بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به جایگاه ویژه بتن پیش ساخته و مزایای چشم گیر آن که باعث جلب نظر مهندسین در سراسر دنیا گردیده است لازم است تکنولوژی ساخت و عمل آوری بتن مذکور بیش از پیش مدنظر مهندسین و فعالان عرصه ساخت و ساز کشور قرار گیرد. در این تحق یق سعی بر آنست تا به معرفی انواع روش های متداول عمل آوری بتن پیش ساخته و تاثیر استفاده از گاز دی اکسید کربن - COR2R - بر بهبود مشخصه های بتن پیش ساخته پرداخته شود. در این روش، پس از اشاره به انواع روش های عمل آوری می توان روش بهینه و مناسب عمل آوری را متناسب با شرایط و نیاز پروژه انتخاب نمود. نتایج حاکی از آنست که استفاده از گاز دی اکسید کربن به عنوان یک کاتالیزگر در عمل آوری بتن پیش ساخته تاثیر مثبتی بر زمان عمل آوری داشته و بتن پیش ساخته حاصل دارای مقاومت و دوام قابل توجهی خواهد بود.
واژههای کلیدی: بتن پیش ساخته، عمل آوری، مقاومت، دوام، گاز COR2
-1 مقدمه
بتن به عنوان یکی از مصالح پر مصرف ساختمانی در سراسر دنیا محسوب می شود. بطوریکه سالانه به ازای هر نفر حدود یک متر مکعب بتن تولید می شود. [1]به طور کلی پیشرفت ها و موفقیت های بدست آمده در زمینه معرفی و ساخت انواع بتن ها در دهه های اخیر چشم گیر وقابل توجه بوده است. در حقیقت، هدف از معرفی و ساخت بتن های مذکور که با تنوع و قابلیت های منحصر به فردی بهصنعت ساخت و ساز معرفی شده اند، کشف بتن های ویژه متناسب با شرایط مختلف پروژه و در عین حال کسب بالاترین مقدار مقاومت و دوام بوده است. زیرا شرایط مختلف اعم از شرایط آب و هوایی و روش اجرا، تاثیر مستقیمی بر مقاومت و دوام بتن1به عنوان یکی از انواع ممتاز بتن ها که دارای مشخصه ها و قابلیت های منحصر به فردی خواهد داشت. بتن پیش ساختهPمی باشد، توانسته است جایگاه ویژه ای را در صنعت ساخت و ساز کشورهای مختلف خصوصا کشورهای توسعه یافته نظیر امریکا، کانادا و... به خود اختصاص دهد.
در عین حال، مقابله بااثرات تغییرات آب و هوایی بواسطه کاهش میزان گازهایگلخانه ای - GHG - و اجرای اقدامات پیشگیرانه در این زمینه دغدغه اصلی جامعه جهانی محسوب می شود. [2]شواهد حاکی از آنست که ساخ ت انواع پناهگاه ها، تونل ها و کانال های عبور آب از دوره روم باستان توسط مصالحی نظیر بتن انجام می شده است. با گذشت زمان اولین پانل های بتنی پیش ساخته در کشور انگلستان و در سال 1905 ساخته شد. در عین حال، سرعت بالای اجرای سازه های بتنی پیش ساخته - کاهش زمان اج را - و کیفیت بالای قطعات تولیدی به عنوان مهم ترین ویژگی های ممتاز آن محسوب می شود. از دیگر مزایای بتن پیش ساخته می توان به مواردی همچون عدم آسیب محیط زیست، راندمان بالای تولید، عدم نیاز به مراقبت های طولانی مدت، نیاز به نیروی انسانی کمتر و... اشاره کرد.
با توجهبه کیفیت بالای قطعات تولیدی که خود به دلیل ساخت بتن پیش ساخته در شرایط استاندارد و قابل کنترل کارخانه می باشد، این نوع بتن معمولا دارای مقاومت و دوام قابل توجهی می باشد. همانطور که اشاره شد بتن پیش ساخته در شرایط استاندارد کارخانه ای تولید می شود لذا لازم است مرحله عمل آوریP2P1F آن که همواره به عنوان یکی از اساسی ترین مراحل ساخت بتن محسوب می شود، با دقت و توجه بیشتری انجام گیرد زیرا این مرحله تاثیر مستقیمی بر مقاومت و دوام قطعه بتنی تولیدی خواهد داشت. معمولا از روش ها و تکنیک های مختلفی به منظور عمل آور ی بتن پیش ساخته استفاده می شود که در اینمقاله به آنها خواهیم پرداخت و تاثیر گاز دی اکسید کربن - COR2R - بر بتن پیش ساخته را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
-2 روش ها و تکنیک های عمل آوری بتن پیش ساخته
معمولا هنگام تولید قطعات بتنی پیش ساخته، به منظور تسریع در گرفتن و سخت شدن آن از حرارت، رطوبت، فشار یا ترکیبی از آنها استفاده می شود. هدف اصلی از عمل آوری بتن پیش ساخته، جلوگیری از از دست رفتن رطوبت بتن در مرحله هیدراتاسیون می باشد. حرارت دادن به بتن تازه باید به گونه ای انجام شود که حرارت به صورت تدریجی زیاد شود و سپس به طور یکنواخت به بتن اعمال گردد. در مرحله بعد، بتن به آرامی خنک شود و پس از اتمام مرحله پروراندن به دمایی نزدیک
دمای محیط رسانیده شود.
-1-2 عمل آوری بواسطه حفظ رطوبت
به طور کلی، عمل آوری با رطوبت، به واسطه یکی از روش های زیر انجام می گیرد:
•پوشش سطح بتن به کمک ورق های پلی اتیلن با ضخامت حداقل 6 میلی متر طبق استاندارد ASTM C 171
•پوشش سطح بتن به کمک کرباس و حفظ رطوبت در صورتی که دمای هوا زیر 10 درجه سانتی گراد باشد، دوره عمل آوری باید تمدید شود.
-2-2 عمل آوری به کمک حرارت و رطوبت
به طور کلی بتن قبل از رسیدن به گیرش اولیه، نباید در معرض بخار یا هوای گرم قرار گیرد. لذا در صورت استفاده از بخار، باید در یک فضای مناسب بر بتن اعمال شود، تا امکان گردش آزادانه بخار طبق آیین نامه ACI517-2R میسر گردد.در صورت استفاده از حرارت هنگام عمل آوری بتن، پیش بینی هایی در مورد جلوگیری از افت رطوبت بتن باید در نظر خواهد شد. باید توجه شود که در هر صورت، دمای بتن نباید از 65 درجه سانتی گراد تجاوز کند. لازم به ذکر است که عملیات عمل آوری بعد از حدود 16 ساعت در کارخانه انجام می گیرد.معمولا روش استاندارد عم ل آوری بتن پیش ساخته بدین صورت است که قطعات بتنی وارد تونل های هوای گرم بین 33 تا 35 درجه سانتی گراد و با رطوبت %75 می شوند. قطعات به طور خودکار مسیر تونل را در مدت حدود 10 ساعت طی می نمایند که این مطلوب ترین وضعیت برای عمل آوری بتن می باشد و پس از این مدت، حدود %70 مقاومت بتن کسبمی شود و بعد از آن برای حمل و نقل آماده می شوند.