بخشی از مقاله
چکیده:
خودکشی مرگیست آگاهانه و از روی عمد جهت نابود سازی خود صورت می گیرد. خودکشی در میان تمام گروه های سنی وجود دارد ولی فراوانی آن در میان جوانان و به ویژه سربازان به خاطر شرایط خاص آنان در این دوره بیشتر است. اختلالات شخصیت و میزان آن درجوانان بیشتر است و جوانان نسبت به این اختلالات آسیب پذیری بیشتری دارند.
سربازی به عنوان یک دوره از زندگی با همه مزایایی که دارد، با استرس های زیادی همراه است که این استرس ها زمینه ساز بسیاری از اختلالات و آسیب ها ی روانی دیگر است که از جمله آن می توان به خودکشی اشاره نمود.
خودکشی در میان سربازان به هر وسعت و اندازه ای، آثار منفی روانی و اجتماعی به دنبال دارد و برای نظام سلامت کشور و نیروهای مسلح معضل جدی محسوب میشود. بررسی مستمر سطح سلامت روانی و جسمانی کارکنان به منظور ارتقای سطح سلامت و بهزیستی کارکنان یکی از اهداف مهم در هر سازمان است.
اکثر کسانی که اقدام به خودکشی دارند در اصل نمیخواهند بمیرند آنان صرفا می خواهند به درد و رنجشان - خیالی یا واقعی - پایان دهند و به عبارتی آنها نیازمند به کمک هستند. بررسی پدیده خودکشی موضوعی تخصصی، پیچیده، علمی و معمولا قابل پیشگیری است که دخالت صحیح می تواند اشکارا اقدام به خودکشی را تعدیل و یا از بین ببرد.
مقدمه:
سازمان جهانی بهداشت - - WHO درتعریفی سلامتی را به عنوان حالتی از رفاه کامل جسمی، روانی، اجتماعی، نه صرفا فقدان بیماریف تعریف می کند. همچنین منظور از سلامت روان، نبود علائم روانی همچون افسردگی و اضطراب، نشانه های جسمانی شکل و اختلال در کارکرد اجتماعی است.
افسردگی پاسخی طبیعی آدمی به فشارهای زندگی است اما زمانی ناهنجار تلقی می شود که با واقعه ای که رخ داده است متناسب نباشد. اختلال افسردگی یک اختلال روانی است که بر اساس چهارمین ویرایش تجدید نظر شده راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، با علائم و نشانه های زیر مشخص می شود:
خلق افسرده، از دست دادن علاقه به فعالیت های لذت بخش، کاهش انرژی و اشکال در توجه و تمرکز، کندی روانی-حرکتی، کم خوابی و یا پرخوابی، ناتوانی در تصمیم گیری، احساس گناه و افکار مربوط به خودکشی. خودکشی مرگیست آگاهانه و از روی عمد جهت نابود سازی خود صورت می گیرد
خودکشی در میان تمام گروه های سنی وجود دارد ولی فراوانی آن در میان جوانان و به ویژه سربازان به خاطر شرایط خاص آنان در این دوره بیشتر است. افکار خودکشی مقدمه اقدام به خودکشی است و علل متعددی از جمله عوامل جسمی، روانی، اجتماعی، خانوادگی و شغلی می توانند به وجود آورنده افکار خودکشی باشند. اقدام به خودکشی همیشه از فکر کردن در باره ی نابودی خود آغاز می شود. واژه افکار خودکشی به اشتغالات ذهنی اشاره دارد که دامنه آن از افکار زودگذر نسبت به بی ارزش بودن زندگی و آرزوی مرگ تا طرح های عملی برای نابودی خود را دربرمی گیرد
بیش از 33درصد جامعه امروز ایران را جوانان تشکیل می دهند که بر اساس قوانین جاری و به منظور نگهبانی و صیانت از نظام جمهوری اسلامی، درصد بالایی از این افراد وارد خدمت مقدس سربازی می شوند. ورود به محیط نظامی در اوایل دوران جوانی و دوران رشد اجتماعی، مقطعی بسیار حساس در زندگی نیروی جوان و کارآمد هر کشور به حساب می آید. این دوران در سازمان نظامی با تغییرات شناختی، رفتاری، سازمانی، فرهنگی،قومی و قبیله ای همراه است
بنابراین قرار گرفتن در این شرایط اغلب به علت ایجاد فشار و نگرانی، عملکرد فرد را تحت تاثیر قرار می دهد، چراکه فرد باید بیاموزد چگونه نقش های سخت، خشن، صمیمیت و عواطف را ایفا کند و چه جایگاهی را در تعهدات و روابط خود اتخاذ نماید. روبرو شدن با این نقش ها و آموزش های سخت و مداوم، ماموریت های متعدد، فراگیری تخصص های مخاطره آمیز و تحمل فشار برای انجام تکلیف از دیگر عوامل استرس زای دوران سربازی هستند که با راهبردهای مقابله ای می توان آنها را به حداقل رساند. منظور از راهبردهای مقابله ای، فرایند ارزیابی شناختی و پاسخ های ذهنی و رفتاری به موقعیتهای تنیدگی زا می باشد، که از طریق هیجانات و یا به صورت مسئله محوری پاسخ داده می شود
اختلالات شخصیت مواردی شایع و مزمن هستند و میزان شیوع آنها در جامعه عمومی 8 تا 20درصد تخمین زده شده است و علائم آن در طی چند دهه نمایان می شود. اختلالات شخصیت به سه دسته تقسیم میشوند: دسته اول اختلال شخصیت پارانوئید، اسکیزوئید و اسکیزوتایپی. دسته دوم عبارت است از اختلال شخصیت ضد اجتماعی، مرزی، نمایشی و خودشیفته که افراد مبتلا به این نوع
اختلال نمایشی، نامتعادل و هیجانی هستند. دسته سوم شامل اختلالات دوری گزین، وابسته و وسواسی-جبری که افراد مبتلا به این اختلالات اغلب مضطرب و هراسان هستند
نتایج پژوهش ها نشان می دهد که اختلالات شخصیت و میزان آن درجوانان بیشتر است و جوانان نسبت به این اختلالات آسیب پذیری بیشتری دارند به گونه ای که میزان شیوع اختلالات شخصیت در این گروه سنی 18/6 درصد می باشد. اختلالات شخصیت زمینه ساز بسیاری از اختلالات و آسیب های روانی دیگر است که از جمله آن می توان به خودکشی اشاره نمود.
بررسی پدیده خودکشی موضوعی تخصصی، پیچیده، علمی و معمولا قابل پیشگیری است که دخالت صحیح می تواند اشکارا اقدام به خودکشی را تعدیل و یا از بین ببرد.
روش تحقیق:
پژوهش حاضر بصورت توصیفی-مروری نظامند بر پژوهش هایی که در زمینه سلامت روان سربازان در داخل و خارج کشور انجام شده می باشد. برای گردآوری داده های این پژوهش از مقالات چاپ شده در ژورنال های داخلی و خارجی استفاده شده که برای جست و جو این مقالات از سه کلید واژه مهم و اساس استفاده شده که عبارتند از: خودکشی سربازان، سلامت روان نیروهای مسلح، راهبردهای مقابله ای.
مقالات چاپ شده به زبان فارسی در مجلات علمی پژوهشی داخل کشور و مقالات انگلیسی زبان چاپ شده در داخل و خارج کشور بدون محدودیت زمانی مورد بررسی قرار گرفته است. جستجو از طریق بانک های الکترونیکی مشتمل بر پایگاه اطلاعات جهاد دانشگاهی - - SID، بانک اطلاعاتی مقالات علوم پزشکی ایران - - IRAN MEDEX، بانک اطلاعات نشریات کشور - - MIGIRAN , SCIENCE DIRECT PUBMED صورت گرفته است.
باتوجه به تعداد زیاد مقالات، سعی شده از مقالاتی به روز و از لحاظ محتوا بر سلامت روان سربازان تاکید کرده انتخاب شوند. نتیجه این جستجو دستیابی به 31 مورد مقاله مرتبط با موضوع بود که در میان آنها 22مورد به دلیل داشتن ویژگی های مورد نیاز در این پژوهش انتخاب و مورد استفاده قرار گرفتند.
یافته ها:
سربازی به عنوان یک دوره از زندگی با همه مزایایی که دارد، با استرس های زیادی همراه است که از جمله آنها می توان به جدا شدن از خانواده، سیستم های حمایتی، افراد مورد علاقه، تغییر در عادات تغذیه، محدودیت در انتخاب و آزادی عمل، انضباط ویژه زیاد و تحمیلی، تغییر مکان مکرر و اجباری، تغییر در عادات خواب، اضطراب ناشی از عملکرد دربرابر انتظارات فوق العاده، مشکلات در رابطه با فرمانده یا همقطاران، ترس از برقراری رابطه با دیگران، ناتوانی در حل و برخورد مناسب با مسائل و ترس از تنبیه اشاره نمود
استرس های زندگی نظامی به عنوان عوامل آشکار کننده، به یکباره بر سر سرباز وارد می شود و باتوجه به استعداد و زمینه قبلی و نیز با توجه به تعریف سلامت، ممکن است منجر به مشکلات انطباقی و بروز برخی رفتارها و نابهنجاری ها در سربازان شود که نمونه بارز آن اقدام به خودکشی، خودزنی و دیگر زنی است. به عبارت دیگر عدم توانایی در حل مشکلات و برخورد مناسب با آنها ممکن است منجر به مشکلات سازشی شود که خود را به شکل آشفتگی های هیجانی، افزایش حساسیت به محرک های بیرونی، اضطراب، ناراحتی، تغییرات خلقی و افسردگی نشان می دهد
