بخشی از مقاله
چکیده
تغییر ساختار و یا حداقل تغییر رفتار و مهار قدرت جمهوری اسلامی ایران راهبرد اصلی اول غربی است که تا کنون روشهای بسیاری در این زمینه را به کارگرفته اند. از طرفی با توجه به اوضاع کنونی جهان و بیداری اسلامی، آخرین حربه آنان تحریم هوشمند به شمار می رود که ترکیبی از تحریم اقتصادی و جنگ روانی است. دشمن ابتدا با تحریمهای مختلف - نفت و ... - بین نظام و اقشار جامعه شکاف ایجاد کرده و سپس با جنگ روانی و مدیریت اذهان آنرا تعمیق می بخشد.در این تحقیق نیز دقیقاً به این موضوع پرداخته شده است که چگونه می توان با ترسیم الگویی عملی و کارآمد چنین بحرانی را بر خلاف تصور دشمن به فرصتی برای قطع وابستگی از اقتصاد نفتی به نفع استقلال کشور تبدیل نمود و از این اشتباه فاحش دشمن در بحبوحه بحران اقتصادی غرب، پاشنه آشیلی برای نظام لیبرال- دموکراسی ساخت. البته چنین تجربههایی در زمانهای گذشته و به خصوص در دوران دفاع مقدس، بارها و بارها برای مردم و حکومت اسلامی ایران اندوخته شده که بهره-
گیری از آنها فرا راه چنین تحقیقاتی قرار خواهد گرفت.
واژگان کلیدی :اقتصاد مقاومتی، ریاضت اقتصادی، تحریم اقتصادی، مدیریت نظم جهانی، مدیریت اذهان
مقدمه
بیان مساله
آمریکا و حامیان غربی آن، آخرین تیر ترکش تخاصم، یعنی تحریم هوشمند را که ترکیبی از تحریم واقعی و جنگ روانی است، علیه جمهوری اسلامی رها کرده اند. این نوع تحریم که به زعم آنان می تواند فلج کننده باشد، با اعمال تحریم های نفتی، بانک مرکزی، شرکت های کشتیرانی و نفتکش ها و برخی اشخاص ... که بتواند با ایجاد فشار لازم، ابتدا بین حاکمیت و مردم شکاف انداخته و سپس با ایجاد نارضایتی های اجتماعی، با بهره گیری از جنگ روانی و مدیریت اذهان، نظام جمهوری اسلامی را به ناکارآمدی و بی مسئولیتی متهم و با خالی کردن پشت نظام از حمایت و همراهی مردم، زمینه تحمیل خواسته های ظالمانه خود را بر کشورمان فراهم آورد. اینک زمان تبدیل تهدید دشمن به فرصت و قطع وابستگی از اقتصاد نفتی و وارداتی به نفع استقلال فرا رسیده است.
ضرورت و اهمیت تحقیق
بدیهی است با توجه به آنکه دفاع دارای جنبه ها و اشکال متنوع و گوناگونی است در بعد اقتصادی نیز دفع حمله و استراتژی دشمن را میتوان یک دفاع همه جانبه از سوی تمام جامعه به حساب آورد. در این برهه از زمان که دشمن با تمام توان خود پای به میدان گزارده تا آخرین تیر خود را به سوی اقتصاد مملکت رها نماید، یافتن الگوهایی برای تبدیل هجمه دشمن به یک فرصت میتواند بسیار تاثیرگزار و ایدهآل باشد.بدیهی است اتخاذ مواضع دفاعی و انفعالی صرف نه تنها باعث پیشروی و گستاخی بیشتر دشمن خواهد شد بلکه زمینه را برای برنامه ریزی و اجرای برنامه های آتی دشمن فراهم می نماید.در حالیکه دستیابی به چنین راهحلهایی نه تنها باعث بوجود آمدن شرایط مناسب اقتصادی میگردد بلکه در داخل کشور باعث افزایش اعتماد اقشار مختلف جامعه به دولت شده و آستانه تحمل مردم را در برابر نوسانات آتی افزایش خواهد داد.
پرسش تحقیق:
شاخصه های دفاع با عنوان تبدیل تهدیدها و تحریمهای اقتصادی به فرصتهای اقتصادی با رویکرد اقتصاد مقاومتی کدامند؟
اهداف تحقیق:
شناخت شاخصهای کاربردی برای مبارزه با تحریمهای اقتصادی با رویکرد اقتصاد مقاومتی هدف اصلی تحقیق است و سپس با شناخت چنین مولفه هایی میتوان پیشنهادهایی برای چگونگی تبدیل تهدیدها به فرصت ارایه نمود.بنابراین همانطورکه از عنوان تحقیق نیز بر میآید ابتدا به شناخت اقتصاد مقاومتی خواهیم پرداخت و پس از آن ظرفیت های تبدیل تحریمها به فرصتهایی برای شکوفایی و بالندگی اقتصادی کشور بررسی میشوند
روش تحقیق:
در این تحقیق از روش توصیفی - تحلیل محتوا - استفاده شده است.در این نوشتار ابتدا شاخصه های اقتصاد مقاومتی با توجه به نظرات نخبگان اقتصادی و به ویژه بیانات راهگشا و عالمانه رهبر فرزانه انقلاب تبیین میگردد و پس از آن چگونگی تبدیل آنها به فرصتهای اقتصادی در قالب شاخصه های کاربردی ارایه می شود.
پیشینه تحقیق
تا کنون مقالات مختلفی در باب اقتصاد مقاومتی به رشته تحریر در آمده است که در ذیل به بعضی از آنها اشاره میشود:
-1 حسین تاج آبادی در مقاله ای با عنوان اقتصاد مقاومتی ،الگوهایی از آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است.
-1 رهبر معظم انقلاب ،نیز بار ها و در جلسات مختلف در این باره بحث نموده اند که بخشی از آنها بدین شرح است:
الف-1391/6/2 در دیدار با ریاست جمهوری و هیات دولت بر لزوم اجرای اقتصاد مقاومتی و راهگشایی آن تاکید نمودند.
ب-1391/5/16 در دیدار با دانشجویان بحث اقتصاد تهاجمی را مطرح نمودند
ج-91/5/8در دیدار با پژوهشگران و مدیران شرکتهای دانش بنیان در مورد ابعاد مختلف تحریمها و به خصوص اقتصادی سخنانی ایراد فرمودند و بر لزوم ارتقا سطح دانش و رابطه آن با اقتصاد مقاومتی تاکید نمودند.
د-1391/5/3 در دیدار با کارگزاران نظام بحث مقاومت مدبرانه و کاهش وابستگی به نفت ،مدیریت مصرف و حداکثر استفاده از زمان و منابع را از شاخصه های اقتصاد مقاومتی معرفی نمودند.
ه-1389/6/16 در دیدار با کارآفرینان سراسر کشور که خود مقوله کارآفرینی را یکی از مهمترین شاخصه های اقتصاد مقاومتی بر شمردند.
-3 امام خمینی ره،نیز به طور جداگانه در صحیفه و یا وصیت نامه سیاسی خود مولفه های مختلفی را از اقتصاد مقاومتی برشمردند که از آن جمله میتوان به اعتماد به نفس در تولیدات داخلی،عدم وابستگی به اقتصاد نفتی،قبح واردات غیر ضروری،تبلیغات دشمن و...اشاره نمودند و حتی از محاصره اقتصادی با عنوان یک برکت یاد نمودند.
-2 محمد کاظم انبارلویی، نیز در مقاله مفصلی با نام
"راهبردهای اقتصاد مقاومتی کدامند"مولفه های مختلف آنرا بررسی و تبیین نموده است.
✵ ادبیات و گزاره های تحقیق
اقتصاد سیاسی مقاومتی
اقتصاد مقاومتی یک بحث تئوریک محض مختص دانشگاه و حوزه نیست، بلکه بیشتر اقتصاد کاربردی - Applied Economy - است. اقتصاد مقاومتی یک شعار نیست، یک واقعیت اقتصادی است که شاخصهای آن ریشه در عمل دارد، نه حرف.القای تفکر اقتصاد مقاومتی یک تدبیر هوشمندانه است تا مدیران ارشد اقتصادی را از غفلت ایجادشده در بخش اقتصاد برهاند. اقتصاد مقاومتی مکمل جهاد اقتصادی است. . - مسعود درخشان، - 5:1391مقام معظم رهبری،اقتصاد مقاومتی ،راه تبدیل بحران به فرصت به طور کلی در برخورد با بحران ها چندین تکنیک ویژه وجود دارد. عده ای سعی در انکار بحران ها دارند ، عده ای پس از ایجاد بحران به دنبال مقابله با آن هستند و عده ای نیز با آینده پژوهی سعی می کنند تا یک قدم پیش از بحران باشند.
آینده نگری و آینده پژوهی علمی دقیق و جامع است که نقش بسیار مهمی در تصمیم گیری های کلان مدیریتی دارد.برخلاف پیشگوییکه مبتنی بر خرافات است آینده پژوهی مشتمل بر مجموعه تلاش های علمی است که بااستفاده از تجزیه و تحلیل منابع، الگوها و عوامل تغییر و یا ثبات، به تجسم آینده های بالقوه و برنامه ریزی برای آنها می پردازد. آینده پژوهی منعکس می کند که چگونه از دل تغییرات - یا تغییر نکردن - »امروز«، واقعیت »فردا« تولد می یابد.
