بخشی از مقاله
چکیده:
عرضه اولیه شرکتها در بورس اوراق بهادار یکی از موقعیتهای مهم سرمایهگذاری برای سرمایهگذارانبالقوه حاضر در بازار سرمایه میباشد. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر اجزای تعهدی و نقدی در ایجاد بازده غیرعادی سهام عرضه اولیه در بورس اوراق بهادار تهران است. بر همین اساس در این تحقیق اطلاعات مربوط به 43 شرکت که طی سالهای 1384 لغایت 1391 عرضه اولیه شدهاند و همچنین 50 شرکت غیر عرضه اولیه برای دوره زمانی فوق، جهت مطالعه نقش اطلاعات حسابداری در تحریف قیمت عرضه اولیه سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی شده است.
روش تحقیق، روش همبستگی بوده که برای تأیید یا رد فرضیهها از تحلیل رگرسیون استفاده شده است. نتایج نشان میدهد بازدهی غیرعادی در شرکت های عرضه اولیه، بیشتر از شرکتهای غیر عرضه اولیه است. اما این تحقیق، تفاوت در بازدهی غیرعادی شرکتهای عرضه اولیه و غیر عرضه اولیه را ناشی از اطلاعات حسابداری یعنی اقلام تعهدی و جریان وجه نقد نمیداند. از طرف دیگر اقلام تعهدی با بازده غیرعادی ارتباط منفی دارد و نشان دهنده تأثیرگذاری منفی مدیریت سود بر بازده غیرعادی است و جریان وجه نقد بر بازده غیرعادی شرکتهای عرضه اولیه ارتباط مثبت دارد و نشان دهنده تأثیرگذاری مثبت وجه نقد و سرمایه در گردش در ایجاد بازدهی است.
- 1-1 مقدمه
با گسترش فعالیتهای صنعتی و اقتصادی و نیاز شرکتها به منابع مالی، نقش بازار سرمایه و نماد آن بورس اوراق بهادار، در هدایت سرمایهها بیش از پیش روشن شد. تخصیص بهینه منابع مالی، در ارتباط با کارایی بازارسهام مربوط به قیمتگذاری صحیح اوراق سهام میباشد. شروع تحقیقات منظم و روشمند درباره نقش اطلاعات حسابداری و اقتصادی درتعیین قیمت سهام به بیش از سی سال قبل برمیگردد.
یکی از چالشهای قیمتگذار در بازار سرمایه، چالش مربوط به قیمتگذاری سهامی است که برای اولینبار در بازار سرمایه عرضه میشوند، در واقع شناسایی ارزشی از شرکت که به ارزش ذاتی نزدیک باشد. این مسئله باعث میگردد که بنگاه به ارزش واقعی خود، عرضه اولیه گردد و بازدهی کسب شده متناسبی به سرمایهگذاران جدید به نسبت سرمایهگذاران قبلی بدهد.
اما قیمت گذاری سهام شرکتهای عرضه اولیه همیشه نزدیک به ارزش ذاتی نبوده و در بعضی مواقع بیش از قیمت واقعی میباشد که ناشی از دلالیل و عوامل مختلفی است که در نهایت بر بازدهی کوتاهمدت و غیرعادی سرمایهگذاران جدیدالورود شرکت کاملاً تأثیرگذار است. این تحقیق به بررسی تأثیر اطلاعات حسابداری بر بازده غیرعادی شرکتهای عرضه اولیه در بورس اوراق بهادار تهران میپردازد و در واقع هدف این تحقیق جستجوی معلول قیمتگذاری بیش از واقع در علت اطلاعات حسابداری میباشد.
- 2-1 بیان مسئله
هر ساله در کشورهای مختلف جهان شرکتهای متعددی خواه در مسیر چرخه حیات اقتصادی و خواه از طریق برنامه خصوصیسازی شرکت های دولتی، برای نخستین بار قدم به بازار سرمایه نهاده و مبادرت به عرضه عمومی اولیه سهام خود مینمایند. سالیان مدیدی است که عملکرد سهام عرضههای عمومی اولیه، توجه پژوهشگران و اندیشمندان مالی را به خود جلب کرده است. تئوری استفاده از مدیریت سود و اقلام تعهدی در شرکت های عرضه اولیه سهام، بستگی به چرخههای عمر شرکتها دارد. با توجه به این که انتظار میرود شرکتهایی که تازه وارد بورس گردیدهاند شرکت هایی با فرصت های آتی بالایی باشند، لذا امکان وجود اقلام تعهدی در اینگونه شرکتها زیاد برآورد میگردد. بنابراین مدیران با وجود چنین امکانی اقلام تعهدی زیادی را وارد سود مینمایند که در نهایت منجر به ناهنجاری در قیمت گذاری عرضه اولیه سهام میگردد.
هدف تحقیق حاضر و مسئله ی اصلی این پژوهش، بررسی تأثیر اقلام تعهدی و جریانات نقدی در ارزش یابی بیش از واقع قیمت سهامی که برای بار اول در بازار بورس عرضه شده، میباشد. از این طریق تأثیر اطلاعات حسابداری در ایجاد بازده غیرعادی برای عرضه اولیه سهام مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. درواقع اقلام تعهدی وجریانات نقدی، نماینده اطلاعات حسابداری برای سنجش بازده غیرعادی هستند.
- 3-1 اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق
با توجه به این که بررسی رابطه دو پدیده قیمت گذاری کمتر از واقع و عملکرد بلند مدت منفی سهام عرضه های عمومی اولیه تحت تأثیر اطلاعات و متغیرهای حسابداری و سودمندی اطلاعات حسابداری می باشد، تعیین قیمت عرضه و ارتباط آن با بازده غیرعادی اولیه و بازده منفی این سهام در بلند مدت و تبیین آن توسط اطلاعات حسابداری میتواند رهگشای سرمایهگذاران حاضر در بورس اوراق بهادار بوده و میزان صحت ارزش ذاتی قیمت عرضه های اولیه سهام را مشخص نماید.
بر همین اساس در پژوهش حاضر ارتباط بین اطلاعات حسابداری، بازدههای غیرعادی عرضه های اولیه سهام و میزان صحت در دقت قیمتهای عرضه های اولیه سهام مورد ارزیابی و تجزیه و تحیل قرار میگیرد. و با توجه به اینکه یکی از مسائل اصلی کشور، خصوصیسازی واحدهای دولتی است و برای خصوصیسازی میبایست قیمتگذاری عرضههای اولیه سهام عادلانه و واقعی صورت گیرد، اهمیت و ضرورت این پژوهش در راستای نیاز کشور درک میشود.
- 1-2 پیشینه تحقیق
- 1-1-2 تحقیقات خارجی
پولت و ویلسون - 2011 - به بررسی رابطه همبستگی متوسط و بازدهی بازار سهام پرداختند و به این نتیجه رسیدند که هر تغییر در واریانس بازار سهام که بر ریسک تجمعی بی تأثیر باشد، میتواند بر ریسک بازار سهام بی تأثیر بوده و یا اثر معکوس داشته باشد و هم چنین نشان داده میشود که ارتباط متوسط بین بازده روزانه سهام میتواند، بازده غیرعادی چهار ماهه را پیشبینی نماید. بعلاوه اینکه تغییر در ریسک بازار سهام میتواند توسط تغییرات در واریانس متوسط سهام انفرادی پیشبینی شود.
عادل بوباکر و مذهود - 2011 - به بررسی ارتباط بین عملکرد شرکت ها در عرضه اولیه سهام با ساختار مالکیت پرداختند و به این نتیجه رسیدند که بین عملکرد شرکت ها در عرضه اولیه سهام، با تغییرات در ساختار مالکیت ارتباط معکوس وجود دارد.