بخشی از مقاله
چکیده
مطالبی که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است، دغدغه من و همکارم و شاید هم بسیاری از عزیزان علاقمند به ریاضی را برجسته تر می کند. مطالعه حاضر به بررسی تاثیر عوامل موثر بر یادگیری ریاضی در دانش آموزان بالاخص دانش آموزان مقطع ابتدایی پرداخته است. امروزه یادگیری ریاضی یک ضرورت انکار ناپذیر است چراکه ریاضی علم است و عدم یادگیری این رشته برابر با عدم زندگی در دنیای مدرن امروزی است، در این بین عوامل جسمی و روانی و محیط را بررسی نموده ایم. محیط مکانی است که یادگیری ها در آن شکل می یابد.
به بیانی دیگر می توان گفت که عواطف و احساسات و سلایق و طرز نگرش انسان ها از محیط تاثیر می پذیرد. رابطه والدین با هم و نگرش والدین و مربیان در زمینه تربیت دانش آموزان، همگی می تواند در میزان یادگیری شاگردان موثر باشد. موقعیت آموزش منظم همراه با محبت و احترام متقابل نسبت به محیط های خشک و تهی از عواطف، تاثیر بیشتری در یادگیری خواهد داشت. عاطفه به عنوان یک عامل بسیار موثر می تواند در جریان یادگیری عمل کند. عواملی نظیر عدم امنیت، ترس، اضطراب، نومیدی، شک و تردید می توانند در فعالیت های آموزشی از همه امکانات یاد شده برخوردار باشد شاگرد را به کنجکاوی و تلاش برای یادگیری و حل مسائل ذهنی خود وادار می سازد.
-1 مقدمه
اندیشه ی ریاضی یکی از ابزارهای اساسی تفکر است و تقویت تفکر از اهداف برنامههای درسی وتربیتی ما است. پس، درس ریاضی یکی از مهم ترین درس هایی است که دانش آموزان ابتدایی به دانستن و درک صحیح آن احتیاج دارند. بسیاری از دانش آموزان به دلایل گوناگون از جمله شیوه تدریس آموزگار، تجربه های ناموفق، فشارهای والدین، کم تمرینی و دشواری در یادگیری مفاهیم ریاضی چنان از این درس دچار ترس و اضطراب می شوند و از خود مقاومت نشان می دهند که گاهی ساده ترین اعمال ریاضی را هم نمی توانند انجام دهند. آموزش و پرورش، زیر بنای توسعه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی هر جامعه است.
بررسی عوامل مؤثر بر پیشرفت و ترقی جوامع پیشرفته نشان میدهد که همه این کشورها، آموزش و پرورش توانمند و کارآمدی داشته اند. همچنین در هر نظام آموزشی، عوامل بسیاری با یکدیگر عمل میکنند تا یادگیری و پیشرفت تحصیلی برای دانشآموزان حاصل گردد.. در این بین چرا برخی از دانش آموزان مشتاقانه به یادگیری ریاضی روی می آورند و در انجام تکالیف از خود تلاش و جدیت بی شائبه ای نشان می دهند و حال آنکه بعضی دیگر از یادگیری ریاضی اجتناب می کنند و یا از روی بی علاقگی به انجام آنها، مبادرت می ورزند؟
چرا بعضی از دانش آموزان از یادگیری ریاضی در مدرسه و خارج از مدرسه لذت می برند و از پیشرفتشان خشنود می شوند در حالی که بعضی دیگر نسبت به نشستن در کلاس ریاضی احساس تنفر می کنند؟ اینها سؤالات مربوط به متغیرهای محیطی هستند و برای یادگیری دانش آموزان تلویحات مهمی را دربردارند. بررسی ها نشان می دهند که متغیرهای محیطی یکی از عوامل اصلی رفتار است و در تمام رفتارها از جمله یادگیری، عملکرد ادراک، دقت، یادآوری، فراموشی، تفکر، خلاقیت، و هیجان اثر دارد - مورای، ترجمه براهنی، . - 1389
فرآیندهایی که رفتار را نیرومند و هدایت میکند از نیروهای درون فرد و محیط ناشی میشوند. محیط نیز فرآیندی بیرونی است که رفتار را نیرومند و هدایت میکند، در دانش آموزان ابتدایی، عوامل محیطی از اهمیت خاصی برخوردار است - شعارینژاد، . - 1394 عوامل محیطی هسته اصلی تمام برنامهها و محور همه فعالیتهای آموزشی است و میتوان از آن به عنوان قلب تپنده نظام تربیتی یاد کرد.
نقش برنامهریزی محیطی در آموزش و پرورش، فراهم آوردن محیطی است جهت توسعه صلاحیتها و مهارتهای لازم در دانش آموزان - سیف، . - 1379 با در نظر گرفتن و تجزیه و تحلیل درون دادهایی از قبیل متغیرهای محیطی، احساسات، ذهن، رفتار معلم میتوان با آگاهی بیشتری اقدام به برنامهریزی نمود. البته علاوه بر عوامل فوق، متغیرهای زیاد دیگری نیز وجود دارند که فرآیند یادگیری ریاضی و پیشرفت تحصیلی را تحت تأثیر قرار میدهند که با انجام پژوهش میتوان میزان تأثیر آنها را تشخیص داد.
وقتی که نظامهای آموزشی اطلاعات لازم را در چنین زمینههای اساسی در اختیار نداشته باشند، نمی توان عملکرد صحیح را انتظار داشت. از این رو، این مقاله به دنبال یافتن پاسخ به سه سؤال زیراست: آیا بین میزان امکانات آموزشی کلاس درس، با یادگیری ریاضی دانشآموزان رابطه وجود دارد؟ آیا بین جاذب بودن کلاس درس، با یادگیری ریاضی دانشآموزان رابطه وجود دارد؟ آیا بین رفتار معلم با دانش آموز ، با یادگیری ریاضی رابطه وجود دارد؟
-2 ریاضی و روانشناسی
1؛2 مهارت های مطالعه
آیا تا کنون شگفت زده نشده اید از این که چند لحظه پس از آشنایی با کسی، نام او را فراموش کنید؟ یا نتوانید در آزمون به پرسش هایی پاسخ دهید، که همه آنها را خوانده بودید؛ و می دانستید؟ پذیرفته ترین دیدگاههای حافظه انسان، در این نکته هم رای اند که حافظه، سه مرحله دارد:
➢ حافظه حسی Sensory memory
➢ حافظه کوتاه مدت Short-term memory
➢ حافظه بلند مدت Long-term memory
فراموشی مطالب بسیار سریع رخ می دهد، اکثر روانشناسان معتقدند که %70 مطالب پس از دو روز فراموش می شوند - جیمز اف، . - 1387 در یادگیری ریاضی بهتر است سه مرحله حافظه درگیر شود و مطالب به صورت ملموس استفاده شود بالاخص می توانیم از دانش آموزان بخواهیم که به طراحی سوال و مساله بپردازند.
2-2 انواع یادگیرنده ها
سه نوع یادگیرنده در بین انسان ها وجود دارد:
الف - یادگیرنده های دیداری Visual learners افرادی هستند که روش خواندن و نگاه کردن را بیشتر می پسندند. چون خواندن کتاب درسی را بیشتر از گوش دادن به سخنرانی، دوست دارند. سخنرانی را به شرطی می پسندند که یادداشت های فراوانی از آن بردارند - کلاوس کلب، . - 1386
ب - یادگیرنده های شنیداری Auditory learners
