بخشی از مقاله
چکیده:
پایان عمر واقعیتی است که ھر موجود زنده ای باید آن را تجربه کند ، داشتن عمر طولانی از بزرگترین آمال و آرزوھا برای انسان ھا بوده است و ھمیشه این سوال که راه ھای طولانی کردن عمر چیست ؟ ذھن انسان ھا را به خود مشغول نموده است این مقاله با ھدف" کاربرد ورزش در طول عمر انسان" نگاشته شده است. روش تحقیق مورد استفاده از طریق مطالعات کتابخانه ای بوده و روش نمونه گیری کتب تخصصی حوزه تربیت بدنی و زیست شناسی می باشدت .نتایج آن بر این موضوع که میانگین عمر از طریق بهره گیری از ورزش قابل افزایش می باشد .
مقدمه
انسان زمانی به دنیا می آید مراحل نوزادی و کودکی خود را تا مراحل دیگر و دوران کهنسالی پیش می برد و زمانی نیز باید خود را برای وافعیتی انکار ناپذیر به نام مرگ آماده کند .ھرموجود زنده ای به تناسب شرایط خاص خود میزانی از زمان را به عنوان عمر طی می کند بسیاری از انسانها عمر طولانی دارند و برخی نیز از طول زمان بهره ی کمتری می گیرند. مطالعات نشان می تا سال ٢٠٢٠ تقریبا ٠ ۵ سال بر طول عمر انسان افزوده شود و در نهایت عمر او به بیش از ٢٠٠ سال برسد .
فیزیولوژیست ھا و زیست شناسان عقیده دارند که ظرفیت عمر طبیعی یا زندگی قابل استفاده ی یک انسان در حدود ۵ ١١ -١٣٠ سال است ؛ پستانداران به طور عموم می توانند در صورت مساعد بودن شرایط محیط زندگی ، عمری معادل شش برابر زمان مورد نظر بلوغ کامل جسمی و مغزی خود داشته باشند ، اگر پایان بلوغ جسمی و مغزی یک انسان بین ٢٠ – ٢٢ سالگی فرض شود بنابراین انسان حق دارد ١٢٠ -١٣٠ سال زنده بماند . دانشمندان اخیرا اعلام نمودند که با دستکاری ژن حامل عمر در کرم خاکی عمر آن را از٢٠ روز به ١٢٠ روز یعنی شش برابر رسانده اند .در صورت موفقیت این آزمایش بر روی انسان می توان انتظار داشت که عمر انسان تا حدود ٠٠۵ سال افزایش یابد
زمانی میانگین عمر انسان ھا ٣٠ -۵ ٣ سال بیش نبود اما امروزه میانگین عمر در کشور ھای صنعتی پیشرفته که مراقبت ھای بهداشتی پیشرفته نیز دارند به مرز ٨٠ سال رسیده است . متوسط طول عمر مردان و زنان ایرانی بین سال ھای ٢٠٠٠ تا ۴٢٠٠ میلادی به ترتیب ۶/٣۶ و ۵/۵۶ سال پیش بینی شده است .
طول عمر از دیدگاه بزرگان دین:
طول عمر از نظر امام جعفر صادق - ع - حضرت صادق - ع - درباره طول عمر ، پیری و مرگ فرموده اند : فرق است بین عمر طبیعی و عمری که آدمی به دست خود آن را کوتاه می نماید . عمر طبیعی عمری است که یک انسان عادی باید بگذراند و این عمر دارای مدتی معین است و ھمانطور که خداوند گفته : وقتی آن مدت منقضی شد آدمی میمیرد و نه یک ساعت زود تر می میردو نه یک ساعت دیر تر . اما نوع دیگر مرگی است که انسان به دست خود آن را به وجود می آورد . این مرگ با مرگ طبیعی فرق دارد و اسم آن را باید خود کشی گذاشت آدمی برای این آفریده شده است که عمری طولانی داشته باشد ولی خود او عمرش را کوتاه می کند و اگر انسان بر طبق قوانین دین اسلام عمل نماید و از منهیات بپرھیزد و در اکل وشرب اسراف ننماید از عمر طولانی بهره مند خواھد شد
. و به قول پرفسور » فلورانس « انسان نمی میرد بلکه خود را می کشد . لذا با توجه به روایات مذکور عوامل تأثیر گذار بر عمر انسان روی عمر طبیعی - اجل محتوم - ١ دخالتی نمی تواند داشته باشد . اما مراعات اصول اصول و موازین - بهداشتی ، روحی و معنوی - و دخالت علل و عواملی می تواند بر روی مرگ غیر طبیعی - اجل غیر محتوم - تأثیر گذاشته و در پس و پیش انداختن زمان مرگ منشأ اثر واقع گردد . که در ذیل به یک نمونه از آن در کلمات قصار حضرت علی - ع - اشاره می شود.
طول عمر از نظر حضرت علی - ع -
یکی از مهمترین اصول شایان توجه و موثر در کوتاھی یا درازی عمر در کلمات قصار آن حضرت در سفینه البحار چنین آمده است : - - موت الانسان بالذنوب اکثر من موته بالاجل و حیاته بالبر اکثر من حیاته بالعمر - - مرگ - زودرس - انسان ھا بر اثر گناه از مرگ طبیعی بیشتر است و طول عمر افراد بر اثر نیکوکاری از طول عمر بر اثر عوامل طبیعی زیادتر . در این روایت معاصی در ردیف علل و عوامل کوتاه کننده و خیرات و حسنات در ردیف عوامل افزاینده عمر نامبرده شده است.
علل و عوامل تاثیر گذار برعمر:
شناسایی علل و عوامل ، پیاده کردن آنها به صورت عملی و حفظ اعتدال لازم در تمام شئون زندگی ، خود شرایط بهره مندی از عمر طولانی را فراھم می کند . میزان طول عمر بشر ، علاوه بر علل و عوامل مادی و ظاھری ، به عوامل غیر مادی یعنی روحی و معنوی دیگری بستگی کامل دارد که بالاتر از ھمه ی آنها قدرت و مشیت خداوندی است .
- دکتر احمد صبور اُردوبادی در کتاب راز طول عمر جلد اول برخی از علل و عوامل موثر در طول عمر را بدین صورت بیان می کند:
١ - زندگی در دامن طبیعت
٢ - تاھل - طولانی بودن عمر متاھلین از مجردین -
٣ - جنسیت - بیشتر بودن عمر زنان از مردان -
٤ - کم خوری و اعتدال در خوراک
٥ - عدم اضطراب و فشارھای عصبی
٦ - معتقدات مذھبی و معنویات
٧ - ھوای سالم
٨ - وراثت
٩ - عدم اعتیاد به دخانیات و مشروبات الکلی و ...
- ١٠ صبح خیزی
- ١١ نژاد
- ١٢ صرف غذای کامل در صبحانه
- ١٣ کار و فعالیت بدنی
- ١٤ نشاط و شادابی
- ١٥ خواب و استراحت
۶١ - شخصیت و خصوصیات اخلاقی
. اجل محتوم اجلی است که برای عموم معین شده و در دو مفهوم زیر خلاصه می شود : منظور از نوع اول ، اج ل محتوم به طور اعم موضوع است یعنی بالاخره برای عموم مرگ حتمی است یا بعبارت دیگر عمر ھمه مسلماً محدود و منتهی به مرگ است . مفهوم دوم اینکه برای فردی طول عمری معین قبلاً تعیین شده است که مثلاً در پنجاه سالگی مقدر است که بمیرد و منظور اصلی از اجل محتوم ھمین است ، چنانکه آیه شریفه ٩۴ سوره یونس قرآن نیز بر این اصل گویاست - لکل امه اجل اذاجاء اجلهم فلا یستاخرون ساعه و لا یستقدمون - . برای ھر امتی وقت معینی است که چون بیاید وقت ایشان و مرگشان فرارسد پس عقب نتوانند بیندازند در مرگ خود ساعتی را و از پیش بگیرند. پس اجل محتوم اجلی است که مقدار و مدت یا مهلت آن به جز خداوند متعال بر کسی معلوم نیست.
- پروفسور گوریانین دانشمند شوروی سابق معتقد است پر حرفی موجبات کوتاھی عمر را در انسان فراھم می نماید و اشخاص پر حرف مانند موریانه حیات خود را می خورند در حالیکه اشخاص ساکت و کم حرف از سلامتی و طول عمر بیشتری برخوردارند .
- کار و تلاش باید در حد توان باشد . باید آموخت که کار را به طور راحت و مؤثر انجام داد . کار بیش از حد توان برای مدت طولانی ممکن است خسته کننده و اضطراب آور باشد . کم کاری ھم باعث ملال و خستگی و فرسودگی می شود .
- مراعات دستورات بهداشتی منجر به تقویت و تأمین سلامت جسمی و روحی انسان می گردد و سبب می شود که از انواع بیماری ھای جسمی و روحی مصون بماند .
- مراعات دستورات اخلاقی و پایبند بودن به اصول و موازین اخلاقی ھم به سلامت جسم و روح و عدم پیری زود رس کمک می کند و در تکامل روح بشر نقش مؤثری را ایفا می کند .
- ھربرت اسپنسر در قرن نوزدھم میلادی گفته است رمز اصلی طولانی شدن زندگانی این است که ما کاری نکنیم که از طول عمرمان کم شود .
- رعایت قوانین و دستورات اسلام نظیر اسراف نکردن در خوردن و آشامیدن و یا معاصی بعنوان کوتاه کننده عمر و حسنات در ردیف عوامل فزاینده عمر و با توجه به »ان الحسنات یذھبن السیئات « ھر کاری که حسنه باشد باعث فزونی عمر و ھر کاری که بد باشد باعث کوتاھی عمر می شود . لذا ورزش بعنوان یک حسنه پیشگیری کننده و نابود کننده بعضی بیماری ھا - سیئه - است .
- تحقیقات نشان داده است آنهایی که کمتر از چهار ونیم ساعت و بیشتر از ھفت ساعت نخوابیده اند از طول عمر بیشتری برخوردارند .
- دکتر سید حمیدرضا نقوی در کتاب تغذیه و طول عمر رھنمودھایی را جهت دیر تر پیر شدن و افزایش طول عمر به شرح ذیل بیان نموده اند :
١ . ترک سیگار
٢ . ورزش منظم
٣. معاینه و چک آب بدن با فواصل منظم برای تشخیص ھر بیماری احتمالی در مراحل اولیه .
۴ . زندگی اجتماعی فعال و جست وجو برای یافتن دوستان جدید .
۵ . حفظ ارتباط با بستگان و دوستان و عدم بازنشستگی پیش از موعود
۶ . خواب و استراحت وتمدد اعصاب و آرامش روحی
٧ . تعادل و میانه روی در خوردن و آشامیدن
٨ . دوری کردن از گرما و سرمای شدید و نور آفتاب به مقدار زیاد .
٩ . پرورش عادت خوب مانند بستن کمربند ایمنی اتومبیل
١٠ . برنامه ریزی درست مالی و پس انداز کافی برای مصارف ضروری
١١ . دید مثبت به زندگی و جامعه و پرھیز از منفی بافی
١٢ . انجام دادن ھر کاری که فرد را در خانه و محیط کار خوشحال می کند
مضرات بی تحرکی
- یافته ھای اولیه از تحقیق سازمان بهداشت جهانی حاکی از آن است که زندگی بی تحرک یکی از ده علت عمده مرگ و میر در جهان می باشد.
- عدم فعالیت بدنی باعث افزایش تمام انواع مرگ ومیر ، دو برابر شدن خطر بیماری ھای قلبی و عروقی ، نوع دو دیابت و چاقی می شود . ھمچنین خطر سرطان روده و پستان ، بالا رفتن فشار خون ، اختلالات چربی ، استئوپروز ، افسردگی و اضطراب را افزایش می دھد .
- حدود دومیلیون مرگ ھر سال به علت عدم فعالیت بدنی اتفاق می افتد .
- در کل دنیا بجز مناطق جنوبی صحرای افریقا ، بیماری ھای مزمن جزو علل اصلی مرگ و میر ھستند . غذای غیر سالم ، اضافه کاری ، بی تحرکی ، چاقی و سایر بیماری ھای مزمن مربوط به آنها عمده ترین مشکل بهداشتی جامعه در اکثر کشور ھای جهان می باشد .
- افراد کم تحرک خیلی بیشتر از افراد فعال و ورزیده به بیماری آنژین صدری - دردقفسه سینه - ، تصلب شرائین و ... مبتلا می شوند
