بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش با هدف بررسی و معرفی کتابهای آموزشی زبان عربی در زمینه مهارتهای چهارگانه زبانی - سخن گفتن، شنیدن، خواندن و نوشتن - درصدد است میزان توجه مولفنن به هریک از این مهارتها در تالیفات خود و سرر تارخیی تالیفات در این زمینه را شناسایی نامید.
روش پژوهش توصیفی کتابخانهای است که به بررسی کتابهای نامیه شده در سایت اینرتنتی کتابخانه ملی در حیطه مهارتهای زبانی میپردازد. نتایج نشان میدهد که بیشرر این کتابها در زمینه مهارت مکامله بوده است و کمرتین توجه به مهارت خواندن بوده است. طبق نتایج متامی کتاب های مهارتهای زبانی نامیه شده در کتابخانه ملی از دهه چهل به بعد تالیف شده است و اوج تالیفات کتاب ها آموزشی مهارتهای زبانی در دهه هشتاد و نود بوده است
مقدمه
با وجود کتابها و مجموعههای آموزشی مهارتهای زبانی عربی در کشورهای عربی، مؤلفان ایرانی در چند دهه گذشته تااش کرده اند تا بر اساس نیازها و شرایط فراگیران ایرانی کتابهایی در این مهارتها به رشته تحریر در آورند. مأخذ شناسی منابع موجود، این فرصت را پیشروی مؤلفین قرا میدهد تا از پژوهشهای پیشین در موضوعات مختلف و کاستیهای موجود آگاه شده و بهتر بتوانند برای تألیف کتابهای جدید برای پر کردن نقصهای موجود برنامه ریزی کنند.
بر اساس این ضرورت، این پژوهش میکوشد به بررسی آماری کتاب های تالیفی آموزش مهارتهای زبان عربی در زمینه در ایران بپردازد تا میزان اهتمام محققین ایرانی به هر یک از این مهارتهای زبانی را بسنجد وکمبودها و نواقص موجود در این زمینه را شناسایی نماید. روش پژوهش توصیفی و کتابخانهای است به گونهای که میزان فراوانی کتاب ها موجود دراین زمینه که در کتابخانه الکترونیکی مرکز اسناد ملی ایران به ثبت رسیده است مورد شمارش قرار گرفت وآمار کتاب ها موجود در زمینه مهارتهای زبانی به ترتیب تاریخ چاپ آن ذکر شد. در این راستا تااش میشود به سؤاالت زیر پاسخ داده شود:
بیشترین تالیفات کتاب ها به ترتیب در زمینه کدام یک از مهارتهای زبانی است؟
سیر تاریخی تالیفات کتاب ها مهارتهای زبانی عربی چگونه بوده است؟
پیشینه پژوهش
پژوهشهای متعددی در مورد کتابها و مجموعههای آموزش مهارتهای زبانی عربی در ایران صورت گرفته است از جمله پژوهشهای پروینی - 1389 - ، فکری - - 1392، صدقی و دیگران - - 1392، ضیغمی وتقوی - - 1392، محمدی و زارع نژاد - - 1395 و محمدی - - 1396 که این پژوهشها غالبا به شیوه تحلیل محتوا به نقد و بررسی این کتابها پرداختهاند.
در زمینه مأخذ شناسی در رشته زبان و ادبیات عربی نیز تنها پژوهشی که صورت گرفته مآخذ شناسی مقاالت و پایان نامههای آموزش زبان عربی توسط کاظمی نجف آبادی - - 1395 است که در مجله آینه پژوهش به چاپ رسیده است. در این پژوهش که به روش کتابخانهای بنیادی انجام شده به معرفی مقاالت و پایان نامههای انجام شده در زمینه زبان عربی پرداخته شده است
بررسی آماری نشان میدهد که بيشترين توزيع فراوانی پاياننامهها در موضوعات مربوط به بررسی آموزش زبان عربی در مقطع دبيرستان است و بررسی مبانی نظری آموزش زبان عربی، ارائه الگوها و روشهای آموزشی جديد بر پايه مبانی علمی زبانشناسی کاربردی و نيز آموزش لهجههای مختلف عربی از جمله موضوعاتی است که با وجود اهميت آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
یافتهها
کتاب ها مورد بررسی در این پژوهش به چهار دسته مهارتهای آموزش زبان - شنیداری، گفتاری، خواندن و نوشتن - تقسیم می شود و به صورت آماری تعداد کتاب ها در هر مهارت دستهبندی میشود. همچنین کتاب ها دراین لیست به صورت ترتیب تاریخی از قدیمیترین به جدیدترین مرتب گردیده است. در این بررسی چاپ اول کتاب مورد نظر بوده است.