بخشی از مقاله
چکیده
در دنیای کنونی تغییر سبک زندگی سبب افزایش مصرف غذا و کاهش فعالیت های بدنی گردید و این امر افزایش توده بدنی را به همراه داشته و به دنبال آن انواع بیماریها را سبب میگردد. لذا پژوهش حاضر با هدف فعالیت بدنی و تغذیه انجام گردید. روش پژوهش توصیفی - اسنادی - کتابخانهای - است و نتایج حاکی از آن است که فعالیت های بدنی سبب افزایش میزان سوخت و متابولیسم انرژی در بدن می گردد و در صورتی که رژیم مناسب غذایی رعایت گردد دستیابی به وزن مطلوب را همراه خواهد داشت.
-1مقدمه
پیشرفتهای شگرف در فنآوری و ماشینی شدن زندگی از ویژگیهای دنیای مدرن امروزی است .پیامد این تغییرات، فقر حرکتی بوده که از دیدگاه تندرستی از مهمترین مشکلات بشر امروزی است. همچنین مطالعات انجام شده نشان میدهد، سبک زندگی مناسب و تغذیه متعادل به سلامت جسمی، فکری، اجتماعی فرد کمک کرده، کیفیت زندگی افراد را در طول عمر بهبود میبخشد و هزینه مراقبتهای سلامتی و اجتماعی را کاهش میدهد و نیز در افراد بزرگسال، فعالیت بدنی با کاهش عوامل 1مرگ و میر در ارتباط است.
مطالعات متعددی اثر فعالیت بدنی روی مرگ و میر را مورد آزمایش قرار داده و گزارش کردهاند افرادی که زندگی بیتحرک دارند در مقایسه با افرادی که فعالیت بدنی خود را افزایش میدهند یا حفظ میکنند مرگ و میر بالاتری داشتند و کاهش مرگ و میر در بزرگسالانی که فعالیت بدنی خود را افزایش میدهند یا حفظ میکنند، میتواند نتیجهای از وزن بدن پایینتر باشد که اجازه فعالیت بدنی بیشتر را به آنها میدهد رابطه بین مصرف مواد غذایی و پیروی از الگوها و عادتهای غذایی گوناگون و کیفیت و کمیت فعالیتهای بدنی مرتبط با سبک زندگی یا فعالیت بدنی منظم به عنوان یک چالش جدی در جلوگیری از افزایش وزن همواره مورد توجه پژوهشگران بوده است
پیشینه پژوهش در پژوهشهای صورت گرفته درباره فعالیتبدنی و تغذیه آمده است:
موسوی بقرآباد - 1390 - در پژوهش »رابطه فعالیت بدنی و وضعیت تغذیه با چاقی عمومی و موضعی در مردان و زنان بزرگسال« به این نتیجه رسیدند که انتخاب شیوه زندگی با فعالیت بدنی پایین و وضعیت تغذیهای ناسالم، موجب افزایش وزن، چاقی عمومی و شکمی میشود.
دمیرچی و همکاران - 1395 - در مقالهی »ارزیابی سطح فعالیت بدنی، چاقی، الگوهای غذایی و سلامت عمومی در مردان شهر اراک« بیان نمودند گروه سنی 51 تا 70 سال نسبت به گروه های دیگر از کمترین میزان فعالیت بدنی و بیشترین نمایهی تودهی بدن برخوردار بودند .بین فعالیت بدنی، الگوهای غذایی و سلامت عمومی رابطه ی مثبتی مشاهده گردید شیوع اضافه وزن و چاقی که با افزایش سن و کاهش فعالیت بدنی افزایش می یابد. طبقهی چاق کمترین میزان فعالیت بدنی را داشتند .همچنین نبین الگوهای غذایی در طبقات مختلف نمایهی تود هی بدن رابطهی معنی داری مشاهده شد رابطهی عادتهای غذایی در طبقات مختلف نمایهی تودهی بدن معنی دار نبود و لذا به نظر میرسد فعالیت بدنی پایین و الگوها و عادت های غذایی ناسالم با چاقی و کاهش سلامت عمومی ارتباط دارد.
فعالیت بدنی و تغذیه فعالیت و تحرک بدنی همراه با رعایت اصول صحیح تغذیه نقش مهمی در بهبود شیوه زندگی و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای غیرواگیر از جمله دیابت، بیماریهای قلبی عروقی و انواع سرطانها دارد. دانش تغذیه به عنوان دانشی در مورد مواد مغذی تعریف می شود و زمانی کاربرد دارد که مصرف کننده یاد گیرد چگونه از دانش تغذیه بهره مند شود. از سوی دیگر پژوهش ها نشان داده اند که دانش تغذیه یک عامل موثر بر رفتار غذایی است که منطبق با خرید غذاهای سالم مصرف چربی کمتر، مصرف میوه و سبزی های بیشتر و به طور کلی عاملی موثر بر کاهش وزن است
نکات کلیدی تغذیه هنگام انجام فعالیت بدنی شامل موارد ذیل میباشد:
1. روزانه مقادیر مناسبی از تمام گروههای غذایی - نان و غلات، شیر و مواد لبنی مثل ماست و پنیر، گوشت،حبوبات و تخممرغ، میوه و سبزی - استفاده کنید.
2. باید توجه کنید کالری دریافتی متناسب با فعالیتهای روزانه باشد و از مصرف بیش از حد و محدودیت بیش از حد مواد غذایی پرهیز نمایید.
3. با انجام فعالیت ورزشی، اشتهای ا کثر افراد افزایش پیدا میکند، لذا به منظور پیشگیری از چاقی و اضافه وزن، از تمام گروههای غذایی به مقدار متناسب استفاده کنید. برای تامین سوخت کافی برای انجام فعالیت ورزشی، کربوهیدراتها - شامل نان، برنج، انواع غلات، میوه، سبزیها - مهمترین مواد غذایی به شمار میروند .
غذاهای اصلی و میان وعدهها باید حاوی منابع غنی از کربوهیدرات به شرح زیر باشند:
.برنج، ما کارونی، رشته ها و سایر فرآوردههای مشابه
.نانهای سبوسدار
.میوههای تازه، آب میوهها، انواع برگهها و میوههای خشکشده
.سبزیهای نشاستهای مثل سیبزمینی، ذرت و...
.حبوبات شامل لپه، نخود، لوبیا، عدس و فرآوردههای تهیه شده از سویا
.فرآوردههای لبنی مثل ماست، شیر، پنیر و کشک
4. برای تامین انرژی ورزش روزانه علاوه بر وعدههای اصلی از میان وعدههای سالم مثل - شیر، مغزها، انواع میوهها و سبزیها - استفاده نمایید.
5. برای تامین نیاز پروتئینی خود مقادیر مناسبی مواد پروتئینی متناسب با نیازتان مثل انواع گوشتهای سفید و قرمز، تخم مرغ، شیر و فرآورده های لبنی، حبوبات و مغزها استفاده کنید و از مصرف بیش از حد مواد پروتئینی پرهیز کنید.
6. ا گر مواد پروتئینی به گونه مطلوب و همراه با غذاهای کربوهیدراتی مصرف شود، بهتر استمثلاً. استفاده خوراک عدسی با نان، خوراک لوبیا با نان، ما کارونی با گوشت و یا پنیر .پروتئینهای گیاهی مثل غلات و حبوبات را با هم مصرف کنید مثل عدس پلو یا لوبیا پلو
7. کلسیم مورد نیاز به راحتی با مصرف روزانه حداقل 2-3 لیوان شیر یا ماست و فرآوردههای لبنی تامین میگردد، و در شرایط طبیعی نیازی به دریافت مکمل نمیباشد.
