مقاله فلسفه و حکمت عفاف و حجاب

بخشی از مقاله

چکیده

یکی از مسایل حساس مهم جوامع بشری مقوله حجاب و عفاف است که از احکام متعالی اسلام نیز میباشد حجاب راهکاری هستند پیشگیرانه که رعایت آن برای مردان و زنان امری ضروری است که البته ضوابط و مقدار آن به تناسب جنسیت آنان متفاوت است و عفاف نیز نوعی حجاب درونی است که انسان را از گناه باز میدارد. در پرتو رعایت حجاب و التزام به عفاف است که شخصیت انسانی زن حفظ و زمینههای رشد و تکامل زن و مرد در ابعاد مختلف فراهم میشود.

در پرتو حجاب، پیوندها و علایق خانوادگی استحکام و دوام مییابد، امنیت و آرامش روحی و روانی به وجود میآید و حضور سالم و کارآمد زنان که نیمی از پیکره جامعه را تشکیل می دهند، در ابعاد گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ... تضمین میشود. شاید به همین سبب باشد که »حجاب« از ضروریات دین اسلام به شمار آمده است و فلسفهی حجاب، حفظ ارزش والای زن است و از همین رو است که خداوند پوشش دینی را بر او واجب و نگاه به بدن و موی سر او را حرام فرموده است

مقدمه

درباره فلسفه وجوب حجاب و سودمندیهای آن بسیار سخن گفته اند. اما به نظر میرسد علت اصلی، که اتفاقاً تمام موارد دیگر را هم در پی خواهد داشت، حفظ کرامت و شخصیت زنان است.حجاب و عفاف از ضرورتهای اجتماعی جوامع انسانی است و نهادینه شدن فرهنگ حجاب و عفاف در جامعه ضامن سالمت جامعه میباشد. سیمای حقیقی حجاب و عفاف محدود کردن و تحمیل سختی بر زن نیست، بلکه به منزله یک حفاظ ظاهری و باطنی در برابر افراد نامحرم محسوب میشود.

بحث عفاف و حجاب محدود به زمان خاص و معین نیست بلکه همواره باید به عنوان اصل اساسی، ارزشی و اسلامی در جامعه جاری و تا ابد پایدار و ماندگار بماندو. به خاطر اهمیّت این امر موضوع این پژوهش قرار گرفت و پژوهش حاضر به روش بنیادی توصیفی و تحلیلی به جمعآوری اطلاعات کتابخانهای قرار گرفته است.

-1 معنای لغوی و اصطلاحی حجاب و عفاف

.1-1حجاب در لغت

»حجاب به معنای پوشانیدن است و اسم چیزی است که پوشانیدن با آن انجام میگیرد و هرچیزی که میان دو چیز، جدایی میاندازد، حجاب گویند و هر چیزی که مانع از چیز دیگر شود او را حجب نموده است

و در کلامی دیگر خداوندمنّان می فرماید:میان ما و شما حاجز و فاصله ای در نحله و دین وجود دارد - «فصلت،. - 5 نیز بدین معنا به کار رفته است. حجاب یعنی پوشش و زن محجوب یعنی زنی که با پوششی پوشیده باشد - پیشین، ،ذیل ماده حجب - . حجب و حجاب هر دو مصدر و به معنای پنهان کردن است و حجاب به معنای پرده نیز هست

در کتب لغت فارسی نیز برای واژهی»حجاب« معنای مختلفی مانند: »پرده ، ستر ، نقابی که زنان چهرهی خود را به آن میپوشانند، روی بند، برقع، چادری که زنان سرتاپای خود را بدان میپوشانند.

در کل می توان گفت حجاب به معنی پوشش، بدیهیترین تعریفی است که میتوان به آن اشاره کرد.

.2-1 مفهوم اصطلاحی حجاب

حجاب به معنای اصطلاحی یعنی»پوشش مخصوص زنان « است ولی گاهی هم به معنای پرده و حاجز میآید

شهید مرتضی مطهری - ره - مینویسد:» کلمه حجاب هم به معنی پوشیدن است و هم به معنی پرده و حاجب؛ این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش میدهد که پرده، وسیله پوشش است و شاید بتوان گفت که حسب اصل لغت، هر پوششی حجاب نیست، آن پوشش حجاب نامیده میشود که از طریق پشت پرده واقع شدن، صورت گیرد. استعمال کلمه حجاب در مورد پوشش زن، یک اصطلاح نسبتاً جدید است

.3-1 عفاف در لغت

واژه»عفاف« به فتح عین، مصدر مادهعَفﱠ«» میباشد که مصدر دیگر آنعِفّه«»است و این دو دقیقاً به یک معنا میباشند و به جای یکدیگر میروند. کتاب» العین« عفت را این گونه معنی کرده است.