بخشی از مقاله
چکیده
امروزه کیفیت زندگی و رضایتمندی را که از شاخص های مهم رفاه اجتماعی است، تابعی از سرمایه اجتماعی می دانند. سرمایه اجتماعی به نسبت، مفهوم جدیدی است که به تازگی وارد ادبیات علوم اقتصادی شده و توانسته است در مدت زمان کوتاهی جایگاه مناسبی در مباحث توسعه پیدا نموده و سهم بسزایی در تبیین مسائل توسعه کسب نماید.بنابراین هدف این مقاله بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی در بانک کشاورزی است. این مقاله توصیفی بوده و اطلاعات آن به صورت کتابخانهای و روزنامه ای گردآوری شده است. یافته های مقاله نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی رابطه معناداری وجود دارد. بنابراین تقویت ابعادسرمایه اجتماعی می تواند منجر به افزایش رضایت شغلی کارکنان در بانک شود.
مقدمه
سازمان ی سیستم اجتماعی است که بدون شک مهمترین عامل اثربخشی و کارایی آن نیروی انسانی می باشد. موفقیت و سودآوری سازمان ها در گرو استفاده ی اثربخش از نیروی انسانی است. موفقیت هر فرد در سازمان بستگی به روحیات، تلا، انگیزه و رضایتمندی او دارد. هیچ سازمانی نمی تواند بدون تعهد و تلاش کارکنان موفق گردد. انگیزه نیروی پویایی است که تحرک یاعمل انسان را سبب می شود و انگیزاننده ها موجب تشویق فرد به انجام یافتن کار می گردند. لیکن توجه به عوامل انگیزاننده ی کارکنان نقش مثبتی در بهره وری سازمان ها و ارتقای آن ها دارد. مهمترین عامل تضمین هماهنگی رضایت آمیز انسان با کارش علاقه ی او به اشتغال و حرفه است.
وجود علاقه ضامن حصول رضایت از کاراست و وجود رضایت موجب آن می شود که شخص بهتر بتواند خود را با کارش منطبق و سازگار کند. رضایت شغلی عبارت است از نگرش کلی فرد نسبت به شغلش. شغل فرد ایجاب می کند که اوبا همکاران، سرپرستان و مسئولین خود رابطه ی مستقل داشته باشد.مقررات و سیاست های سازمان را رعایت و اجرا کند،عملکردش مطابق استانداردهای تعیین شده باشد ،عواملی مثل ماهیت کار، حقوق و دستمزد،شرایط مناسب کاری ، دوستان و همکاران بررضایت شغلی کارکنان تاثیر می گذارد که در نهایت می تواند عملکرد فرد را متاثر سازند - علی محمد مصدق راد،. - 1383 امروزه کیفیت زندگی و رضایتمندی را که شاخص های مهم رفاه اجتماعی است، تابعی از سرمایه اجتماعی می دانند.
سرمایه اجتماعی به نسبت جدیدی است که به تازگی وارد ادبیات علوم اقتصادی شده و توانسته است در مدت زمان کوتاهی جایگاه مناسبی در مباحث توسعه پیدا نموده و سهم بسزایی در تبیین مسائل توسعه کسب نماید - . - Abdolmaleki H.,2013 رضایت شغلی را می توان نگرش کلی فرد نسبت به شغلش تعریف کرد. رضایت شغلی عبارت است از دوست داشتن وظایف مورد لزوم یک شغل، شرایطی که شغل در آن انجام می گیرد و پاداشی که برای آن دریافت می شود. بطور کلی بعضی افراد به شغل خود نگرش مثبت و برخی ،نگرش منفی دارند و برخی دیگر در شرایطی بین این دو حالت می باشند - حسین عبدالملکی،. - 1392
سرمایه اجتماعی شامل شبکه ها و هنجارها و اعتماد اجتماعی که جز زندگی اجتماعی هستند. شهروندان و مشارکت کنندگان را قادر می سازد تا برای رسیدن به اهداف مشترک با یکدیگر همکاری نمایند. سرمایه اجتماعی عبارت است از ارتباطات و شبکه های اجتماعی ای که می توانند حس همکاری و اطمینان را در میان افراد یم جامعه پدید آورند. مفهوم سرمایه اجتماعی بستر مناسبی برای بهره وری سرمایه اسنانی و فیزیکی و راهی برای نیل به موفقیت قلمداد می شود. مدیران وکسانی که بتوانند در سازمان،سرمایه اجتماعی ایجاد کنندفراه کامیابی شغلی و سازمانی خود را هموار می سازند - مهدی الوانی،. - 1385
امروز سرمایه اجتماعی،نقشی بسیار مهمی در مدیریت نوین جوامع ایفا می کند به طوری که اثربخشی سایر سرمایه ها منوط به وجود این سرمایه خواهدبود. لذا بدون سرمایه اجتماعی پیمودن راه های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی ناهموار و دشوار می شوند. از این رو سرمایه اجتماعی به عنوان یکاصل محوری برای دستیابی به توسعه محسوب شده و مدیرانی موفق قلمداد می شوند که بتوانند در ارتباط با جامعه به تولید و توسعه سرمایه اجتماعی بیشتر نایل گردند.
در همین راستا و با توجه به اهمیت مقوله سرمایه اجتماعی و مدیریت آن سرمایه اجتماعی از مفاهیم نوینی است که نقشی بسیارمهم تر از سرمایه فیزیکی و انسانی در سازمان ها و جوامع ایفا می کند و امروزه در جامعه شناسی و اقتصاد و به تازگی در مدیریت و سازمان به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار گرفته است. سرمایه اجتماعی، پتانسیل نهفته در روابط بین و میان افراد و گروه های یک جامعه است که باعث انجام امورات آن ها می شود. - Nahapiet J. and Ghoshal. - S.,1998
بی شک عصر حاضر را می توان دوران احیا ارزش های منابع انسانی نامید. بر این اساس ارزشمندترین دارایی هر سازمانی، نیروی انسانی آن سازمان تلقی شده و به عنوان محور توسعه یاد می شود. از آنجا که در سازمان های خدماتی همچون بانک نقش اصلی و حیاتی ، ارتباط با مراجعین و ارائه خدمت به مردم است و این نقش بر عهده نیروی انسانی می باشد. لذا این مقاله به بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و رضایت شغلی در بانک کشاورزی پرداخته است.
مبانی نظری
سرمایه اجتماعی
شرمایه اجتماعی شامل نهادها، روابط، گرایش ها، ارزش هاو هنجارها است که بر رفتار و تعاملات بین افراد حاکم است. به عبارت دیگر ، سرمایه اجتماعی آن دسته از شبکه ها و هنجارهایی است که مردم را قادر به عمل جمعی می کند. پوتنام - - 1995 و کلمن - - 1988 به مفهوم سرمایه اجتماعی اعتبار و آوزه بخشیدند. از نظر پوتنام که پدر سرمایه اجتماعی لقب گرفته است ، سرمایه اجتماعی را با توجه به چهارویژگی مشخص می کند:.1 وجود شبکه های اجتماعی،.2 مشارکت مدنی،.3 هویت محلی، مشارکت و انصاف با دیگر اعضای اجتماع،.4 اعتماد، حمایت و کمک دوطرفه. با توجه به ویژگی های فوق پوتنام سرمایه اجتماعی را به عنوان ویژگی های حیات اجتماعی شبکه ها، هنجارها و اعتماد که مشارکت کنندگان را قادر می سازد تا با یکدیگر عمل نمایند و به صورت موثرتر و کاراتری اهداف مشترکشان را محقق سازند، تعریف می کند.
به زعم وی، سرماه اجتماعی مجموعه ای از پیوندهای افقی در بین مردم است که همکاری برای منافع متقابل را پرورش می دهد. با این حال سرمایه اجتماعی یک خصیصه سازمانی است نه دارایی منحصر به تک تک اعضا، یعنی سازمان و اعضا مشترکا مالک آن هستند و محصول جانبی سایر فعالیت های سازمانی قلمداد می شود. سرمایه اجتماعی مجموعه هنجارهای موجود در سیستم های اجتماعی است که موجب ارتقای سطح همکاری اعضای آن جامعه گردیده و موجب پایین آمدن سطح هزینه های تبادلات و ارتباطات می گردد، یعنی سرمایه اجتماعی به عنوان توانایی افراد برای کاربا یکدیگر در جهت اهداف عمومی در گروه ها و سازمان ها تعریف می شود - فرانسیس فوکویاما،. - 1379
از نظر پوتنام منظور از سرمایه اجتماعی وجوه گوناگون سازمان های اجتماعی نظیر اعتماد، هنجارها و شبکه هاست که می توانند با ایجاد و تسهیل امکانات هماهنگ،کارایی جامعه را بهتر کنند. سرمایه اجتماعی را می توان حاصل پدیده های ذیل در یک سیستم اجتماعی دانست:اعتماد متقابل، تعامل اجتماعی متقابل،گروه های اجتماعی،مشارکت اجتماعی، هویت اجتماعی و گروهی، احساس وجود تصویری مشترک از آینده،کارگروهی و انسجام اجتماعی،سرمایه اجتماعی حاصل انباشت منابع بالقوه یابالفعلی - مانند تخصص و مهارت ها - است که مربوط به مالکیت یک شبکه یا دوام از روابط کم و بیش نهادینه شده در بین افرادی است که با عضویت در یک گروه ایجاد می شود. سرمایه اجتماعی در روابط میان افراد تجسم می باد و موقعی سرمایه اجتماعی بوجود می آید که روابط میان افراد به شیوه ای گوناگون شود که کنش را تسهیل کند.سرمایه اجتماعی بخشی از ساختاراجتماعی است که به کنش گر اجازه می دهد تا با استفاده از آن به منابع خود دست یابد.
