بخشی از مقاله

چکیده:

اوقات فراغت را می توان مهم ترین و دلپذیرترین اوقات انسانها دانست؛اوقات فراغت از دیدگاه عالمان؛دانشمندان به حدی مهم است که معتقدند موجودیت و اصالت فرهنگ های جامعه بر مبنای فرصتها و اوقات فراغت افرادی که در جامعه زندگی میکنند پی ریزی شده است . فرانسیس دوگه می گوید: "به من بگویید اوقات فراغت را چگونه می گذرانید تا بگویم شما که هستید و فرزندانتان را چگونه تربیت می کنید .

" بر اساس تحقیق انجام شده در برخی کشورهای در حال توسعه؛مشکلات عمده گذران اوقات فراغت ،نداشتن امکانات سالم تفریحی ،عدم آگاهی ،نداشتن برنامه صحیح و اصولی و همچنین اجرای سیاست های نامناسب فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی می باشد که موجب انحراف نوجوانان و جوانان و کشیده شدن آنان به سوی تفریحات ناسالم است .

پژوهشهای انجام شده در ایران حاکی از این مطلب است که بسیاری از معضلات اخلاقی و فرهنگی در بین نوجوانان و جوانان موازی کاری ارگانها و سازمانهای ذیربط و فقدان برنامه ریزی صحیح جهت گذران اوقات فراغت در بین آنان بوده است.عدم وجود اوقات فراغت و کاهش مشارکت و روابط خویشاوندی موجب افسردگی می شود. همه اسانها ی ناموفق اوقات فراغت خود رابه بطالت گذرانده اند. والدین بعنوان الگوی اصلی خانواده باید نحوه درست مدیریت برنامه ریزی را از کودکی نهادینه سازند. بعنوان الگوی اصلی خانواده باید نحوه درست مدیریت برنامه ریزی را از کودکی نهادینه سازند.

مقدمه:

پیامبر خدا "ص" می فرماید:

به تفریح و بازی بپردازید زیرا من دوست ندارم در دین شما سخت گیری دیده شود.

اوقات فراغت فرصت طلایی است که می توان زمینه مناسبی برای رشد و بالندگی افراد را فراهم آورد به شرط آنکه قدرش را بدانیم و با بی توجهی از کنارش نگذریم ،این مسأله بخصوص در مورد جوانان و نوجوانان از حساسیت بیشتری برخوردار است ، زیرا این قشر آینده ساز ،خود و نسل بعدی اجتماع را خواهد ساخت و بنابراین سرنوشت آنها با جامعه گره خورده است .

جامعه شناسان و روانشناسان براین باورند که غنی سازی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان یک ضرورت مبرم است زیرا دلیل ورود ناگهانی آنان به اجتماع و در نتیجه افزایش احتمال بروز رفتارهای نامتعادل بسیار حائز اهمیت است به همین جهت غنی سازی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان مسئله مهمی است ونباید آن را به برنامه های محدودی خلاصه کرد،بارزترین ویژگی اوقات فراغت ،آزادی انتخاب و نوع فعالیت است.

برخی از اندیشمندان جهانی درباره اوقات فراغت تاپیش رفته اند که تمدن بشر را نتیجه کاشت ،داشت، برداشت اوقات فراغت می دانندو اعتقاد دارند که از هر بعدی از ابعاد گوناگون انسانی به آن بنگریم آثار و فواید سرشاری عاید بشر می کند ،اوقات فراغت حساس ترین بخش زندگی روزانه و در نهایت مجموعه زندگی را تشکیل می دهد و اهمیت جایگاه و پایگاه نقش سرنوشت ساز آن برای قشر جوان روشن است در صورت توجه بیشتر به نسل جوان و در نظر گرفتن ابعاد مختلف روحی و بهره گیری از علم روز در برنامه ریزی و ظرافت های تربیتی در اوقات فراغت زمینه برای رشد و بالندگی روحی و جسمی نوجوانان فراهم خواهد شد . استفاده مثبت و مناسب از اوقات فراغت می تواند به دورانی اثرگذار در زندگی آنها مبدل شود.

اوقات فراغت و کشف استعدادها

وقتی نوزاد به دنیا می آید و کمی بزرگتر میشود والدین می توانند بفهمند چپ دست است یا راست دست ،این خودش نوعی کشف استعداد است . بهترین زمان برای استعدادیابی برای کودکان از پنج سالگی می باشد،کشف استعدادها در زمان کودکی و یا آغاز نوجوانی باعث می شود خانواده ها بدانند روی چه توانمندی فرزندشان سرمایه گذاری کنند و از تلاش بیهوده در سایر موارد که معمولا به نتیجه ایی نمی رسد پرهیز نماید

از دیگرسو کشف استعدادها وتمرکز بر روی آن فرایندهای آموزشی و مشاوره ایی باعث اعتماد به نفس - خودباوری - ودر نتیجه عزت نفس - خوداحساسی یا خودارزشمندی - می شود.اولین روشی برای کشف استعدادهای کودک مشاهده رفتار اوست ،والدین باید آگاهی کامل از روند رشد کودک داشته باشند تا آنچه لازمه رشد کودک در رفتار است را بدانند تا بتوانند به ارزیابی دقیق تری از رفتارهای آنها دست پیدا کنند.

والدین باید دقت داشته باشند که واقع بینی در کشف استعدادهایی یکی از مهمترین وظایف آنهاست و اولین شرط موفقیت کودکان استعدادیابی صحیح آنهاست و اولین شرط استعدادیابی صحیح پرهیز از پیش داوری و تحمیل عقاید است به گفته لئوبوسکالیا " هرگز سعی نکنید استعدادهایی را که خداوند در فرزند شما قرار نداده به زور در او قرار دهید."اکثر والدین بدلیل اینکه دوست دارند فرزندشان بسیار باهوش باشد و در زمینه های خاصی که آنها می خواهند مستعد نشان داده شوند ،بسیاری از استعدادهای واقعی کودک را نادیده گرفته و تنها به خواسته های خود انتظارات واهی و نادرست دارند که این کارشان تنها به هرزرفتن استعدادهای واقعی فرزندانشان می انجامد .استعدادها تا حدود زیادی به ژنتیک وابسته اند مانند استعداد صدای خوش،موسیقی و...اما بعضی استعدادها مانند خلبانی ،بازرگانی و...کمتر به ژنتیک وابسته اند وکشف آنها دقت بیشتری می طلبد.

بنابراین در اوقات فراغت می توان با کشف استعدادهای افراد،آموزش لازم رابه افراد ارائه دادو بطور غیر مستقیم درآنها مهارتهای زندگی را ایجاد کرد ،برنامه ریزی برای اوقات فراغت و استفاده صحیح از آن در افراد اهمیت بسزایی دارد و شرط استفاده از اوقات فراغت آموزش می باشد ،پس باید دقت کرد دانش آموزان در هر آنچه استعداد دارند و علاقه نشان می دهند آموزش ببینند ؛توانمندتر خواهند بود

پرورش استعدادها

وقتی زمینه استعداد و علاقه کودکان مشخص شد والدین دو وظیفه دارند اول اینکه علاقه فرزندان راحفظ کنند ودر مواردی علاقه را ایجاد کنند دوم اینکه استعداد را پرورش دهند تا ازحالت باالقوه در آید و باالفعل شود ،اولین قدم جهت پرورش استعداد کودکان دادن اطلاعات به آنهاست ،تمام روز کودکان را نباید به یک فعالیت خاص اختصاص داد بلکه باید بخشی از فعالیتهای روزانه اش را به استعدادش اختصاص داد تا خسته نشود و حتما برای کودکان یک فعالیت ورزشی و بدنی همراه با فعالیتهای ذهنی و تمرکزی باید در نظر گرفت تا به دیگر جنبه های شخصیت اونیز کمک کند . گاهی ممکن است کودک در چند ومینه مختلف استعداد و علاقه نشان دهد ،وظیفه والدین این است که قبل از اینکه کودکانشان در زمینه خاصی مشغول به فعالیت و پیشرفت شود او را با تمام رشته هاو زمینه های فعالیت آشنا کنند و بعد از کشف همه استعدادهای کودکانشان به علاقه خود او توجه کنند و با آگاهی کامل و رفتاری حساب شده آن استعدادها را پرورش دهند .

بنابراین استعداد را باید کشف و بعد پرورش داد از کسی که استعداد نقاشی ندارد نمی توان یک نقاش ماهر ساخت ،همه ما باید بدانیم موفقیت در هر کاری مهم است و هیچ کاری بر کار دیگر ارجحیت ندارد مهم این است در هر کاری بهترین باشیم و این وقتی اتفاق می افتد که ما نقطه تلاقی استعداها و علائق را بیابیم و آن را بدرستی پرورش دهیم .

انواع اوقات فراغت

جامعه شناسان به لحاظ اهمیت نقش و اوقات فراغت در تکوین شخصیت افراد یک جامعه،بویژه کودکان ،نوجوانان و جوانان طبقه بندیهای گوناگونی برای این مسئله شده است از معروف ترین آنها چنین است :

-1فراغت بیمارگونه:ایستادن سر کوچه یا سر گذر ،شیوه های اصلی گذران فراغت بی برنامه است که پیامد های ناخوشایند فردی واجتماعی را در پی دارد.

-2فراغت انفعالی - غیرفعال - :فرد در آن پذیرنده محض است و او در این وضعیت فقط دریافت کننده محرکهای صوتی و تصویری است - گوش کردن به رادیو،تماشای تلویزیون،استفاده از اینترنت - این نوع فراغت خود با اطلاعات بی شماری - چه مثبت و چه منفی - روبرو می شود و اورا گیرنده صرف دانش و نه عامل به آن بار می آورد

کارکردهای اوقات فراغت

اوقات فراغت،نیاز به تفریح:آدمی نیاز دارد تا اوقاتی را صرف تفریح کند مثل مسافرت رفتن

اوقات فراغت،رشد اجتماعی فرد:اوقات فراغت علاوه بر شخصیت فرد به رشد اجتماعی اوهم کمک می کند اگر فرد دارای بهترین و ارزنده ترین استعداد باشد تا زمانیکه به ارائه آنها در سطح اجتماعی توانایی نداشته باشد چندان موفق نخواهد بود.

اوقات فراغت،شکوفایی استعدادها :استعدادهای انسان اگر در زمینه مساعدی قرار گیرد به فعل تبدیل میشوند از این جهت شناسایی این زمینه ها در زندگی فرد بسیار مهم است ،اوقات فراغت یکی از موقعیت های بسیار مناسب است که فرد می تواند با استفاده از آن به شناسایی و تقویت استعدادهای خود بپردازد. - قدرت،جنسیت و فراغت ،رفعت جاه -

کشف استعدادها و مدیریت آنها

انسان با توانایی های ذاتی باالقوه ایی بدنیا می آید که در زندگی دصدی از این تواناییها باالفعل شده و توانایی های اکتسابی نیز به آنها اضافه میشود ،با مدیریت و برنامه ریزی صحیح و مناسب می توان نوجوانان و جوانان را از بسیاری از انحرافات بر حذر داشت ،بطور مثال یکی از عوامل اساسی اعتیاد نوجوانان و جوانان عدم برنامه ریزی صحیح برای اوقات فراغت آنان است ؛برنامه ریزی برای اوقات فراغت نشانه توجه جامعه به نوجوانان است.

نتیجه گیری:

گذران اوقات فراغت افراد از طرفی با عوامل فردی چون ارزشها و نگرشها و پایبندی به دین و از طرف دیگر با شرایط خانوادگی و پایگاه اجتماعی - اقتصادی خانواده و شبکه روابط اجتماعی آنان ارتباط دارد . لذا در درجه اول بالا بردن میزان آگاهی و اطلاعات والدین برای برقرار کردن ارتباط دوستانه و صحیح با نوجوانان و جوانان بطوریکه والدین خود را دوست بدارند و بتوانند در زمان مواجهه با مشکلات به راحتی مسائل و مشکلات خود را با آنها در میان بگذرانند

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید