بخشی از مقاله
چکیده :
درباره علل و عواملی که موجب قیام مقدس و خونین کربلا شد به بررسی تاریخ نیم قرن قبل از واقعه کربلا نیاز دارد. هر پژوهشگری برای جستجوی علل این حادثه باید مسائل فرهنگی، اقتصادی، امنیتی و سیاسی جامعه آن روزگار را تجزیه و تحلیل نماید که اگر این واقعه با بینشی نو بررسی گردد، پرده از روی بسیاری از وقایع پر اهمیت برداشته خواهد شد.
در این نوشتار که تحلیل و بررسی زمینه های تکوین و رخداد حادثه کربلا و شهادت مظلومانه سید الشهداء - ع - است به این موضوع خواهیم پرداخت ، جامعه اسلامی که با محوریت پیامبر - ص - شکل گرفته و بنیادهای جاهلیت را تغییر داده و دگرگون ساخته بود، چگونه 50 سال بعد از رحلت این بزرگوار، به جایی رسید که نوه محبوب او را با فجیع ترین وضع به شهادت رساندند. این موضوع بی شک ، نشانگر به وجود آمدن انحراف در دین پیامبر و تبدیل مکتب آزادی بخش اسلام به رژیم سلطه و جور بود، که به این منظور نقش خاندان بنی امیه - بخصوص معاویه - در اسلام زدایی و دگرگون ساختن نظام اسلامی مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
همچنین در بخش دیگری علاوه بر تلاش بنی امیه در فرهنگ سازی تفکرات خویش، به محورهای کلی انحرافات عصر امام حسین با تمرکز بر احادیث جعلی، نیرنگ و نفاق، تحریف باورهای دینی، مصادره اموال از هر طریق ممکن به نفع خاندان بنی امیه، سلب آزادی های فردی و اجتماعی و آزادی بیان، خویشاوندگرایی و قوم گرایی پرداخته شد. در چنین فضایی که انحرافات دینی در جامعه آن روز به نقطه اوج خود رسید منجر شد که امام برای احیای دین اسلام و از بین بردن بدعت ها و پاک ساختن آثار باطل از ساحت مقدس شریعت مطهر و بسط عدل و داد و خدا پرستی و امر به معروف و نهی از منکر قیام نماید که با شهادتش دین جدش زنده می شود و بدعت های بنی امیه از بین می رود و زورگویان رسوا می گردند.
پیامبر اسلام و دگرگونی ارزش های جاهلی:
برای دست یافتن به علل و عواملی که منجر به قیام امام حسین - ع - شد باید به تاریخ اسلام در سال های قبل از آن برگشت و حوادث اجتماعی و سیاسی را در آن سال ها، با صبر و حوصله خاصی مورد مطالعه قرار داد. از این رو ما نقش پیامبر اسلام در دگرگونی ارزش های جاهلی را مبدا قرار دادیم ، نه بدان جهت که زمینه قیام امام حسین - ع - در این سال ها آغاز می شود بلکه بدان جهت است که با ظهور اسلام و با ارشاد پیغمبر عصبیت جاهلیتی و قبیله ای به طور موقت فراموش شد و همان عصبیت جاهلیتی ، بعد از رحلت پیامبر - ص - و در مدت کوتاهی بار دیگر به نقطه ی اوج خود رسید و منجر به قیام امام حسین - ع - گردید.
پیش از اسلام ، نظام ، نظام قبایلی است . پیامبر اسلام کوشید تا نظام و ارزش های جاهلی و قبیله ای را در چهار چوب اسلام ، و امت اسلامی از بین ببرد - شهیدی ، 1371، ص - 70 دستور می دهد که لباس های بلند و پر شکوه را قیچی کنند، ریش های بلندی را که علامت اشرافیت است، قطع کنند، متکبرانه در خیابان و کوچه راه نروند، دو نفر بروی یک مرکب سوار شوند خود سوار می شد و دیگری را پشت سرش سوار می کرد، و گاه نیز بر الاغ برهنه سوار می شد تا در چشم های اشرافی پسند ، ارزش های اشرافی بریزد
آری ، این سنت رسول االله - ص - بود که مسلمان با مسلمان برادر باشد و تنها ممیز و برتری مسلمانی بر مسلمان دیگر تقوای الهی باشد و در اسلام تعصب های نژادی و قبیله ای از بین برود و تمام اقشار جامعه دو شادوش همدیگر و در کنار یکدیگر به آرمانی واحد نایل گردند و آن آرمان فقط و فقط جلب رضایت خداوند متعال باشد.
