بخشی از مقاله
چکیده
امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از صنایع برتر در حال توسعه، جایگاه خاصی در اقتصاد کشورها داشته. در کنار ان شهرها دارای جاذبه ها و تأسیسات گردشگری فراوان و غنی هستند و برنامه ریزی شهری و منطقه ای در جهت رسیدن به کمال مطلوب و نهایی خویش که همان توسعه پایدار، با علوم مختلفی از قبیل محیط زیست، اقتصاد، جامعه شناسی و ...ارتباطی تنگاتنگ دارد. هدف از این مقاله شناخت و تعریف مفاهیم گردشگری و توسعه پایدار شهری در کنار ارائه راهکار برای رسیدن به توسعه پایدار گردشگری در شهر ها با توجه به شاخص های این نظریه می باشد. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر رویکرد توصیفی - تحلیلی می باشد که برای تدوین مباحث نظری از روش کتابخانه ای استفاده شده و سپس با توجه به مطالعات مربوط به تحلیل و ارائه راهکار در راستای موضوع پرداخته شده است. یافته های پژوهش با توجه به افزایش مسافرت ها و گردشگران در شهر های مختلف برای بازدید از مناطق گردشگری در شهرها بیانگر ان است که رسیدن به توسعه پایدار در گردشگری شهری نیازمند به برنامه ریزی های هوشمند و حساب شده با توجه به رشد گردشگری و منابع محدود و همچنین توجه به نسل اینده گردشگری می باشد ، در نتیجه برای رسیدن به این هدف به همکاری جامعه میزبان و میهمان نیاز دارد.
کلمات کلیدی:گردشگری، توسعه پایدار، شهر، گردشگری شهری
.1مقدمه
امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از صنایع برتر در حال توسعه، جایگاه خاصی در اقتصاد کشورها داشته و نقش فعال و مؤثری در ارتقای ساختار اجتماعی -فرهنگی و محیطی جوامع میزبان بازی می کند. در دهه های اخیر رشد و توسعه صنعت گردشگری و اتخاذ آن به عنوان یکی از فعالیتهای عمده اقتصادی از طرف کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه و رقابت مقاصد عمده گردشگری در جهت جذب گردشگران، برنامه ریزان را بر آن داشته تا برای افزایش درآمد های حاصله از فعالیت های گردشگری به دو مقوله مهم توجه نمایند : اول، افزایش رضایت گردشگران و ارتقای لذت و کیفیت تجربه گردشگری و دوم، تلاش در جهت حفظ منافع جوامع میزبان - کاظمی،1385، . - 23
ایران از نظر جاذبه های گردشگری یکی از ده کشور اول جهان و از لحاظ آثار باستانی یکی از پنج سرزمین نخست جهان به جهت جاذبه های اکوتوریسم و تنوع گونه های گیاهی و جانوری بوده - تاج علی، - 1385 .با رشد فزاینده شهرنشینی و رویکرد به جغرافیای اوقات فراغت در دهه های اخیر سبب شده است که توجه به صنعت گردشگری به عنوان بزرگترین و متنوعترین صنعت ونیز به عنوان هدفی قابل حصول در فرایند توسعه پایدار مورد توجه کشور قرار گیرد. در کنار این موضوع یکی از فضاهای گردشگری که مورد توجه گردشگران قرار گرفته است،فضاهای شهری است.
شهرها دارای جاذبه ها و تأسیسات گردشگری فراوان و غنی هستند که در پیدایش و توسعه آنها نقش اساسی ایفا می کنند .امروزه گردشگری برای بس یاری از مدیران و مسؤولان شهری به صورت یک امر اقتصادی با اهمیت درآمده است که مستلزم ارزیابی صحنه رقابت، تعریف و تعیین هدف ها، داوری میان گزینه های گوناگون در زمینه سرمایه گذاری و آمایش و ایجاد ساختار مناسب و تجارتی فرآورده های گردشگری شهری است - دیناری، 1384، . - 11 به منظور تصمیم گیری مناسب در برنامه ریزی جاذبه های گردشگری شهری باید تمام فاکتورهایی را که در تصمیم گیری مؤثر هستند، دخالت داده، از بین آنها بهترین گزینه را انتخاب کنیم - اینسکپ120 ،1991، - 3
.2مبانی نظری
طی نیم قرن گذشته فعالیتهای گردشگر ی ابعاد گسترده ای به خود گرفته است و هر سال بر تعداد مسافرانی که با انگیزههای مختلف سفر می کنند ، افزوده می شود - افتخاری و همکاران، 1390، . - 23صنعت مسافرت و جهانگردی به عنوان بزرگترین و متنوعترین صنعت در دنیا به شمار می رود - گی ، چاک وای، 1386، - 19این صنعت،فعالیتی گسترده است که تأثیرات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی مهمی را با خود به همراه دارد و هر یک در جای خود قابل بحث و بررسی است - علیزاده، 1382، - 57 امروزه یکی از فضاهای گردشگری که مورد توجه گردشگران قرار گرفته است،فضاهای شهری است . گردشگری شهری دارای ماهیت دوگانه است؛ به این معنا که ازیک سو شهر به معنای اصلی ترین مبدأ گردشگران به شمار می آید؛ و