بخشی از مقاله
چکیده
صنعت گردشگری یکی از بزرگترین و پر بازدهترین فعالیتهای اقتصادی در دنیا است و به طور مستقیم و غیر مستقیم، سایر فعالیتهای اقتصادی و فرهنگی را تحت تاثیر قرار میدهد و شهرها به علت دارا بودن جاذبههای طبیعی، تاریخی و فرهنگی از مقاصد گردشگری محسوب میشوند. از سویی گردشگری و پیامدهای حاصل از آن به عنوان عاملی تاثیر گذار بر توسعه پایدار است. لذا هدف از مقاله حاضر شناسایی مفاهیم گردشگری، ارتیاط آن با توسعه پایدار شهری و ارزیابی پیامدهای گردشگری از بعد اقتصادی پرداخته خواهد شد لازم به ذکر است این مقاله از روش تحلیلی برای دستیابی به اهداف بالا استفاده کرده است.
مقدمه
شهرها به عنوان یکی از مهمترین میراثهای تمدن بشر، از جمله اصلیترین مقصدهای گردشگری، به ویژه گردشگری فرهنگی و تاریخی به شمار میآیند. از همین رو گردشگری شهری، به عنوان یکی از اشکال گردشگری، چه برای شهروندان یک شهر و چه کسانی که از دیگر نقاط به شهرها میآیند، از دهه1960میلادی مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. درکی که از توسعه شهری در اذهان وجود دارد،عموماً بر توسعه کالبدی و فضایی آن، تأکید داشته و توسعه شهری را با افزایش جمعیت شهر و تعداد ساختمانها و خیابانها آن یکسان میشمارد. این در حالیستکه مقدمه بسیار مهم و با اهمیت تعلق مکانی و بالندگی و یا توسعه فرهنگی و اجتماعی، در روند توسعه شتابان شهرها، در مطالعات شهری جایگاهی در خور پیدا نکرده است.
در جاذبههای گردشگری یکی از مهمترین دلایل مسافرت مردم به یک مقصد خاص است. جاذبههای گردشگری عنوان عامل کشش، با توجه به ویژگیهای خاص و جذابیتهایی که دارند، میتوانند گردشگران را از نقاط و سرزمینهای دور به سمت خود جذب کنند و هر قدر جاذبههای گردشگری متنوعتر و منحصر به فردتر و جذابتر باشند کشش بالاتری برخودار خواهند بود و در نتیجه حوزه نفوذ بسیار وسیعتری خواهند داشت.
شناسایی و معرفی ویژگیها، جذابیتها و توانایهای بالقوه و بالفعل جاذبهها از ارکان اساسی صنعت گردشگری بوده و معیاری است برای تعیین ظرفیت پذیرش گردشگران، برنامهریزی توسعه بازار و مدیریت بازاریابی. بطورکلی منابع گردشگری از نظر پراکنش مکانی فضایی و ویژگیهای خاص به دلیل قدمت و سابقه تاریخی، وجود عناصر با ارزش و منحصر به فرد، جذابیتهای بصری، جنبههای قداست و تبرک، طبیعی، یا فرهنگی بودن،... پاسخگوی بخشهای خاصی از بازار است.
امروزه در شهرهای بزرگ اقداماتی جهت ارائه نمای زیبایی از آنها به عمل میآید، این اقدامات در درجه اول برای جلب توجه و تأمین نیازهای ساکنان شهرها صورت میگیرد، و در درجه دوم مساعد کننده گردشگری شهری، علایق روز افزون افراد نسبت به میراث فرهنگی و ملی و همچنین بناهای تاریخی سبکهای معماری در ادوار تاریخ میباشد. اهمیت این اقدامات در بازسازی مجدد مناسبات میان محیط انسان ساخت و محیط طبیعی و ارائه رویکردهای جدید برای حفاظت از عناصر جغرافیا، شهرسازی، معماری و گردشگری میباشد. در دنیایی که شباهت ظاهری و فضای شهرها و اقمار آنها بیشتر و بیشتر میشود، رقابت و نوآوری در صنعت گردشگری از جمله عناصر مهم در به کارگیری این صنعت به عنوان یکی از ارکان رشد اقتصادی و توسعه پایدار است.
در هزاره جدید همچنان بحثهایی پیرامون فرم و عملکرد شهرها وجود دارد؛ در عرصه جهانی شدن نگرانیها و پرسشهایی در مورد چگونگی حفظ و کنترل عناصر بومی و طراحی و توسعه شهری همگام با تغییرات جهانی مطرح میشود. پدیدههایی مانند جهانیسازی، خصوصیسازی و همانندسازی و استفاده از الگوهای مشابه شهرسازی و شهرنشینی، شباهتهای زیادی را در شهرها و کلان شهرهای امروزی ایجاد کردهاند و همچنان تغییرات مشابهی را به کالبد شهرها تحمیل میکنند.
این روند از یک سو موجب افزایش شباهت شهرها و از سوی دیگر موجب کاهش عناصر و تمایزات برجسته شهرها میشود. علاوه بر این، تغییر و تحولات فضای مجازی نیز تأثیرات زیادی بر زندگی شهروندان داشته و آنها را از فضای فیزیکی، طراحیها و دورههای تاریخی شهرها دورتر میکند دوران پس از صنعتی شدن عملکردهای جدیدی را در ایجاد مناظر شهری موجب شده که از آن جمله ساخت فضاهای مصنوعی و مشابه است؛ کامپیوتر و تکنولوژیهای وابسته به آن مانند اینترنت نیز اشکال جدیدی از تعاملات شهری را پدید آوردهاند که با گذشته متفاوت هستند.
