بخشی از مقاله
چکیده
کانسار لاتریت توجردی در شمال شرقی شهر شیراز و جنوب شرقی سوریاندر ارتباط با سازند جهرم قرار گرفته است.این کانسار تحت تاثیرهوازدگی پریدوتیتهای سرپانتینی شده مربوط به مجموعه افیولیتی- رادیولاریتی نیریز تکامل یافته است. بررسی های صحرایی نشان میدهد که زونهای هوازدگی از پایین به بالا شامل ساپرولیت، زون لیمونیت و زون هماتیت میباشد.
همچنین بیانگر این موضوع بوده که بخش اکسیدی آن غالب بوده و دارای کانیهای اکسیدی فراوان است. بر اساس مشاهدات پتروگرافی و کانی شناسی مشخص شد که کانیهای اصلی سازنده کانسار شامل: الیوین، ارتوپیروکسن، کانیهای رسی، سیلیس و اکسیدهای آهن میباشد. از این رو می توان نتیجه گرفت که لاتریت توجردی از نوع اکسیدی است و به صورت برجا تشکیل شده است.
مقدمه
لاتریت به عنوان محصول هوازدگی فراگیر و دراز مدت سنگهای الترامافیکی هستند - . - Golightly, 1981 محققان دریافتند که فرایندهای سوپرژن بر روی سنگهای افیولیتی لاتریتهای نیکلدار در سطح زمین عمل کردهاند. این نهشتهها در سنگهای الترامافیک و تحت شرایط آب و هوایی استوایی و نیمه استوایی در طول تاریخ زمین شناسی گسترش یافتهاند. اخیرا نزدیک به 25 درصد از سطح قارهها در نواحی گرمسیری قرار گرفتهاند که این آب و هوا برای تشکیل لاتریت ها مساعد میباشد. کانیهای الیوین و ارتوپیروکسن اولیه، به عنوان منبع نیکل، جزء اصلی تشکیل دهنده یک سنگ اولترامافیک میباشند - . - Robb, 2005
شکل گیری یک منبع اقتصادیازنیکلمستلزموجودسنگاولیهایاستکهنسبتبهنیکلغنیباشد. سنگهایاولترامافیکمیتوانندتا 0,3 درصدوزنینیکلداشتهباشند - . - Lelong and others., 1976عمده لاتریتها از سنگ بستر پریدوتیتی و دونیتی حاصل شدهاند . - Brand and others., 1998 - عواملیکهدرتشکیللاتریتهاموثراستعبارتانداز: شرایطآبوهوایی،مقدارهوازدگیشیمیایی،زهکشی، لیتولوژی اولیهوزمینساخت - . - Golightly, 1981; Ogura, 1986 بر اساس ویژگیهای کانیشناختی، کانسنگهای لاتریتی دربردارنده نیکل را میتوان به سه زیررده اکسیدی، رسی و سیلیکات منیزیمی آبدار ردهبندی کرد.
- Janwong, 2012 - نهشته-های لاتریتی فلزدار از نظر کانی شناسی پیچیده و ناپیوسته هستند و معمولا در بیش از یک واحد از واحدهای نیمرخ هوازدگی غنیشدگی Ni دارند . - Lelong and others, 1976 - با توجه به پراکندگی لاتریتها در دنیا با بررسیهای انجام شده مشخص شد که بیشترین سهم لاتریتزایی در دنیا متعلق به نیوکالدونیا، بعد از آن استرالیا در رده دوم قرار میگیرد. آسیا سهم ناچیزی در لاتریت زایی و تولید نیکل در دنیا را دارد . - Elias , 2002; Eckstrand and others., 2008; Berger and others., 2011 -
زمین شناسی
محدودهمورد مطالعه در شمالشرقشهر شیراز و جنوب شرق شهر سوریان ، در روستای توجردیبا طول جغرافیایی- 59 54 ° 00 53° و عرض جغرافیایی 29°50 - 30°00 در محدوده نقشه چهارگوش 1:100000سوریان قرار دارند - شکل. - 1 این منطقه به وسیله گسل جیان از زون سنندج-سیرجان و گسل گسل جوکان از زاگرس مرتفع جدا میگردد.
منطقه مورد مطالعه - توجردی - در کمربند بوانات قرار گرفته است و از لحاظ ساختاری در پهنه زاگرس خردشده و زیر پهنه زاگرس مرتفع ، در جنوب شرق سوریان است. این کانسار تحتتأثیر فرایندهای هوازدگی پریدوتیتهای سرپانتینی شده مربوط به مجموعه افیولیتی-رادیولاریتی نیریزتشکیل شده استدراین. بخش حجم بیرون زدگی مجموعه الترامافیک نسبتاً زیاد بوده است. سنگهای الترامافیک به شدت دگرسان وسرپانتینی شده وحاوی رگه های تالک میباشند.در اطراف تودههای مافیک والترامافیک دربخش های مرتفعتر آهکها وکنگلومراها لایههای سنگی عمده منطقه را به خود اختصاص میدهند.