مقاله فرصت های سرمایه گذاری در صنعت حمل ونقل ریلی

بخشی از مقاله

چکیده

در تحقیق حاضر سعی بر آن است که فرصت های سرمایه گذاری در صنعت حمل و نقل ریلی با توجه به محدودیت ها و امکانات موجود و هم چنین مراکز اصلی بار دارای قابلیت بارگیری با قطار شناسایی شوند . هدف از این تحقیق شناسایی فرصت های موجود و هم چنین فرصت های جدید سرمایه گذاری و معرفی کردن آن به سرمایه گذاران در این صنعت می باشد . این مطالعه می تواند برای سایر سرمایه گذاران فعال در سایر صنایع نیز مفید باشد .

-1مقدمه

راه آهن به دلیل برخورداری از ویژگیهای ایمنی حمل و صرفه اقتصادی جایگاه خاصی در میان سایر روشهای حمل و نقل دارد . این ویژگی ها موقعیت فنی خاص و اهمیت فوق العاده ای به این مجموعه عظیم می بخشد . مشخصه های اقتصادی در حد مطلوب ، صرفه جویی در مصرف انرژی ، کمی استهالک و داشتن امنیت مناسب برای استفاده کنندگان همه و همه حکایت از نقش مهم و استراتژیکی راه آهن دارد . محور راه آهن بافق- مشهد یکی از پروژه های مهم عمرانی است که میتواند نقش بسزایی در توسعه ملی و جذب بارهای ترانزیت و رونق روز افزون بخش کویر مرکزی ایران داشته باشد .

این محور با قرار گرفتن در مسیر حمل محموالت ترانزیت وظیفه سنگین امور مربوط به کنترل ترافیک و حمل و نقل محموالت را بر عهده داشته که عملیات مربوط به اعزام واگنهای ترانزیتی از پر مشغله ترین امور سیر و حرکت در این اداره کل می باشد. با وجود این طرح، فاصله مسیر خلیج فارس به کشورهای آسیای میانه حدود 800 کیلومتر کوتاه می گردد و این باعث جذب محموله های ترانزیتی و افزایش درآمد حاصل از آن خواهد شد.

این طرح عظیم باعث کوتاه شدن مسیر مسافران خصوصاُ زائران بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسی الرضا گردیده و موجب سهولت در امر گردشگری نیز میشود این مسیر با داشتن سه خط فرعی و مبادی بارگیری از جمله : معادن پروده در طبس ، سنگ آهن مرکزی رباط در ایستگاه رباط پشت بادام و سنگان در تربت حیدریه ، سه چاهون ، معدن چادرملو و درآینده ای نزدیک کارخانه سیمان طبس و زاوه تربت ،شرکت نفت تربت ، پتاس خور بیابانک ، کارخانه گندله سازی بهاباد و... موجبات دسترسی ساده تر بازارهای داخل و خارج را به معادن غنی منطقه بوجود آورده است .

از افتخارات این طرح است که تمامی مراحل مطالعاتی ، طراحی و اجرای آن توسط کارشناسان و مشاوران داخلی صورت گرفته است و شرکت خدمات خط و ابنیه فنی تمامی خطوط اصلی و فرعی را ریل گذاری نموده است .

اداره کل راه آهن شرق با مناطق ماسه گیر در طول خط آهن محور بافق - کاشمر مواجه بوده است که مشکل شنهای روان در این مناطق بعضا موجب بحران و اختالل در سیر و حرکت قطارها شده است. مجموعا 50 کیلومتر از خط آهن محور مذکوردارای چنین مشکلی میباشد که همراه با بادهای موسمی و فصلی یا طوفانهای شن پوشیده میشوند بطوری که در بعضی نقاط شنهای روان مانند امواج روی ریلها وتاسیسات قرار گرفته و باعث مسدودی خط می شوند.

-2روش تحقیق

در تحقیق حاضر از مطالعات کتابخانه ای همچون کتاب ها و مجالت مرتبط با حوزه حمل و نقل ریلی و همچنین سایت های مرتبط در این حوزه استفاده گردیده است .

-3بحث

مسیر اداره کل راه آهن شرق یک مسیر ترانزیتی است و کریدور شمال به جنوب را به بندرعباس وصل می کند مسیر این اداره کل یکی از مسیرهای مهم راه آهن است و شبکه سراسری تهران مشهد را به بندرعباس وصل می کند که البته برای رفاه مردم منطقه تاکنون تعداد 8 رام قطار مسافری - مشهد -بندرعباس ، مشهد -کرمان ،مشهد -یزد، مشهد - اصفهان، مشهد -شیراز ، مشهد -طبس ، تهران -طبس، تهران -خواف و بالعکس - در این مسیر تردد می نمایند . این اداره کل همجوار ادارات کل راه آهن یزد و خراسان میباشد که مرز آن با اداره کل یزد ایستگاههای جندق و بیشه در و با اداره کل خراسان ایستگاه کاشمر بوده و از 35 ایستگاه تشکیل گردیده که خطوط ریلی تحت پوشش آن از نظر تقسیمات کشوری ، بخشهایی از استانهای خراسان رضوی و خراسان جنوبی و یزد را در بر میگیرد.

مسیر این اداره کل ازایستگاه بافق ، واقع در کیلومتر870 منشعب شده و با عبور از حومه شهرهای بهاباد - در کیلومتر - 91 طبس - در کیلومتر - 340 ، بشرویه - درکیلومتر - 453 و بجستان - و در کیلومتر - 543 ، به تربت حیدریه - درکیلومتر - 671 و در نهایت به کاشمر درکیلومتر833 محور تهران- مشهد می رسدطول کل مسیر 777 کیلومتر میباشد که با احتساب انشعابات - خطوط فرعی - ، به 1000 کیلومتر می رسد .

این محوربر اساس بار محوری 25 تن طراحی گردیده ، میزان بار 11/4 میلیون تن کاال در سال برای آن پیش بینی شده واستاندارد طراحی آن بر اساس استاندارد UIC می باشد این محور دارای 35 ایستگاه باری و مسافری است که ایستگاههای تربت حیدریه ، بجستان ، طبس ، بهاباد، عشق آباد،جندق در بخش مسافری و ایستگاه های تربت حیدریه، سنگان، طبس، پرواده،جندق - انشعاب چادرملو - وسه چاهون،رباط پشت بادام،رخ و بیشه در،در بخش باری ازمهمترین ایستگاهها می باشد .

39 ایستگاه اداره کل راه آهن شرق تحت پوشش سیستم C.T.C است که این امر در راستای ایمنی حمل و نقل ریلی با بهره گیری از پیشرفته ترین سیستمهای ارتباطی و عالئمی بوده است .همچنین تجهیزاتی شامل فیبر نوری ، سیستمهای ماکس فیبر نوری ، سیستمهای رادیویی TAIT ، پارتی الین ، مراکز سوئیچ ، دیتاسوئیچ ،سیستمهای عالئم و سی تی سی ازجمله تجهیزات عالئمی وارتباطی این اداره کل هستند .

جذب بارهای ریل پسند در محدوده اداره کل راه آهن شرق -مراکز صنعتی و عمده بار در اداره کل راه آهن شرق معدن باالست رخ و بیشه در - معادن میشدوان وچاه گز - معدن سنگ آهن سه چاهون - کارخانه فسفات بهاباد - معدن چادرملو - معدن سنگ فلورین - معدن سنگ آهن مرکزی رباط پشت بادام - معدن ذغال سنگ پروده - کارخانه کک طبس- مجموعه معدن سنگ آهن سنگان اعم ازمجتمع دولتی سنگان ومعادن خصوصی ازجمله احیا سپاهان ، امیرسنگان ، معدن آسیا، ... - کارخانه های سیمان طبس ،کانی سرام ، زاوه تربت حیدریه ومجد خواف - شرکت نفت تربت معدن پتاس خور بیابانک و... می باشد،درحال حاضر عالوه بر اینکه این مسیر در قسمت حمل ونقل بارهای ترانزیت نیز فعالیت دارد، در معادن زیر بارگیری می نماید:

-1 معدن ذغال سنگ پروده - تا بهمن ماه 95 تعداد 25754 واگن با تناژ1416635تن بار از این معدن حمل گردیده است

-2 کارخانه کک طبس: از جمله صنایع تبدیلی است که نصب تجهیزات وتاسیسات آن حدود 95 درصد رشد داشته است ،که بارگیری وتخلیه مواد اولیه مورد نیاز و تولیدات آن با ریل به صرفه وامکان پذیر خواهد بود .فاصله نزدیکترین ایستگاه ریلی تا این کارخانه کمتر از 3کیلومتر است.

-3معدن سنگ آهن در ایستگاه رباط پشت بادام : از این معدن تاکنون - بهمن ماه - 95 تعداد 58210 واگن به تناژ 3619625.5از ایستگاه رباط پشت بادام به بندرعباس حمل گردیده است . معدن سنگ آهن رباط پشت بادام با افزایش بالغ بر 20 میلیون تن سنگ آهن در 200 کیلومتری یزد و165 کیلومتری طبس واقع شده است .درحال حاضر به دلیل نوسانات قیمت سنگ آهن و رکود بازار سنگ حمل ریلی انجام نمی شود .

-4 معادن سنگان: تاکنون از مجموعه معادن سنگان شامل دولتی و خصوصی - خصوصی شامل احیاسپاهان ، آسیا ، فالت شرق و ... - میزان 8406374 تن به تعداد 129073واگن به مقاصد کشورهای آُسیای میانه ، بندرعباس و زرین شهر اصفهان حمل گردیده است . احداث 5 کارخانه گندله سازی و کنسانتره در این منطقه ازجمله توسعه ملی ، فوالد سنگان ، فوالد خراسان ، شرق کاوره و اپال تا افق 1404 رشد چشمگیر و جهشی بزرگ را در منطقه ایجاد خواهد نمود.