بخشی از مقاله
چکیده
کیفیت حسابرسی یکی از اجزای مهم حاکمیت شرکتی است. با توجه به اهمیت توزیع مکانیزم های کنترلی همچون حسابرسی باکیفیت وعوامل حاکمیت شرکتی درعملکردشرکتها، هدف اصلی این پژوهش بررسی ریسک سرمایه گذاری و عملکردمعاملاتی سهام، باتاکید برنقش کیفیت حسابرسی وحاکمیت شرکتی است. دراین پژوهش عملکرد معاملاتی سهام، حجم معاملات و بازده سهام درنظرگرفته شده است.
به منظورتعیین کیفیت حسابرسی، ازشاخص تخصص حسابرس درصنعت اس تفاده شده ا ست و حاکمیت شرکتی تو سط مکانیزم های: اع ضا غیرموظف هیئت مدیره ومالکیت نهادی اندازه گیری می شود. نمونه آماری پژوهش شامل 87 شرکت پذیرفته شده دربورس اوراق بهادار تهران با روش حذف سی ستماتیک برای دوره زمانی-1391 1395می با شد. برای آزمون فر ضیه ها، دادههای پژوهش به صورت دادههای تلفیقی جمع آوری شده ا ست و با ا ستفاده ازتحلیل رگر سیونچندمتغیره ومدلهای اقت صاد سنجی موردآزمون قرارگرفته ا ست.
یافتههای پژوهش ن شان می دهد، تخ صص ح سابرس در صنعت برعملکرد معاملاتی سهام شرکتها تاثیرگذار ا ست و موجب کاهش ری سک سرمایه گذاری در سهام می شود. همچنین نتایج نشان می دهد اعضای غیر موظف هیئت مدیره تاثیر معناداری برعملکرد معاملاتی و ریسک سرمایه گذاری درسهام شرکتها دارد. ولی مالکیت نهادی تاثیری بر ریسک سرمایه گذاری ندارد؛ درحالیکه تاثیر این مکانیزم حاکمیت شرکتی برعملکرد معاملاتی سهام به صورت معکوس است.
.1 مقدمه
از دیرباز، مدیراندرتلا شند با ن شان دادن عملکرد منا سب درمجموعه تحت امرخود و نیل به انگیزه های شخ صی، فراز و ن شیب سود را کنترل نمایند وحاشیه امن وسلامت مالی شرکت را حاکی ازعملکرد مطلوبشان نشان دهند. واضح است کهدراینصورت منافع سهامداران - کارگماران - ومدیران - کارگزاران - همسو نخواهد بود وموجب ایجادهزینه های نمایندگی خواهدشد. مکانیزم های کنترلی همانند ح سابر سی وحاکمیت شرکتی، ظرفیت مدیران درجهت افزایش منافع شخ صی کاهش می دهدو میتواند نقطه مقابل این ناهنجاری هاباشد.
هدف اصلی نظام راهبریشرکتی، حصول اطمینان از عدم وقوع رفتار فرصت طلبانه است که ازطریقکاهش مشکلات نمایندگی وکاهش اطلاعات نامتقارن بین نماینده - مدیر - و ذینفعان مختلف - سهامداران، اعتبار دهندگان و ... - تحقق می یابد.کاهشاینگونه م شکلات باعث افزایش رغبت سهامداران بهمعامله در بازارهای سرمایه می شودو موجب تغییرات مثبت در حجم معاملات سهام وبازده سهام میگردد.
کیفیت ح سابر سی نیز اعتبار اطلاعات مالیرا افزایش می دهد عاملو مهمّیدرک سب مزیت رقابتی جهت جذب سرمایه گذاریهای بالقوه می با شدو موجب ارتقای شفافیت، پا سخگویی، وبهبودکارایی بلندمدت سازمانها می شود - نمازی وهمکاران ،. - 1392 ارزش بازار سهام شرکتها از اهداف اولیه و اساسی هرشرکتی محسوب میشود. اگربتوان سازو کار بازارو توا نایی سهامداران برای کنترل و مراقبت از رفتارمدیران وتصمیم های آنها را به طور قابل اتکایی اجرا نمود، می توان شاهد بازده مناسب ومورد انتظار سهامداران بود.
اهمیت وضرورت انجام پژوهش، نشان می دهد این تحقیق، تاچه حد برای پژوهشگرونیزتاچه اندازه برای مخاطبان پژوهش مفید می با شد. مدت زمانی است، حسابرسی باکیفیت مورد علاقه تدوین کنندگان مقررات وپژوه شگران مالی قرارگرفته ا ست. پژوهش های متعددی درخ صوص مکانیزم های کنترلی عملکرد شرکتها بر شاخص های مهم بازار بورس انجام گرفته است. همچنین تئوریها و نظریه های متفاوتی به پشتوانه متاثر بودن شاخص های بورس ازمکانیزم های کنترلی شرکتها، به وا سطه توجه به ا صل هزینه و منفعت ارائه شده ا ست.
این م سئله نشان می دهد، این نوع خدمات، اعتبار و آگاهی بخشی صورت های مالی را افزایش می دهد وموجب کاهش ریسک سرمایه گذاریهاو بهبود عملکرد معاملاتی سهام شرکتها می شوند. ازطرفی، حاکمیت شرکتیازطریق نظارت دقیق سهامداران و سایرذینفعان شرکتها برمدیران، دررا ستای افزایش قدرت رقابتی دربازارهای مالی نقش مهمی را ایفا می کند، که بدین منظور توجه ویژه ایی را بین پژوهشگران به خود جلب کرده است، که این پژوهش نیز ازاین امر مستثنی نیست.
ارتقای سطح کیفی اطلاعات وشفافیت اطلاعاتارائه شده، درجهتدهی تصمیمهای سرمایه گذاران و معامله گرانبازار سرمایه نقش مهمّی داردو موجب ایجاد بازارهای سرمایهای بانقدشوندگی وعُمق بالا خواهد شد. از اینرو، اهمیت حاکمیت شرکتی و ارائه گزارش ح سابر سی با کیفیت در ت صمیم گیری های سرمایه گذاران و واکنش نسبت به این اطلاعات،کاملاً مشهود است.
زیرا حجم معاملات سهام مجموع واکنشهای سرمایهگذاران نسبت به گزار شهای مالی رامنعکس میکند؛که به همین دلیل مهمترین منبع اطلاعاتی درزمینه قیمت آتی وفرآیندنو سان قیمت سهام می با شد - گورگول وهمکاران2،. - 2005 براین ا ساس هدف ا صلی انجام این پژوهش، برر سی عملکرد معاملاتی سهام و ری سک سرمایه گذاری در سهام شرکتها با تاکیدبرنقش حاکمیت شرکتی وکیفیت ح سابر سی شرکتهای ع ضوبورس اوراق بهادار تهران می باشد.
این عوامل با توجه به تاثیری که برشفافیت محیط گزارشگری مالی، کاهش عدم تقارن اطلاعاتی و ارزش شرکت دارند، موجب تغییر درریسک سرمایه گذاری و عملکرد معاملاتی شرکتها می شوند. دراین پژوهش فرض بر آن است که مکانیزم های حاکمیت شرکتی وکیفیت حسابرسی عواملی تاثیرگذار بر ریسک سرمایه گذاری وعملکرد معاملاتی شرکتها می باشند. به همین دلیل، انتظارمی رود، نتایج حا صل از آزمون فر ضیه های این پژوهش بامبانی نظری وتئوری های ارائه شده دراین حوزه مطابقت دا شته با شدو قابلیت مقای سه بایافته های سایر پژوهش های مرتبط رادا شته با شد. در را ستای هدف ا صلی پژوهش، سوالات اصلی به شرح زیر تدوین می گردد:
1. مکانیزم های حاکمیت شرکتی چه تاثیری برریسک سرمایه گذاری شرکتها دارند؟
2. مکانیزم های حاکمیت شرکتی برعملکرد معاملاتی سهام شرکتها چه تاثیری دارند؟
3. کیفیت حسابرسی چه تاثیری برریسک سرمایه گذاری شرکتها دارد؟
4. کیفیت حسابرسی برعملکرد معاملاتی سهام شرکتها چه تاثیری دارد؟ پا سخ به سوالهای فوق میتواند نتایج کاربردی برای مدیران شرکتها، مو س سات ح سابر سی، نهادهای ناظردرون و برون سازمانی شرکتها، اعتباردهندگان، سرمایهگذاران بالفعل وبالقوه و سایراستفاده کنندگان از اطلاعات مالی فراهم سازد.
.2 مبانی نظری پژوهش
.1-2حاکمیت شرکتی تعریف های متعددی ازحاکمیت شرکتی توسط مجامع حرفه ایی وصاحب نظران حرفه حسابداری ارائه شده است. ساختارها، فرآیندها، فرهنگها، و سیستمهایی که عملیات موفق سازمان را فراهم میکنند. راهبری شرکتی به دنبال ارتقاء انصاف، شفافیت وپاسخگویی در شرکت های عام است. مجموعه قوانین، مقررات وروشهاییکه تعیین میکنند شرکتها چگونه و به نفع چه کسانی اداره میشوند.
