بخشی از مقاله
چکیده
در جهان امروز عامل انسانی به محوری ترین عامل توسعه کشورها تبدیل شده است. فناوری های نوین و شتاب تحولات و تغییرات، نیاز به نیروی انسانی کارآمد و شایسته را پیش از پیش کرده است. استقرار نظام شایسته سالار به منظور ارائه ی عملکرد بهتر و ایفای مسئولیت مدیریت پاسخگو ، لازمه حیات موفق هر سازمانی است بنابراین پرداختن به این موضوع اهمیت بسزایی دارد. نویسندگان و سازمان های گوناگون تعاریف متفاوتی از شایستگی ارائه کرده اند که مرور آن ها می تواند درک بهتری نسبت به جنبه های متفاوت مفهوم شایستگی ایجاد کند.
در این مقاله ابتدا به تعریف شایستگی از منظر صاحب نظران پرداخته شده و بعد از آن مؤلفه های شایستگی برای سطوح مختلف که اساس و پایه آموزش است ارائه شده و در نهایت به ضرورت و کاربرد شایستگی در حوزه مدیریت منابع انسانی،فرآیند شایسته سالاری، معیارهای شایستگی در سازمان ها ، موانع شایسته سالاری و راهکارهای رفع موانع استقرار نظام شایسته سالاری پرداخته شده است.
مقدمه
منابع انسانی ارزشمندترین منابع سازمان هستند که با کوشش و ایجاد هماهنگی و به کارگیری دیگر اجزا سازمان، اهداف سازمانی را تحقق می بخشد - بازیاری، امیرتاش . - 1385 نگاهی اجمالی به سازمان های موجود در سطح کشور نشانگر کم کاری ، تمایل به غیبت ، نبود انگیزه کافی در کارکنان برای انجام مسئولانه وظایف و اولویت بخشیدن به منافع و اهداف شخصی در مقابل منافع و اهداف سازمان است که این عوامل نشاندهنده وجود مشکل در سطح سازمان بوده و منجر به عدم استفاده بهینه از منابع موجود در زمینه تولیدات و خدمات ، بهره وری پایین و عدم دستیابی به رشد اقتصادی مورد انتظار می شود.
یافته ها نشانگر آن است که فراهم نبودن بستر مناسب برای پرورش افراد شایسته و کمرنگ بودن فرهنگ شایسته سالاری در سازمان از مهمترین عوامل ممانعت از استقرار نظام شایسته سالاری در سازمان است و باعث ایجاد دلسردی و نارضایتی شغلی در کارکنان می شود. به نظر می رسد در وهله اول ایجاد و تبیین فرهنگ شایسته سالاری در سازمان و در وهله دوم تعیین معیارهای قابل اندازه گیری برای سنجش میزان شایستگی مدیران و کارکنان و ایجاد بستری مناسب جهت ترویج شایسته سالاری و پرورش شایستگان در سازمان ها می تواند از مهم ترین راهکارهای مشکلات موجود تلقی شود - مرعشی، . - 1377
در جهان امروز عامل انسانی به محوری ترین عامل توسعه کشورها تبدیل شده است. فناوری های نوین و شتاب تحولات و تغییرات، نیاز به نیروی انسانی کارآمد و شایسته را پیش از پیش کرده است. این امر سازمان ها و دولت ها را به سوی نظام شایسته سالار رهنمون می کند. نظام شایسته سالار، نظامی است که در آن افراد مناسب در مکان و زمان مناسب منصوب شده و استفاده بهینه از آن ها در راستای تحقق اهداف فردی، سازمانی و اجتماعی به عمل آید - شجایی، .
استقرار نظام شایسته سالار به منظور ارائه ی عملکرد بهتر و ایفای مسئولیت مدیریت پاسخگو ، لازمه حیات موفق هر سازمانی است. گزینش نیروی شایسته در بخش عمومی نیز به معنای متعهد کردن دولت به بهبود عملکرد و افزایش کارایی است. نظام شایسته سالار کمک می کند تا سازمان به اهداف خود برسد. بنابراین پرداختن به این موضوع اهمیت بسزایی دارد - صالحی کردآبادی و دیگران ...، . - 1390
تعریف شایستگی
نویسندگان و سازمان های گوناگون تعاریف متفاوتی از شایستگی ارائه کرده اند. در جدول - 1 - تعدادی از این تعاریف ذکر شده است که مرور آن ها می تواند درک بهتری نسبت به جنبه های متفاوت مفهوم شایستگی ایجاد کند. شایستگی را می توان ترکیبی از انگیزش، صفات، مهارت ها، نقش اجتماعی، تصور فرد از خود یا - Boyatzis, 2005 - پیکر، دانش مرتبط با کار دانست.
شایستگی عبارت است از ترکیبی از مهارت ها، ویژگی های شخصی و شخصیتی و رفتار هایی - درگاهی و دیگران - - 1389 که مستقیماً با عملکرد موفق در یک شغل خاص مرتبط هستند. شایستگی در برگیرنده دانش، مهارت ها، شیوه های برخورد و رفتارهایی است که به طور علی - صالحی کردآبادی و با عملکرد بهتر شغلی مرتبط است. دیگران ...، - 1390 شایستگی مجموعه ای از دانش، مهارت ها و رفتارهای قابل سنجش و قابل مشاهده هستند که در - ماهنامه تدبیر، - 1386موفقیت یک شغل یا پست سهیم هستند.
شایستگی ویژگی های رفتاری و روان شناختی است که با نتایج موفق در کار و زندگی مرتبط - Newsome et al., 2003 - است. پس از بررسی تعاریف، مؤلفه های شایستگی برای سطوح مختلف که اساس و پایه آموزش است در نمودار - 1 - ارائه شده است. این شکل برگرفته از کار مؤسسه اسکانور در مورد شایستگی ها و صورت کامل شده آن می باشد.
