بخشی از مقاله
چکیده
يكي از زمينههاي حركت از اقتصاد متكي به نفت به اقتصاد غير نفتي، تغيير ساختار اقتصادي كشور است و براي چنين تغييري، نگرش يكپارچه در ابعاد اقتصادي، اجتماعي، حقوقي و مديريتي ضروري به نظر ميرسد تا با شناخت عميق امكانات و تنگناهاي - ظرفيتهاي - كشور از يك سو و شناخت تجربيات جهان در مورد شيوههاي تنوع بخشي اقتصادي و روابط بين المللي و بازارهاي جهاني- منطقهاي از سوي ديگر، بتواند به تصميمسازي و تصميمگيري خردمندانه در چارچوب قانون اساسي كشور و با حفظ عزتمندي دست يابد. گردشگري امروزه در اغلب كشورهاي جهان بويژه جهان سوم، كليد اقتصاد بشمار ميرود، تا جايي كه در اين كشورها گردشگري بيش از ساير برنامههاي توسعه در اولويت قرار گرفته است،
فعاليت گردشگري از جمله فعاليتهايي است كه از نظر ماهيت خود يك محصول اجتماعي - فرهنگي است و از نظر برنامهريزي و مديريتي يك فعاليت ميان بخشي محسوب ميشود. در واقع امروزه صنعت جهانگردي به عنوان يكي از ابزارهاي مهم در شناساندن هويت ملي و فرهنگي، تحصيلي، درآمد و رشد و پويايي اقتصاد شمرده ميشود
در ميان حدود200كشور جهان ايران رتبه 70 را از نظر جذب جهانگردان به خود اختصاص داده است، اين در حالي است كه ايران از لحاظ غناي فرهنگي و كثرت آثار تاريخي و ديدني در ميان10كشور برتر جهان جاي دارد. اما در ميان استانهاي كشورمان اصفهان، فارس، خوزستان، اردبيل، آذربايجان شرقي و همدان بيشترين سهم را از ناحيه گردشگر نصيب خود ساختهاند. بديهي است اين استانها از لحاظ جايگاه اقتصادي و اجتماعي در حد باالتري نسبت به ديگر استانها قرار دارند.
در اين پژوهش سعي بر ان است كه، با شناخت نقاط ضعف و قوت در زمينهي گردشگري و توريسم گامي جديد در جهت ارتقاي اين صنعت مهم برداشته و با ارايهي راهكارهاي مناسب چالشهاي موجود را مرتفع بسازيم
1-1 طرح مسئله
توريسم و جهانگردي پديدهاي است كه از دير باز در جوامع مختلف انساني وجود داشته، اما با ورود بشر به عصر مدرن به صورت يك صنعت درآمده است. تحول اساسي در صنعت جهانگردي را ميتوان با انقالب صنعتي و پيدايش راه آهن كه به عنوان نقطه عطفي در تاريخ توريسم جهان محسوب ميشود مقارن دانست.
انقالب صنعتي شروع تحوالت اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، بخصوص در شهرها كه كانونريزي و گذراندن اوقات فراغت و فراهم نمودن تاسيسات و تجهيزات مرتبط در شهرها افزايش يافت؛ امكاناتي نظير پارکها، سينما، سالنهاي ورزشي و غيره، شهر را به عنوان فضاي گردشگري درآورد؛ و اين شرايط تاثير شگرفي در اقتصاد شهري و ناحيهاي و اشتغال فراهم نمود،
امروزه صنعت جهانگردي در دنيا سومين پديده اقتصادي پويا بعد از صنايع نفت و خودروسازي است؛ اين صنعت در ابتداي قرن 21 از جايگاه و اهميت ويژهاي برخوردار شده صنعت كالن گردشگري به عنوان يكي از صنايع مهم در ايجاد اشتغال و درآمدهاي ارزي غير نفتي مورد توجه اكثر كشورهاي جهان قرار دارد؛ و اهميت اين صنعت با پيشرفتها و سرمايهگذاريهاي كشورهاي توسعه يافته در صنعت توريسم هرچه بيشتر از گذشته نمايان شده و طبق آمار و ارقام به زودي مقام نخست را بين صنايع، و ديگر از نظر اشتغال و درآمدزايي از آن خود خواهد كرد.
بدون شك كشور ما ايران به دليل برخورداري از شرايط متنوع آب و هوائي و چشماندازهاي زيباي طبيعي و تمدن كهن و ساير امتيازات فرهنگي و همچنين موقعيت خاص جغرافيائي در منطقه ميتواند جهانگردان را از سراسر جهان به سوي خود جذب نمايد و با كسب درآمد ارزي كشور را از اتكاء به درآمد تك محصولي نفت رهائي بخشد.
استان خراسان رضوي به ويژه شهر تربت حيدريه با برخورداري از ميراثهاي فرهنگي و ويژگيهاي امروزه رشد سريع توريسم در مناطق شرقي كشور، اين جوامع را به شهرهاي بدون برنامه تبديل كرده است.
عدم مديريت صحيح شهري در اين مناطق منجر به كمبود امكانات، تاسيسات و خدمات شهري، شبكههاي جادهاي غير متعارف، تراكم رفت و آمد و ترافيك، آلودگي زيست محيطي، افزايش قيمت زمين و مسكن و غيره شده است. عدم برنامهريزي شهري مناسب در اين مناطق به توسعه فيزيكي ناموزون و چشماندازهاي ناسازگار و مغاير با ضوابط كاربري اراضي گرديده است.
گسترش صنعت توريسم در برخورد با كمبود امكانات، تاسيسات و خدمات زير بنايي با مشكالت فراواني روبه رو ميشود كه به كارگيري شيوههاي مدرن مديريت توريسم شهري به وضع آن كمك خواهد نمود.
دولتهايي كه توسعه صنعت گردشگري را جزو اولويتها و استراتژيهاي اصلي توسعهاي در كشور خود قلمداد نمودهاند، بخش عمدهاي از درآمد، اشتغال و توسعه فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي آنها به صنعت گردشگري اختصاص يافته است. امروزه گردشگري در تنوع بخشيدن به اقتصاد محلي از جايگاه ويژهاي برخوردار است و براي توليدات محلي اعم از صنايع دستي و يا محصوالت كشاورزي جهت ارتزاق گردشگران، بازارهاي جديدي ايجاد نموده است كه عالوه بر بهبود كيفيت فراوردههاي كشاورزي و صنايع دستي، نقش مؤثري در افزايش درآمد آنان ايجاد كرده است
تنوع در درآمد و كاهش ناهماهنگيهاي اقتصادي و تخصيص منابع كمياب از ديگر فوايد اقتصادي ٰ گردشگري است،
كشورها هرگز نميپذيرند كه ساختار و تشكيالت سازمانهاي متوالي و مرتبط با صنعت گردشگري در تضاد با اهداف تدوين شده آنان و يا در رقابت با فعاليتهاي بخش خصوصي سرمايهگذار در اين حوزه باشد. سرمايهگذاري موفق در بخش جهانگردي سبب توسعه ممتد و پياپي در اين صنعت ميشود
هدف پژوهش
- ارزيابي وضعيت تسهيالت گردشگري از ديد گردشگران در شهر تربت حيدريه چگونه ميباشد؟
روش تحقیق
تحقيق حاضر از نوع كاربردي است و سعي شده است در نهايت اصول استخراج شده براي حل يك مسئله حقيقي در شهر به كار برده شده و مجموعهاي از راهكارها در اين زمينه تدوين گردند. روش انجام پژوهش نيز توصيفي انتخاب شده است.
هدف کلی
ارزيابي وضعيت تسهيالت گردشگري از ديد گردشگران در شهر تربت حيدريه
اهداف جزئی
- بررسي ميزان رضايت امكانات رفاهي و اقامتي - هتل، مسافرخانهها و مهمانپذيري -
- بررسي ميزان رضايت از امكانات حمل و نقل
- بررسي ميزان فرهنگ گردشگري
- بررسي ميزان رضايت از امكانات بهداشتي- درماني
- بررسي خدمات و تسهيالت گردشگري
- بررسي ميزان تبليغات گردشگري
- بررسي نقاط قوت و ضعفهاي گردشگري
مبانی نظری
پیشینه تحقیق
عيسي ابراهيم زاده - ۴۹ - 13 تحقيق تحت عنوان تحليلي بر وضعيت امكانات و تسهيالت گردشگري شهر سمنان از منظر گردشگران را بررسي و نتايج او نشان داد كه كه ضعف مديريت منابع، تسهيالت، امكانات زيربنايي و خدمات گردشگري و توزيع نامناسب آنها، تبليغات بسيار كم و نوعي ناآگاهي عمومي در مورد جاذبهها و پتانسيلهاي گردشگري، نشان از عدم برنامهريزي صحيح و مناسب براي جذب توريسم به شهر سمنان بوده است.
