بخشی از مقاله
چکیده:
در این پژوهش، با بهره گیری از سیره و کلام امام رئوف علی بن موسی الرضا - علیه السلام - به بررسی تاثیر الگوگیری از ایشان بر فرهنگ خانواده پرداخته شده، و شیوه های تربیتی ایشان بیان شده است. اهمیت این تحقیق در این است که کودکان جزئی از خانواده هستند، و خانواده کوچکترین نهاد تشکیل دهنده ی اجتماع است.
از طرفی بهترین سنین برای تربیت پذیری سنین کودکی است و اولین کسانی که وظیفه ی تربیت کودک بر عهده ی آنهاست والدین هستند. آنان می توانند با بهره گیری از سیره و روش معصومین - علیهم السلام - این وظیفه ی خطیر را به درستی به سرانجام برسانند. و نتیجه ی این تربیت درست ناشی از الگوگیری از سیره ی معصومین - علیهم السلام - ، ترویج فرهنگ اسلامی در جامعه است. در سیره ی امام رضا - علیه السلام - نکات قابل توجهی از شیوه ی تربیتی ایشان ثبت شده است که ما در این مقاله به آنها اشاره می کنیم از جمله: ارائه ی الگوی درست، عدالت، احترام و تکریم فرزند، تشویق به انفاق
مقدمه
در دین اسلام به تربیت کودک بسیار اهمیت داده شده و به والدین بسیار سفارش شده که به این امر اهتمام ورزند . چرا که تربیت صحیح کودک،نه تنها در آینده ی خود کودک که در آینده ی جامعه هم تأثیرگذار است.از این رو تلاش ما بر این است تا به بررسی سیره ی امام رضا - علیه السلام - در تربیت کودک بپردازیم تا از این رهگذر شیوه های مناسب تربیت دینی را جستجو کنیم و در تربیت کودکانمان از این شیوه های تربیتی الگو برداری کنیم چرا که تربیت درست، نشان دهنده ی فرهنگ می باشد و به عبارتی فرهنگ ناشی از تربیت می باشد.
ضرورت تحقیق
گفتیم که تربیت درست آدمی نشان دهنده ی فرهنگ آن فرد می باشد و فرهنگ، روح و جان یک ملت و کشور است. اگر فرهنگ یک کشور متعالی باشد می توان به پیشرفت آن کشور امیدوار بود. و از آنجایی که فطرت انسانیبر اُنس و رابطه با یکدیگر پایه گذاری شده، دوست دارد همیشه زندگی جمعی داشته باشد و از انزوا و گوشه گیری متنفر است.
زندگی جمعی آداب و شرایطی دارد تا محیط را برای زندگی سالم و توأم با آرامش آماده کند. از این رو پیشوایان الهی برای تحکیم روابط انسان ها و تحقق زندگی مطلوب و متعالی توصیه هایی فرموده اند که بدون شک به کار بستن آنها سلامت همه جانبه ی جامعه را تضمین می کند و کودکان و نوجوانان بخش عظیمی از، اجتماع را تشکیل می دهند.از این رو، ضرورت دارد که به سیره ی امام رضا - علیه السلام - بپردازیم تا شیوه های تربیت دینی را از ایشان بیاموزیم تا از این طریق جامعه ای با فرهنگ داشته باشیم.
پیشینه ی تحقیق
تربیت دینی کودک بسیار مهم و با ارزش است از این رو پژوهشگران بسیاری به این موضوع پرداخته اند. از جمله کتاب ها و مقالاتی که در این زمینه نوشته شده است: - کتاب حقوق فرزندان در مکتب اهل بیت علیه السلام أثر: محمدجواد مروجی طبسی - و - کتاب سبک زندگی: منشور زندگی در منظر امام رضا علیه السلام أثر: محمد باقر پورامینی - و - مقاله ی تربیت دینی و اخلاقی از دیدگاه امام رضا علیه السلام أثر: سیده نسرین صفوی - می باشند.
سوالاتی که در این زمینه مطرح است عبارت اند از:
.1فرهنگ چیست و چه اهمیتی دارد؟
.2تربیت چیست و نقش تربیت،در ارتقای فرهنگ جامعه چیست؟
.3اهمیت سیره ی معصومین علیهم السلام و ارتباطش با اینکه امام رضا علیه السلام عالم آل محمد - ص - است؟
.4امام رضا - علیه السلام - چه نقشی در فرهنگ خانواده دارد؟
فصل اول
کلیات
.1مفهوم فرهنگ
فرهنگ واژه ای فارسی است، که پیشینه ای دور و دراز دارد و ردپای آن در اکثر متون نظم و نثر فارسی می توان یافت. این واژه را مرکب از دو جزء]فر[ و]هنگ[ دانسته اند.
]فر[ به معنی جلو، بالا،پیش و....آمده است و ]هنگ[ به معنی کشیدن، زور، قدرت و....گرفته شده است.
فرهنگ به عنوان یک واژه ی بسیط نه ترکیبی، رساننده ی مفهوم أدب، تربیت، معرفت، حکمت، هنر، عقل، دانش و بزرگی نیز بوده است.
و برخی فرهنگ را این گونه تعریف کرده اند - مجموعه ای از شناخت، باور، هنر، أخلاقیات، قانون، سنت و ظرفیت ها، و عادت هایی که فرد به عنوان عضوی از جامعه کسب می کند. مجموعه ای از شیوه های زندگی انسانی که برای آموزش از یک نسل به نسل دیگر منتقل می شود
.2اهمیت فرهنگ
سنجشِ تأثیر فرهنگ، بر زوایای مختلف زندگی فردی و اجتماعی مشکل است. زیرا هنوز داده های کافی در این مورد وجود ندارد اما بدون شک نفوذ عوامل فرهنگی بر رفتار انسان قطعی است.
