بخشی از مقاله
چکیده
پیشرفت های فناوری اطلاعات که تاثیر زیادی بر زندگی فردی و اجتماعی افراد و واحدهای تجاری داشته است، بر سیستم های اطلاعات حسابداری نیز بی تاثیر نبوده و از جنبه های مختلف از جمله مفاهیم، گستره فعالیتها بر آن موثر بوده است. حسابداری در ابتدا، اطلاعات را فقط برای مالکان واحد های تجاری و دولتها فراهم می کرد، اما از زمانی که به یک سیستم تبادل اطلاعات تبدیل شده، گسترش زیادی پیدا کرده است؛ افزایش موارد استفاده و شمار استفاده کنندگان از اطلاعات مالی، وظیفه حسابداران را از رفع نیازهای معدودی صاحب سرمایه به پاسخگویی به نیازهای مراجع و گروههای متعدد ذینفع و ذیعلاقه، ارتقا داد و به آن نقشی اجتماعی بخشید و ارتقا و پیشرفت در زمینه خدمات حسابداری و حسابرسی در جوامع امروزی بستگی مطلق به فناوری اطلاعات و تاثیر آن در بازدهی و افزایش کارایی موسسات و کار آفرینان متعدد گردیده است و از این رو نقش فناوری اطلاعات بر این علوم روز به روز محسوس تر و تاثیر گذارتر می شود و لذار در این مقاله تاثیرات و نقش فناوری اطلاعات بر رشد حسابداری و حسابرسی را بررسی خواهیم نمود.
کلمات کلیدی: فناوری اطلاعات، حسابداری، حسابرسی
مقدمه
از اواسط قرن بیستم میلادی ، تحقیقات و پژوهش های علمی زیادی در زمینه پیشرفت های تکنولوژیک انجام شده و با ایجاد فرصت های مناسب بیشتری برای تحقیقات علمی، این امر به شکل یک چرخه طبیعی پیشرفت ها در فناوری اطلاعات به همراه یک سری قوانین بین المللی و جهانی، مباحثی مثل تجارت الکترونیک و حسابداری نوین را ایجاد کرده اند . به علاوه این دستاوردها با ایجاد صرفه جویی در زمان و هزینه به واسطه سرعت بخشیدن به معاملات و ارتباطات ، مفید واقع شده است. این امر سبب شده است که معاملات مالی از یک محیط سنتی مبنی بر کاغذ به یک محیط الکترونیک در سیستم اطلاعاتی حسابداری منتقل شود و با توجه به این عوامل، دیگر نیازی به توجیه استفاده از فناوری اطلاعات در دنیای امروز نخواهیم داشت و حسابداری نیز ناگزیر به کاربرد و استفاده از تمام یا برخی از روشهای نو در ارائه خدمات و وظایف خود است.
پس تهیه کنندگان اطلاعات، بویژه حسابداران و حسابرسان باید تهیه کننده اطلاعات مربوط و با کیفیت بالا باشند تا خدماتشان با قیمتهای بالا خریدار داشته باشد، در غیر این صورت در آینده جایگاهی نخواهند داشت. از این رو تاثیرات فناوری اطلاعات بر کار و پیشرفت کاری حسابداران و حسابرسان کاملا محسوس تر و واضح تر دیده خواهد شد. با توجه به اینکه استانداردهای حسابداری در طول سالیان بدون تغییرات اصلی، ثابت باقی مانده اما فناوری اطلاعات روز به روز در حال تغییر میباشد، کمیتهها و جامعهی حسابداری به تغییر در آموزش حسابداران نیازمند بودند که این تغییر به کمک افزایش دانش سیستمهای اطلاعاتی و دانش فناوری اطلاعات امکان پذیر میباشد که این امر باعث تسهیل فرآیند محاسبات و همچنین ارائهی بهتر دادههای تجاری برای تصمیمگیری مؤثرتر خواهد بود.
علاوه بر این فناوری اطلاعات تأثیر بسزایی بر روی هزینهها خواهد داشت. در واقع فناوری اطلاعات باعث بهبود مؤثر در بخشهای حسابداری و همچنین صرفه جویی در زمان و افزایش دقت محاسبات میگردد. - مورتی و همکاران، . - 2012 در زمینهی حسابداری بخش عمومی دو نوع نگرش وجود دارد؛ نخست، نگرش سنتی بر مبنای حسابداری نقدی و دیگری نگرش نوین بر مبنای حسابداری تعهدی. بر اساس مدل مدرن و با کاربرد حسابداری تعهدی در این مدل، تاکید بر کارایی است. بنابراین امروزه توصیه میشود که بخش عمومی، مجموعهای از صورتهای مالی مورد استفاده در بخش خصوصی را بر اساس مبنای تعهدی تهیه کنند. - طالب نیا و حسنی، . - 1390
فناوری اطلاعات و تعاریف آن
فناوری اطلاعات یا IT1 همانطور که بهوسیله انجمن فناوری اطﻻعات آمریکا - ITAA - تعریف شدهاست، »به مطالعه، طراحی، توسعه، پیادهسازی، پشتیبانی یا مدیریت سیستمهای اطلاعاتی مبتنیبر رایانه، خصوصاً برنامههای نرمافزاری و سختافزار رایانه میپردازد.« به طور کوتاه، فناوری اطﻻعات با مسائلی مانند استفاده از رایانههای الکترونیکی و نرمافزار سروکار دارد تا تبدیل، ذخیره، حفاظت، پردازش، انتقال و بازیابی اطلاعات به شکلی مطمئن و امن انجام پذیرد. در تعریف دیگری - که به نظر میرسد کاملتر و دقیقتر باشد - فناوری اطﻻعات به کلیه فناوریهایی اشاره میکند که در شش حوزه جمعآوری، ذخیرهسازی، پردازش، حفاظت، انتقال و نمایش اطلاعات کاربرد داشته و اثرگذار هستند.
با افزایش چشمگیر تنوع تجهیزات و خدمات مربوط به فناوری اطلاعات، مدیریت خدمات ارائه شده در این حوزه نیز با چالشهای فراوانی روبرو شده است. مدیریت رسیدگی به مشکلات و درخواستها، مدیریت تجهیزات و منابع در رابطه با خدمات پشتیبانی فنی و تخصیص آنها به کاربران، و همچنین نظارت، کنترل و برنامهریز در این زمینه از جمله مواردی است که مدیران حوزه فناوری اطلاعات را بر آن میدارد تا برای خود ابزارهای سودمند و کارا تدارک ببینند. از جمله این ابزارها، میتوان به نرمافزارهای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات اشاره نمود که میتوانند مدیران و کارشناسان و تکنسینها را در این رابطه یاری نمایند.
تعاریفی از فناوری اطلاعات : - IT -
· اطلاعات 2
مطالبی است که از داده های خامی استخراج شود ؛ بعبارتی اطلاعات همان فرم قابل استفاده از دادهها است که از راههای خاصی پس از پردازش بدست میآید. به عبارت دیگر اطلاعات داده ایست که توضیح و تفسیر شده باشد مثلاً، با داشتن تاریخ تولد فردی بعنوان داده، می توان به اطلاعاتی چون تاریخ تولد و یا تفاوت سنی وی با خودمان پی بریم .
· فن آوری 3
ترکیبی از مهارتها ، دانشها؛ تواناییها ، مواد ،ماشینها و ابزارها است که انسان از آن برای تبدیل و یا تغییر مواد خام به اجناس ارزشمند یا خدمات استفاده میکند.
تاثیر فناوری اطلاعات بر آموزش حسابداری
پیشرفت جهانی در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات باعث گسترش فرصتهای یادگیری و دسترسی به منابع آموزشی شده است، بهگونهای که این امر با ابزارهای سنتی امکانپذیر نیست. بهکارگیری این فناوری نوپدید نه تنها موجب تسریع و تسهیل فراوان در آموزش و یادگیری و هم چنین ارتقای سطح مدیریت اثربخش نظامهای آموزشی میشود، بلکه باعث تغییر و تحول در مفاهیم و مبانی بسیار متداول در نظامهای آموزش سنتی نیز میشود. بنابراین میزان اهمیت و اتکا بر کتاب و مواد درس از پیش تعیین شده برای هر کلاس و هر دوره، نحوه ارزیابی شیوههای آموزشی، براورد اثربخشی و میزان یادگیری و آموزش و نقش و ارزش تکالیف و آزمونها، از مواردی است که با بهرهگیری از فناوری اطلاعات، تحول کیفی یافته است - رویایی، رمضانعلی،. - 1386
دسترسی به اطلاعاتی درباره انتخاب و استفاده از فناوریهای آموزشی بهمنظور انتقال سریع تر مطالب و کیفیت یادگیری، از اهمیت بسیاری برخوردار است و همچنین برقراری ارتباط سریعتر با دانشگاههای پیشرفته مستلزم آن است که فناوریهای آموزشی در دسترس استادان دانشگاهها باشد. امروزه بیشتر سازمانهای حرفهای در دورههای آموزشی خود، اعضای هیئت علمی خود را به استفاده از فناوری آموزشی ترغیب میکنند. دانش آموختگانی که وارد حرفه میشوند باید مهارتهای مورد نیاز برای به کارگیری فناوری را بهطور اثربخش کسب نمایند . موانعی که باعث عدم بهکارگیری فناوریهای آموزشی در آموزش توسط استادان میشود، ممکن است شامل موارد زیر باشد:
-1 آشنا نبودن استادان دانشگاهها با اغلب فناوریهای آموزشی؛ -2 نبود امکانات فناوری آموزشی در دانشگاهها؛ و -3 بومی نبودن فناوریهای مختلف براساس فرهنگ کشور
همچنین باید بر پایه سیستمهای اطلاعاتی حسابداری، دروسی مختلف در برنامههای سطوح کارشناسی ارشد رشته حسابداری گنجانده شود. هماهنگی و نحوه ارتباط این دروس با سایر دورههای تخصصی رشته حسابداری از یکسو و با دروس مرتبط با فناوری دادهپردازی - دروس مرتبط با مبانی و کاربرد رایانه با برنامهریزی برای آن - از سوی دیگر، باید بهدقت تعریف و رعایت شود.
