کارآفرینی کارگاه تولید یونو پانل

بخشی از مقاله

خلاصه طرح :
در این طرح به بررسی تولید یونو پانل پرداخته شده است ، برای بررسی طرح از روش های آماری و اقتصادی و برآورد های مالی استفاده شده است ، این طرح شامل چهار فصل میباشد ، فصل اول به بیان کلیاتی از قبیل مقدمه ، تاریخچه ، مجوز های قانونی مورد نیاز ، وضعیت بازار ، میزان واردات و صادرات و ... پرداخته است ، فصل دوم به بیان روش انجام کار پرداخته است ، بازدید از واحد کاری مشابه ، نیروی انسانی ، نحوه تامین سرمایه و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، فصل سوم به بررسی طرح از دیدگاه اقتصادی پرداخته است ( طرح توجیهی یا BP ) ، عناوینی از قبیل نیروی انسانی مورد نیاز ، میزان سرمایه گذاری ، مواد اولیه مورد نیاز ، ماشین آلات مورد نیاز و ... از جمله عناوین موجود در این فصل میباشد ، در نهایت فصل چهارم به بیان نتیجه اجرای طرح می پردازد .

فصل اول
کلیات

مقدمه :
نام محصول مورد مطالعه یونوپانل می باشد و کد آیسیک این محصول 25201331 می باشد. یونوپانل در ابتداي سال 1950 بعنوان ترموپلاستیک انبساطی معرفی گردید . با این حال، تا بعد از جنگ جهانی دوم تجاري نشد . فرایند تولید تجار ي این ماده بر پایه اکستروژن مخلوط پلی استایرن و پک عامل پف زاي با نقطه جوش پایین که در دماي فرآیند مذاب پلیمر، منبسط می شود بوده است که ساختار سلولی ایجاد شده بعد از سرد شدن، در پلیمر باقی می ماند.

خواص پلی استایرن بر حسب بلندي و کوتاهی زنجیر ههاي پلیمر و تعداد شاخه هاي جانبی تغییر میکند. بطور کلی افزایش طول زنجیره ها که معرف وزن ملکولی بالاتر میباشد، باعث اصلاح خواص مکانیکی میگردد، ولی در عین حال تبدیل آن را به اشکال مختلف دشوار میسازد.

ساختمان پلیمري پلی استایرن داراي شبکه منظمی نبوده و بصورت آمورف )غیر کریستال( است و بدین جهت شفاف ترین نوع پلاستیک میباشد. اشیاء ساخته شده از پلی استایرن شبیه شیشه بوده و 90 درصد طیف مرئی را از خود عبور میدهند. این خاصیت باعث ابداع کاربردهاي مفیدي براي این پلاستیک گردیده است. نوع معمولی پل یاستایرن تحت فشار شکل اصلی خود را حفظ میکند ولی در مقابل ضربه شکننده میباشد.

چون ساختمان پلی استایرن عاري از گروههائی با خواص قطبی است، بدین جهت این پلاستیک بصورت یک عایق الکتریسیته عمل مینماید. این کیفیت با تغییر درجه حرارت و فرکانس کاهش نمییابد. به دلیل غیر قطبی بودن پلی استایرن، این ماده در مقابل محلول هاي رقیق اسیدي و بازي بخوبی مقاومت مینماید. ولی در مقابل حلال هاي کلرینه و حلقوي آسیب پذیر است.
اشیاء ساخته شده از پلی استایرن در مدتی محدود تا 90 درجه سانتیگراد بدون تغییر شکل باقی 80 درجه تجاوز نمود، بدین - میمانند، ولی چنانچه حرارت براي مدتی طولانی وارد شود نبایستی از 85جهت میتوان از آن بعنوان ظروف حمل مایعات گرم استفاده نمود. پلی استایرن در مقابل حرارت مستقیم و بالا قابل اشتعال بوده و در برخی کاربردها بایستی مواد ضد اشتعال به آن افزوده گردد. پلی استایرن در مقابل اشعه ماوراء بنفش و اکسیداسیون بوسیله اکسیژن موجود در جو مقاومت چندانی ندارد، بنابراین غالبا مواد تثبیت کننده به آن افزوده میشود.
از لحاظ بهداشتی پلی استایرن یکی از بی ضررترین پلاستیک ها بشمار میرود. مضافاً نظر باینکه پلیمر استایرن از خلوص زیادي برخوردار بوده و حاوي مقدار ناچیزي مونومر استایرن و اتیل بنزن میباشد، ظروف و بسته بندي پلی استایرن براي مواد غذائی کاملا مورد تائید قرار گرفته است.

نام کامل طرح و محل اجرای آن :
تولید یونو پانل

محل اجرا :

مشخصات متقاضیان :
نام نام خانوادگی مدرک تحصیلی تلفن

دلایل انتخاب طرح :
یونوپانلها داراي اهمیت فوق العاده اي در دنیاي امروز هستند، بدین معنی که این محصول با توجه به اهمیت عایق کاریهاي صوتی و حرارتی و ضد آب بودن در ساختمانها از اهمیت فوق العادهاي برخوردار است. بطور خلاصه می توان گفت که این محصول به علت سبکی، عایق بودن صوتی و حرارتی تقریبا جایگزین مواد دیگر مورد استفاده در صنعت ساختمان گردیده است.

وضعیت و میزان اشتغالزایی :
تعداد اشتغالزایی این طرح 44 نفر میباشد .

تاریخچه و سابقه مختصر طرح :
شماره تعرفه گمرکی
یونوپانل چون محصول حجیمی می باشد لذا کرایه حمل و نقل آن بالا می باشد و به همین علت واردات و صادرات آن زیاد رواج ندارد. همچنین فرایند تولید این محصول از پیچیدگی خاصی برخوردار نیست و کشورهاي دارنده دانش فنی به راحتی آن را در اختیار متقاضیان قرار می دهند و این باعث کمتر شدن علاقه مصرف کنندگان به واردات و صادرات این محصول می شود. با توجه به دلایل بالا چون این محصول مراودات تجاري ندارد لذا تعرفه گمرکی خاصی هم به این محصول اختصاص داده نشده است. شرایط واردات عرضه و تقاضاي جهانی و

منطقه اي یونوپانل متداول نیست . در سالهاي گذشته نیز پلی استایرن انبساطی مناسب براي تولید یونوپانل بعنوان ماده اولیه به کشور وارد شده است و در واحدهاي صنعتی، یونوپانل تولید شده است . پیش بینی می شود با وجود مصرف رو به رشد یونو پانل در کشور و عدم تامین ماده اولیه در داخل کشور، واردات ماده اولیه این محصول در سالهاي آینده افزایش یابد . در سالهاي گذشته، واردات ماده اولیه تولید یو نوپانل یعنی پلی استایرن قابل انبساط به اشکال ابتدائی با تعرفه 3903/11 سیستم هماهنگ شده توصیف و کدگذاري کالا با موافقت وزارت بازرگانی و با سود % 4 انجام انجام پذیرفته است. شماره تعرفۀ گمرکی، کد زیر تعرفه، نوع کالا و حقوق گمرکی ماده اولیه تولید در جدول 1 یونوپانل درج گردیده است.

بررسی و ارائه استاندارد

قیمت داخلی و جهانی محصول
در حال حاضر شرکتهاي تولید کننده محصولات پلی استایرنی با توجه به نیاز بازار این محصولات را تولید می کنند. تعداد این شرکتها زیاد است ولی از معتبرترین این شرکتها می توان به شرکتهاي آبشار فوم، عقاب بال و شرکت معظمی اشاره کرد. قیمت محصولات شرکت عقاب بال در سالهاي 83 و 84 و 85 آورده شده است.

موارد مصرف و کاربرد
کاربردهاي یونوپانل خیلی متنوع نیست. این محصول بیشترین کاربرد را در صنعت ساختمان به خود اختصاص داده است. در صنعت ساختمان این محصول به عنوان عایق جهت عایقبندي دیوارههاي ساختمانها خصوصا دیواره هاي مربوط به سرویس هاي بهداشتی می باشد. از آنجائیکه این محصول در مقابل آب با دوام است و به راحتی از بین نمی رود لذا در عایقبندي سرویسهاي بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین این محصول در بستهبندیهایی که نیاز به مقاومت در برابر رطوبت دارند و همچنین بسته بندي دستگاه هاي بزرگ صنعتی

استفاده می شود. یونوپانل همچنین بعنوان تابلوهاي مخصوص اطلاع رسانی در مراکز آموزشی اعم از مدارس، دانشگاهها، مراکز آموزش زبان، آموزشگاه هاي رانندگی، مجتمع هاي آپارتمانی، ادارات دولتی و غیردولتی و ... مورد استفاده قرار می گیرد.
به طور کلی دانه هاي پلی استایرن انبساطی به عنوان یک محصول نهایی به بازار عرضه می شود که در کارگاههاي مصرف کننده بدون انجام هیچ گونه واکنش شیمیایی تبدیل به انواع قطعات و ورقه اي پلی استایرن انبساطی )یونوپانل( می شود که این یونوپانل بر حسب دانسیته و شکل و اندازه در زمینه بسته بندي و یا عایق کاري به کار برده می شود. به علت قابلیت قالب پذیري این ماده در هر شکل و اندازه اي، خطوط مصرف کنندة پلی استایرن انبساطی توانایی تولید انواع محصول را به هر شکل و اندازه اي دارا می باشند و این کار فقط با تعویض قالب امکان پذیر است.

بررسی کالاهاي جایگزین و تجزیه و تحلیل اثرات آن بر مصرف محصول
در صنعت ساختمان این محصول قابلیت جایگزینی با پلیمرهاي دیگري را ندارد ولی در صنعت بستهبندي این محصول با مواد پلیمري دیگري از جمله فوم پلیاتیلن و ... قابلیت جایگزینی دارد.

کشورهاي عمده تولید کننده و مصرف کننده محصول
یونوپانل در فرآیندي کاملاً فیزیکی تولید می شود و عمدتاً محصولاتی سبک و حجیم هستند. به همین علت، واحدهاي صنعتی در مناطقی احداث می شوند که به مراکز مصرف نزدیک باشند. به همین دلیل، واردات و صادرات براي این محصول صورت نمی گیرد. همچنین، آمار دقیقی در خصوص ظرفیت، تولید و مصرف یونوپانل در مناطق مختلف جهان وجود ندارد. بر پایه اطلاعات موجود براي پلی استایرن انبساطی تنها می توان روند رو به رشدي را براي کاربرد این محصول در نظر گرفت. اکثر کشورهاي تولید کننده پلی استایرن انبساطی، تولید کننده این محصول نیز می باشند.

کشورهاي بزرگ تولید کننده پلی استایرن عبارتند از : آمریکا، چین، آلمان، فرانسه، کره جنوبی، سنگاپور و ژاپن.
در این کشورها به میزان نیاز پلی استایرن انبساطی تبدیل به یونوپانل می شود. آمار دقیقی در دست نیست ولی حدود 25 % پلی استایرن انبساطی براي تولید یونوپانل استفاده می شود که حدود 1 میلیون تن می باشد.

شرایط صادرات
صادرات و واردات این محصول با توجه به حجیم بودن و اشغال فضاي زیاد در حمل و نقل رایج نیست. همچنین فرایند تولید ساده و سرمایه گذاري کم واحد تولیدي باعث شده است تا اکثر مصرف کنندگان خود مبادرت به تولید این محصول کنند و از محصول وارداتی استفاده نکنند. تولید این محصول حتی اگر با ماده اولیه وارداتی هم باشد از نظر اقتصادي مقرون به صرفه تر از واردات می باشد. چون صادرات یونوپانل رواج ندارد لذا براي این محصول شرایط صادراتی هم وجود ندارد.

وضعیت عرضه و تقاضا
بررسی ظرفیت بهره برداري و روند تولید از آغاز برنامه سوم تاکنون و محل واحدها و تعداد
علیرغم اینکه خوراك این محصول در ایران به مقدار کافی تولید نمی شود از آغاز برنامه سوم تاکنون 1 میزان افزایش ظرفیتهاي تولید از سال - میزان تولید این محصول با افزایش مواجه بوده است. در جدول 2 شرکتهاي تولید کننده یونوپانل یه همراه ظرفیت آنها آمده - 1379 تا سال 1385 آمده است. در جدول 2است.

با توجه به جدول بالا پتانسیل تولید یونوپانل در کشور 35545 تن در سال می باشد. لازم به ذکر است که این واحدها همیشه و بطور مداوم مشغول به کار نیستند و با توجه به تامین خوراك و وضعیت بازار و بعضی عوامل دیگر ظرفیت آنها در طول سالهاي مختلف متفاوت می باشد و با حداکثر ظرفیت کار نمی کنند. این شرکتها سالانه حدود 3500 تن تولید دارند.

سازندگان داخلی
در زیر برخی از سازندگان داخل کشور که توانایی ساخت تجهیزات مورد نیاز را دارند معرفی شده است . البته به غیر از فهرست زیر سازندگان دیگري نیز وجود دارند ولی تنها به ذکر شرکتهاي مهم و با سابقه اکتفا شده است.

مخازن تحت فشار و مخازن ذخیره :
- شرکت ماشین سازي اراك
- شرکت صنایع آذرآب

مبدلهاي حرارتی :
- شرکت ماشین سازي اراك
- شرکت صنایع آذرآب
- شرکت ماشین سازي اراك
- شرکت توسعه صنایع بخار
- شرکت اسوه

لوله :
- شرکت لوله سازي اهواز
- شرکت سپنتا
- شرکت شیرآلات صنعتی سام

کمپرسور هواي فشرده :
- شرکت پارس کمپرسور
- شرکت هواسان

بررسی وضعیت طرحهاي جدید و طرحهاي توسعه در دست اجرا
وضعیت طرحهاي جدید در دست اجرا اعم از محل اجراي طرح، درصد پیشرفت، میزان سرمایه گذاري آمده است .

بررسی روند واردات محصول از آغاز برنامه سوم تا نیمه اول سال 85
این محصول به علت حجیم و جاگیر بودن و هزینه حمل و نقل بالا واردات ندارد.

بررسی روند مصرف از آغاز برنامه
تولید یونوپانل و عرضه آن در بازار در ایران عملا از سال 1381 آغاز شد اما هنوز بسیاري از مردم با آن آشنایی ندارند. در ابتداي شروع تولید محصول، این محصول زیاد مصرف نداشت ولی در حال حاضر و پس از گذشت چند سال از تولید، این محصول جایگاه واقعی خود را پیدا کرده و مصرف آن رو به رشد می باشد. در صورت تامین خوراك این محصول با قیمت مناسب و در داخل کشور میزان مصرف این محصول بی شک افزایش چشمگیري خواهد داشت.

موارد مصرف یونوپانل و میزان مصرف در موارد مختلف به شرح زیر است :
-1 ساختمان
براي تعیین پتانسیل مصرف یونوپانل در بخش ساختمان در کشور، باید میزان کل زیر بناي ساختمانهاي داراي پروانه ساخت در سالهاي اخیر در کشور بررسی گردد. با در نظر گرفتن میزان ظرفیت و تولید کنونی یونوپانل در کشور، می توان نیاز به تولید یونوپانل در کشور را پیش بینی نمود. در ادامه، بر پایه گزارشات سالانه بانک مرکزي جمهوري اسلامی ایران مربوط به بخش مسکن، وضعیت ساخت و ساز ارائه شده است.

بسته بندي
یونوپانل در صنعت بسته بندي به مقدار بسیار کم مورد استفاده قرار میگیرد و فقط در بسته بندی هاي بزرگ از جمله یخچال هاي بزرگ صنعتی و موارد از این قبیل استفاده می شود. طبق اطلاعات جمع آوري شده از کارشناسان میزان مصرف یونوپانل در بسته بندي حداکثر 1000 تن در سال می باشد.

تابلوهاي اطلاع رسانی
همانطوریکه در بخش هاي قبلی ذکر شد یونوپانل بعنوان تابلوهاي اطلاع رسانی در مکان هاي آموزشی و فرهنگی مورد استفاده قرار می گیرد. طبق نظریه کارشناسان شاغل در این صنعت میزان مصرف یونوپانل در این صنعت حداکثر 800 تن در سال می باشد.
قالب سازي براي تولید قطعات بزرگ در صنعت ریخته گري میزان مصرف این محصول در این بخش از صنعت حدود 500 تا 1000 تن در سال تخمین زده می شود.

بررسی روند صادرات محصول از آغاز برنامه سوم تا نیمه اول سال 85 و امکان توسعه آن
صادرات و واردات این محصول طبق دلایل ذکر شده در قسمتهاي قبلی گزارش رایج نیست.

بررسی نیاز به محصول با اولویت صادرات تا پایان برنامه چهارم
در سالهاي آتی این محصول در کشور مورد نیاز خواهد بود و با توجه به نظر کارشناسان مصرف این محصول در سالهاي آتی افزایش خواهد داشت ولی با توجه به موارد ذکر شده در قسمتهاي قبلی در ارتباط با حمل و نقل این محصول صادرات این محصول رایج نیست و هیچگونه مزیت یا اولویت صادراتی ندارد. در حال حاضر میزان تولید این محصول حدود 3500 تن در سال می باشد و میزان مصرف در سالهاي آتی حدود 4600 تن در سال می باشد. حداقل ظرفیت اقتصادي این محصول 1500 تن در سال می باشد.

مجوز های قانونی :
تعریف: جواز تاسیس مجوزی است که جهت احداث ساختمان و تاسیسات بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه تولید بخش سازمان صنایع صادر میگردد.
مراحل صدور جواز تاسیس :
1- پذيرش درخواست متقاضی صدور جواز تأسيس فعاليتهای صنعتی و تكميل پرونده توسط مديريت سازمان سازمان صنایع شهرستان .
2- بررسی پرونده از نظر مدارك و تطبيق با مصاديق والويتهای سرمايه گذاری در واحد صدور مجوز مديريت سازمان صنایع .
3- تكميل پرسشنامه جواز تاسيس ( فرم شماره يك ) توسط متقاضی .
4- ارسال پرونده منضم به فرم شماره يك به اداره مربوطه بمنظور بررسی ، اصلاح و تائيد فرم پرسشنامه جواز تاسيس با استفاده از اطلاعات طرحهای موجود ، طرحهای تيپ و تجربيات كارشناسی و ارجاع پرونده به مديريت .
5- ارجاع پرونده توسط مديريت به واحد صدور مجوز جهت مراحل صدور جواز تأسيس .

شرايط عمومي متقاضيان ( اعم از اشخاص حقيقي يا حقوقي ) دريافت جواز تاسيس
1- اشخاص حقيقی
- تابعيت دولت جمهوری اسلامی ايران
- حداقل سن 18 سال تمام
- دارا بودن كارت پايان خدمت يا معافيت دائم

2- اشخاص حقوقی
- اساسنامه ( مرتبط با نوع فعاليت )
- ارائه آگهی تاسيس و آگهی آخرين تغييرات در روزنامه رسمی كشور

مدارك مورد نياز:
1- ارائه درخواست كتبی به مديريت سازمان سازمان صنایع شهرستان.
2- اصل شناسنامه وتصوير تمام صفحات آن
3- تصوير پايان خدمت يا معافيت خدمت سربازی
4- تصوير مدرك تحصيلی و سوابق كاری مرتبط با درخواست
5- يك قطعه عكس از هريك از شركاء
6- تكميل فرم درخواست موافقت با ارائه طرح صنايع تبديلی و تكميلی
7- پوشه فنردار
8- درصورت داشتن شركت ، ارائه اساسنامه ، آگهی تاسيس و روزنامه ، مرتبط با فعاليت مورد درخواست

اصلاحیه جواز تاسیس :
1- ارسال درخواست متقاضی توسط سازمان سازمان صنایع شهرستان (متقاضی) به مدیریت و ارجاع به واحد صدور مجوز.
2- دبیرخانه در مورد تغییرات مدیریت ضمن بررسی اصلاحیه صادر و به اطلاع اداره تخصصی میرساند.
3- دبیرخانه در موردی که نیاز به کارشناسی تخصصی دارد درخواست را به اداره تخصصی جهت بررسی و اعلام نظر ارجاع می دهد.
4- اداره تخصصی پس از بررسی وتائید به دبیرخانه صدور مجوز ارجاع میدهد.
5- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید مدیر اقدام به صدور اصلاحیه جواز تاسیس نموده و رونوشت آنرا به بخشهای ذیربط ارسال می نماید.

تعریف:
پروانه بهره برداری مجوزی است که پس از اتمام عملیات ساختمان و تاسیسات جهت فعالیت بنام اشخاص حقیقی و حقوقی در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش سازمان صنایع صادر می گردد.

صدور پروانه بهره برداری :
1- تکمیل فرم درخواست پروانه بهره برداری توسط متقاضی و تائید و ارسال آن توسط سازمان صنایع شهرستان به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- تائید رئیس اداره تخصصی و ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز.
4- اخذ استعلام از ادارات ذیربط.
5- تهیه پیش نویس پروانه بهره برداری و تائید مدیریت.
6- صدور پروانه بهره برداری و ارسال رونوشت به بخشهای ذیربط.

مراحل صدور توسعه طرح :
1- تکمیل فرم درخواست توسعه طرح توسط شهرستان (متقاضی) و ارسال به مدیریت.
2- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت بررسی و اظهار نظر و بازدید کارشناسان (کارشناس تخصصی ) با هماهنگی روسای ادارات تخصصی.
3- دبیرخانه صدور مجوز پس از تائید ادارات تخصصی در کمسیون بررسی طرحها مطرح می نماید و در صورت عدم تایید کمسیون به شهرستان و متقاضی اعلام مینماید و در صورت تایید از ادارات ذیربط استعلام می نماید.
4- ارجاع به اداره تخصصی جهت بررسی طرح توسعه.
5- ارجاع به دبیرخانه صدور مجوز جهت صدور موافقت با توسعه طرح پس از تایید مدیر.
6- ارسال رونوشت به بخشهای و ادارات تخصصی و سازمانهای ذیربط.

فصل دوم
روش انجام کار

جنبه های ابتکاری بودن و خلاقیت به کار رفته شده :
ابتکار و نوآوری در کلیه رشته ها می تواند عامل پیشرفت و توسعه قرار گیرد در بخش تولید محصولات فرفورژه نیز که بازار رقابتی بسیار شدیدی دارد استفاده از ایده های نو و نوآوری و خلاقیت می تواند به عامل موفقیت تبدیل شود ، متد های نوین تبلیغاتی یکی از عوامل پیشرفت و توسعه اقتصادی در کشور های صاحب سبک در صنعت میباشد ، الگوبرداری از این روشها برای معرفی کالا و محصولات می تواند به عنوان یک ایده نو مورد استقیال قرار گیرد .

مشخصات نیروی انسانی مورد نیاز از لحاظ مفید بودن و توانایی کار :

بررسی اجمالی تکنولوژي و روشهاي تولید و عرضه محصول در کشور و مقایسه آن با دیگر کشورها
فرآیند فیزیکی فوم شدن
وقتي كه اجزاي فرمولاسيون فوم با يكديگر اختلاط پيدا كردند، واكنش هاي شيميايي بطور همزمان شروع مي شود، پس از گذشت زمان اندكي، رنگ سيستم در حال واكنش كدر مي گردد. در اين مرحله تشكيل حباب هاي گاز با چشم قابل مشاهده است. به اين فاصله زماني كه از شروع اختلاط آغاز م يگردد، زمان كرمي شدن گفته مي شود. از آنجائيكه زمان كرمي شدن، زمان كوتاهي است و ويسكوزيته سيال اختلاط يافته نسبتاً بالاست، معمولا جريان مواد واكنش در قالب ضعيف است. بنابراين براي توليد فوم يكدست، بايد ريخته گري در داخل قالب بصورت يكنواخت انجام پذيرد. در اين شرايط ابتدا گازهاي توليد شده در سيستم مايع حل شده، وقتيكه به حد اشباع رسيدند، تشكيل هسته هاي اوليه را مي دهند. پس از

اين مرحله، عمل بالا آمدن فوم شروع مي گردد. با ادامه فرآيند توليد گاز، عمل انتقال مولكول هاي گاز توليد شده از مايع به داخل سلول هاي بوجود آمده، صورت مي پذيرد. هر چه اندازه سلولها كوچكتر باشد، فشار داخل آن بيشتر است. همين امر باعث ناپايداري سلول هاي كوچكتر و ادغام آنها در سلول هاي بزرگتر مجاور ميشود. با ادامه اين فرآيند از تعداد سلو لها كاسته شده و بر اندازه آنها افزوده مي شود. در ابتدا وقتيكه سلو لها تشكيل ميشوند، كروي هستند ولي با گذشت زمان به صورت چند ضلعي هايي در مي آيند كه در جهت بالا آمدن فوم، حالت كشيده پيدا مي كنند )شكل ٢(. بطور كلي شكل هندسي سلول ها به سمتي ميل ميكند كه حداقل سطح را ايجاد نمايد، در نتيجه انرژي كمتري داشته باشد.

شکل 2- نماي شماتیک از رشد سلول در فومها (A شکلهاي کروي اولیه سلول (B کلهاي چند ضلعی سلولهاي رشد یافته

مدت زمانيكه از شروع تشكيل حبا بها تا بالا آمدن فوم و توقف آن صورت ميگيرد، زمان بالا آمدن ناميده مي شود. در شكل ٣ فرآيند فوم شدن نشان داده شده است.

شکل 3- فازهاي مختلف فوم شدن
براي توليد فومهاي پلي استايرن مورد استفاده در بلوكهاي سقفي يك روش وجود دارد كه در ادامه فرآيند آن تشريح شده است.

شرح فرایند تولید
توليد فوم پلي استايرن منبسط شده شامل سه مرحله است. در مرحله اول، دانه هاي پلي استايرن حاوي عامل پف زا وارد يك تانك عمودي مجهز به همزن و ورودي بخار مي شود. اين مرحله را پيش انبساط مي نامند و در اين مرحله است كه دانسيته نهايي فوم تعيين مي شود. دانه هاي منبسط شده در اين مرحله اصطلاحاً، پوف اوليه ناميده مي شوند كه حجمشان تا ٤٠ برابر قبل از انبساط افزايش يافته است. اين دانه ها در اين مرحله تا چندين ساعت در ظروف در باز نگهداشته مي شوند تا خلاء ايجاد شده در داخل دانه ها با اتمسفر به تعادل برسد.

تفاوت اندازه دانه هاي رزین و دانه هاي منبسط شده

بعد از مرحله ثبات فشار، دانه هاي پف شده اوليه به داخل يك قالب بسته ريخته مي شود و مجددًا تحت حرارت بخار قرار مي گيرد. در اين مرحله، دانه هاي پف شده اوليه در يكديگر نفوذ كرده و قطعه يكپارچه اي كه به شكل قالب است را ايجاد مي كند. فرآيند توليد در شكل ٥ ديده مي شود.
شکل 5- فرآیند تولید

در قسمت هاي زير سه مرحله پيش انبساط ، تعادل فشار و قالبگيري مورد بحث بيشتر قرار مي گيرد.

الف- پیش انبساط
به منظور قالبگيري كردن قطعاتي با دانسيته مورد نياز الزامي است كه در ابتدا پف شده اوليه با دانسيته لازم تهيه شود. ٤٠ است. پيش انبساط اين مواد خام در يك lb/ft پلي استايرن انبساطي در ابتدا داراي دانسيته حدد ٣ پيش منبسط كننده مجهز به ورودي بخار كنترل شده، ورودي هوا، همزن و سيستم اتوماتيك خوراك دهي انجام مي شود.
با كنترل سرعت خوراك دهي مواد اوليه، جريان هوا و بخار، سرعت دور همزن، دانه هاي پلي استايرن ٩٠ كه بالاتر از نقطه جوش عامل پف زا است نرم مي شوند. فشار بخار دروني نيز افزايش مي يابد ° C در دماي و انجام همزمان اين دو پديده باعث انبساط دانه ها و رسيدن به دانسيته مورد نياز مي شود. ميزان حداقل دانسيته بدست آمده بسته به نوع محصول

تغيير مي كند و به عواملي نظير اندازه اوليه دانه ها، محتواي عامل پف زا، حضور يا عدم حضور افزودني ها بستگي دارد. زمان طولاني نگهداري در پيش منبسط كننده )يا دماي بخار خيلي بالا( منجر به افزايش دانسيته و كولاپس كردن دانه ها مي شود. اين كولاپس شدن ناشي از كاهش فشار داخل دان هها در نتيجه خارج شدن عامل پف زاست.
اين مرحله پيش انبساط م يتواند به صورت پيوسته يا ناپيوسته انجام می شود. در پيش منبسط كنند ههاي پيوسته، دان ههاي پلي استايرن انبساطي بصورت پيوسته از ته پيش منبسط كننده وارد شده و دانه هاي منبسط شده )پف شده اوليه( از بالاي آن خارج مي شود كه در شكل ٦ نشان داده شده است.

شکل 6- پیش منبسط کننده پیوسته

در روش ناپيوسته دانه هاي پلي استايرن انبساطي از پيش، وزن شده و از بالاي پيش منبسط كننده وارد و بعد از انبساط از ته آن خارج مي شوند. تنظيم دانسيته محصول از طريق كنترل مدت زماني كه دان هها در منبسط كننده باقي مي مانند و يا با فشاري كه در پيش منبسط كننده وجود دارد، كنترل مي شود. در پيش منبسط كننده هاي ناپيوسته با كنترل دما، فشار و مقدار دانه هاي وارد شده، مي توان به موادي با حداقل دانسيته دست يافت. پرپوف خارج شده از پيش منبسط كننده به يك خشك كن با بستر سيال منتقل شده و به دقت خشك مي شود. اين پف شده اوليه خارج شده از پيش منبسط كننده بدليل خلأ موجود در ساختار سلولي آن و بخاطر گرم و نرم بودن بسيار حساس است.

پایدارسازي پف شده اولیه
پرپوف خارج شده از پيش منبسط كن و خشك كن با سيستم بستر سيال، وارد ظروف پلاستيكي بزرگي مي شود تا به دماي معمولي برسد. در حين اين مرحله كه ممكن است سه الي چهار روز )بسته به دانسيته، دماي اتاق و جريان هوا( طول بكشد، تراكم عامل پ فزاي باقيمانده و بخار آب اطراف دان هها اتفاق م يافتد. اين فرآيند پايدارسازي مي تواند با نفوذ هوا به داخل دانه ها نيز همراه باشد تا تعادل فشار در طرفين دانه وجود داشته باشد. اين مرحله پايدارسازي يا بلوغ امكان خارج كردن آب جذب شده به داخل يا سطح دانه ها كه براي فرآيند قالبگيري مضر است را فراهم مي كند .

شکل 7- کیسه هاي ذخیره براي پایدار سازي پف شده اوليه
همچنين براي كاربردهايي با دانسيته بالا، اين مرحله بلوغ اجازه م يدهد تا مقدار اضافي عامل پف زا خارج شود.

ج- قالبگیري
ساختمان قالب ها اغلب با توجه به كاربرد و نوع فوم توليدي تعيين مي شوند. با توجه به شرايط توليد مواد ساختماني مي تواند فولاد گالوانيزه يا معمولي، آلومينيوم و يا حتي چوب باشد. در فرآيندهاي قالبگيري بسته، نسبت به حالت هاي قالبگيري باز در شرايط قالب يكسان، مواد زيادتري استفاده مي گردد. در چنين شرايطي دانسيته فوم بيشتر شده و فشار قابل توجهي در قالب ايجاد مي شود. بنابراين براي جلوگيري از باز شدن قالب، استفاده از اتصالات مناسب ضروري است.

شکل 8- تجهیزات خلاء و قالب

چرخه قالبگيري شامل چندين مرحله است كه در ذيل به هر يك از آنها پرداخته خواهد شد.
- چرخه پركردن :(Fill cycle)
اين مرحله شامل بستن قالب و جابجايي هوا از داخل آن است.

- چرخه خلأ :(Vacuum cycle)
اين مرحله شامل يك كاهش سريع در فشار است که از طريق بار كردن اتصال تانك خلأ (پريود ١) انجام مي شود. مجددًا با كار كردن پمپ خلأ، خلأ افزايش مي يابد (پريود ٢ اين مرحله پيش خلأ اجازه مي دهد تا هوا و آب موجود در قالب خارج شود و مرحله بعدي پيش فيوژن تسهيل شود.

چرخه بخار دادن :(Steaming cycle)
در اين مرحله با بستن خروج يهاي قالب، قالب تحت فشار بخار قرار مي گيرد تا اينكه به فشار اتمسفر برسد )پريود ٣) بعد از اينكه به فشار اتمسفر رسيد، مسير خروجي براي خروج مواد تراكمي باز مي شود )پريود ٤( فشار بخار از طريق وارد شدن بخار از دو طرف ديواره قالب در حاليكه خروجي ها در چهار ديواره ديگر باز هستند، افزوده مي شود )پريود ٥( بخار باعث نرم شدن پف شده اوليه شده و اين مواد شروع به انبساط م يكنند. اما از آنجاييكه فضائي براي انبساط وجود ندارد عمل فيوژن رخ مي دهد.

چرخه اتوكلاو :(Autoclave cycle)
در اين مرحله پايدارسازي، )پريود ٦( تمامي دريچه هاي خروجي بسته شده و فشار بخار براي يك زمان كوتاه ٣ تا ١٥ ثانيه اي نگه داشته مي شود كه در اين مرحله فيوژن نهايي محصول كامل مي شود.

چرخه سرد كردن :(Cooling cycle)
در اين مرحله شيرهاي خروجي مواد متراكم شده باز مي شود و فشار داخل قالب كاسته مي شود )پريود ٧( سپس مجددًا شيرها بسته شده و مجددًا خلأ اعمال مي شود.

شکل 9- قالب پلی استایرن انبساطی

دماي بلوك وقتي كه از قالب خارج مي شود حدود ٩٠ تا ٩٥ درجه سانتيگراد است و سلول هاي آن هنوز يك خلأ نسبي دارند. بنابراين بايد مواظبت نمود تا يك شوك حرارتي به بلوك وارد نشود. زيرا باعث جمع شدگي آن مي شود. بلوك تازه از قالب خارج شده بر روي يك تسمه نقاله قرار گرفته و معمولاً 24 ساعت در شرايط مناسب نگهداشته مي شود تا پايدار شود. شكل ١٠ نمايي از فوم خارج شده از قالب را نشان ميدهد.

شکل 10 - فوم خارج شده از قالب بر روي تسمه نقاله

شکل 11 - مراحل قالبگیري بلوك پلی استایرن انبساطی

قالبگیري به شکل مورد نظر
با استفاده از ماشين هاي مجهز به پركن اتوماتيك، پران و قالبهايي با اشكال مختلف مي توان به انواع طراحي ها و اندازه ها از فوم هاي پلي استايرن دست يافت. اصول استفاده از قالب ها مشابه آنچه در خصوص قالب هاي بلوكي عنوان شده، مي باشد. قالب شامل دو قسمت م يباشد كه يكي از اين قسم تها متحرك بوده و توسط يك سيستم سيلندري حركت مي كند و قسمت ديگر ثابت م يباشد. سه نوع اصلي از اين نوع قال بها وجود دارند كه عبارتند از قالب هاي تحت خلأ، قالب هاي انتقالي و قالب هاي پيچيده

شکل 12 - قالبگیري شکلی پلی استایرن منبسط شده

قالبگیري تحت خلا
پلي استايرن پيش انبساط يافته )پف شده اوليه( از طريق چند راه مختلف وارد قالب مي شود. سپس سيكل هاي بخار دهي مشابه همان مراحلي كه براي قالب هاي بلوكي بيان شد )شامل پيش گرم كردن قالب، بخار دهي جانبي، افزايش فشار، حفظ فشار( انجام مي شود. سرد كردن قالب ابتدا از طريق آبي كه به پشت ديواره هاي قالب وارد مي شود انجام مي شود و در نهايت از طريق خلأ در قالب انجام مي شود. سپس قالب باز شده و قطعه توسط پران يا هوا فشرده از قالب خارج مي شود.