بخشی از مقاله
مادربورد چيست
مادربورد ( Motherboard ) در واقع سيستم عصبي کامپيوتر شماست . بدون مادربورد هيچ قطعه اي به درد نمي خورد . يعني شما براي استفاده از يک قطعه مانند کارد گرافيکي و ... بايد آن را روي مادربورد نصب کنيد . اين نصب ممکن است به صورت قرارگيري قطعه روي مادربورد باشد يا به صورت اتصال آن بوسيله کابل به مادربورد. انتخاب مادربورد مهمترين انتخاب در خريد يک کامپيوتر است . براي مثال اگر شما قصد استفاده از پردازنده هاي EE ( Extreme Edition ) اينتل را داشته باشيد ولي از يک مادربورد که چيپست ( chipset ) نه چندان قوي دارد استفاده کنيد ، مطمئنا بسياري از ويژگي هاي پردازنده شما بدون استفاده خواهد ماند
. مادربورد قطعه اي بسيار پيچيده است که تمام داده هاي سيستم شما در آن جريان مي يابد . به همين خاطر انتخاب يک مادربورد مناسب ، بسيار اهميت دارد
. اولين قدم در انتخاب مادربورد : انتخاب نوع پردازنده
اولين قدم در انتخاب مادربورد ، انتخاب نوع پردازنده ( CPU ) اي است که شما مي خواهيد از آن استفاده کنيد . زيرا مادربورد حتما بايد پردازنده شما را پشتيباني کند و از سوکتي سازگار با پردازنده شما استفاده کند . حال سوال اين است :AMD يا Intel ؟ اگر شما قصد استفاده از پردازنده هاي اينتل ( Intel ) را داريد ، هم اکنون پيشرفته ترين پردازنده هاي پنتيوم 4 از سوکت ( socket ) 775 استفاده مي کنند . ولي در مورد AMD هم اکنون پيشرفته ترين پردازنده هاي اين کارخانه از سوکت 939 استفاده مي کنند .
شما مي توانيد با تحقيقي جامع ، با توجه به نيازهاي خود و ويژگي هاي پردازنده هاي دو کارخانه ، پردازنده مورد نياز خود را انتخاب کنيد ... ديگر انتخاب با شماست ...
پشتيباني نوع و ظرفيت حافظه :
امروزه حافظه نقش مهمي را در کامپيوتر ها بر عهده دارد . سرعت و کارآيي سيستم شما بعد از پردازنده به حافظه ( RAM ) بستگي دارد . پس در انتخاب مادربورد به نوع حافظه و ظرفيتي را که مادربورد شما پشتيباني مي کند دقت کنيد .
اکثر مادربورد هاي امروزي از حافظه ي DDR پشتيباني مي کنند . در گذشته ، مادربورد ها از حافظه ي SDRAM استفاده مي کردند ولي هم اکنون حافظه ي DDR حافظه ي اصلي مادربورد هاست . نوع حافظه شما به چيپست ( chipset ) انتخابي شما بستگي دارد . جديدترين چيپست هاي امروزي ( در زمان نگارش اين مقاله ) ، از حافظه ي DDR2 پشتيباني مي کنند که داراي سرعت هاي 533 مگاهرتز ( MHz ) هستند . بسياري از مادربورد هاي پيشرفته که هم اکنون ساخته مي شوند ، Dual Channel DDR هستند ؛ يعني براي سرعت بهتر و کارآيي بهي
نه ، بايد حافظه ها به صورت جفتي ( Dual ) بر روي آن ها نصب شوند . همچنين دقت داشته باشيد که مادربورد شما ظرفيت بالايي از حافظه ( RAM ) را پشتيباني کند . آخرين مادربورد هاي امروزي تا 8 گيگابايت را پشتيباني مي کنند .
نقش و اهميت چيپست ( chipset ) در يک مادربورد ...
چيپست رسانايي است که پردازنده را به ساير قطعات در سيستم شما متصل مي کند و بعد از CPU ، تراشه اصلي مادربورد محسوب مي شود . خوب است بدانيد که قيمت و کارآيي يک مادربورد تا حد زيادي به چيپست آن وابسته است . اولين مساله مهم در انتخاب يک مادربورد ، سازگاري چيپست مادربورد با پردازنده شماست پس بايد مادربوردي را انتخاب کنيد که چيپست آن ، پردازنده شما را پشتيباني کرده و از مارک هاي مشهور و معتبر باشد . از جمله معروف ترين شرکت هايي که براي پرازنده هاي اينتل چيپست توليد مي کنند مي توان شرکت هاي Intel ، SIS ، VIA را نام برد . همچنين از جمله شرکت هايي که براي پردازنده هاي AMD چيپست توليد مي کنند مي توان به شرکت هاي AMD ، NVidia ، VIA و ... اشاره کرد . پس توصيه ما به شما اين است که مادربوردي را انتخاب کنيد که چيپست آن از مارک هاي معتبر و معروف باشد . ديگر خود دانيد ...
گرافيک و صداي توکار در مقابل گرافيک و صداي مستقل :
بعضي از ماربورد ها داراي گرافيک و صداي Onboard مي باشند . يعني کارت گرافيک و صدا از قبل روي مادربورد نصب شده و جزئي از آن مي باشد . اين مادربورد ها براي آنهايي مناسب است که نياز به گرافيک و صداي قدرتمند ندارند . ولي اگر شما جزو آن دسته از کساني هستيد که با کامپيوتر خود کارهاي گرافيکي سنگين انجام مي دهند و يا بازي هاي گرافيکي سنگين مي کنند و يا به آخرين امکانات صوتي نياز دارند ، به شما توصيه مي کنيم از مادربورد هايي که داراي گرافيک و صداي توکار ( Onboard ) هستند استفاده نکنيد . در اين صورت شما مي توانيد کارت گرافيکي و کارت صداي مورد علاقه خود را جداگانه خريداري کنيد و روي مادربورد نصب کنيد . ولي گرافيک و صداي توکار يک مزيت دارد : صرفه جويي در هزينه !!! پس اگر به گرافيک و صداي خيلي قدرتمند نياز نداريد بهتر است پول و انرژي خود را هدر ندهيد و از گرافيک و صداي Onboard استفاده کنيد . البته بايد بگويم که گرافيک و صداي توکار در مادربورد هاي جديد که هم اکنون ساخته مي شوند ، کارآيي نسبتا خوبي دارند و مي توانند نيازهاي شما را به خوبي برطرف کنند ... بقيه اش با شماست ...
اسلات AGP و PCI :
برخي از مادربورد ها که داراي گرافيک توکار ( Onboard ) هستند ، براي ارتقاي گرافيکي در آينده ، داراي اسلات AGP مي باشند . در اين صورت شما مي توانيد پس از مدتي در صورت نياز به گرافيک قدرتمند تر ، گرافيک سيستم خود را با نصب يک کارت گرافيکي ارتقا دهيد . پس اگر مي
خواهيد مادربوردي را بخريد که داراي گرافيک توکار است سعي کنيد حتما مجهز به اسلات AGP باشد . ( تقريبا تمام مادربورد هاي امروزي که داراي گرافيک توکار هستند ، مجهز به اسلات AGP مي باشند . )
مسئله ديگر ، وجود تعداد کافي اسلات PCI مي باشد . حتي الامکان بايد مادربورد انتخابي شما داراي 3 يا 4 اسلات PCI باشد . ( اين اسلات ها براي ارتقاي سيستم و همچنين کارت هايي مانند کارت شبکه است)توجه : هم اکنون نسل جديدي از اسلات ها با عنوان PCI Express در مادربورد هاي جديد و پيشرفته به کار برده مي شود که داراي پهناي باند بيشتري نسبت به اسلات هاي PCI مي باشد . ( البته مادربورد هاي جديد که از اين اسلات ها استفاده مي کنند ، قيمتي بيشتر از 160 دلار دارند ! ) در اين مادربورد ها شما بايد از کارت هايي استفاده کنيد که از نوع PCI Express هستند
مادربرد هاي Dual Bios :
برخي از مادربورد هاي جديد داراي 2 بايوس مي باشند . وقتي سيستم شما دچار شوک ، خرابي و يا حملات ويروسي مي شود ، ممکن است بايوس شما از کار بيفتد . در اين صورت اگر مادربورد شما Dual Bios نباشد ممکن است مجبور شويد بايوس و يا حتي مادربورد خود را تعويض کنيد !!! در مادربورد هاي Dual Bios ، يکي از بايوس ها بايوس اصلي است که سيستم از روي آن بوت مي شود و بايوس دوم ، بايوس ذخيره است که در صورت از کار افتادن بايوس اصلي ، مي توانيد سيستم را از روي آن بوت کرده و اطلاعات آن را به بايوس اصلي ، منتقل کنيد . خوب البته چنين مادربوردي ، قيمت بيشتري هم دارد ... !!!
SATA يا IDE ؟
اکثر مادربورد هاي جديد از هارد ديسک هاي SATA ( سريال ATA ) پشتيباني مي کنند که نسبت به مدل هاي معمولي ( IDE ) که داراي اينترفيس موازي ATA ( Parallel ATA ) مي باشند ، سرعت بيشتري دارند . طبق تست هاي انجام شده ، هارد ديسک هاي IDE داراي حداکثر سرعت 133 MB/sمي باشند ولي هارد ديسک هاي SATA ( سريال ATA ) داراي سرعت 150 MB/s مي باشند که اين سرعت در سال هاي آينده به 600 MB/s خواهد رسيد !!! پس به شما پيشنهاد مي کنم که مادربوردي را خريداري کنيد که از هارد ديسک هاي SATA پشتيباني کند.
درگاه هاي USB و FireWire و ... :
امروزه اکثر وسايل جانبي کامپيوتر مانند پرينتر ها از طريق پورت هاي USB به کامپيوتر وصل مي شوند که سرعت بالاتري دارد . به طوري که بعضي از مادربورد هاي جديد ، ديگر از درگاه هاي قديمي استفاده نمي کنند بلکه از درگاه هاي USB 2 استفاده مي کنند . پس ديگر لازم نيست به درگاه ها و ... مادربورد توجه زيادي بکنيد . چون اکثر مادربورد هاي جديد در مورد درگاه ها
و ... داراي امکانات خوبي مي باشند . فقط دقت کنيد مادربورد شما حداعقل از 3 درگاه USB 2.0 و 1 درگاه FireWire پشتيباني کند .
در پايان اين مقاله ، پيشنهاد ما به شما اين است : حتما و حتما سعي کنيد مادربوردي را خريداري کنيد که از جمله مارک هاي مشهور و معتبر باشد و هرگز به سراغ مارک هاي گمنام و غير معتبر نرويد . اميدوارم در انتخاب مادربورد مورد علاقه خود ، موفق باشيد ...
نحوه انتخاب مادربرد
انتخاب مادربرد ، يکي از تصميمات مهم در زمان تهيه و يا ارتقاء يک کامپيوتر است .انتخاب فوق ، علاوه بر تاثير مستقيم بر عملکرد فعلي سيستم ، بيانگر انعطاف سيستم در زمان ارتقاء نيز مي باشد . قابليت هاي فعلي يک کامپيوتر و پتانسيل هاي ارتقاء آن در آينده ، جملگي به نوع مادربرد انتخابي بستگي خواهد داشت . امروزه بر روي مادربردها ، پورت هاي پيشرفته اي نظير( Fireware(IEEE 1394و يا USB 2.0 و حتي کارت هاي ( تراشه ) صداي شش کاناله و کنترل هاي RAID وجود داشته که مي توان از آنان در زمان ارتقاء سيستم و بدون نياز به نصب امکانات جانبي ديگر ، استفاده بعمل آورد.
درزمان انتخاب يک مادربرد همواره سوالات متعددي در ذهن تهيه کننده ( خريدار ) مطرح مي گردد: مادربردها چگونه با يکديگر مقايسه مي گردند؟ پارامترها ي سنجش و وزن هر کدام چيست؟ ( پردازنده ها ، نوع تراشه ها ، نحوه ارتباط با دستگاههاي ذخيره سازي ). معيار انتخاب يک مادربرد چيست ؟ Chip set هاي يک مادربرد بيانگر چه واقعيت هائي مي باشند ؟ امکانات يک مادربرد چه تاثيراتي را در حيات فعلي و آتي سيستم بدنبال خواهد داشت؟ميزان کارايي و کيفيت يک سيستم تا چه ميزان وابسته به پتانسيل هاي مادربرد مي باشد ؟ موارد فوق ، نمونه سوالاتي است که در زمان انتخاب يک مادربرد در ذهن تهيه کنندگان مطرح مي گردد. در اين مقاله قصد داريم به برخي از پرسش هاي متداول در زمينه انتخاب يک مادربرد پاسخ داده و از اين رهگذر با ضوابط و معيارهاي انتخاب صحيح يک مادربرد بيشتر آشنا شويم .
جايگاه مادربرد
مادربرد ، پردازنده و حافظه سه عنصرحياتي در کامپيوتر بوده که در زمان انتخاب مادربرد، سرنوشت پردازنده و حافظه نيز بنوعي رقم خواهد خورد.انتخاب مناسب يک مادربرد از جمله تصميمات مهمي است که دامنه آن گريبانگير تجهيزات سخت افزاري ديگر نيز خواهد شد. انتخاب يک مادربرد قديمي و از رده خارج ( ولو اينکه در حال حاضر پاسخگوي نيازها و خواسته ها باشد ) مي تواند زمينه بروز مسائل متعددي در ارتباط با ارتقاء و افزايش توان عملياتي کامپيوتر در آينده را بدنبال داشته باشد . فراموش نکنيم ما کامپيوتر را نه بخاطر خود بلکه بخاطر اجراي برنامه ها ( در حال حاضر و آينده ) تهيه مي نمائيم .
ويژگي ها ي مهم
از مهمترين ويژگي هاي مرتبط با مادربرد، مي توان به موارد زير اشاره نمود :
• Chip Set مادربرد ، عملياتي حياتي و مهم نظير روتينگ داده از هارد ديسک به حافظه و پردازنده را انجام و اين اطمينان را بوجود مي آورد که تمامي دستگاههاي جانبي و کارت هاي الحاقي ، قادر به گفتگو ( ارتباط ) با پردازنده مي باشند . توليد کنندگان مادربردها ، با افزدون چيپ ست هاي متفاوت بر روي مادر برد توليدي خود نظير کنترلر RAID و پورت هاي Fireware ، قابليت ها ي مادربرد توليدي خود نسبت به ساير محصولات مشابه را نشان مي دهند .
چيپ ست هاي موجود بر روي يک مادربرد ، باعث اعمال محدوديت در رابطه با انتخاب نوع پردازنده ، حافظه و ساير تجهيزات جانبي ديگر نظير کارت گرافيک ، کارت صدا و پورت هاي USB 2.0 مي گردد. ( برخي از امکانات فوق نظير کارت صدا ، مي تواند بعنوان پتانسيل هاي ذاتي همراه مادربرد ارائه گردد). اغلب مادر بردهائي که از يک نوع مشابه Chip set استفاده مي نمايند ، ويژگي هاي متعارفي را به اشتراک گذاشته ( به ارث رسيده از Chip set) و کارآئي آنان در اکثرموارد مشابه مي باشد. آگاهي از نوع پردازنده ، حافظه ، سرعت کنترل کننده IDE ، کارت گرافيک و صدا ، مي تواند کمک مناسبي در خصوص انتخاب مادربرد را ارائه نمايد (خصوصا" در موارديکه از Chip set مشابه استفاده مي گردد
• پردازنده : توليد کنندگان مادربرد در برخي حالات ، فهرست مادربردهاي توليدي خود را بر اساس نوع سوکتي که مادربرد حمايت مي نمايد ، ارائه مي نمايند. مثلا" سوکت 478 براي P4 و سوکت A براي Athlon . در اکثر کاربردهاي تجاري ، کاربران تفاوت مشهودي را در ارتباط با سرعت بين دو پردازنده Athlon و P4 مشاهده نمي نمايند در حاليکه ممکن است تفاوت قيمت آنان مشهود باشد.بهرحال نوع و سرعت پردازنده اي که مي تواند همراه يک مادر برد استفاده شود ، يکي از نکات مهم در رابطه با انتخاب مادربرد است .
• حافظه : امروزه اکثر مادربردها از حافظه هاي SDRam DDR )Double Date Rate) استفاده مي نمايند . البته هنوز مادر بردهائي نيز وجود دارد که از RDRAM يا Rambus استفاده مي نمايند. ( تعداد اين نوع از مادربردها اندک است ).حافظه هاي DDR داراي سرعت هاي مختلفي بوده و پيشنهاد مي شود که سريعترين نوعي را که مادربرد حمايت مي نمايد ، انتخاب گردد . توليد کنندگان مادربرد ،حافظه هاي DDR را بر اساس سرعت Clock و يا پهناي باند تقسيم مي نمايند . سرعت اين نوع از حافظه ها ( DDR ) به ترتيب از کندترين به سريعترين نوع ، بصورت زير مي باشد :
DDR200 ( aka PC1600) , DDR266 ( PC2100) , DDR333(PC2700) , DDR400(PC3200)
بردهايي كه از RDRAM استفاده مي نمايند داراي Chip set اينتل 850 يا 850E مي باشند. اين نوع از حافظه ها ( RDRAM ) مي بايست بمنظور افزايش کارآئي ، بصورت زوج بر روي مادربرد استفاده شده و اسلات هاي خالي توسط CRIMM تکميل ( پر) گردند.حافظه ها ي RDRAM، قادر به تامين پهناي باند بالاي مورد نياز برنامه هائي با حجم عمليات سنگين در ارتباط با حافظه، مي باشند.( برنامه هاي ويرايش فيلم هاي ويديوئي و يا بازيهاي سه بعدي گرافيکي) . قيمت حافظه هاي RDRAM نسبت به حافظه هاي DDR دو برابر است .حافظه هاي RDRAM در حال حاضر با دو سرعت متفاوت ارائه مي گردند : PC800 و PC1066 . در صورت انتخاب پردازنده اي از نوع P4 که بر روي BUS با سرعت 533 مگاهرتز اجراء مي گردد، سرعت بيشتر پردازنده معيار اصلي انتخاب قرار گيرد . در زمان انتخاب حافظه ، مي بايست تعداد سوکت هاي DIMM و RIMM موجود بر روي مادربرد بهمراه حداکثر حافظه قابل نصب بر روي آن دقيقا" بررسي گردد.
• صدا و گرافيک : اكثر مادربردهاي موجود داراي كارت صدا بوده و بندرت مي توان مادربردي را يافت که فاقد اين قابليت باشد. آخرين مدل مادر بردها داراي چيپ ست ديجيتالي صداي 6 كاناله بوده كه براي بازي ها و فايل هاي MP3 مناسب تر مي باشد. در صورتيکه قصد نصب يک کارت صدا بر روي مادر برد بمنظور افزايش کيفيت صدا وجود داشته باشد ، مي توان با استفاده از Jumper و يا BIOS سيستم ، کارت صداي موجود بر روي مادربرد ( OnBoard ) را غير فعال و از کارت صداي مورد نظر خود استفاده نمود .در صورتيکه بخواهيم از بازي هاي کامپيوتري استفاده نمائيم که داراي گرافيک سه بعدي مي باشند ، مي بايست كارت گرافيك موجود بر روي مادربرد را غيرفعال و يک کارت گرافيک متناسب با نوع نياز را بر روي مادر برد نصب نمود.در اين رابطه لازم است به اين نکته دقت شود که مادربرد انتخابي داراي اسلات AGP باشد .امروزه اکثر كارت هاي گرافيكي موجود از اسلات AGP بمنظور ارتباط با كامپيوتر استفاده مي نمايند.
• نحوه ارتباط با دستگاههاي ذخيره سازي : اكثر مادربردها، با استفاده از يك كنترلر IDE از درايوهاي ATA/100 يا ATA/133 پشتيباني مي نمايند. بر اساس مطالعات انجام شده، تفاوت بين دو استاندارد فوق ، بسيار ناچيز بوده و اين امر نمي تواند تاثير چنداني در رابطه با انتخاب يک مادربرد را داشته باشد.انتخاب مادربردهايي كه توانايي پشتيباني از RAID را دارند بسيار حائز اهميت است . با استفاده از كنترلر فوق ، مي توان بر روي يك كامپيوتر از دو هاردديسك بطور همزمان استفاده نمود. بدين ترتيب ، اطلاعات بر روي دو هاردديسك ذخيره و در صورت خرابي يک هارد ديسک ،مي توان از هاردديسك ديگر استفاده نمود. (تهيه يك كنترلر RAID بتنهائي مقرون بصرفه نبوده و لازم است درزمان انتخاب ، مادربردي برگزيده شود که از RAID حمايت مي نمايد).
• ارتباطات ( اتصالات ) : اکثر مادربردها داراي پورت هايي نظير : اترنت،USB2.0 و FireWire مي باشند .برخي از مادربردهاي جديد ، داراي امکاناتي بمنظور خواندن Flash Memory مي باشند. اخيرا" مادر بردهايي به نام Legacy free مطرح شده اند که نيازي به پورت هاي جداگانه نداشته و تمامي پورت ها بطور مختصر در يك پورت تعبيه شده اند.
تشريح مشخصات
در اكثر موارد تهيه يك مادربردجديدهمراه با خريد پردازنده و حافظه اصلي نيز مي باشد. بدين دليل لازم است بررسي لازم در خصوص تاثير اين قطعات بر کارآئي مادربرد نيز مورد بررسي و توجه قرار گيرد .فراموش نکنيم که همواره پردازنده هاي جديد و با سرعت بالا داراي قيمت بمراتب بالاتري نسبت به نمونه هاي قبل از خود بوده و در صورتيکه ضرورتي به استفاده از پردازنده هاي جديد ، سريع و در عين حال گران وجود ندارد ، مي توان با توجه به نوع نياز خود از پردازنده هاي ديگر( با سرعت کمتر نسبت به آخرين مدل هاي موجود ) که با مادربرد انتخابي نيز مطابقت مي نمايند، استفاده نمود.
يکي از اجزاء مهم هر مادربرد ، Chip set مي باشد که اطلاعات متنوعي را در ارتباط با توانائي مادربرد مشخص مي نمايد . نوع پردازنده و حافظه اي که مادربرد مي تواند حمايت نمايد ، برخاسته از نوع Chip set يک مادربرد است . در برخي حالات نوع Chip set موجود بر روي يک مادربرد ، بيانگر نوع پورت هاي صدا، ويدئو و کارت شبکه نيز مي باشد ( عناصر فوق بصورت onboard بر روي مادربرد تعبيه مي شوند ) . در زمان انتخاب يک مادربرد لازم است به اين نکته دقت شود که تفاوت بسيار بالائي بين مادربردها از لحاظ قيمت وجود نداشته و مي توان با در نظر گرفتن تمامي جوانب مادربردي را انتخاب نمود که داراي امکانات جانبي نظير کارت شبکه و کنترلر RAID باشد. ( تفاوت قيمت بين اين نوع از مادربردها با مادربردهائي که فاقد امکانات فوق ، مي باشند زياد نمي باشد) .
پارامترهاي زير را مي توان در زمان انتخاب يک مادربرد در نظر گرفت :
• حمايت از پردازنده :
حداقل : قادر به حمايت از پردازنده هاي رايج نمي باشد .
پيشنهادي : قادر به حمايت از پردازنده هاي AMD و يا اينتل باشد .
حداکثر : قادر به حمايت از پردازنده هاي AMD و يا اينتل باشد.
توانائي مادربرد انتخابي در رابطه با حمايت از پردازنده هاي موجود ، يکي از تصميمات مهم در زمينه انتخاب يک مادربرد است ( حمايت ازپردازنده هاي خانواده AMD و يا اينتل ) .
• نوع حافظه :
حداقل : DDR 200/266
پيشنهادي : DDR266/333 يا PC800/1066 Rambus
حداکثر : DDR333/400 ياPC1066Rambus
نوع و سرعت حافظه اي که بهمراه يک مادربرد نصب مي گردد ، تاثير مستقيمي بر کارآئي و در عين حال قيمت يک کامپيوتر دارد. حافظه هاي Rambus ، قابل استفاده بر روي تعداد اندکي از مادربردها بوده و قيمت آنان بمراتب بيشتر از حافظه هاي SDRAM مي باشد .
• اتصالات جانبي :
حداقل : USB 1.1
پيشنهادي : USB 2.0 در صورت امكان FireWire
حداکثر : USB 2.0 و FireWire
در صورتيکه تصميم به تهيه تجهيزات جانبي نظير چاپگر، دوربين هاي ديجيتال و درايوهاي خارجي CD-RW وجود داشته باشد ( درآينده ) ، پيشنهاد مي گردد مادربردي تهيه گردد که داراي پورت هاي USB2.0 و Firewire باشد .
• عناصر مجتمع و پيوسته :
حداقل : كارت صدا
پيشنهادي : كارت صداي ديجيتالي، كارت شبكه و در صورت امكان پشتيباني ازويدئو
حداکثر : كارت صداي ديجيتالي و كارت شبكه
اكثر مادربردها داراي امکانات از قبل تعبيه شده اي در رابطه با کارت صدا مي باشند ( Onboard ) . در مادربردهاي پيشرفته تر امکانات لازم در خصوص كارت هاي صداي 6 كاناله ديجيتال و كارت شبكه نيز پيش بيني شده است .برخي از مادربردها داراي تراشه هاي لازم بمنظور حمايت از گرافيك بوده که كه باعث کاهش هزينه ها خصوصا" در رابطه با کاربراني مي گردد که نوع استفاده آنان از کامپيوتر ، ضرورت وجود کارت هاي گرافيک قدرتمند را کم رنگ مي نمايد .
• نحوه ارتباط با دستگاههاي ذخيره سازي :
حداقل : ATA /100
پيشنهادي : ATA/133 در صورت امكان RAID
حداکثر : ATA/133. RAID در صورت امكان Serial ATA
سرعت اينترفيس هارد ديسک و ساير دستگاههاي IDE استفاده شده را مشخص مي نمايد.استاندارد جديد Serial ATA در مادربردهاي جديد استفاده مي شود(افزايش سرعت اينترفيس ).برخي از مادربردها امکان استفاده از RAID را فراهم مي نمايند. در چنين مواردي مي توان از دو هاردديسك در يك سيستم استفاده بعمل آورد. بدين ترتيب کارآئي سيستم افزايش و در موارديکه يکي از هاردديسک ها با مشکل مواجه شود ، امکان استفاده از هارد ديسک دوم وجود خواهد داشت .
نکاتي دررابطه با تهيه مادربرد
• بررسي Chip sets . توليد كنندگان متعددي اقدام به توليد Chip set مي نمايند .شركت هائي مانند Intel، Via،SIS، و NVida اكثر چيپ هاي موجود در بازار را توليد نموده و مي توان تمامي آنان را به دو گروه عمده تقسيم نمود: چيپ هائي كه از پردازنده هاي اينتل حمايت مي نمايند و چيپ هائي كه از پردازنده هاي AMD پشتيباني مي نمايند.Chip sets ، مشخص كننده نوع حافظه ، سرعت پردازنده و نوع تجهيزات جانبي نظير صدا و ويدئو مي باشد که مادربرد قادر به حمايت از آنان مي باشد.
• عدم تهيه سريعترين پردازنده : تهيه سريعترين پردازنده موجود، مستلزم پرداخت هزينه بالائي خواهد بود . سرعت آخرين پردازنده با يک و يا دو مدل پائين تر، تفاوت محسوسي نخواهد داشت .
• تهيه سريعترين حافظه اي که ماربرد قادر به حمايت از آن مي باشد . تفاوت مشهودي در ارتباط با کارآئي سيستم و در موارديکه از حافظه هاي با سرعت پائين تر استفاده مي شود ، وجود نخواهد داشت ولي در صورتيکه تصميم به افزايش حافظه در آينده گرفته شود ، پيدا نمودن حافظه اي با همان ظرفيت بسيار راحت تر خواهد بود( با توجه به اين واقعيت که ممکن است در زمان افزايش حافظه ، پيدا نمودن حافظه هاي قديمي مشکلات خاص خود را دارا باشد ).
• توجه به بروز برخي از مشکلات مرتبط با کارت هاي گرافيک همراه مادربرد . چيپ ست هائي كه امکانات گرافيک را بهمراه مادربرد ارائه مي نمايند ( Onboard ) ، بخشي از حافظه سيستم را جهت ذخيره اطلاعات گرافيكي ، استفاده نموده که همين موضوع مي تواند کاهش کارآئي سيستم را بدنبال داشته باشد. پيشنهاد مي گردد در صورت تهيه مادربردي با
قابليت فوق ، چيپ گرافيكي آنرا غير فعال و از يك كارت گرافيكي ارزان قيمت استفاده گردد. درصورتيکه در آينده قصد استفاده از گرافيك بالا وجود داشته باشد ، مي توان مادربردي را انتخاب که داراي ايننترفيس AGP باشد.
• تهيه مادربردي با مشخصات بيش از نياز فعلي . در زمان انتخاب يک مادربرد سعي گردد ، مادربردي انتخاب گردد که امکان حمايت از RAID ، كارت شبكه ،پورت USB2 و FireWire را دارا باشد. استفاده از چنين مادربردهائي از لحاظ اقتصادي نيز مقرون بصرفه بوده و در صورت نياز به استفاده از قابليت هاي فوق ، مي توان از پتانسيل هاي مادربرداستفاده نمود( بدون هزينه مجدد)
آشنايي با عملكرد بايوس در هنگام راه اندازي سيستم
اگر هنگام روشن نمودن رايانه به نوشته هاي روي صفحه نمايش دقت کرده باشيد ، مطمئنا نام BIOS به چشمتان خورده است.بايوس معمول ترين نوع حافظه هاي فلاش هستند. حافظه هاي فلاش حافظه هايي هستند که اطلاعات داخل آنها با قطع منبع تغذيه الکتريکي از بين نمي رود. بايوس برگرفته از حروف اول کلماتي به معناي «سيستم ورودي و خروجي مقدماتي» است. بايوس چند وظيفه متفاوت دارد که مهمترين آنها بارگذاري سيستم عامل است.
هنگامي که شما رايانه خود را روشن مي کنيد و ريز پردازنده ، قصد اجراي اولين دستورالعمل ها را دارد ، اين دستورالعمل ها را بايد از جايي دريافت کند. اما نمي تواند آنها را مستقيما از سيستم عامل دريافت کند. زيرا سيستم عامل بر روي ديسک سخت قرار دارد و CPU نمي تواند بدون هيچ دستورالعملي به آن دسترسي پيدا کند.
يکي از وظايف بايوس ارسال اين دستورالعمل هاي مقدماتي به CPU است. هنگامي که رايانه را روشن مي کنيد، بايوس کارهاي زير را به ترتيب انجام مي دهد: 1 بررسي CMOS براي تنظيمات سيستم. (بعد از روشن نمودن رايانه هنگامي که با فشردن کليد Del يا دکمه هاي ديگر وارد محيط Setup مي شويد و تنظيمات اساسي سيستم را انجام مي دهيد اين تنظيمات در CMOS که يک تراشه روي مادربرد است ذخيره مي شوند.) 2 بارگذاري راه اندازهاي دستگاه ه
ا و گرداننده هاي وقفه هاي سيستم. 3 آماده سازي ثبات ها و مديريت تغذيه (لازم به توضيح است که ثبات ها حافظه هاي بسيار کوچک و سريعي هستند که در داخل CPU قرار دارند و CPU به طور مستقيم به آنها دسترسي دارد) 4 انجام آزمايش خودکار سخت افزارها و نمايش تنظيمات سيستم. 5 يافتن دستگاه راه انداز و به کار انداختن آن. همان طور که گفته شد ، اولين چيزهايي که بعد از روشن نمودن رايانه مشاهده مي کنيم ناشي از اعمال بايوس است که هر يک مفاهيم خاصي دارند. مثل مقدار حافظه موجود بر روي سيستم ، مدل و نوع کارت گرافيکي و مادربرد ، سرعت CPU ، نوع ديسک سخت و....
گرداننده هاي وقفه ها ، قطعات نرم افزاري کوچکي هستند که مانند يک مترجم بين قطعات سخت افزاري و سيستم عامل عمل مي کنند. راه اندازهاي دستگاه ها نيز قطعات نرم افزاري ديگري هستند که سخت افزارهاي پايه از قبيل صفحه کليد و ماوس و ديسک هاي سخت و فلاپي درايو را شناسايي مي کنند. بعد از بارگذاري اين نرم افزارها و مقداردهي اوليه به ثباتها ، بايوس به بررسي سالم بودن کارت گرافيکي مي پردازد.
اکثر کارتهاي گرافيکي يک بايوس کوچک مخصوص به خود دارند که حافظه و پردازنده روي کارت گرافيکي را آماده کار مي کند. در غير اين صورت معمولا در يک تراشه جداگانه روي مادربرد ، اطلاعات مربوط به راه انداز کارت گرافيکي قرار دارد که بايوس اطلاعات موجود در آن را بارگذاري مي کند.
در قدم بعدي بايوس چک مي کند که آيا شروع کار رايانه ناشي از روشن شدن رايانه است که به اصطلاح به آن Cold boot گويند و يا ناشي از راه اندازي مجدد رايانه است.
در صورت تشخيص راه اندازي مجدد، بايوس از بقيه تست هاي اوليه صرف نظر مي کند. در غير اين صورت بايوس از صحت سلامت RAM با انجام تست خواندن و نوشتن در هر نشاني حافظه اطمينان حاصل مي کند. سپس درگاههاي PS/2 يا USB را براي وجود صفحه کليد يا ماوس چک مي کند. سپس گذرگاه هاي PCI را جستجو مي کند و در صورت يافتن اين گذرگاه ها کارتها
ي نصب شده بر روي آنها را بررسي مي کند. در صورتي که بايوس در اين روالها با خطايي مواجه شود، با يک سري بوق يا نمايش پيغام ، کاربر را از وجود خطا آگاه مي کند. خطاهاي يافت شده در اين بخش ، تقريبا هميشه سخت افزاري هستند. البته هميشه اين خطاها ناشي از خرابي نيست و گاهي ناشي از اتصال ناصحيح و گاهي از عدم وجود يک قطعه لازم الوجود مثل RAM يا کارت گرافيک حکايت دارد. گاهي نيز از يک ناسازگاري لحظه اي است که امکان دارد با يک راه اندازيمجدد، مشکل رفع شود. اما هميشه بايد خطاهاي اعلام شده توسط بايوس را جدي گرفت. بعد از اين مرحله بايوس به تقدم دستگاه هاي ذخيره سازي ، به منظور بوت کردن مي پردازد و در صورت عدم وجود يکي ، به سراغ ديگري مي رود. به طور کلي مفهوم بوت کردن به بارگذاري و
اجراي سيستم عامل بازمي گردد. تعيين ترتيب دستگاه راه انداز و ديگر تنظيمات سيستم از طريق ورود به CMOS Setupامکانپذير است. البته تغيير ناشيانه اين تنظيمات موجب مي شود که دستگاه به درستي راه اندازي نشود. بايوس براي ذخيره سازي تغييرات تنظيمات ، از فناوري CMOS استفاده مي کند. با اين فناوري ، يک باتري ليتيم کوچک ، توان کافي براي نگه داشتن تنظيمات شما را براي چند سال دارد