بخشی از مقاله
چکیده :
ابتدا باید گفته در بیشتر لغت نامها واژه مسافرت را عمل جابه جایی تعریف کرده اند. اما این واژه در صنعت جهانگردی تعریف خاص و دقیق تری دارد " عمل جابه جایی به خارج از جامعه برای تجارت و یا تفریح نه برای انجام کارهای روزمره" . به عبارتی فعالیت هایی که فرد در مسافرت و در مکانی غیر از محیط عادی خود انجام می دهد و نشان از نیاز هر انسان به معنویات در زندگی است و امری انکار ناپذیر میباشد بطوریکه مذهب یکی از مهمترین ارکان در روحیات معنوی انسان است. در فرهنگ اسلامی، سیاحت به عنوان سیر آفاقی در برابر سیر انفسی مورد توجه قرار گرفته است.
اسلام به انسان و نیازهای انسان نگاه ویژه ای دارد. آنچه را که به واقع زندگی و حیات را لذبخش و آسان می کند و در جسم و روح و روان انسان موثر است و به رسمیت می شناسد. حال اگر در این بین نگاهی به آیه 156 سوره بقره بیندازیم در می یابیم که در فرهنگ اسلامی هدف اصلی رشد و ارتقای معنوی است و از این رو یکی از راه های تقویت معنویت و ایجاد ارتباط با معبود، زیارت است.
بنابراین میتواند گفت که هر فردی برای سفر انگیزه ای دارد و به اندیشه ای طی طریق می کند، اما انگیزه همه سفرها ت فریح و مشاهده و شناخت ناشناخته ها نیست. خیلی از مردم تنها به انگیزه سیر آفاق و انفس و کسب مدارج معنوی سفر می کنند و اینگونه است که گردشگری مذهبی شکل میگیرد.
مقدمه :
اعتقادات هر سرزمین برای مردم آن دیار از اهمیت فوق العاده ای بر خوردار است ، نوع نگرش به مذهب نیز دارای ریشه ای کهن در جوامع به حساب می آید، نگرش به توریسم زیارتی و مذهبی که در برخی مواقع در جای یکدیگر استفاده می شوند و این دو مقوله که تعریف مخصوص به خود را دارند نمی تواند در همه جا باعث جذب توریست شود.
در دنیای ماشینی امروز، انسان بیش از گذشته به استراحت و گردش نیازمند است تا آثار ناشی از فشارهای روحی و روانی را حتی المقدور خنثی کند، زیرا از این منظر، گردشگری و سیاحت یک تجربه درون گرایانه است. بشر می خواهد لحظاتی را بدست آورد که جان و روح خسته، مکدر، تاریک و متلاشی شده اش به آزادی، فراخی، لذت و زیبایی ماورایی برسد، می خواهد از این راه معنویت زندگی اش را تأمین و فروریختگی اش را جبران کند .
گردشگری مذهبی
این نوع از گردشگری یکی از رایج ترین اشکال گردشگری در سراسر جهان است که سابقه آن به قرون و اعصار گذشته مرتبط می گردد و بطور کلی شامل سفرها و بازدیدهایی می شود که اصلی ترین هدف از آنها تجربه ای مذهبی است . جاذبه های مذهبی، زیارتگاهها و اماکن مقدس هر ساله تعداد زیادی از گردشگران را به سوی خود جذب می کنند، تأسیسات اقامتی و پذیرایی این نوع از گردشگری مانند مسافرخانه ها و زائرسراها با توجه به بافت اجتماعی B فرهنگی و عقیدتی گردشگران و جامعه میزبان دارای ویژگی های خاص خود است که در هر کشوری از تنوع بسیار بالایی برخوردار می باشد و نکته قابل توجه در این زمینه این است که گردشگری مذهبی تنها شکلی از اشکال گردشگری می باشد که بر موانع آب و هوایی غلبه می نماید.
بین کلمه مذهب و زیارت تفاوت زیادی وجود دارد سعی میشود با یک مثال کوچک این دو را از هم تفکیک و مشخص کرد. بطور مثال وقتی یک فرد به سمت بقعه ای میرود و از آن بعقه بازدید میکند بنابراین در چارت توریسم زیارتی قرار گرفته و نوع گردشگری زیارتی را شکل می بخشد حال اگر برای دیدن مسجدی با همین قدمت برود این نوع توریسم، توریسم مذهبی نامیده میشود که می تواند همان جذابیتی را که برای یک مسلمان دارد برای غیر مسلمانان صاحب هر دین و مسلکی داشته باشد.
بنا و معماری زیبا و قدمت مسجد می تواند برای گردشگران کشورهای مختلف بسیار جالب باشد و آنان با جان و دل استقبال خواهند کرد. پس توریسم مذهبی نیز وارد بازار تجارت جهانی شده و با سرعت هر چه بیشتر در جهت جذب گردشگری فعالیت می کند که همه اینها با همکاری و هماهنگی سازمان میراث فرهنگی و دیگر نهاد های فرهنگی در داخل و خارج از کشور میتواند بیشتر و موثرتر باشد.
در یک تقسیم بندی کلی جاذبه های مذهبی را می توان به هشت دسته تقسیم نمود: - شکل - 2
-1 مساجد
-2 امام زاده هاو بقعه ها
-3 آرامگاه ها و قبور
-4 تکیه ها و حسینیه های قدیمی
-5 آتشکده ها و آتشگاه ها
-6 صومعه ها و خانقاه ها
شکل - - 2 اماکن مذهبی
با توجه به تعریف بالا، ما در این زمینه با دو دسته مختلف از گردشگران رو به رو هستیم . دسته اول کسانیکه از اماکن مقدس دین خود بازدید می کنند مانند مسلمانانی که به زیارت اماکن مقدس خود نظیر کعبه ، عتبات عالیات و یا سایر اماکن متبرکه می روند و دسته دوم کسانیکه از اماکن مقدس سایر ادیان دیدن می کنند