بخشی از مقاله
چکیده
اوقات فراغت در جامعه ی امروز ایران به دلیل جمعیت جوان و نوجوان آن دارای اهمیت بالایی می باشد. از سویی دیگر اصلاح و بهبود سبک زندگی در جامعهی امروز ایران بر اساس نگرش اسلامی نیز، یکی از مسائل بسیار مهم می باشد. مقاله ی حاضر با توجه به پزوهش های صورت گرفته در جامعه شناسی، روان شناسی و منابع اسلامی، به شیوه ی مروری و تحلیل اسنادی، در ابتدا جنبه های متعدد اوقات فراغت و سبک زندگی را بیان نموده است، سپس گزارشی از پژوهش های صورت گرفته در زمینه ی اوقات فراغت را ارائه داده است. در نتیجه ، پژوهش بیان داشته است، از آنجایی که اوقات فراغت با سبک زندگی دارای روابطی معنادار هستند و همچنین گذراندن اوقات فراغت و مدیریت زمان در سبک زندگی اسلامی برای مسلمانان جزئی از وظایف آنها تعریف شده است، می توان برای اصلاح و بهبود سبک زندگی با توجه به جهت گیری مذهبی و اسلامی، از اوقات فراغت به عنوان یک فرصت استفاده نمود. با توجه به ضرورت برنامه ریزی برای اوقات فراغت با حفظ تمامی کارکردهای اوقات فراغت بر اساس نگرش اسلامی، میتوان سبک زندگی موجود جامعه به ویژه جوانان را بهبود بخشید.
کلید واژه: اوقات فراغت، سبک زندگی، نگرش اسلامی
مقدمه
امروزه یکی از زمان های بسیار مهم افراد به خصوص جوانان در جریان زندگی شان، اوقات فراغت آن ها می باشد. بسیاری از افراد به اوقات فراغت نگاهی مثبت دارند و در برنامه ریز ی ها ی زندگی شان، برخی از برنامه های شان را در اوقات فراغت شان پی گیری می کنند. افراد در این زمان فعالیت های مشخصی را که میتوان آن ها را اندازه گرفت انجام می دهند، در این زمینه پژوهش های بسیاری در کشور صورت گرفته است. فعالیت هایی که در زمان اوقات فراغت صورت میگیرد، از آنجایی که فعالیتهایی سنجشپذیر هستند مورد پژوهش قرار گرفته اند، پس می توان اوقات فراغت را یک نمود عینی از زندگی افراد دانست.
از سویی دیگر بر اساس نمود عینی می توان گفتنمود عینیِ مجموعهی زندگی افراد با عنوان سبک زندگی بیان میشود؛ و سبک زندگی دارای گستره و اثرات گسترده ای در جامعه و خانواده ها می باشد. پژوهش در حوزه ی سبک زندگی با نگاه آسیب شناسی و اصلاحی به ویژه با نگرش اسلامی یکی از حوزههای نسبتا جدید در رشتههای علوم انسانی در کشور می باشد. پژوهشگران در این پژوهش بر اساس روش مروری با مطالعه ی پژوهش های صورت گرفته، در پی تبیین ارتباط اوقات فراغت با سبک زندگی با نگرش اسلامی در جهت ایجاد درآمد و مقدمهای بر طرحریزی روشی برای اصلاح سبک زندگی میباشند.
سوال اصلی پژوهش
سوال اصلی پژوهش حاضر این می باشد که آیا رابطه ای بین اوقات فراغت با سبک زندگی با نگرش اسلامی در جهت اثرگذاری بر سبک زندگی بر اساس تحقیقات موجود میتوان بیان کرد؟
روش
پژوهش حاضر برای تبیین ارتباط سبک زندگی با نگرش اسلامی و اوقات فراغت بر اساس تحقیقات موجود عمل میکند، لذا میتوان روش آن را توصیفی یا مروری به شیوهی تحلیل اسنادی دانست.
جامعه، نمونه
با توجه به روش مروری پژوهش، کلیه اسناد و مدارک پیرامون اوقات فراغت و سبک زندگی را میتوان جامعه ی پژوهش دانست. به دلیل توصیفی بودن پژوهش، این پژوهش فاقد کار میدانی میباشد و در نتیجه برای پژوهش نمونهگیری صورت نگرفته است.
ابزار جمعآوری
ابزار جمعآوری پژوهشهای مروری را میتوان فیشبرداری دانست.
روش تحلیل دادهها
متناسب با شیوهی مروری، روش تحلیل دادهها کیفی میباشد.
چارچوب نظری
بررسی واژه شناسی فراغت در فرهنگ فارسی نشان می دهد، این واژه دارای چند معنا میباشد از جمله، فرصت و مهلت، ضد گرفتاریِ از کار و شغل، آسایش و راحتی و استراحت، آسودگی و آرامش - دهخدا، . - 0931ریشه شناسی واژه ی فراغتٌ در زبان لاتین، واژه ای به معنای اجازه دادن و رخصت یافتنٍ، را نشان میدهد - تامیلسون، 0339 به نقل از سعیدی، . - 0931 فرهنگ لاروس در تعریف اوقات فراغت این گونه بیان کرده است، سرگرمی ها، تفریحات و فعالیت هایی که افراد در زمان آسودگی از کار عادی شان با علاقه و رغبت انجام می دهند - به نقل از سازمان ملی جوانان، . - 0931 فرهنگ آکسفورد - 0111 - نیز در تعریف این واژه گفته است، آن زمانی که افراد کاری انجام نمی دهند و هر چه که دوست داشته باشند می توانند انجام دهند. بر این اساس می توان اوقات فراغت را زمانی دانست که فرد از آن جایی که مسولیتی ندارد، فرصت ها، آزادی و اختیار وی در انتخاب فرصتهایش افزایش مییابد، و او کارهای دلخواهش را با علاقهای فراوان میتواند انجام میدهد.بر اساس مطالعات صورت گرفته، با توجه به نظرات ارسطو که فراغت را زوج کار و جز مهم زندگی می دانسته است، مفهوم فراغت در دوران یونان باستان مفهومی در برابر کار نبوده است بلکه مفهومی هم ردیف
