بخشی از مقاله
چکیده:
در نیم قرن اخیر با توجه به کمبود منابع حوزه ها و ایجاد شتاب در روند توسعه پروژه ها , استفاده از تکنیک مهندسی ارزش و مدیرت هزینه بر روي طرح هاي متعدد در دنیا نشان می دهد که این تکنیک نه تنها کاهش هزینه بلکه حفظ کیفیت را نیز به دنبال دارد اما با توجه به کاستی هاي موجود در این زمینه , هنوز نتیجه قابل قبولی از کاربرد ان بدست نیامده است. لذا، این مقاله در پی آن است تا با شناسایی عمده ترین عوامل از حجم انبوه موانع و مشکلات اشاره شده در تحقیقات گذشته محققان و رتبه بندي ان ها با استفاده ازروش علمی تحلیل سلسله مراتبی - - AHP گامی مهم در افزایش اثربخشی فرایند ها برداشته و منجر به کسب نتایجی ارزشمند در پروژه هاي صنعتی گردد. طبق نتایح بدست آمده فاکتور عدم حمایت و انعطاف پذیري مدیران با بالاترین ضریب, به عنوان تاثیرگذارترین مانع شناخته شده و نیازمند توجه ویژه اي می باشد, در انتها راهکارهایی ، جهت رفع موانع اساسی و ایجاد زمینه مساعد نیز پیشنهاد شده است.
واژههاي کلیدي : مهندسی ارزش , پروژه هاي صنعتی , اثربخشی فرایندها, AHP
-1 مقدمه :
در اقتصاد پر شتاب و مبتنی بر دانش امروز, تکنیک هاي موثر از مهمترین سرمایه هاي سازمان ها در پیشبرد اهدافشان تلقی می شوند. یکی از این تکنیک هاي مهم, مهندسی ارزش می باشد.این تکنیک در چند سال اخیر به طور جدي حول اجراي پروژه هاي مختلف در ایران مطرح شده است و از ان جا که سرمایه گذاري در پروژه هاي بزرگ عمرانی و صنعتی بخش عمده اي از اعتبارات کشور را شامل می شود لزوم دقت بیشتري در تصمیم گیري هاي این مقوله را بازگو می نماید - پناهی, - 1393 به همین دلیل سازمان ها براي اصلاح و بهبود پروژه هایشان از آن یاري جسته اند وبا استقبال جامعه متخصصین کشور و مطالعات متعدد روبه رو شده است.
مهندسی ارزش از زمانی که اقاي میلز این مفهوم را مطرح و این روش را سازماندهی نمود یک راه بسیار طولانی و موفق را پیموده است. این روش در ابتدا براي کلیه اقلام و قطعات در فرایند مهندسی و ساخت مورد استفاده قرار می گرفت اما امروزه به عنوان یک روش مدیریتی قوي مدرن و موثر مورد توجه است - روغنی, - 1392 و در بسیاري از پروژه هاي مهم کشور از جمله عمران ,نفت, گاز , پتروشیمی , راه و نیرو و همچنین در فاز هاي "طراحی و مهندسی , تامین و ساخت 1" انجام شده است .مهندسی ارزش در خلال جنگ جهانی دوم مطرح و به عنوان یک مهم در عرصه فعالیت هاي مهندسی شناخته شده است در همین زمان تحلیل ارزش در ایالت متحده امریکا به عنوان یکی از ابزارهاي بازسازي اقتصادي مورد توجه قرار گرفت - مصري, - 1392 در اوایل 1960
براي کارفرمایان به عنوان یکی از روش هاي بسیار موثر در بدست اوردن " بهترین ارزش براي پول صرف شده" از ابتداي ورودش به عرصه هاي صنعتی شناخته شد و نتایج موفقیت امیز به کار گیري ان در این عرصه ها در تعدادي از کشور هاي جهان دیده شده است - نورتون, - 1999مهندسی ارزش عبارت است از مجموعه تلاش هایی که یک تیم یا گروه سازمان یافته براي شناسایی اهداف و عملکرد یک پروژه , محصول یا خدمات, با تکنیک هاي شناخته شده , انجام می دهند تا ملزومات را براي رسیدن به کارایی خواسته شده در کمترین قیمت تمام شده فراهم آورند - انجمن بین المللی مهندسی ارزش, - 2004
در واقع این تکنیک عملکرد محصول یا سرویس را شناسایی کرده, یک ارزش پولی براي عملکرد پایه گذاري کرده و اعتبار عملکردي ضروري را در کمترین قیمت فراهممی کند. - جریري, - 2008لازم به ذکر است این تکنیک به عنوان یکی از روش هاي کارامد, در بهبود فرایند و کیفیت, توسعه محصول,رقابت در عرصه جهانی و حتی در تعالی سازمان ها نیز نقش بسزایی ایفا نموده و همانند دیگر روش هاي بهبود فرایند اجرایی پروژه ها, مبتنی بر مجموعه اي از قواعد و پارادایم هاي تعیین کننده اي است که ان را از سایر روش ها متمایز می سازد.درحقیقت می توان اینگونه بیان نمودکه این روش با شناسایی شاخص ها و با استفاده از ا بزار هاي خاص در بهبود ارزش فرایند پروژه ها و طرح هاي سرمایه گذاري کاربرد دارد.
