بخشی از مقاله

ساخت و نصب تيرهاي روشنايي درمحوطه ي گلستانه ها

چون اكثر وسايل مورد نياز در اردوگاه ساخته مي شد لذا با استفاده از لوله ي گاز 4 و 6 از هر لوله 2 متر بريد و انتهاي دو سر را با تبديل لوله ي گاز به هم جوش داده و براي نماي بهتر به كارگاه رنگ كوره برده تا به رنگ دلخواه رنگ آميزي شود تا زيبا و چشم گيرتر شود سپس با تهيه كلاهك بالاي اين لوله ها كه معمولي به صورتي مخروطي بوده را از خيابان خريداري كرديم ضمناً قسمت پائين لوله شماره 6 را، دريچه اي براي سيم كشي و در پايين تير يك صفحه براي نگهداشتن تير جوش داديم و نيز آماده براي نصب بر روي زمين است سپي محل كانال كشي را مشخص كرده و بعد كانالي به عمق cm 70 حفر شد جاي قرار گرفتن تيرهاي روشنايي را به وسيله ي بتن و يك صفحه ي فلزي كه داراي 4 پيچ است بر روي زمين ايجاد مي كنيد بايد توجه داشت كه ب

ن ريخته شده از سطح زمين بلندتر باشد تا آب باعث پوسيده گي پايه ي تير روشنايي نشود.
براي كابل كشي ابتدا حدود cm10 خاك نرم كف كانال ريخته سپس كابل را درون كانال قرار
مي دهيم و بعد حدود cm10 ديگر خاك نرم بر روي آن مي ريزيم و روي آن يك رديف آجر و بر روي آجرها نوار پلاستيكي كه مشخص كننده ي عبور خط برق مي باش قرار داده و روي آن را با خاك پر مي كنيم در ابتدا خط اجرائي به يك تابلوي فرعي كه از قبلاً بنا به درخواست اردوگاه و مشخصات داده شده توسط پيمان كاران ساخته و در محل مورد نظر نصب شده متصل مي كنيم كه تابلو

فرعي داراي قسمت هاي مختلفي مانند كليد دو حالته، فيوز سيگاري كه براي لامپ هاي سيگنال استفاده مي شود و همچنين لامپ سيگنال براي كنترل فازهاي T, S, R و سه CT با مشخصات A5/100 و يك عدد PT و يك رديف فيوز مينياتوري كه براي چند كمپ از يكي از آنها استفاده مي شود قرار دارد كه شماره ي كمپ ها بر روي هر يك نوشته شده و چند فيوز مينياتوري نيز براي آب

خوري ها كه توضيحات هر كدام از قسمت هاي نام برده شده در بالا را در پايان همين بخش شرح داده شده است و سپس كابل روشنايي محوطه ي كمپ ها را نيز به وسيله ي يك ترمينال كه در درون تابلو قرار دارد به شبكه متصل مي كنيم.

كابل و كابل كشي
تعريف كابل:
هر هادي الكتريسيته كه عايق روي آنها نسبت به زمين داراي اختلاف پتانسيل صفر و هادي آن نسبت به زمين داراي اختلاف پتانسيل فازي يا اصطلاحاً ولتاژ فازي باشد، كابل ناميده مي شود.
كابل ها در طراحي شبكه هاي برق و تنظيم پروژه هاي پخش انرژي الكتريكي در كارخانجات، مراكز صنعتي، تجارتي و منازل به كار مي رود. از اين رو شناخت كابل و كاربرد آن ضرورت و اهميت خاصي دارد. هر كابل با سطح مقطع معين قادر به انتقال جريان به ميزان مشخصي مي باشد و اگر جريان از اين حد تجاوز كند باعث استهلاك زودهنگام و يا سوختن كابل مي شود. در طراحي شبكه و كابل كشي سه اصل زير را بايد در نظر گرفت:
1- جريان برق از حد مجاز جريان كابل بيشتر نشود.
2- افت ولتاژ بيش از حد مجاز نباشد
3- محاسبات اقتصادي در مورد سطح مقطع انتخابي از نظر تلفات توان انجام گيرد.

ساختمان كابل:
1- هادي كابل:
هادي كابل هاي برق از مس الكتروليت با خلوص بالا ساخته شده است. هادي كابل ها را به شكل هاي مثلثي و گرد مي سازند كه علائم اختصاري آنها چنين است.

2- عايق كابل ها:
عايق كابل ها معمولاً از ماده P.V.C يا P.E.T مي باشد. معمولاً مقداري پودر P.V.C نيز در زير روپوش اصلي كابل و بين هادي هاي روپوش دار داخل كابل قرار مي دهند. خاصيت اين پودر اين است كه در مواقع عادي موجب خنك شدن كابل و در هنگام آتش سوزي و يا

گرم شدن بيش از حد در اثر عبور جريان از شعله ور شدن كابل جلوگيري مي كند. اصطلاحاً به كابل هايي كه داراي روپوش P.V.C و يا پودر P.V.C هستند كابل هاي (پروتودور) مي گويند.
فرم استاندارد كابل ها يا (سطح مقطع هاي استاندارد كابل ها)


كابل ها به صورت استاندارد در سطح مقطع هاي زير در دسترس مي باشد:
1.5-2.5-4-6-10-16-25-35-50-70-95-120-150-185-240-300-400-500-625-800-1000
در جدول رنگ بندي سيم ها كابل رنگ سبز- زرد براي مشخص كردن سيم اتصال زمين (SL) است و مصرف غير از آن مجاز نيست. از سيم آبي به عنوان سيم نول استفاده مي شود. ولي در صورت وجود نداشتن نول در كابل از اين سيم مي توان به عنوان هر سيمي به غير از سيم ارت استفاده كرد.

طرز شناختن كابل ها
بر روي كابل هاي پروتودور حرف و علائم زير بر حسب مورد ثبت مي شود، اين حروف بر اساس استاندارد (V.D.E) (فا-دي-اي) آلمان مي باشد.
N- علامت كابل با سيم مسي
NA- علامت كابل با سيم آلومينيومي
Y- علامت عايق پروتوردور مي باشد (اولين Y در رديف است)
H- علامت ورقه متاليزه مي باشد.
R- حفاظت فولادي سيم نواري شكل
T- سيم تحمل كننده در كابل هاي هوايي
C- در كابل هاي فشار ضعيف علامت سيم صفر به صورت لوله دور عايق سه سيم ديگر پيچيده شده است و در كابل هاي فشار قوي علامت سيم حفاظت و سيم نول است.
B- حفاظت فولادي نواري شكل
Y- روپوش پروتودور (دومين Y در رديف حروف)

اتصالات كابل ها
1- اتصال كابل به كابل شو:
براي اتصال كابل به مدار از كابل شو يا كفشك كابل استفاده مي شود. كابل شوها ممكن است پرسي يا قابل لحيم كاري باشند. از نظر شكل ظاهري شبيه سر سيم هستند، معمولاً براي به دست آوردن يك اتصال صددرصد قابل اطمينان كليه كابل شوها را با كابل لحيم مي كنند.

2-بريدن، روپوش برداري و نصب كابل شوي كابل:
كابل ها را معمولاً به وسيله انبر كابل بري مي برند. انبر كابل بري مانند سيم چين عمل مي كند. براي روپوش برداري كابل اين عمل به وسيله چاقوي مخصوص روپوش برداري انجام مي شود. به اين صورت كه قسمتي را كه بايد روپوش برداري شود، خط كشي نموده سپس به وسيله چاقو دورتادور محيط كابل را به دقت مي بريد. عمق چاقو در روپوش بايد به اندازه اي باشد كه موجب زخمي شدن روپوش هادي داخلي نگردد. سپس به وسيله نوك چاقو از محل بريده شده تا انتهاي قسمت خط كشي روپوش كابل را از طول بريده و آن را از روي كابل باز مي كنيم. در هنگام كار با چاقوي كابل بري توجه داشته باشيم كه هيچ گاه نوك چاقو را به سمت بدن

خود كابل كشي نكشيم، سپس روكش داخلي هادي هاي كابل را به اندازه اي كه در جاي مخصوص سيم كابل شو قرار گيرد با استفاده از سيم لخت كن يا چاقوئي، كابل را لخت كرده سپس كابل شوها را به آن وصل كنيد. سپس به وسيله لحيم كاري، هادي و كابل شو را به طور كامل به يكديگر اتصال دهيد.


بستن كابل شو به وسيله پيچ و مهره


پس از اينكه كابل شو را به كابل اتصال داديم لازم است كه كابل و كابل شو به تابلومتصل شود كابل شوها را با استفاده از پيچ و مهره ورودي شين هاي مسي انتقال جريان داخل تابلو وصل مي كنند. در هنگام بستم كابل شو به وسيله پيچ و مهره به تابلوها دقت داشته باشيم مهره ها كاملاً سفت باشد زيرا اتصال شل موجب پيدايش جرقه وسوختن كابل در محل اتصال به شين مي شود.

عواملي كه در تعيين سطح مقطع كابل مؤثر است:
1- جريان مجاز:
جريان مجاز جريان عبوري از سيم ها و كابل ها است به طوري كه درجه حرارت عايق در سطح هادي سيم ها و كابل هاي P.V.C از 40 درجه سانتي گراد بالاتر نرود. جريان هاي مجاز عبور داده شده براي كابل ها، زماني كه در داخل خاك قرار مي گيرند با اين مبنا تعيين مي شود كه كابل بر روي بستري از ماسه نرم قرار مي گيرد و پس از خاك ريزي روي كانال آجرفرش شود به علاوه كابل در مسير خودش مي تواند از داخل تعداد محدودي لوله فولادي به صورت پيوسته عبور كند.

2- افت ولتاژ در كابل
در شبكه هاي پخش انرژي الكتريكي اندازه سطح مقطع كابل ها تنها بر اساس جريان مجاز عبوري از آن انتخاب نمي شود بلكه طول كابل كه متناسب با افت ولتاژ است عامل تعيين كننده اي مي باشد.

3- شرايط نصب و قرار دادن كابل هاي برق:
اگر كابل در خاك دفن شود، بايد كانال را به عمق 70 سانتي متر و عرض 30 تا 50 سانتي متر حفر نماييم سپس به ارتفاع 10 سانتي متر كف كانال را با ماسه نرم مي پوشانيم، كابل را روي ماسه ها قرار داده و مجدداً به ارتفاع 10 سانتي متر ديگر روي آن ماسه نرم مي ريزيم. سپس روي ماسه ها را آجرفرش نموده و آنگاه روي آجرها خاك معمولي مي ريزيم. اين عمل سبب مي شود كه فشار طبقات خاك روي كابل كمتر شده و همچنين در موقع كندن مجدد، كابل به وسيله ضربات بيل و كلنگ زخمي نشود. شكل زير يك كانال كه كابل داخل آن قرار گرفته را نشان مي دهد.

ترانسفورماتورهاي اندازه گيري جريان (C-T):
در مواردي كه لازم است جريان هاي زيادي اندازه گيري شود در صورتي كه بخواهيم آمپرمتر را به صورت مستقيم قرار دهيم بايد از آمپرمترهاي بسيار بزرگ استفاده كنيم كه از نظر زيبايي و اقتصادي به صرفه نمي باشد لذا در اين گونه موارد با استفاده از ترانسفورماتورهاي اندازه گيري جريان، جريان زياد را كاهش داده سپس به وسيله آمپرمترهاي معمولي اين جريان ها را اندازه گيري مي كنيم ترانسفورماتورهاي اندازه گيري داراي ضريب تبديل بوده و با توجه به نوع استفاه ومقدار جريان ضريب تبديل فرق مي كند ضريب تبديل هاي معمول عبارتند از:
به عنوان مثال يك ترانسفورماتور جريان با ضريب را در نظر بگيريد در صورت

ي كه از مدار اوليه با سيم پيچ اوليه 500 آمپر عبور كند در سيم پيچ ثانويه آن 5 آمپر جريان القاء مي شود و از آمپرمتر عبور مي كند.روي صفحه مدرج اين آمپرمترها جريان واقعي و در پايين صفحه ضريب تبديل را قيد مي كند تا اشتباهاً آمپرمتر مستقيماً به جريان زياد وصل نشود. معمولاً سيم پيچ اوليه اين ترانسفورماتورها همان سيم پيچ اصلي انتقال جريان مي باشد كه از سوراخ وسط هسته ترانسفورماتور عبور مي كند سيم پيچ ثانويه اين ترانسفورماتورها از سيم نازك با دور زياد تشكيل شده است كه دو سر سيم پيچ اوليه را با حروف KL و دو سر سيم پيچ ثانويه را با حروف kI كوچك مشخص مي كنند در اصطلاح بازاري به ترانسفورماتورهاي جريان ترانس كوران نيز گفته مي شود.
شكل هاي زير اتصال آمپرمتر به وسيله ترانس جريان را در مدار سه فاز و تكفاز نشان مي دهد:

3- ولت متر يا PT
دستگاهي است براي اندازه گيري ولتاژ كه به صورت موازي در مدار نصب مي شود. ولت متر داراي مقاومت داخلي بسيار بالايي مي باشد و به همين دليل جريان ضعيفي را از خود عبور مي دهد و در نتيجه مصرف داخلي آن بسيار ناچيز است. در صورتي كه به طور سري در مدار نصب گردد موجب افت شديد ولتاژ مي شود پس بايد حتماً ولت متر در مدار به صورت موازي نصب شود ولت مترها مي توانند ولتاژهاي از يك ولت كمتر تا چندين كيلوولت را اندازه گيري نمايد ولت مترها در جريان متناوب سه فاز به منظور صرفه جويي و ظرافت تابلوهاي برق به جاي چندين ولت متر به منظور نشان دادن ولتاژها خطي و فازي از كليد ولت و يك عدد ولت متر استفاده مي شود كه طريقه نصب آن مطابق شكل هاي زير است:

فيوز:
وسيله اي است كه در تمام تأسيسات برقي به منظور جلوگيري از صدمه ديدن و يا معيوب شدن يا سوختن دستگاهها و مصرف كننده هاي الكتريكي و سيم هاي رابط و كابل ها مورد استفاده قرار مي گيرد. فيوزها را به صورت سري در مسير فاز قرار مي دهند فيوزها مدارات را در مقابل اتصال كوتاه و جريان اضافي حفاظت مي كنند و داراي انواع مختلفي مي باشند كه عبارتند از:

الف) فيوز فشنگي:
اين فيوزها از يك سيم حرارتي تشكيل شده اند، زماني كه جريان از حد مجاز بيشتر شود ذوب شده و موجب قطع كامل مدار مي گردند. معمولاً از فيوزهاي فشنگي براي حفاظت مدار در مقابل اتصال كوتاه استفاده مي شود. فيوزهاي فشنگي از دو

قسمت اصلي به نام پايه و كلاهك تشكيل شده اند. جنس قسمت عايق آنها از چيني يا سراميك مي باشد پايه فيوز داراي دو پيچ ورودي و خروجي جريان است و كلاهك و فشنگ روي آن بسته مي شود. كلاهك يا نگهدارنده فشنگ فيوز به وسيله پيچ به پايه وصل مي شود. جنس فشنگ فيوز از چيني يا سراميك بوده و سيم حرارتي از وسط سوراخ آن عبور داده مي شود. معمولاً اطراف سيم حرارتي را از خاك كوارتز يا ماسه ريز پر مي كنند. خاصيت اين پودر اين است كه در هنگام قطع فيوز ذوب شدن سيم حرارتي باعث خاموش شدن جرقه توليد شده هك نيز عايق است و قسمت هاي هادي كه روي آن نصب مي شود از فلز برنج مي باشد معمولاً روي فشنگ پولك رنگي نصب
مي شود كه اين پولك نشان دهنده آمپر فيوز مي باشد. همچنين در هنگام سوختن فيوز پولك از محل خود خار ج شده و مي توانيم تشخيص دهيم كه فيوز سوخته است. رنگ پولك ها را بر اساس جدول زير تعيين مي كنند. شكل زير ساختمان فيوز فشنگي را نشان مي دهد.

جدول رنگ پولك فيوزهاي فشنگي
رديف رنگ پولك جريان مجاز بر حسب آمپر A
1 صورتي 2
2 قهوه اي روشن 4
3 سبز 6
4 قرمز روشن 10
5 خاكستري 16
6 آبي روشن 20


7 زرد روشن 25
8 سياه 35
9 سفيد 50
10 مسي روشن 63
11 نقره اي 80
12 قرمز تيره 100


13 زرد تيره 125
14 مسي تيره 160
كاربرد فيوزهاي فشنگي:
چون فيوزهاي فشنگي در زمان جريان غيرمجاز مقداري با تأخير عمل مي كند در نتيجه از اين فيوزها براي حفاظت موتورهاي سه فاز و تكفاز آسنكرون در مقابل اتصال كوتاه استفاده مي شود چنانكه
مي دانيم جريان راه اندازي اين موتورها در حدود 3 تا 7 برابر جريان نامي موتور مي باشد به همين دليل چون اين فيوزها داراي زمان قطع طولاني هستند در نتيجه تحمل جريان راه اندازي را داشته و زود نمي سوزد. نحوه انتخاب فيوزهاي فشنگي براي موتورهاي القائي به اين صورت است كه جريان فيوز را دو برابر جريان نامي موتور انتخاب مي كنيم مثلاً اگر يك موتور سه فاز بر روي پلاك آن جريان A12 نوشته شده باشد براي هر فاز آن از يك فيوز فشنگي A25 استفاده مي كنيم.
نكته مهم اين كه هيچ گاه براي حفاظت سيستم برق منازل از فيوز فشنگي استفاده نكنيم زيرا اولاً يك بار مصرف بوده ثانياً در صورت بروز اضافه بار و برق گرفتگي سريع عمل نمي كند و موجب صدمات جبران ناپذيري مي گردد. توجه داشته باشيم كه هيچ گاه فيوزهاي سوخته فشنگي را با گذاشتن تكه سيم در داخل فشنگ مورد استفاده قرار ندهيم زيرا ممكن است جريان سيم جايگزين شده بالاتر از جريان فيوز باشد و موجب صدمه زدن و سوختن دستگاه ها و مدارات مربوطه شود پس به طور كلي نتيجه مي گيريم كه بيشترين كاربرد فيوزهاي فشنگي براي حفاظت موتورهاي القائي آسنكرون در مقابل اتصال كوتاه
مي باشد.

ب) فيوز اتوماتيك يا آلفا:


نوع ديگري از فيوز اتوماتيك است كه عبور جريان بيش از حد مجاز از آن موجب قطع مدار مي شود
مي توان دوباره شستي روي فيوز را به داخل فيوز فشار داد تا ارتباط برقرار شود. اغلب فيوزهاي اتوماتيك در دو حالت اتصال كوتاه و اضافه بار مدار را كنترل مي كنند پس از قطع شدن اين فيوزها بايد زمان كوتاهي صبر كرد تا فيوز سرد شود و دوباره شستي آن را فشار داد تا مدار را وصل كند به طور كلي در فيوزهاي اتوماتيك از دو عنصر حرارتي و مغناطيسي استفاده شده است كه قسمت مغناطيسي را مقابل اتصال كوتاه و قسمت حرارتي مدار را در مقابل اضافه بار (افزايش تدريجي جريان) حفاظت مي كند كاربرد اين فيوزها بيشتر در حفاظت سي
نوع ديگري از فيوزها فيوز اتوماتيك است كه به عنوان كليد نيز از آن استفاده مي شود به همين دليل به آن كليد فيوز مينياتوري نيز گفته مي شود ساختمان داخل آن شبيه فيوز اتوماتيك است و از سه قسمت رله حرارتي و رله مغناطيسي تشكيل شده است چون روي فيوز مينياتوري يك كليد قرار گرفته است كه با استفاده از آن مي توان مانند يك كليد مدار را قطع و وصل نمود و در اصل اين كليد شبيه شستي روي فيوز اتوماتيك يا آلفا عمل مي كند اين فيوز نيز مدار را در برابر اتصال كوتاه و اضافه بار حفاظت
مي نمايد با توجه به مرغوبيت سرعت عمل بهتر حجم كمتر و ارزان تر بودن قيمت و همچنين خاصيت كليد داشتن امروزه جايگزين فيوزهاي آلفا شده اند و در اغلب منازل و مكان ها از اين فيوزها استفاده
مي شود. فيوزهاي مينياتوري در دو نوع سه فاز و تكفاز ساخته مي شوند، علامت اختصاري آن چنين است:

د) فيوزهاي فشار قوي:
اين فيوزها براي جريان بالاتر از 200 آمپر مورد استفاده قرار مي گيرند و در شبكه هايي با توان زياد از آنها استفاده مي شود. اين فيوزها داراي دسته اي مي باشند كه توسط آن فيوزها را در جاي خود قرار
مي دهند و يا خارج مي كنند و به آن فيوزكش مي گويند چنين فيوزهايي در تابلوها با جريان و توان بالا مانند پست هاي برق كارخانجات مورد استفاده

قرار مي گيرند و به آنها فيوز كاردي نيز مي گويند.
فيوزهاي فشار قوي با توان و جريان بالا را با حروف NH ن

شان مي دهند.
فيوزهاي فشار قوي با توان- جريان و ولتاژ بالا را با حروف HH نشان مي دهند.

فيوزها
در كليه تأسيسات الكتريكي براي جلوگيري از صدمه ديدن و معيوب شدن وسايل و يا قطع كردن دستگاه هاي معيوب از شبكه كه بر اثر عوامل مختلف از قبيل نقصان عايق بندي، ضعف استقامت الكتريكي يا مكانيكي و يا ازدياد بيش از حد جريان مجاز (اتصال كوتاه) وسايل حفاظتي مختلف به كار مي رود.
اين وسايل بايد طوري انتخاب شوند كه در اثر اضافه بار و يا اتصال كوتاه در ك

وتاه ترين زمان ممكن و قبل از اينكه صدمه اي به سيم ها و تجهيزات الكتريكي شبكه برسد مدار قسمت معيوب را قطع كنند. يكي از اين وسايل حفاظتي فيوز است (شكل الف) فيوزها از نظر زمان قطع بر حسب منحني ذوب سيم حرارتي داخل آنها به دو نوع كند كار و تند كار تقسيم مي شوند. فيوزهاي تند كار داراي زمان قطع كمتر از فيوزهاي كند كار بوده و به همين دليل در مصارف روشنايي به كار مي روند. فيوزهاي كند كار داراي زمان قطع طولاني تري بوده در نتيجه براي راه اندازي موتورهاي الكتريكي به كار مي روند. تحمل جريان راه اندازي موتور در حدود 3 تا 7 برابر جريان نامي است كه بر روي كليه فيوزها جريان نامي آنها نوشته مي شود كه اين جريان كمتر از جريان ماكزيمم تحمل فيوز است.
فيوزها در انواع فشنگي، اتوماتيك (آلفا)، مينياتوري، بكس، كاردي (تيغه اي)، شيشه اي يا كارتريج و فيوزهاي فشار قوي ساخته مي شوند. در شكل (ب) چند نمونه از اين فيوزها نشان داده شده است. معمولاً فيوزهايي كه در مدار قدرت به كار مي روند مدار كنتاكتور را در مقابل اتصال كوتاه محافظت مي كنند. در واقع حفاظت سيم هاي رابط مدار را نيز به عهده مي گيرند بنابراين در مدارهايي كه مثلاً فيوز 25 آمپري به كار مي رود ممكن است در مدار فرمان آنها از سيم يك يا يك و نيم استفاده شود. بنابراين لازم است مدار فرمان با فيوز جداگانه اي حفاظت شود.
فيوزهاي اتوماتيك يا آلفا نوعي فيوز خودكار است كه عبور جريان بيش از حد مجاز از آن باعث قطع مدار مي شود مي توان دوباره شستي آن را به داخل فشرد تا ارتباط برقرار گردد. بعضي از فيوزهاي خودكار دو عمل جريان زياد و بار زياد را در مدارها كنترل مي كنند و پس از قطع شدن بايد مدت كمي صبر كرد تا دوباره شستي مربوط به آن را فشار داد تا مدار را وصل كند. در فيوزهاي اتوماتيك دو عنصر مغناطيسي و حرارتي وجود دارد كه قسمت مغناطيسي آن اتصال كوتاه يا جريان زياد و قسمت حرارتي آن (بي متال) بار زياد (افزايش جريان تدريجي) را قطع مي كند.

 

كليد مينياتوري:
نوعي فيوز اتوماتيك است كه از نظر ساختمان داخلي شبيه فيوز آلفا است و از سه قسمت رله مغناطيسي (رله جريان زياد زمان سريع)، رله حرارتي يا رله بي متال (رله جريان زياد تأخيري) و كليد تشكيل شده است. اين مجموعه را كليد موتور نيز مي نامند.
اين كليدها در دو نوع L و G ساخته شده است، نوع L در مصارف روشنايي به كار مي رود و تند كار است (Light) و نوع G براي راه اندازي وسايل موتوري به كار مي رود و كند كار است. اين كليدها در انواع تك فاز- دوفاز و سه فاز ساخته مي شوند.

تابلوهاي فرمان الكتريكي:
اين تابلوها همان مدارهاي راه اندازي موتورهاي الكتريكي به وسيله كنتاكتور مي باشند كه براي تغيير حالت قطع ووصل موتورهاي الكتريك از آنها استفاده مي شود. در اين تابلوها عناصري مانند كنتاكتورها، فيوزها و رله ها به عنوان عناصر داخل تابلو و عناصري مانند استارت استوپها، لامپ هاي سيگنال، كليد قطع كننده اصلي و دستگاه هاي اندازه گيري به عنوان عناصر خارجي تابلو و ترمينال ها كه ارتباط بين عناصر داخلي و خارجي مصرف كننده ها هستند به عناصر واسطه معروف هستند. تابلوهاي فرمان را به دو روش فرم كاري و كانال پلاستيكي و سيم افشان ساخته وبه بازار عرضه مي كنند.

تابلوهاي توزيع انرژي الكتريكي:
تابلوهاي توزيع به دو دسته سه فاز و تكفاز تقسيم مي شوند كه در صفحه بعد نمونه هر دوتابلو نشان داده شده است به طور كلي در طراحي تابلوهاي توزيع انرژي الكتريكي به اين نكته مهم توجه داشته باشيم كه فيوزهاي فرعي به هيچ وجه نبايد بزرگتر از فيوز اصلي و يا برابر آن باشد زيرا در اين صورت در زمان بروز اتصال كوتاه قبل از قطع فيوزهاي فرعي فيوز اصلي قطع مي شود. بنابراين توجه داشته باشيم كه فيوزهاي فرعي هميشه بايد كوچكتر از فيوز اصلي باشند شكل صفحه بعد يك تابلوي توزيع تكفاز را با فيوزهاي مينياتوري نشان مي دهد:

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید