بموقع استفاده كنند ب