بخشی از مقاله
چکیده
امروزه تشریح و عارضه یابی فناوری یکی از ضروریات واحد های تولیدی جهت بهبود عملکرد می باشد. لذا سوال اصلی در پژوهش های عارضه یابی، مشخص نمودن عارضه ها و ارائه پروژه های بهبود است که با هدف توسعه و بهسازی سازمانی برای اقدام درست مناسب در یک راستا می باشد. این پژوهش کاربردی با هدف توصیفی از منظر بعد زمانی یک پژوهش مقطعی می باشد که جامعه آماری 20 نفره کارکنان واحد تولیدی واقع در شهرک صنعتی بندرعباس را با کمک پرسش نامه مورد بررسی قرار داده است.
از آنجا که مدل اطلس فناوری بر چهار جزء مختلف فناوری شامل فن افزار، انسان افزار، سازمان افزار و اطلاعات افزار می پردازد لذا این مدل برای تعیین شکاف ها و عارضه ها به کار رفته است و نتایج این پژوهش روایی عارضه های واحد تولیدی را مشخص نموده و با ارائه پیشنهاد طراحی سیستم نرم افزاری برنامه ریزی، بهبود و ارتقای حوزه رهبری و فرهنگ سازمانی ، افزایش تنوع محصولات تولیدی راهکاهای بهبود کارخانه را تبیین می نماید.
مقد مه
فرآیند عارضه یابی یک سازمان و بنگاه، نیازمند همدلی، همفکری و مشارکت همه مدیران، مسئولان و کارکنان یک سازمان است تا بررسی و شناخت بطور واقعی، گسترده و سریع انجام شود. مسأله اصلی در این پژوهش این است که ابتدا عارضه های واحد تولیدی نوار آبیاری از پلی اتیلن در بندرعباس چیست و اینکه آیا راهکارهایی در راستای بهبود عملکرد کارخانه وجود دارد با خیر.
لذا موضوع از این جهت دارای اهمیت می باشد که با عارضه یابی فناوری با کمک مدل اطلس فناوری می توان از منظرهای مختلف به بررسی و مدیریت فناوری پرداخت و در راستای بهبود عملکرد کارخانه اقدامات بعدی را اجرا نمود. بنابراین، کافی نیست که فقط چیزی تولید شود، بلکه ارزان تر و بهتر تولید شدن کالاها و خدمات که موجب شکست رقبا و بیرون رفتن آنان از عرصه اقتصادی می شود، نیز مهم است. در این دنیای رقابت با کمیابی منابع و رشد جمعیت اگر فناوری نداشته باشیم و آن را به خوبی مدیریت نکنیم، مشکلات زیادی خواهیم داشت داشت. مدیریت فناوری امکان کسب برتری رقابتی در بازار را ممکن می سازد
استفاده از مدل ها و روش های ارزیابی فناوری که زمان زیادی جهت اجرای آنها نیاز است، در این گونه بنگاه ها جواب گو نیست؛ به عبارت دیگر، مدیران فنی و کارشناسان خبره شرکت ها و کارخانجات با توجه به تجارب کسب کرده و به طور ذهنی قادر به تعیین حدود توانایی شرکت در حوزه های مختلف فناوری هستند. به نظر می رسد ابزار مناسب جهت تایید و تصدیق این تخمین های ذهنی، مدل های توانمندی فناوری است. تجربه نشان می دهد که مدل ها و روش هایی که در این گونه کارخانجات به کار گرفته می شوند، بایستی دو خاصیت اساسی داشته باشنداولاً:: ساده و قابل فهم باشند و ثانیاً: در زمان کوتاه و قابل قبولی نتیجه را ارائه دهند. از طرف دیگر، ارزیابی و ممیزی فناوری یکی از وظایف مدیران راهبردی است که با توجه به شرایط محیطی و قابلیت ها و توانمندی های خود و همچنین با بررسی نقاط ضعف، راهبردها و سیاست گذاری های لازم را جهت رشد فناورانه سازمان و تحقق اهداف آن انجام دهند
قابلیت های فناوری در یک صنعت شامل مهارت های فنی، مدیریتی و نهادی است و حاصل تلفیق دانش و مهارت های اعضاء بنگاه در طول زمان است. قابلیت های نوآوری تنها یک جنبه از قابلیت های فناوری است. قابلیت های تکنولوژیک شیوه ای است که یک سازمان تمام مواردی چون مهارت ها، یادگیری های افراد، صلاحیت های تحصیلی، فناوری های جسم شده در ماشین آلات و غیره را در هم می آمیزد تا مانند یک سازمان عمل کند. این فرآیند همراه با تعامل دائمی بین اعضاء ، جریان کارآمد اطلاعات و تصمیم گیری ها و هم افزایی است
عارضه یابی از جمله روش های مداخله در مبحث توسعه سازمانی به شمار می رود و شکل گسترده ای از فعالیت برای کشف حقیقت و پیش نیازی برای تلاش های سازمانی محسوب می شود. از آنجا که هدف عارضه یابی سازمانی تعامل با سیستم های جامع و بزرگ همچون شرکت ها می باشد، بنابراین حیطه وسیع تری از توسعه سازمانی را شامل می شود و به همین دلیل از نظر اصولی به نوبه خود یک مداخله است. این روش به عنوان عامل مهم در توسعه و بهسازی سازمانی برای اقدام درست، مناسب و کمک به حذف نقطه کور مدیریتی طراحی شده است
این بدان معنا است که عارضه یابی یکی از مراحل با اهمیت در توسعه سازمانی است؛ زیرا می تواند اطلاعاتی در خصوص نظام های خرد متفاوت یک سازمان به دست بدهد - . - Beckhard, 1969 از سوی دیگر با توجه به اینکه در این پژوهش به عارضه یابی فناوری تاکید شده است باید اذعان داشت؛ ارزیابی فناوری عبارت از یک بررسی که تلاش می کند پیامدهای مستقیم یا غیر مستقیم انواع فناوری را پیش بینی کند و یا به عبارتی آن پیامدها و اثراتی که فناوری های مختلف بر جامعه و مردم آن می گذارد را پیش بینی و ارزیابی می کند. در واقع ارزیابی فناوری اهداف و سیاست هایی را برای ارتقای پیامدهای مطلوب و حداقل نمودن پیامدهای غیرمطلوب مشخص و معین می کند
فناوری و ارزیابی آن همواره برای مدیران بنگاه ها یک چالش اساسی بوده است. توجه به این امر به ویژه در کشورهایی که بیشتر از آن که ایجاد کننده فناوری باشند، مصرف کننده آن هستند، ضروری می نماید
در رابطه با عارضه یابی پژوهش های مختلفی صورت پذیرفته که طی بررسی های به عمل آمده با عنوان عارضه یابی با استفاده از مدل اطلس فناوری موردی ثبت نگردیده است، لذا در ادامه مواردی که تحت عنوان عارضه یابی با مدل های مختلف بررسی شده است ذکر می گردد؛ طی تحقیقی که توسط آقای محمد دانشور کاخکی و علی مرزبان با عنوان ارائه روشی برای عارضه یابی سیستم لجستیک؛ مطالعه موردی شرکت سایپا دیزل صورت پذیرفت سیستم لجستیک سازمان در سه سطح مدیریت و سازماندهی، جریان اطلاعات و جریان فیزیکی ارائه شده است.
در تحقیقی با موضوع بررسی شرکت چوب و صنعت ایران با استفاده از مدل عارضه یابی شرکت نوسازی صنایع ایران - رویکرد - EFQM در سال 1384 توسط حبیب االله خادمی اسلام و همکاران انجام گرفت، پس از علت یابی و شواهد موجود راهکارهای پیشنهادی برای خروج از بحران اولویت بندی شدند که شامل تحقیقات بازار به منظور شناسایی پتانسیل بازار فروش، سهم بازار، مواد و محصولات جایگزین و سایر موارد می باشد، همچنین آموزش مدیران عالی و میانی، طراحی سیستم مالی، بازرگانی و خدمات پس از فروش، امکان سنجی طرح های توسعه ای، نیاز سنجی آموزشی و اجرای مدیریت کیفیت سیستم ها مورد بحث قرار گرفت
در تابستان 1388 آقای هادی حیدری قره بلاغ در فصلنامه مدیریت مقاله ای با عنوان شناسایی و عارضه یابی مدیریت زنجیره تامین مورد مطالعه قرار گرفت و با توجه به فرآیندهای مدل جهانی SCOR مورد بررسی قرار گرفت؛ سپس با توجه به بهترین عملکردهای مدل جهانی SCOR، شکاف بین عملکردها و فرآیندهای مرتبط با آن عملکردها شناسایی شده و در نهایت پروژه های بهبود شناسایی و اولویت بندی می شوند
در مقاله ای با موضوع عارضه یابی نتایج عملکرد شرکت رادیاتور ایران از منظر مشتری شواهد حاکی از وجود عارضه در حوزه های اثر بخشی، کارآیی، بهره وری، نوآوری، قابلیت انعططاف و کیفیت که منجر به عملکرد فعلی شرکت در آمیخته های بازاریابی قیمت و محصول گردیده مورد شناسایی قرار گرفت سپس عارضه ها تفکیک و بررسی شد
لازم به ذکر می باشد یکی از عوامل مهم ایجاد تحولات سازنده و یا بهبود عملکرد، عارضه یابی سازمانی است که به منظور شناسایی مسایل و مشکلات مبتلا به سازمان ها و تعیین علل ریشه ای بروز آنها انجام می شود
