بخشی از مقاله
چکیده
در مورد مهمترین عامل شکل گیری تمدن ها، دیدگاه های متعددی وجود دارد که نگارنده با هدف مقایسه بین دیدگاه های مطرح و دیدگاه آیت االله خامنه ای پس از بیان سه دیدگاه مطرح در این زمینه، به دیدگاه آیت االله خامنه ای می پردازد؛ نخست دیدگاه کسانی که معتقدند مناطق جغرافیایی خاص تمدن ساز هستند پیروان این نظریه از متقدمین ارسطو، افلاطون، منتسکیو را می توان نام برد؛ دوم دیدگاه کسانی که معتقدند ترقی و تکامل ملتها به نژاد آنها بستگی دارد، کنت گوبینو، نیچه، و دیگران از نمایندگان برجسته این نظریه هستند.
براساس این دیدگاه، هنر و علم و دین و دیگر پدیده های فکری و روحی جامعه انسانی محصول نژاد برتر و عالی است و دیدگاه مطرح دیگر، نظریه توماس کارلایل است که به اصالت شخصیت، یا مردان بزرگ معروف است، به عقیده ایشان هیچ نهضتی در عالم نیست که به وسیله مردان بزرگ وارد تاریخ نشده باشد؛ از دیدگاه آیت االله خامنه ای، مهمترین عامل شکل گیری تمدن، فرهنگ است، چنانچه دگرگونی در جامعه صورت گیرد و انقلابی با آرمان های صحیح و فرهنگ غنی رخ دهد، لکن فرهنگ مردم و مسئولان بر اساس آرمان های انقلاب تغییر نکند تمدنی شکل نمی گیرد ایشان معتقدند انقلاب اسلامی با طراحی علمی و تفکر جهادی امام خمینی - ره - ایجاد شده است و با وقوع انقلاب اسلامیجرقّه حرکت به سوی تمدن نوین اسلامی زده شده است، و زمینه شکل گیری تمدن اسلامی فراهم شده است مرحله بعدی نهادینه شدن فرهنگ اسلامی در جامعه است که موجب شکل گیری تمدن نوین اسلامی می شود.
-1 مفاهیم
.1-1تعریف فرهنگ: تایلور مردم شناس پیش گام انگلیسی، که یکی از چهره های تاثیرگذار در انسان شناسی به شمار می رود، معتقد است »فرهنگ مجموعه پیچیدهای شامل دانشها، اعتقادات، هنرها، اخلاق و قوانین و آداب و رسوم و دیگر عادات و تواناییهایی که انسان به عنوان عضو جامعه، آن را داراست.« - جان احمدی، - 1386 امام خامنه ای در تعریف فرهنگ بیان می دارند فرهنگ یعنی باورها و اعتقادات ما و چیزهایی که زندگی شخصی و اجتماعی و داخل خانه و محیط کسب یک جامعه با آنها روبروست.
- خامنه ای، - 10/01/1369فرهنگ از ادبیّات و هنر تا سبک زندگی، فرهنگ عمومی، اخلاق و رفتار اجتماعی، شامل همهی اینها است. - خامنه ای، - 03/06/1395 فرهنگ یعنی باورهای مردم، ایمان مردم، عادات مردم، آن چیزهایی که مردم در زندگی روزمره با آن سر و کار دائمی دارند و الهامبخش مردم در حرکات و اعمال آنها است. - خامنه ای، - 01/01/1393
.2-1تعریف تمدن: ویل دورانت که خود، تحولات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی سریع اوایل قرن بیستم و اواخر قرن نوزدهم در اروپا را دیده است، تمدن را چنین تعریف میکند: »نظم اجتماعی که در نتیجه وجود آن، خلاقیت فرهنگی امکانپذیر میگردد و جریان پیدا میکند« - عالمی، 1389ص - 48
.3-1تمدن اسلامی: امام خامنه ای تمدن اسلامی را چنین معنا می کنندتمدّن اسلامی یعنی آن فضایی که انسان در آن فضا از لحاظ معنوی و از لحاظ مادّی می تواند رشد کند و به غایات مطلوبی که خدای متعال او را برای آن غایات خلق کرده است برسد؛ زندگی خوبی داشته باشد، زندگی عزّتمندی داشته باشد، انسان عزیز، انسان دارای قدرت، دارایاراده، دارای ابتکار، دارای سازندگیِ جهان طبیعت؛ تمدّن اسلامی یعنی این؛ هدف نظام جمهوری اسلامی و آرمان نظام جمهوری اسلامی این است. - خامنه ای، - 14/06/1392
