بخشی از مقاله
*** به دلیل مشکل حذف تصاویر فایل ، قیمت کاهش پیدا کرد ***
*** لطفا قبل از خرید به این مساله دقت کنید ***
آدرس كارگاه و فعاليتهاي كارگاه:
كارگاه ميل لنگ تراشي فرهاد واقع در شهرستان خدابنده جاده ابهر با مديريت فرهاد بداكي كه با احتصاب مديريت كارگاه داراي 2 كارگر مي باشد كه هريك از آنها در روي دستگاه هايي كه مهارت دارند مشغول به كار مي باشند.
دستگاه هاي موجود در كارگاه:
1: دستگاه ميل لنگ تراشي: جهت سنگ زدن ميل لنگ و تاب گيري ميل لنگ تا حد امكان.
2: دستگاه شاتون تراش يك طرفه: براي تاب گيري شاتونها و تراش بوش سر شاتون كه پيستون را توسط گژن پين به شاتون متصل مي كند.
3: شاتون تراش دو طرفه: جهت پيشبرد بهتر كار تراش شاتون.
4: دستگاه تراش ساده: جهت تراش سيت سر سيلندر (نشيمنگاه سوپاپ، گابد، بوش سيلندر، بوش شاتون براي ماشينهاي قديمي كه بوش آماده يا شاتون آماده در بازار موجود نيست (ليلاند)، آج زني شيار روغن ميل لنگ، پوليش زدن ميل سوپاپ و ديگر كارهايي كه در كارگاه توسط اين دستگاه انجام مي شود).
5: دستگاه سيلندر تراش: جهت تراش سيلندر.
6: دستگاه سيلندر تراش روميزي: براي تراش سيلندر در مواردي كه موتور از روي اتومبيل پياده نشده است.
7: دستگاه ثابت تراش: دستگاه ثابت تراش جهت تراش بوش ميل سوپاپ استفاده مي شود.
8: دستگاه سنگ مغناطيسي (كف تراش): از اين دستگاه جهت كف تراشي و سنگ زني سطح فوقاني سيلندر و سر سيلندر كه بايد روي هم كاملاً منطبق شوند.
9: دستگاه مته: از اين دستگاه جهت تميز نمودن سوپاپها و تراش و پرداخت نهايي سيت ها (نشيمنگاه سوپاپها) و كارهاي سوراخ كاري در كارگاه استفاده مي شود.
10: دستگاه پرس هيدروليكي: در سايزهاي كوچك و بزرگ جهت جازدن و بيرون آوردن انطباقات پرسي.
11: دستگاه سنگ روميزي: جهت تراش نوك رنده هاي ماشينهاي تراش از اين دستگاه استفاده مي شود.
12: دستگاه پمپ باد: براي تميز نمودن سوراخهاي روغن ميل لنگ، تميز نمودن دستگاه ها هنگام دست كشيدن از كار و دركل تمامي كارهايي كه نياز به تميز شدن داشته باشد.
بخش دوم:
اطلاعات كلي موتورهاي اتومبيل پيكان:
با توجه به اينكه در كارگاه ميل لنگ تراشي استاندارد موتورهايي كه نياز به تعمير اساسي دارند توسط اتومكانيكها به طور كامل باز شده و جهت تراشكاري ميل لنگ ، شاتون، سيلندر، سر سيلندر، ميل سوپاپ يه اين كارگاه ارجاع داده مي شوند. و باتوجه به اينكه جهت تراشكاري كامل به كارگاه ارجاع داده مي شد بسيار متنوع بودند. شامل ب-ام-و، پيكان، مزدا، نيسان، خاور، بنز 10 تن، اتوبوس، تراكتورهاي روماني، انواع ماشينهاي راه سازي از قبيل كوماتسو و به طور كلي تمامي اتومبيل هاي موجود.
ولي به طور مختصر با توجه به اينكه موتور پيكان (دلوكس-تخت) بيشتر از بقيه موتورها جهت تراشكاري به كارگاه انتقال داده مي شد و نيز باتوجه به اينكه تراشكاري تمامي موتورها كاملاً يكسان است، به شرح تراشكاري قسمتهاي اصلي موتور اتومبيل پيكان مي پردازيم.
البته براي فهم بهتر لازم است يك سري اطلاعات كلي در مورد موتورهاي مختلف اتومبيل پيكان بدانيم.
انواع رايج اتومبيل هاي پيكان با توجه به موتورهاي اتومبيل.
موتورهاي اتومبيل پيكان 1725 سي سي كه نسبت به خط قائم ْ10 درجه مايل است. و روي قالپاق سوپاپ داراي منحني است كه قبلاً در روي اتومبيل هاي جوانان، دلوكس، وانت و تاكسي نصب مي شده و مكانيكها به آن موتور دلوكس مي گويند.
و همچنين در موتورهاي تخت (قائم) 1588 سي سي كه قالپاق سوپاپ آنها صاف و تخت مي باشد و به همين دليل بين مكانيكها به موتور تخت معروف است.
از نظر كلي موتورهاي اتومبيل پيكان (دلوكس و تخت) شبيه هم بوده فقط در بعضي موارد داراي اختلافات جزئي هستند. شكل (1-2) قطعات ثابت موتور 1589 سي سي معروف به تخت را نشان مي دهد.
به طور كلي موتورهاي اتومبيل پيكان داراي چهار سيلندر خطي يعني داراي چهار پيستون مي باشند و سر سيلندر موتورهاي جوانان الومينيومي بوده و بقيه مدلها داراي سرسيلندر چدني مي باشند. هر سيلندر داراي دو سوپاپ، يك سوپاپ دود و يك سوپاپ بنزين بوده و سوپاپها و اسپكها در سر سيلندر قرار دارد. كه به وسيله ميل رابط ها و تايپتها و با دامكهاي ميل سوپاپ به موقع باز و بسته مي شوند.
بخش سوم:
طريقه بررسي و تراش ياتاقانهاي اصلي ميل لنگ.
تراشكاري ميل لنگ و رفع عيوب آن:
هنگامي كه ميل لنگ كه از روي موتور توسط مكانيكها باز شده به كارگاه انتقال داده مي شود كارگر مربوط به ميل لنگ تراشي ابتدا سطح ثابت ميل لنگ را از نظر خط افتادگي و ساييدگي و همچنين سطح داخلي و ياتاقانها را نيز به همين منظور بازديدي كاملاً دقيق مي نمايد. علتهاي اصلي خرابي ياتاقانها و محور ميل لنگ عبارت است از نرسيدن روغن به ياتاقانها،گرفتگي مجراي روغن، افت فشار روغن، خرابي اويل پمپ، نبودن روغن در كارتر، جوش آوردن موتور ، تعويض دنده نامناسب و غيره. كه جهت تشخيص اين عيوب به وسيله
ميكرومتر سه يا چهار نقطه از قطر خارجي هر محور ثابت را اندازه گيري مي كنند. اگر اختلاف بين سه يا چهار نقطه قطر خارجي هر محور ثابت ميل لنگ بيش از 002/0 اينچ باشد، يا محور ثابت ميل لنگ داراي خط افتادگي يا ساييدگي باشد لازم است ميل لنگ توسط ميل لنگ تراش سنگ زده شود. باتوجه به اينكه معمولاً ياتاقانها به رنگ خاكستري هستندكه مانند محور ميل لنگ نبايد داراي علائم خط افتادگي، خراشيدگي يا فرورفتگي و برجستگي «دو پهن» در روي ياتاقانها وجود داشته باشد. اگر در روي ياتاقانها در محلي بيشتر ساييده باشد،
باتوجه به تغيير رنگ آن محل نسبت به قسمتهاي ديگر ياتاقان لازم است ياتاقانها عوض گردد و از همان اندازه ياتاقانهاي قبلي يعني ياتاقانهاي استاندارد يا ياتاقانهاي 10-20-30-40 كه همان ياتاقانهاي 010/0-020/0-030/0-040/0 هستند استفاده شود. باتوجه به ياتاقانهاي موجود براي ميل لنگ يك ميل لنگ چهار بار قابل سنگ زدن يا همان تراش است و بعد از چهار بار ديگر قابل استفاده نمي باشد و بايد عوض شود مگر در مورد ميل لنگ ماشينهاي قديمي كه در بازار موجود نيست كه بايد ياتاقان را به صورت دستي بسازند و استفاده كنند كه هزينه بسيار بالايي هم دارد.
البته موارد فوق در صورتي است كه محور ياتاقانهاي اصلي ميل لنگ سالم باشد ولي اگر محور ثابت ميل لنگ نيز ساييده و دو پهن شده باشد احتياج به تراشكاري براي برطرف نمودن دو پهني يا ساييدگي و يا خط افتادگي روي محور ثابت ميل لنگ باشد. در نتيجه قطر محور ثابت ميل لنگ كوچكتر شده و لذا نمي توان از ياتاقانهاي قبلي به كار برد و باتوجه به مقدار تراش ميل لنگ كه چند صدم اينچ است به همان نسبت قطر داخلي ياتاقان نيز كوچكتر انتخاب شود كه معمولاً در حالت عادي در مرحله اول تراش ميل لنگ از 010/0 اينچ و در مرحله هاي بعدي به ترتيب از ياتاقانهاي 020/0 و 030/0 و 040/0 مي باشند، استفاده نمود. اندازه ياتاقانها در پشت آنها نوشته شده است. اگر در هنگام بررسي ياتاقانهاي محور ثابت ميل لنگ
مشاهده گرديد كه سالم بوده ولي ياتاقانهاي ثابت به علل گفته شده احتياج به تعويض دارد بايد به پشت ياتاقانها دقت نمود كه آيا شماره (اعدادي) حك شده يا خير. اگر نوشته باشد، نشان دهنده اين است كه ميل لنگ قبلاً سنگ زده (تراش خورده) است. لذا بايد ياتاقانهاي به همان اندازه را خريداري نمود. طريقه بررسي و تراش ياتاقانهاي متحرك ميل لنگ (شاتون) مانند ياتاقانهاي ثابت مي باشد با اين تفاوت كه شاتون به محور متحرك ميل لنگ اتصال دارد و به علت اينكه ياتاقانهاي بزرگ انتهاي شاتون زير ضربات حاصل از انفجار و انتقال قدرت از پيستون به ميل لنگ مي باشد، احتمال ساييده شدن ياتاقانهاي متحرك زياد بوده و به علت وجود اين عيب ممكن است باعث كوبيده شدن موتور گردد و يا ازدياد فاصله بين ياتاقانها و محور متحرك ميل لنگ باعث كاهش فشار روغن گردد و به خاطر فاصله زياد بين آنها روغن تماس كافي پيدا نكرده و به سرعت عبور كند.
همانطور كه درباره ياتاقانهاي ثابت اشاره شد نحوه برسي ياتاقانهاي متحرك نيز به همان ترتيب است. يعني قسمت داخل هردو ياتاقان هر شاتون را از نظر شكل ظاهري بررسي نماييد. اگر در قسمتي خط افتادگي يا ساييدگي بيشتري داشته باشد. تغيير رنگ آن مشخص است و يا اگر ياتاقانها زياد ساييده شده باشد لازم است باتوجه به شماره (اعداد) حك شده در پشت ياتاقانها در صورت سالم بودن ميل لنگ از ياتاقانهاي نو با همان شماره قبلي استفاده شود، ولي اگر محور متحرك ميل لنگ مانند ياتاقانهاي خط افتاده يا دو پهن يا ساييده باشد لازم است محور متحرك ميل لنگ نيز توسط ميل لنگ تراش سنگ زده شود. (شكل 1-3). كه در اين مورد نيز قطر خارجي محور متحرك ميل لنگ كوچكتر گرديده و به همان نسبت بايد از ياتاقانهاي كوچكتر استفاده شود. قبل از نصب ياتاقانها لازم است مسير روغن كاري را به وسيله فشار باد تميز نماييد و روغن كهنه موتور و فيلتر را تعويض كنيد چون احتمال نفوذ براده در مسير روغنكاري و يا احياناً مسدود شدن مسير روغن كاري وجود دارد.
پس از انجام مراحل فوق نوبت به بستن ميل لنگ و آزمايش ميزان لقي آن است. براي اين منظور روي ميز كار مقواي تميزي قرار داده (علت قرار دادن مقوا زير سيلندر آن است كه قسمت بالاي سيلندر كه توسط دستگاه سنگ مغناطيسي كاملاً سنگ زده مي شود تا سر سيلندر كه آنهم كاملاً سنگ زده شده روي آن منطبق شده و خراش نبيند) و سيلندر را وارونه مي كنيم. به طوري كه قسمت بالاي سيلندر روي مقوا قرار گيرد. (تا عمل بستن ميل لنگ آسانتر انجام شود).
ميل لنگ و ياتاقانهاي ميل لنگ را قبل از جا زدن در داخل سيلندر كنترل مي كنيم. براي بستن ميل لنگ روي سيلندر شاتونها را نمي بنديم، چون هدف ما از بستن ميل لنگ در كارگاه تنظيم ميزان خلاصي ياتاقانهاي ثابت ميل لنگ است و نصب كامل ميل لنگ توسط مكانيك صورت مي گيرد. اگر با قرار دادن ياتاقانها در روي ميل لنگ و برگرداندن ميل لنگ، علائم خراشيدگي در روي ياتاقان ظاهر شود، نشان دهنده اين است كه عمل سنگ زدن (تراشكاري) روي ميل لنگ به دقت انجام نگرفته و يا اينكه ياتاقانها مناسب انتخاب نشده است. كه لازم است رفع شود.
بخش چهارم:
طريقه بررسي و تراش شاتون و گژن پين:
پس از شماره گذاري كل قطعات موتوري كه نياز به تراشكاري شود، جهت جلوگيري از اشتباه آنها با قطعات ديگر موتورها كه در كارگاه معمولاً سه رقم آخر شماره فاكتور را روي قطعات با رنگ مي نويسند، شاتونها را به قسمت شاتون تراشي منتقل مي كنند.
شاتون رابط بين پيستون در بالا و ميل لنگ در پايين است كه معمولاً در شرايط كاري عادي اتومبيل آسيبي به آن نمي رسد و احتياج به تعويض ندارد. مگر اينكه به عللي در اثر ضربات و يا احياناً تصادف شاتون خم شود(تاب بردارد) و حالت اصلي خود را از دست بدهد كه لازم است توسط دستگاه مخصوص شاتون تراش شكل (1-4) آزمايش گردد تا قبل از نصب شاتون از سالم بودن آن اطمينان كامل حاصل شود.
اگر شاتون تاب داشته باشد بايد آن را تعمير نموده و در صورتي كه شاتون بيش از حد تاب داشته باشد، تعويض گردد. در پايين موتورهاي غير تخت پايين شاتون داراي سوراخي جهت روغنكاري بدنه سيلندر و گژن پين مي باشد كه بايد بازديد گردد كه كاملاً باز باشد.
در شكل (2-4) يك شاتون به همراه پيستون و رينگهاي آن نشان داده شده است. يكي ديگر از كارهاي قسمت شاتون تراشي بررسي گژن پينها و نيز تعويض و تراش بوش شاتون مي باشد. گژن پين كه رابط بين شاتون و پيبستون مي باشد كه به شكل است
شكل (2-4) شاتون به همراه پيستون و رينگها
سر كوچك شاتون داراي بوشي مي باشد كه گژن پين داخل آن سوار مي شود و پيستون را به شاتون متصل مي كند.
علت تعويض گژن پينها بيشتر به خاطر نرسيدن روغن به گژن پين و يا جوش آوردن موتور و داشتن خلاصي زياد است كه معمولاً گژن پين در اين حالت اگر با انگشتان روي آن دست بكشيم ، به صورت پله پله احساس مي شود كه بايد تعويض شود و در موقع انتخاب گژن پين بايد بررسي گردد كه گژن پين در داخل بوش سر شاتون عبور مي كند و داراي خلاصي متناسب است يا خير. در صورتي كه خلاصي زياد باشد بوش سر شاتون بايد عوض شده و تراش داده شود. اگر به علت خلاصي بين گژن پين و بوش سر شاتون و يا شكسته و سوخته شدن پيستون يا صداي غير عادي گژن پينها مجبور به تعويض گژن پينها و يا پيستون باشيم، لازم است ابتدا كربن (دوده) و رسوبات دو طرف گژن پين را تميز كرده و سپس دو خار
مهاركننده دو طرف گژن پين را به وسيله خار جمع كن بيرون آورده و پس از درآوردن خارها معمولاً گژن پين مي بايد در اثر فشار انگشت بيرون بيايد، ولي اگر موفق به بيرون آوردن گژن پين نشويم، روي گژن پين در حالت سرد نبايد فشار وارد كرد. بهترين روش بيرون آوردن گژن پين اين است كه پيستون را در داخل آب و يا روغن داغ قرار دهيم تا بر اثر حرارت آب يا روغن باعث انبساط پيستون و شاتون شده و درنتيجه آن را مي توان به وسيله پارچه يا فشار انگشت خارج نمود. وضعيت گژن پين در بوش سر شاتون بايد طوري باشد كه اگر پيستون را به طور
عمودي رو شاتون نگهداريم ، بايد پيستون در اثر نيروي وزن خود در يك طرف روي گژن پين چرخيده و بيفتد و در عين حال نبايد گژن پين در داخل بوش سر شاتون خلاصي زياد داشته باشد يا سفت باشد. اگر بوش شاتون ساييده شده باشد لازم است وضعيت گژن پين نيز بازديد شود كه پله پله نشده باشد. در صورت لزوم هم بوش و هم گژن پين را عوض كرده و اگر بوش سر شاتون شده باشد و گژن پين سالم باشد، بوش را تعويض نموده و از بوش جديد استفاده مي نماييم.
شكل (3-4) روش در آوردن خار حلقوي گژسنا پيسن
ولي در هنگام جازدن بوشها بايد دقت فراواني نمود كه بوش نو آسيبي نبيند (تاب برندارد و سوراخ روغن آن دقيقاً تنظيم شده باشد) همچنين در موقع سوار كردن پيستون روي گژن پين لازم است به جهت پيستون و شاتون كاملاً دقت شده كه اشتباه بسته نشود.
