بخشی از مقاله
چکیده:
مکتب کلاسیسم، اولین و پر افتخار ترین مکتب اروپایی است که در حدود بیست و سه قرن در سراسر فضای ادبیات جهان گسترش یافت و آثار برجسته ای در سایه آن خلق شد ند. این مکتب در قرن هجدهم میلادی در فرانسه در سایه ی عنایت لویی چهاردهم به اوج و کمال خود رسید.
در این مقاله ما بر آنیم که ضمن معرفی سعدی و کتاب گلستان ، اصول و قواعد مکتب کلاسیسم را بر شماریم و واین اصول و قواعدرا با گلستان تطبیق دهیم زیرا گلستان یک اثر کلاسیک است هرچند پیش از ظهور مکتب کلاسیسم تالیف شده است ، ولی اغلب اصول وقواعد کلاسیک در آن قابل تطبیق است، گلستان از زمان تالیف تا کنون به عنوان یک اثر کلاسیک مقلدان زیادی داشته است و خود سعدی نیز در تالیف آن از متون ارزشمند ماقبل خود بهره فروانی برده است وگلستان سرشار از نکات اخلاقی و آموزشی است و شهرتی جهانی یافته است ، روش تحقیق در این مقاله توصیفی و تحلیلی می باشد .
مقدمه:
کلاسیسم نخستین مکتب در ادبیات اروپا است.این مکتب از قرن پانزدهم شروع شد و تا قرن هفدهم در اروپا ادامه یافت پیش زمینه این مکتب،اومانیسم بوده است . اومانیسم در پی برجسته کردن قدرت معنوی انسان و مدنی تر شدن آدمی بود »مکتب کلاسیک فرانسه از لحاظ مبادی و اصول ،بیشتر به گزارندگان فلسفه ارسطو مخصوصاً به شارحان ایتالیایی»فن شعر« مثل ویدا،اسکالیجرو و کاستلوترو مدیون بود«
کلیسا تا قرن سیزدهم میلادی بر تمامی شئون اجتماعی اعم از مادی ،معنوی،سیاسی و اقتصادی اروپا پنچه افکنده بود اما از این قرن به بعد گروهی جرات کردند که به احیای ادبیات کهن یونان و روم باستان بپردازند - «
این گروه جسور ، »پلئیاد« نام داشتند وترکیبی از شاعران جوان فرانسه بودند که درپی یافتن قواعدو روش های هنری از میان آثار ادبی یونان و آموزش آن بودند و آنها مقدمه ظهور مکتب کلاسیسم را فراهم آوردند و بر اساس این اندیشه اصول و قواعدی را برای ظهورشعر سامان دادند آنها قبل از این که بیافرینند و بنویسند می خواستند که یاد بگیرند و به این نکته پی برند که در گذشته شاعران بزرگی بوده اند که آثارشان بسیار موفق ترین از شاعران معاصر آنهاست وعقیده داشتند که برای رسیدن به سطح آن بزرگان و بریدن از گذشته نزدیک و یا زمان حالی که از نظرشان بی ارزش است باید آثار آنان را سر مشق قرار دهند و نیز به راز و آفرینش آنها پی ببرند .
»آنها قبل از تقلید از آثار هنری گذشته،قواعد و اصولی را استخراج کردند و تشریح و تفسیر نمودند و آثاری را که می نوشتند با این قواعد و قوانین تطبیق دادند در این کار اسپانیائی ها و ایتالیایی ها جلو تر از فرانسه بودند . اما باید گفت که محققان اسپانیایی هیچ گونه تاثیری در فرانسویان نداشتند و فرانسویان قسمت اعظم آنچه از مکتب کلاسیک فراگرفتند مدیون ایتالیایی ها بودند و بیشتر قواعد آن را مانند ایتالیای ها از ارسطوگرفتند استاد بزرگ این مکتب در فرانسه بوالو بود که اصول و قواعد مکتب کلاسیک را برای فرانسویان بیان کرد - .
« سید حسینی، - 95 :1370که» مقدمه ی تالیف اثر بزرگ »نیکولا بوالو«به نام هنر شاعری شد کتاب بوالو با تکیه بر اصول و عقاید ارسطو و هوراس شاعر رومی نوشته شده بود -
«ده بزرگی، - 479 :1387 حامی و هواه خواه واقعی نویسندگان کلاسیک لویی چهاردهم ، پادشاه فرانسه بود او اندیشه ی عظمت فرانسه و عزت پادشاه آن را در سر می پرورانید و همه ملت هم احساس می کردند که رسالت پیدا کرده اند تا برای رسیدن به این هدف تلاش کنند و»در سایه ی عنایت ،لویی چهاردهم،شاعران جوان پلئیاد قوانین و اصول را استخراج کردند و چهارچوب این مکتب را پایه گذاری کردند تا این که این مکتب در قرن هجدهم به اوج و کمال خود رسید و از قرن هجدهم میلادی به بعد با این که این مکتب باز هم هواخواهان و مدافعانی مانند »ولتر« داشت تنزل کرد و از بین رفت.نهضت کلاسیم هر چند در فرانسه آغاز شد امادر کشورهای انگلستان ،آلمان نیز گسترش یافت و طرفداراران زیادی پیدا کرد. البته می توان گفت که این مکتب بیست و سه قرن بر فضای ادبیات جهان سلطه داشته است و این طولانی ترین عمری است که یک مکتب ادبی می توانسته است دوام بیاورد « - ثروت، - 21 :1385در این مقاله ما سعی کرده ایم بعد از معرفی سعدی وگلستان به تعریف و کلیاتی از مکتب کلاسیسم و تاریخچه آن بپردازیم و سپس نمونه هایی از ویژگی گلستان را با اصول کلا سیسم تطبیق دهیم .
سعدی:
سعدی درحدود 606 ه.ق در شیراز دیده به جهان گشود وهمه ی خاندانش بنابرگفته ی خودش درزمره ی عالمان دین بودند.
همه قبیله ی من عالمان دین بودند // مرا معلم عشق تو شاعری آموخت
پدرسعدی احتمالا در دربار سعد بن زنگی شغل دیوانی و وابستگی سیاسی داشته است. علاقه خود سعدی به این خاندان نیز گویای تأیید بر وابستگی دیرینه خاندانش به آنان می باشد.» سعدی در همان سالهای کودکی پدر را از دست داد و درد بی پدری بر جانش نشست گویا پس از مرگ پدر سرپرستی اش را نیای مادرش بر عهده گرفت ، خود سعدی هم گویا پسری داشته که در حیات خود سعدی جوانمرگ شده است و در خصوص این دو مصیبت در بوستان اشارات غم انگیزی دارد - .
سعدی دانش و علوم مقدماتی را درزادگاهش ، شیراز آموخت و برای تکمیل تحصیلات خود حدود سال620 یا 621 به بغداد سفرکرد . بغداد در آن دوران یکی از مهم ترین مراکز علوم اسلامی بود او در این مدرسه حقوق می گرفت و تدریس می کرد سعدی در نظامیه بغداد در محضر دو استاد بزرگ عصر خود، جمال الدین ابوالفرج ابن جوزی ، فقیه و متکلم برجسته وشهاب الدین ابوحفص عمر سهروردی عالم و عارف مشهور درس خواند از اشعارش علاقه و دوستی او با دو برادر از خاندان جوینی معروف به نام صاحب دیوان یعنی شمس الدین محمد وعلاء الدین عطاملک جوینی وزرای دانشمند مغول آشکار است
