بخشی از مقاله
چکیده:
امروزه ثابت گردیده که توسعه روستایی وتثبیت جمعیت دراین نواحی امري تک بعدي نبوده وبه تنهایی از طریق دسترسی به خدمات قابل انجام نیست ودر این خصوص باید توسعه همه جانبه روستایی ،که درآن علاوه بر رفع نیازهاي ساکنین، سایر جنبه هاي توسعه از جمله بهبودوضع اقتصادي،حفظ محیط زیست، ایجاد اشتغال و اعتماد به نفس در جمعیت روستایی نیز مورد توجه قرارگیرد،تا هدف نهایی توسعه، که بهبود زندگی اکثریت جامعه است،حاصل گردد. در مقاله حاضر سعی شده است با بهره گیري ازمدل روش آماري نزدیک ترین مجاورت ابتدا چگونگی پراکندگی جغرافیایی روستاها در ناحیه مشخص شده وسپس الگویی مطابق پراکندگی سکونتگاه ها جهت ارائه خدمات و توزیع بهینه آن پیشنهاد شود.
درآمد:
برنامه ریزي روستایی عبارت است از تدوین رابطه صحیح بین نیازهاي جامعه روستایی و امکانات و منابع طبیعی بالقوه و بالفعل روستا یا به عبارتی ایجاد امکانات توسعه اي هماهنگ در مناطق مختلف روستایی و شتاب بخشیدن به توسعه همه جانبه روستایی در جهت رفع تدریجی و برنامه ریزي شده اختلافهایی که در زمینه هاي مختلف اقتصادي ، عمرانی و رفاهی بین مناطق شهري و روستایی موجود است.
با انجام اصلاحت اراضی در سال 1341 شمسی و پیامدهاي مهاجرتی آن به شهرها و در نتیجه رشد شتابان شهرنشینی متخصصین را واداشت تا نسبت به جلوگیري از این گونه مهاجرتها که از طرفی موجب تخلیه روستاها و کمبود نیروي انسانی در نواحی روستایی می شد و از طرف دیگر بر مشکلات شهرنشینی می افزود، چاره اندیشی کنند به دنبال این تصمیم بسیاري از برنامه ریزان توسعه، ارائه خدمات و توزیع آن در سطح روستاها را مورد توجه قرار دادند و در این زمینه راهکارهایی را ارائه نمودند.
مطالعات نشان داده است اکثر مدلهایی که تاکنون جهت توزیع خدمات در نواحی روستایی ارائه شده اغلب بدون در نظر گرفتن چگونگی پراکندگی روستاها بوده و به همین دلیل موفقیت لازم بدست نیامده است. حال آنکه در صورتی توزیع بهینه خدمات در یک ناحیه موفقیت آمیز خواهد بود از الگوي توزیع مطابق با چگونگی پراکندگی سکونتگاه هاي روستایی ارائه شود .
ضرورت ها:
یکی از مسائلی که می تواند در بهبود شرایط روستائیان و بهتر رساندن خدمات و امکانات براي زندگی بهتر از یکطرف و جلوگیري از مهاجرت روستائیان به شهرها از طرف دیگر مثمر ثمر باشد، بکار گیري از متد شاخصی بنام میزان مجاورت حاصل می شود. مطالعات محلی نشان داده است که کمبود خدمات و تاسیسات زیربنایی یکی از علل مهم مهاجرت در ناحیه مورد مطالعه می باشد.
عمده ترین عللی ضرورت اجراي این مدل این بود که روستا هاي اقماري از نظرامکانات و خدمات در مقایسه باروستاهاي بزرگ درسطح بسیار پائینی قرارداشته واز امکانات بسیار کمی برخوردارند. از دیگر مسائل و مشکلات منطقه مورد مطالعه می توان به فقر فرهنگی و بهداشتی ، تعطیلی مدارس و کمبود اشتغال اشاره نمود.
تعیین اهداف:
هدف نهایی این مقاله در قالب ارائه چارچوب کلی جهت تدوین ضوابط خدمات رسانی برمبناي پتانسیل دسترسی به منظور راه دسترسی آسان و سریع روستائیان به خدمات است.
روش مطالعه:
روش کاردر ارائه این مقالعه عمدتا"برپایه مطالعات میدانی و گرد آوري اطلاعات از منطقه مورد مطالعه می باشد.
همچنین از اطلاعات کتابخانه اي و آمارهاي موجود در سازمانها و موئسسات مربوطه استفاده می شود.
ویژگیهاي جغرافیایی ناحیه مورد مطالعه :
ناحیه بابلسر وسعتی برابر 345/7 کیلومتر مربع در قسمت شرق مازندران واقع گردیده و ارتفاع آن نسبت به سطح دریا منفی 21 متر تعیین شده است. از نظر موقعیت نسبی این شهرستان از سمت شمال به دریاي خزر و از شرق به شهرستان جویبار و از جنوب به شهرستان بابل و از غرب به شهرستان محمودآباد محدود می باشد.
براساس آمارسرشماري عمومی نفوس ومسکن سال 1385 شهرستان بابلسر تعداد 155265 نفراز جمعیت استان را در خود جاي داده است .از خصوصیات جمعیتی آن جوانی جمعیت است زیرا معادل 40.99درصد جمعیت زیر 14 سال تشکیل می دهد.
شهرستان بابلسر از چهار بخش به نامهاي بخش مرکزي به مرکزیت بابلسر بخش رودبست به مرکزیت کله بست، بخش فریدونکنار به مرکزیت فریدونکنار، بخش بهنمیر به مرکزیت بهنمیر و هشت دهستان به نامهاي : دهستان بابلرود به مرکزیت بابل پشت، دهستان ساحلی به مرکزیت باقرتنگه، دهستان خشکرود به مرکزیت خشکرود ، دهستان پازوار به مرکزیت اسی کلا، دهستان امامزاده عبداله به مرکزیت کاردگر محله دهستان باریکرود به مرکزیت فیروزآباد ، دهستان بهنمیر به مرکزیت بهنمیر ، دهستان عزیزك به مرکزیت عزیزك تشکیل شده است.
- لازم به ذکر است در حال حاضر بخش بهنمیر و کله بست به لحاظ تعداد جمعیت و بافت ساختمانها از نظر اجتماعی و فرهنگی، همچنین با توجه به حوزه نفوذ آنها قابلیت تبدیل شدن به شهر را پذیرا شده اند -
دهستان پازوا یکی از هشتمین دهستان شهرستان بابلسر در بخش رودبست می باشد که از سمت شمال به بخش مرکزي و از غرب به دهستان خشکرود و از جنوب به شهرستان بابل و از شرق به دهستان عزیزك محدود است.
