بخشی از مقاله
چکیده
امروزه تصاویر ماهواره ای به جهت پوشش منطقهای وسیع و چند طیفی بودن یک ابزار ارزشمندی در شناسایی و اکتشاف مواد معدنی به حساب میآیند. در این تحقیق به طور موردی به حوضه رسوبی خررود در استان قزوین پرداخته شده است. رودخانه خررود از شاخههای رودشور - بخشی از حوضه بزرگ دریاچه نمک از حوضه آبریز ایران مرکزی - است. در این تحقیق با استفاده از ترکیب رنگی کاذب، نسبت باندی، کروستا و M-ratio به بررسی و شناسایی کانیهای رخسارههای رسوبی آن پرداخته شده است.
-1 مقدمه
منطقه مورد مطالعه بخشی از حوضه خررود استان قزوین میباشد - شکل. - 1 مساحت کل حوضه خررود 5500 کیلومترمربع است که بر مبنای نقشه اتوکد استان قزوین، 4133 کیلومتر مربع آن در این استان واقع شده است.این منطقه از نظر جغرافیایی در 48درجه و 45 دقیقه طول شرقی و 36 درجه تا 35 درجه و 45 دقیقه عرض شمالی واقع شده است - آبساران،. - 1388 براساس نقشههای زمین شناسی منطقه - Bolourchi and Hajian, 1978, Yousefi, 2000, .Eghlimi, 2000 - بخش شرقی رودخانه در رسوبات کواترنری و بخش غربی در واحدهای سنگی رسوبی - عمدتا نئوژن و بقیه واحدهای پالئوزییک و مزوزئیک - و آذرین - واحد کرتاسه و سازند کرج - جریان دارد.
از جمله واحدهای سنگی با سن نئوژن سازند سرخ رویین است که بیشترین گسترش را در نیمه جنوبی حوضه دارد. سنگهای با ترکیب کربناته - سازندهای لار، قم و سنگ آهک کرتاسه - بیشتر در نیمه شمالی حوضه گسترش دارند. رودخانه خررود از شاخههای رودشور - بخشی از حوضه بزرگ دریاچه نمک از حوضه آبریز ایران مرکزی - است. این رودخانه از کوههای جنوب استان زنجان سرچشمه میگیرد.
در ابتدای ورود به استان قزوین در یک منطقه جلگهای به سوی جنوب شرق جریان دارد، سپس در آبگرم وارد یک منطقه کوهستانی میگردد. پس از عبور از این شهر با رودخانه آوج تلاقی مینماید. سپس در این محل جهت مسیر حرکت این رودخانه به شمال شرق تغییر مییابد و به ترتیب شاخههای کلنجین رود، ابهررود و حاجی عرب به آن میپیوندند.
شکل-1 حوضه آبریز خررود در استان قزوین
-2 بحث
در این تحقیق از تصویر ماهوارهای ETM+ - لندست - 7 با شمار گذر و عبور 166-35 که در سال 2001 تصویربرداری کرده استفاده شده است و برای شناخت اولیه منطقه با استفاده از نرم افزار ENVI ابتدا از روش رنگی ترکیب کاذب، نسبت باندی و در نهایت از روش کروستا استفاده شده است.
-1-2 روش ترکیب رنگهای کاذب - - False Color Composite
رنگ ها به طور گسترده در کار سنجش از دور به کار می روند. استفاده از رنگها اطلاعات بصری و مفهومی بیشتری از تصویر را در اختیار ما میگذارند. به بیان دیگر، میتوان روش ترکیب رنگی کاذب را به طور گسترده در تفسیر تصاویر به روش بصری به کار برد. - . - Chen et, 2007 از ترکیب RGB: 3 , 5 , 1 به منظور بارزسازی کانیهای پلاسری استفاده می-شود
شکل-2ترکیب رنگی کاذب باندهای :351 که به منظور بارز سازی کانی های رسوبی به کار میرود.رنگ سبز نشان دهنده کانی های رسی و زرد تا نارنجی موید توام کانیهای رسی و اکسیدهای آهن میباشد.
-2-2 روش نسبت گیری باندی
یکی از روش های رایج در پردازش تصاویر ماهوارهای، روش نسبت باندی است. این روش شامل تقسیم کردن دو باند بر همدیگر است. باندی که میزان بازتابش از هدف مورد بررسی در آن بیشتر است در صورت و باند دیگر که پدیده جذب برای همان هدف در آن بالاتر است در مخرج قرار میگیرد.
برای نسبت گیری باندی به روش M-ratio - مهرنیا، - 1394 بدین صورت عمل میکنیم ابتدا نسبت باندی 3/1 که به منظور شناسایی سازندهای متاثر از اکسیداسیون و هیدروکسیداسیون کانیهای آهن - هماتیت، گوتیت، لیمونیت - میباشد در مرحله بعد استفاده از نسبت باندی 5/7 که به منظور شناسایی سازندهای متاثر از پدیده رسزایی - آلومینوسیلیکاتی شدن فلدسپاتها با پلاژیوکلازها - به کار میرود. و نسبت باندی 4/3 که به منظور افزایش تمایز کانی های مرتبط با رویداد دگرسانی گرمابی با انواع متاثر از عوامل برونزاد - دگرسانی غیر گرمابی - استفاده میشود.