بخشی از مقاله
چکیده
یکی از زمینههای حرکت از اقتصاد متکی به نفت به اقتصاد غیر نفتی، تغییر ساختار اقتصادی کشور است و برای چنین تغییری، نگرش یکپارچه در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، حقوقی و مدیریتی ضروری به نظر میرسد تا با شناخت عمیق امکانات و تنگناهای - ظرفیتهای - کشور از یک سو و شناخت تجربیات جهان در مورد شیوههای تنوع بخشی اقتصادی و روابط بین المللی و بازارهای جهانی- منطقهای از سوی دیگر، بتواند به تصمیمسازی و تصمیمگیری خردمندانه در چارچوب قانون اساسی کشور و با حفظ عزتمندی دست یابد.
گردشگری امروزه در اغلب کشورهای جهان بویژه جهان سوم، کلید اقتصاد بشمار میرود، تا جایی که در این کشورها گردشگری بیش از سایر برنامههای توسعه در اولویت قرار گرفته است، فعالیت گردشگری از جمله فعالیتهایی است که از نظر ماهیت خود یک محصول اجتماعی- فرهنگی است و از نظر برنامهریزی و مدیریتی یک فعالیت میان بخشی محسوب میشود.
در واقع امروزه صنعت جهانگردی به عنوان یکی از ابزارهای مهم در شناساندن هویت ملی و فرهنگی، تحصیلی، درآمد و رشد و پویایی اقتصاد شمرده میشود
در میان حدود200کشور جهان ایران رتبه 70 را از نظر جذب جهانگردان به خود اختصاص داده است، این در حالی است که ایران از لحاظ غنای فرهنگی و کثرت آثار تاریخی و دیدنی در میان10کشور برتر جهان جای دارد. اما در میان استانهای کشورمان اصفهان، فارس، خوزستان، اردبیل، آذربایجان شرقی و همدان بیشترین سهم را از ناحیه گردشگر نصیب خود ساختهاند.
بدیهی است این استانها از لحاظ جایگاه اقتصادی و اجتماعی در حد بالاتری نسبت به دیگر استانها قرار دارند. در این پژوهش سعی بر ان است که، با شناخت نقاط ضعف و قوت در زمینهی گردشگری و توریسم گامی جدید در جهت ارتقای این صنعت مهم برداشته و با ارایهی راهکارهای مناسب چالشهای موجود را مرتفع بسازیم
طرح مسئله
توریسم و جهانگردی پدیدهای است که از دیر باز در جوامع مختلف انسانی وجود داشته، اما با ورود بشر به عصر مدرن به صورت یک صنعت درآمده است. تحول اساسی در صنعت جهانگردی را میتوان با انقلاب صنعتی و پیدایش راه آهن که به عنوان نقطه عطفی در تاریخ توریسم جهان محسوب میشود مقارن دانست.
انقلاب صنعتی شروع تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، بخصوص در شهرها که کانونریزی و گذراندن اوقات فراغت و فراهم نمودن تاسیسات و تجهیزات مرتبط در شهرها افزایش یافت؛ امکاناتی نظیر پارکها، سینما، سالنهای ورزشی و غیره، شهر را به عنوان فضای گردشگری درآورد؛ و این شرایط تاثیر شگرفی در اقتصاد شهری و ناحیهای و اشتغال فراهم نمود
امروزه صنعت جهانگردی در دنیا سومین پدیده اقتصادی پویا بعد از صنایع نفت و خودروسازی است؛ این صنعت در ابتدای قرن 21 از جایگاه و اهمیت ویژهای برخوردار شده صنعت کلان گردشگری به عنوان یکی از صنایع مهم در ایجاد اشتغال و درآمدهای ارزی غیر نفتی مورد توجه اکثر کشورهای جهان قرار دارد؛ و اهمیت این صنعت با پیشرفتها و سرمایهگذاریهای کشورهای توسعه یافته در صنعت توریسم هرچه بیشتر از گذشته نمایان شده و طبق آمار و ارقام به زودی مقام نخست را بین صنایع، و دیگر از نظر اشتغال و درآمدزایی از آن خود خواهد کرد.
بدون شک کشور ما ایران به دلیل برخورداری از شرایط متنوع آب و هوائی و چشماندازهای زیبای طبیعی و تمدن کهن و سایر امتیازات فرهنگی و همچنین موقعیت خاص جغرافیائی در منطقه میتواند جهانگردان را از سراسر جهان به سوی خود جذب نماید و با کسب درآمد ارزی کشور را از اتکاء به درآمد تک محصولی نفت رهائی بخشد.
استان خراسان رضوی به ویژه شهر تربت حیدریه با برخورداری از میراثهای فرهنگی و ویژگیهای امروزه رشد سریع توریسم در مناطق شرقی کشور، این جوامع را به شهرهای بدون برنامه تبدیل کرده است.
عدم مدیریت صحیح شهری در این مناطق منجر به کمبود امکانات، تاسیسات و خدمات شهری، شبکههای جادهای غیر متعارف، تراکم رفت و آمد و ترافیک، آلودگی زیست محیطی، افزایش قیمت زمین و مسکن و غیره شده است. عدم برنامهریزی شهری مناسب در این مناطق به توسعه فیزیکی ناموزون و چشماندازهای ناسازگار و مغایر با ضوابط کاربری اراضی گردیده است.
گسترش صنعت توریسم در برخورد با کمبود امکانات، تاسیسات و خدمات زیر بنایی با مشکلات فراوانی روبه رو میشود که به کارگیری شیوههای مدرن مدیریت توریسم شهری به وضع آن کمک خواهد نمود.
دولتهایی که توسعه صنعت گردشگری را جزو اولویتها و استراتژیهای اصلی توسعهای در کشور خود قلمداد نمودهاند، بخش عمدهای از درآمد، اشتغال و توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آنها به صنعت گردشگری اختصاص یافته است.
امروزه گردشگری در تنوع بخشیدن به اقتصاد محلی از جایگاه ویژهای برخوردار است و برای تولیدات محلی اعم از صنایع دستی و یا محصولات کشاورزی جهت ارتزاق گردشگران، بازارهای جدیدی ایجاد نموده است که علاوه بر بهبود کیفیت فراوردههای کشاورزی و صنایع دستی، نقش مؤثری در افزایش درآمد آنان ایجاد کرده است
تنوع در درآمد و کاهش ناهماهنگیهای اقتصادی و تخصیص منابع کمیاب از دیگر فواید اقتصادی گردشگری است،
کشورها هرگز نمیپذیرند که ساختار و تشکیلات سازمانهای متوالی و مرتبط با صنعت گردشگری در تضاد با اهداف تدوین شده آنان و یا در رقابت با فعالیتهای بخش خصوصی سرمایهگذار در این حوزه باشد. سرمایهگذاری موفق در بخش جهانگردی سبب توسعه ممتد و پیاپی در این صنعت میشود
هدف پژوهش
- ارزیابی وضعیت تسهیلات گردشگری از دید گردشگران در شهر تربت حیدریه چگونه میباشد؟
روش تحقیق
تحقیق حاضر از نوع کاربردی است و سعی شده است در نهایت اصول استخراج شده برای حل یک مسئله حقیقی در شهر به کار برده شده و مجموعهای از راهکارها در این زمینه تدوین گردند. روش انجام پژوهش نیز توصیفی انتخاب شده است.
هدف کلی
ارزیابی وضعیت تسهیلات گردشگری از دید گردشگران در شهر تربت حیدریه
اهداف جزئی
- بررسی میزان رضایت امکانات رفاهی و اقامتی - هتل، مسافرخانهها و مهمانپذیری -
- بررسی میزان رضایت از امکانات حمل و نقل
- بررسی میزان فرهنگ گردشگری
- بررسی میزان رضایت از امکانات بهداشتی- درمانی
- بررسی خدمات و تسهیلات گردشگری
- بررسی میزان تبلیغات گردشگری
- بررسی نقاط قوت و ضعفهای گردشگری
مبانی نظری
پیشینه تحقیق
عیسی ابراهیم زاده - 1394 - تحقیق تحت عنوان تحلیلی بر وضعیت امکانات و تسهیلات گردشگری شهر سمنان از منظر گردشگران را بررسی و نتایج او نشان داد که که ضعف مدیریت منابع، تسهیلات، امکانات زیربنایی و خدمات گردشگری و توزیع نامناسب آنها، تبلیغات بسیار کم و نوعی ناآگاهی عمومی در مورد جاذبهها و پتانسیلهای گردشگری، نشان از عدم برنامهریزی صحیح و مناسب برای جذب توریسم به شهر سمنان بوده است.
