بخشی از مقاله
هدف از این تحقیق عوامل موثر بر کاهش مطالبات معوق در بانک ها و موسسات اعتباری بوده است این تحقیق از نظر هدف، پژوهشی کاربردی ودر دسته تحقیق های علی قرار دارد. جهت بررسی فرضیه های مطرح شده و تجزیه و تحلیل های آماری از روش میدانی و از ابزار پرسشنامه به منظور گرد آوری داده ها استفاده شده است. در پژوهش حاضر جامعه آماری شامل کارمندان موسسات اعتباری مجاز در شهر اراک میباشد که تعداد اعضای این جامعه بالغ بر 93 نفر می باشد. از این رو و با توجه به محدود بودن جامعه مورد بررسی اقدام به نمونه گیری نشده و پرسشنامه بین تمامی اعضا توزیع شد که نهایتا تعداد 71 پرسشنامه کامل شده است.
در این تحقیق برای بررسی عوامل موثر بر کاهش مطالبات معوق در موسسات اعتباری از آزمون t - آزمون میانگین یک جامعه - استفاده شده است. همچنین برای بررسی تفاوت میانگین پاسخ های گروه های مختلف از آزمون میانگین دو جامعه و آزمون تحلیل واریانس استفاده شده است. با توجه به تجزیه و تحلیل دادهها نتایج حاکی از آن بوده است که عدم وجود سازکارهای اعتبارسنجی مناسب ،فقدان آموزشهای لازم ، فقدان سیستم هوشمند پیگیری، نبود سیستم جامع حسابداری ،عدم وجود ساختار سازمانی مناسب و تغییرات عمده در قانون چک بر افزایش مطالبات معوق تاثیر دارد
-1مقدمه
بی تردید یکی از آثار و پیامدهای فعالیت های پولی موسسات اعتباری، پیدایش مطالبات معوق است، پدیده ای که از دغدغههای مهم بانکها و موسسات اعتباری است و تاثیرات منفی در چرخه منابع و مصارف شعب می گذارد به طوری که از دو منظر داخل و خارج از سازمان حائز اهمیت می باشد. از منظر داخلی، هزینه های عملیاتی، راندمان کاری، سودآوری، میزان خدمت مشتریان، درجه بندی شعب، حقوق و مزایای کارکنان و سایر شاخصهای کیفی شعب را به شدت تحت تاثیر خود قرار می دهد.
از منظر بیرونی کندی چرخش نقدینگی در اقتصاد کشور، عدم اختصاص به موقع و بهینه منابع به شبکه تولید و صنعت، عدم رونق اشتغال و در نهایت رکود اقتصادی را بدنبال خواهد داشت بنابراین این تحقیق به بررسی و شناسایی عوامل موثر بر کاهش مطالبات معوق بانکها پرداخته است. از این رو در این پژوهش تلاش شده است علل اصلی ایجاد و افزایش مطالبات معوق را بررسی نموده و در جهت کاهش آن و افزایش بهره وری بانک ها و موسسات اعتباری و خصوصا موسسات اعتباری مجاز کلانشهر اراک راه کارهای منطقی ارائه شود. فصل اول این تحقیق به بیان چارچوب و محدوده پژوهش اختصاص دارد.
در این فصل محقق با بیان کلیات تحقیق انجام شده، شرح مختصری در مورد کلیه مراحل انجام شده ارائه میدهد، که بدین ترتیب زمینه برقراری ارتباط با مخاطب و در جریان قرار دادن او در مورد چگونگی ایجاد و انجام تحقیق را فراهم میسازد. در این فصل موضوعاتی مانند بیان مساله، اهمیت و ضرورت تحقیق، اهداف و فرضیههای تحقیق، قلمرو تحقیق - موضوعی، زمانی، و مکانی - و تعریف عملیاتی واژگان تحقیق بیان میشود.
اهداف تحقیق
شناسایی و ریشه یابی علل ایجاد معوقات و رسیدن به راه کارهای منتطقی جهت کنترل و کاهش مطالبات معوق در راستای تحقق استانداردهای مورد نظر بانک و بانک مرکزی و رسیدن به راه کارهای منطقی، موجب تقویت بنیه مالی، کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری و سودآوری بانک
-2مروری بر ادبیات تحقیق
2-1پیشینهی تحقیق
2-1-1 تحقیقات داخل کشور
-1 تقی نتاج و همکاران - 1392 - ، در مقالهای تحت عنوان "بررسی و تحلیل علل افزایش مطالبات معوق بانک نمونه و راهکارهای پیشگیری و کاهش آن" به این موضوع پرداختهاند. در این پژوهش تلاش شده است علل اصلی ایجاد و افزایش مطالبات معوق را بررسی نموده و در جهت کاهش آن و افزایش بهرهوری بانکها و مؤسساتاعتباری و خصوصاً بانک نمونه راهکارهای منطقی ارائه شود.
بدین منظور پرسشنامهای با توجه به موضوع اصلی پژوهش تهیه و در اختیار 64 نفر از مدیران متخصص داخل بانک قرار گرفت تا در مورد فرضیههای هشتگانه تحقیق و مشکلات مربوط به مطالبات معوق اظهارنظر نمایند. با توجه به اینکه در این تحقیق، دادههای حاصل از بررسی پرسشنامهها نا پارامتریک بود از روشهای آزمون t و z برای رد و یا تائید فرضیهها استفاده شد و از روش رتبهبندی فرید من نیز برای سنجش اهمیت هر یک از علل، بهرهبرداری شد .
نتایج پژوهش نشان داد که فقدان آموزشهای لازم به کارکنان یکی از مهمترین عوامل مؤثر در افزایش معوقات بانک است و بعدازآن، عدم وجود ساختار سازمانی متصدیان وصول مطالبات و همچنین عدم وجود سیستم جامع هوشمند پیگیری جزو مهمترین عوامل مؤثر در افزایش معوقات هستند؛ -2 نورایی و همکاران - 1393 - ، در مقالهای تحت عنوان " بررسی عوامل مؤثر بر ایجاد مطالبات معوق در بانکهای تجاری" به این موضوع پرداختهاند. این پژوهش از طریق بررسی برخی عوامل مرتبط با مطالبات سررسید گذشته و معوق بهمنظور ارائه راهکارهایی جهت پیشگیری از ایجاد آن انجامشده است.
در این رابطه ارتباط شش متغیر، نوع فعالیت متقاضی دریافتکننده وام، نوع تسهیلات پرداختی به متقاضی، نوع وثیقه ارائهشده توسط متقاضی دریافت وام، تسهیلات تکلیفی، نوع نظارت، نرخ سود تسهیلات پرداختی بهعنوان متغیرهای مستقل پژوهش و وضعیت بازپرداخت تسهیلات - معوق شدن در مقابل معوق نشدن - بهعنوان متغیر وابسته پژوهش بررسیشده است.
جامعه آماری تحقیق پروندههای بانک رفاه شهرستان ایلام میباشد که در سال 1392 موردبررسی قرارگرفته و نمونه آماری بر اساس روش طبقهبندی تصادفی به حجم 382 پرونده تعیینشده است، -3 هاشمی و زینلزاده - 1394 - ، در مقالهای تحت عنوان"بررسی عوامل مؤثر در ایجاد مطالبات معوق و راهکارهای پیشنهادی در شعب بانک ملی خراسان جنوبی" به این موضوع پرداختهاند.
این تحقیق ازنظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی پیمایشی همبستگی است. توصیفی است زیرا بهصورت طبیعی رخ میدهد و در آن هیچ دستکاری آزمایشی صورت نمیگیرد. ازآنجاکه شرح مفصلی از وضعیت موجود را جمعآوری میکند تا از این دادهها جهت اصلاح یا تعدیل شرایط موجود استفاده کرده و طرحهای مستدلی را برای به سازی اوضاع ارائه نماید، از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه شعب بانک ملی استان خراسان جنوبی میباشد.
2-1-2 تحقیقات خارج از کشور
1. آدوفو و همکاران - 2013 - 1 مقالهای را با عنوان عملکرد بازپرداخت وام عوامل مؤثر بر مواد غذایی محصول کشاورزان از بانک تعاونی و توسعه کشاورزی نیجریه در سال 2010 تا 2008 موردبررسی قرار دادند. هدف اصلی از این مقاله، بررسی عملکرد بازپرداخت و تعیین عوامل مؤثر بهرهمند از مواد غذایی محصول کشاورزان در استان کوجی کشور نیجریه بود. درروش شناسی این تحقیق از نمونهگیری تصادفی استفاده و سه منطقه از استان کوجی انتخاب شد. دادههای اولیه از طریق پرسشنامههایی که به کشاورزان دادهشده بود جمعآوری گشت.
در تحلیل دادهها از آمار توصیفی و رگرسیون استفاده شد. نتایج نشان داد که در عملکرد بازپرداخت کشاورزان محصولات غذایی استان کوجی نیجریه مهمترین عوامل عملکرد بازپرداخت مقدار تقاضای وام، مقدار بهره پرداخت و اندازه زمین و در آخر جنسیت کشاورزان بود. 2. آبولا و همکاران - 2013 - 2 مقالهای را با عنوان عملکرد بازپرداخت روستاییان از وام قرضالحسنه کوچک بانکهای استان کوجی نیجریه در سالهای 2010-2005 موردبررسی قراردادند. هدف از این مطالعه ارزیابی عملکرد بازپرداخت روستاییان از وام قرضه الحسنه کوچک بانکها در استان کوجی کشور نیجریه بود.
