بخشی از مقاله
چکیده
گردشگری امروزه یکی از پربارترین فعالیت های آدمی است که به مقتضای ماهیت تغییرات شگرفی در فضای زندگی و چشم اندازهای جغرافیایی به وجود می آورد به گونه ای که از آن به عنوان کلید شناخت گفتگو تفاهم ملل یاد می شود. فعالیت گردشگری در طی چند دهه گذشته توانسته است جایگاه قابل توجهی را در مبادلات اقتصادی و اجتماعی کشور احراز نمایید و امروزه به یکی از بزرگترین تحولات اجتماعی در تاریخ بشر تبدیل شده است در این میان کشور ما ایران با غنای میراث فرهنگی و موهبت های طبیعی و جغرافیایی گرانقدر بیشمار خود می تواند به یکی از مهمترین کانون های گردشگری در دنیا تبدیل شود.
چرا که در حقیقت ایران جهانی است در یک مرز گردشگری صنعتی است بدون آلودگی و عوارض زیست محیطی که دیگر به مانند گذشته صنعتی جانبی فصلی و درآمد اندک نیست.واقعیت این است که بر اساس برخی برآوردها توریسم و گردشگری با احتساب بخشهای جانبی خود می تواند در رده بزرگترین و اش تغال زا ترین رشته های پر درآمد جهان محسوب شود.کشورهای مختلف جهان در سایه برخورداری از امکانات گوناگون،جاذبه های متنوع در صدد جلب گردشگران از سایر نقاط جهان هستند در حالی که برخی از کشورهای دنیا مثل مصر و اسپانیا به علت وجود اماکن و آثار باستانی و تاریخی مورد توجه گردشگران هستند.عوامل دیگر همچون دریاچه ها و رودخانه ها، کوه ها، جنگل ها و آبشار ها باعث جذب توریسم می شوند.در کشور ما صنعت توریسم آنچنان که باید و شایسته آن است گسترش و توسعه نیافته است .
با وجود اینکه در تمامی برنامه های توسعه سالیانه اخیر به رهایی از اقتصاد تک محصولی متکی بر صادرات نفت تاکید شده ولی در مقام عمل موفقیتی در این زمینه دست نیافته است.با این همه، هنوز بسیاری از زوایای فرهنگی و به ویژه جاذبه های طبیعی این دیار ناشناخته مانده است و در استان سیستان و بلوچستان این سرزمین گسترده از هامون تا پهنه آبهای نیلگون دریای عمان بیش از دیگر نقاط ایران، ناشناخته تر مانده است. از دلایل مهم آن می توان به عدم اطلاع رسانی مناسب وضعیت فعالیت های دانشگاهی در مورد شناسایی امکانات توریستی - گردشگری - منطقه ای اشاره نمود که گاهی مشاهده می شود قرض ورزی هایی نیز مزید بر علت گردیده و ذهنیتی بسیار بد و نامطلوب را از سیستان و بلوچستان در اذهان همگان ترسیم نموده است.
واژه های کلیدی: گردشگری، چشم انداز جغرافیایی، عوارض زیست محیطی، جاذبه های طبیعی، قرض ورزی
مقدمه
کلیه نکات ناشناخته در زندگی روزمره می تواند موضوع تحقیق باشند. محقق می تواند هر یک از این نکات را به عنوان یک مسئله تحقیقی اختیار و شروع به تحقیق نماید. البته شروع کار به این سادگی نیست بلکه باید نکته یا مسئله تحقیقی را تعریف کرد که بدون اغراق یکی از سخت ترین مراحل تحقیق عملی است.شخص محقق اگر نتواند مسئله مورد نظر را به طور جامع و روشن تعریف کند گرفتن نتیجه مطلوب هرگز میسر نخواهد بود و عده ای تصور می کنند که برای شروع یک تحقیق علمی تنها داشتن اطلاعات و منابع تحقیق کافی می باشد در صورتی که قبل از شروع به تحقیق هر محققی باید حداکثر سعی خویش را بنماید تا مسئله مورد نظر را از کلیه جهات ممکنه تعریف و تحریر نماید تا در عمل مواجه با اشکالات عدیده ای از قبیل مهم بودن موضوع بین میدان مطلب تحقیق عدم امکان تحقیق مسئله و غیره نباشد، و آنچه در پایان یک تحقیق انتظار داریم بدست آوریم شناخت مسئله نیست بلکه جوابی است که به حل مشکل مورد نظر می دهیم و در پایان، لازم به ذکر است که گردشگری یا به عبارتی توریسم یکی از قطب های بزرگ اقتصادی - اجتماعی و فرهنگی است و نقش محرز و برجسته ای بر شاخص های اقتصادی - اجتماعی و فرهنگی یک کشور یا استان یا و منطقه دارد.
همان طور که شاهد هستیم ردشگری در استان سیستان و بلوچستان خصوصاً شهرستان خاش مانند سایر استان ها و شهرستان ها جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خود را نمایان می کند ولی با توجه به این که جاذبه های تفریحی مناسبی را داراست با کمبود امکانات در مراکز تفریحی رو به روست. و همین عوامل محقق را بر آن داشته تا در رابطه تشویق به تحقیق در استان سیستان و بلوچستان - شهرستان خاش بر روی مسئله گردشگری شوید. و موضوع اصلی این تحقیق هم با عنوان شهرستان خاش قطب گردشگری استان سیستان و بلوچستان می باشد. با توجه به این که شهرستان خاش یکی از شهرستان های توریستی استان سیستان و بلوچستان محسوب می شود ولی جاذبه های آن به صورت ناشناخته باقی مانده است.
فرضیات تحقیق
-1 جاذبه های طبیعی شهرستان خاش باعث رشد اقتصادی - توسعه فرهنگی و جذب توریستی می شود.
-2 روستای تمین می تواند به عنوان یک قطب گردشگری عمل کند.
-3 کوه تفتان می تواند به عنوان یک قطب گردشگری عمل کند.
اهداف تحقیق
از اهداف این تحقیق می توان به : بررسی ویژگی های جغرافیایی،تاریخی، طبیعی، اقلیمی، انسانی منطقه خاش پرداخت و همچنین به معرفی جاذبه های گردشگری در منطقه خاش است تا گردشگران با این مناطق آشنایی بیشتری پیدا کنند و باعث رونق صنعت گردشگری در این منطقه شوند.
بررسی ویژگی های جغرافیایی شهرستان خاش
موقعیت جغرافیایی و ریاضی:
شهرستان خاش مرکز شهرستان است که ارتفاع آن از سطح دریا 1394 متر است . شهر خاش در 61 درجه 14- طول شرقی و 28 درجه - 13 عرض شمالی قرار دارد . فاصله زمینی آن تا مرکز استان 180 کیلومتر و تا تهران 1735 کیلومتر است ، فاصله هوایی آن تا تهران 1246 کیلومتر است .
مساحت : شهرستان خاش حدود 23105 کیلومتر مربع مساحت دارد . یعنی حدود 4/1 درصد از مساحت کل کشور را شامل می شود . حدود : این شهرستان از شمال و شمال غربی به زاهدان ، از شرق و شمال شرقی به پاکستان ، از فرب و جنوب غرب به شهرستان ایرانشهر و از جنوب و جنوب شرقی به شهرستان سراوان محدود می شود .
جمعیت : جمعیت آن بر اساس آخرین سر شماری سال 1385حدود 129569 نفر و تراکم نسبی آن 5/6 نفر در هر کیلومتر مربع است و کم جمعیت ترین شهرستان بلوچستان است .
تقسیمات کشوری: این شهر دارای بخش های مرکزی و نوآباد و ایرندگان است. تنها نقطه شهری در این شهرستان شهر خاش است که در بخش مرکزی واقع شده است. این بخش بجز حومه 5 دهستان دیگر بنام های-1 دهستان پشتکوه خاش، -2 سنگان و -3 کوه سفید - خاش - -4 اسماعیل آباد کارواندر دارد. فاصله شهر خاش تا مراکز دهستان این شهرستان به ترتیب زیر است: سنگان 56 کیلومتر - نازیل 54 کیلومتر - کارواندر 65 کیلومتر - افضلل آباد پشتکوه 45 کیلومتر - کوشه 9 کیلومتر - گوهر شهر مرکز گوهر کوه 38 کیلومتر - ده قلعه مرکز ایرندگان 118 کیلومتر - اسکل آباد 70 کیلومتر
ویژگی های اقلیمی شهرستان خاش:
آب و هوای شهرستان خاش:
شهرستان خاش از لحاظ آب و هوایی به 2 ناحیه تقسیم می شود.
-1 ناحیه خوش آب و هوای دره های کوه تفتان که آب و هوایی لطیف و معتدل است و چشمه های آب گوارایی دارد.
-2 ناحیه معتدل با اختلاف شدید درجه حرارت در شبانه روز که شامل زاهدان، خاش و روستاهای میان این دو شهر است.
از آن جا که محدوده مورد مطالعه - خاش - فاقد ایستگاه هواشناسی است از نزدیک ترین ایستگاه ها به منطقه یعنی کلیماتولوژی خاش با توجه به برخوداری از آمار نسبتاً طولانی به عنوان ایستگاه معروف و معرف محدوده سامانه استفاده شده است و آمارهای یک دوره 20 ساله - 1352 - 1372 - مبنای تحلیل قرار گرفته و برای نشان دادن اثرات خشکسالی - بارندگی - میانگین سالانه دوره خشکسالی 1387 - - 1382 - با میانگین سالیانه دو ساله مورد مقایسه قرار گرفته است.شهرستان خاش دارای آب و هوای گرم و خشک می باشد. میانگین بارش سالانه در این شهرستان 174/9 میلی متر و متوسط دمای آن از 7 درجه سانتیگراد الی 37 درجه سانتیگراد در تغییر است.آب و هوای شهرستان خاش در تابستان معتدل و در زمستان سرد می باشد. بادهای غربی مدیترانه ای در فصل زمستان موجب ریزش باران پراکنده می شوند. درجه حرارت متوسط شهر خاش در سال 1385 و میزان بارندگی سالیانه آن به ترتیب 20 درجه و 206/2 میلی متر بوده است. یعنی از میان شهرستان های بلوچستان بیشترین بارندگی را داشته است.
میزان رطوبت، دما، تبخیر، بارندگی:
