بخشی از مقاله
چکیده
متناسب با افزایش حجم فعالیتها و پیشرفت صنایع و تجهیزات، روشهای برنامهریزی نگهداری و تعمیرات نیز با توسعه و پیشرفت همراه بودهاند که یکی از کارآمدترین و تکامل یافتهترین این برنامهها روش مدیریت نگهداری و تعمیرات بهرهور فراگیر - - TPM میباشد. مزایای این روش باعث شده که سازمانهای زیادی در راستای شناخت یا پیاده سازی آن گام بردارند ولی با توجه به ویژگیهای خاص این نظام، مشکلات بزرگی جهت پیادهسازی واجرای موفق آن وجود دارد.
یکی از چالشهای پیش رو چگونگی ایجاد یک سیستم اطلاعاتی کارآمد است که بتواند اطلاعات مورد نیاز را جمعآوری و پشتیبانی لازم را جهت انجام فعالیتهای مختلف TPM فراهم نماید. این تحقیق به چگونگی طراحی سیستم اطلاعاتی مورد نیاز جهت برآورده ساختن نیازهای اطلاعاتی برنامه TPM میپردازد. در این تحقیق مطالعات انجام شده در چگونگی بکارگیری سیستمهای اطلاعاتی در مدیریت نگهداری و تعمیرات و موانع و مشکلات اجرای آنها در سازمانها تحلیل و سپس روش طراحی مفهومی یک سیستم اطلاعاتی جامع جهت پوشش جنبههای اساسی روش TPM ارائه میگردد.
متدولوژی مورد استفاده جهت طراحی سیستم اطلاعاتی مورد نظر، روش تحلیل و طراحی ساختیافته سیستمها - SSADM - میباشد. با توجه به وجود تجهیزات و جنگ افزارهای فراوان در نیروهای نظامی کشور بخصوص نیروی های پدافندی، دریایی و هوایی که قطعا نیاز مبرم و اساسی به نگهداری و تعمیرات مداوم دارند، این متدولوژی قطعا میتواند سبب افزایش بهره وری نیروی انسانی، زمان و هزینه و همچنین افزایش کارایی تجهیزات گردد.
-1 مقدمه
اطلاعات یکی از ابزارهای کاربردی عمده و اساسی در اتخاذ تصمیمات صحیح و کسب موقعیتهای برتر رقابتی در سازمانها به شمار می رود. تجهیز مدیریت به یک سیستم اطلاعاتی مناسب که توانایی مدیریت را در تصمیم گیری های لازم در خصوص برنامه ریزی، سازماندهی و کنترل ارتقاء بخشد، به یک ضرورت عصر حاضر تبدیل شده است.
از طرف دیگر نگهداری و تعمیر هریک از تجهیزات و سامانه ها در شرایط استاندارد، همواره از اهداف اصلی مدیریت در مؤسسات مختلف است که این امر بویژه در شرایطی که هزینه های جایگزینی ماشین آلات و قطعات بالا باشد، از اهمیت خاصی برخوردار می گردد لذا استقرار مدلها و الگوهای مختلف مدیریت نگهداری و تعمیرات جهت کاهش هزینه های ناشی از عملکرد تجهیزات و افزایش بهره وری آنها ضرورت پیدا نموده است که از جمله آنها می توان به نظام TPM اشاره نمود.
TPM نوعی نگهداری و تعمیر است که توسط کلیه کارکنان ، به صورت فعالیتهای گروهی در گروههای کوچک با هدف بهره وری و بصورت فراگیر اعمال می شود. به طریقی مشابه با TQC که نوعی کنترل کیفیت جامع در سطح کل سازمان است ، TPM نیز نوعی برنامه برای نگهداری و تعمیر تجهیزات با همکاری کل کارکنان می باشد واژه نگهداری و تعمیر بهره ور جامع در سال 1971 توسط مؤسسه مدیران فنی ژاپنی - JIPM - با پنج هدف اصلی تعریف شده است.
امروزه با پیشرفت تکنولوژی اطلاعات، نقش سیستمهای اطلاعاتی در بهبود مدیریت نگهداری و تعمیرات از اهمیت فزاینده ای برخوردار گردیده، تا آنجا که حتی بکارگیری هوش مصنوعی و سیستمهای هوشمند در برنامه ریزی نگهداری و تعمیرات ، مورد توجه قرار گرفته است. هدف از انجام این تحقیق، معرفی روش طراحی یک سیستم اطلاعاتی مناسب جهت استقرار و پیاده سازی نظام مدیریت نگهداری و تعمیر بهره ور فراگیر می باشد، تا بتواند اطلاعات لازم را در اختیار مدیران و مسئولین ذیربط در امر تعمیرات و نگهداری جهت تصمیمگیری بموقع و مناسب قرار دهد.
مراحل اجرایی TPM جهت اجرای نظام مدیریتی نگهداری و تعمیر بهره ور فراگیر گامهای زیر را می توان ارائه نمود :
1. اعلام تصمیم مدیریت
2. آموزشهای ابتدائی TPM
3. سازماندهی
4. تدوین سیاستها و اهداف
5. برنامه ریزی
6. بهبود اثر بخشی - کاهش شش ضایعه بزرگ وابسته به تجهیزات -
7. نت مستقل تجهیزات
8. نت برنامه ریزی شده
9. کار آموزی و آموزشی برای بهبود مهارتهای اپراتورها و پرسنل فنی
1. مدیریت اولیه تجهیزات .
TPM یک نوع سیستم نگهداری و تعمیرات بهره ور است که با مشارکت فراگیر مدیران، مهندسان، تکنسین ها،و اپراتورها در سطح کل شرکت اجرا می شود.اهداف نهایی این برنامه عبارتند از حذف خرابیها، حذف ضایعات وحذف سوانح . - ,Lycke 2003 - مشکل اساسی در حوزه کاربرد TPM اینست که ذخیره، دستیابی و نگهداری تمام جزئیات مربوط به فرایندها، منابع موردنیاز، شرایط کارخانه، ابزارهاو نمودارها بسیار گسترده تر از آنست که توسط یک سیستم دستی قابل انجام باشند.
برنامه ریزی وطرح فعالیتهای اساسی درTPM وسپس کنترل به روز تغییرات بوجود آمده درشاخصهای عملکردموسسه مانند تولید، هزینه، زمانهای ازکارافتادگی. کیفیت. ضایعات و غیره حجم انبوهی از اطلاعات وجزئیات مرتبط را طلب می کنند.بدون اتخاذ یک شیوه مؤثر جهت مدیریت جزئیات TPM اغلب برنامه ها در دستیابی به اهداف بالقوه خوددچار مشکل می شوند .
- Hapkin, 1997 - این تحقیق به طراحی یک سیستم اطلاعاتی کارامد جهت مدیریت بر جزئیات سیستم TPM شامل جمع آوری ، ذخیره، پردازش وارائه اطلاعات مورد نیاز می پردازد. این سیستم روشی عملی را جهت پیگیری فعالیتها و مقایسه نتایج آنها با اهداف ازپیش تعیین شده TPM، ارائه می کند. هدف اصلی از طراحی این سیستم، ارائه پشتیبانی اطلاعاتی از برنامه های TPM در گامهای مختلف پیاده سازی و اجرای آن می باشد.
-2 روش تحقیق
جهت تحلیل وطراحی سیستم مورد نظر از روش تجزیه و تحلیل ساخت یافته سیستمها - SSADM - استفاده شده است. روش تجزیه و تحلیل ساخت یافته - SSADM - ابتدا در سال 1981 توسط آژانس مرکزی حسابگری و ارتباطات انگلستان، به منظور استاندارد کردن روشهای توسعه و ایجاد سیستمها در مراکز دولتی عرضه شد وقبل از آن روش مشخصی برای توسعه و عرضه سیستمهای کاربردی وجود نداشت.
SSADM جزئی از چرخه توسعه سیستم می باشد که بخشی از مراحل آن را از امکان سنجی تا طراحی فیزیکی در بر می گیرد.SSADM مجموعه ای بهم پیوسته از استانداردها و خطوط راهنما برای تجزیه و تحلیل و طراحی می باشدSSADM مراحل ساخت سیستم را در قالب کارها و وظایف مشخصی که به روشنی تعریف شده اند ورابطه معینی با یکدیگر دارند ارئه می کند و گروه توسعه سیستم را راهنمایی می کند تا بدانند کی و چگونه از چه ابزارها و روشهایی استفاده کنند.SSADM روشهایی برای ثبت و مستند سازی فعالیتها ارائه داده و مشخص می کند که در هر مرحله از توسعه و ایجاد سیستم چه مستندادتی تولید شود.
-3 فعالیت و اقدامات اصلی طرح تحقیق
در زمینه طراحی سیستمهای اطلاعاتی در مدیریت نگهداری و تعمیرات ، متناسب با تکامل روشهای برنامه ریزی نت و پیشرفتهای تکنیکی در تکنولوژی اطلاعاتی ، تحقیقات متعددی صورت گرفته است که بطور اختصار می توان به زمینه های زیر اشاره نمود :
. سیستمهای مکانیزه مدیریت نت - CMMS -
هدف از طراحی و توسعه اینگونه سیستمها تهیه و ارائه اطلاعات مفید در زمینه امور نت و ایجاد قابلیت در ارزیابی نتایج فعالیتهای نت در قالب عملکرد کلی سازمان می باشد . - - Bacca, 1997
. سیستم پشتیبانی مدیریت نت بر اساس طبقه بندی سلسله مراتبی عیوب - HFC - این روش یک متدولوژی سیستماتیک را برای مدیریت اطلاعات نت ارائه می کند که هدف آن توسعه سیستم کامپیوتری جهت پشتیبانی از فعالیتهای نت می باشد .