پاورپوینت تکثیر و پرورش ماهی

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

بسمه تعالی

تکثیر و پرورش ماهی

اسلاید 3 :

تاریخچه پرورش آبزیان در جهان

اولین نوشتار در مورد پرورش ماهی کتاب فن لی است که در سال 475 قبل از میلاد نگارش یافته است.

نگارش چنین کتابی در حدود 2500 سال قبل حاکی از آن است که در آن زمان پرورش ماهی در چین رواج داشت و یکی از مشاغل پر درآمد بود.

کم کم پرورش انواع گونه های کپور چینی شامل: ماهی علف خوار (آمور)، ماهی کپور نقره ای ( فیتوفاگ )، ماهی سرگنده (بیگ هد) و ماهی کپور معمولی رایج شد. در فرهنگ لغت فارسی، به آبزی پروری کشتاب ورزی گویند.

اسلاید 4 :

اولین اقدام برای پرورش آبزیان در سواحل دریاها، پرورش صدف خوراکی بود. پرورش صدف نیز سابقه ای بسیار طولانی دارد و حدود 2000 سال قبل توسط رومیان، یونانیها و ژاپنی ها انجام می گرفت.

تکثیر و پرورش ماهی قزل آلا از فرانسه و توسط یک نفر کشیش به نام دون پین شو در قرن چهاردهم میلادی آغاز شد. طولی نکشید که پرورش ماهی قزل آلا در بسیاری از مناطق شیوع یافت و این به خصوص به علت صید ورزشی آن با قلاب بود.

پرورش گیاهان دریایی در مقایسه با آبزیان جانوری، سابقه ای طولانی ندارد. قدیمی ترین کتاب موجود درباره پرورش گیاهان دریایی کتابی است که در سال 1952 در ژاپن چاپ گردیده است. در حال حاضر پرورش گیاهان دریایی در بسیاری از کشورها از جمله ژاپن، کره، تایوان و چین رواج گسترده دارد.

اسلاید 5 :

تاریخچه پرورش آبزیان در ایران

علی رغم داشتن بیش از 2700 کیلومتر مرز آبی در شمال و جنوب کشور، و وجود منابع آبی فراوان در قسمتهای مختلف کشور، پرورش آبزیان در ایران تاریخچه ای بسیار کوتاه دارد.

در ایران احداث اولین کارگاه مستقل تکثیر و پرورش ماهی، به سال 1341 بر می گردد.در این سال اولین کارگاه تکثیر و پرورش ماهی ایران در کرج احداث شد. این کارگاه از همان ابتدا، به کار پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان پرداخت.

اسلاید 6 :

اولین کارگاه تکثیر و پرورش ماهیان گرم آبی (شامل ماهیان کپور معمولی، کپور علف خوار، کپور نقره ای و کپور سر گنده) در سال 1351 در جنوب رشت تاسیس شد. این کارگاه که متعلق به شرکت سهامی دامپروری سفید رود است، در حال حاضر بزرگترین واحد تکثیر و پرورش ماهی کشور است و بالغ بر 1000 هکتار استخر پرورش ماهی دارد.

اولین کارگاه تکثیر و پرورش ماهی وابسته به شیلات که به منظور افزایش ذخایر ماهیان خاویاری دریای مازندران احداث شد، کارگاه شهید بهشتی (سد سنگر سابق) است که احداث آن در سال 1348 شروع و در سال 1350بهره برداری از آن آغاز گردید.

اسلاید 7 :

آبزی پروری (Aquaculture)
آبزی پروری یا آکوآکالچر عبارت است از پرورش انواع مختلف آبزیان جانوری و گیاهی در محیط های آبی می باشد.

همان گونه که کشاورزی عبارت است از تولید، عمل آوری و عرضه محصولات حاصله از کشت و زرع بر روی زمین، کشتاب ورزی نیز شامل تولید، عمل آوری و عرضه تولیدات غذایی حاصله در محیط های آبی است.

به طور کلی می توان گفت که آبزی پروری شامل پرورش و تولید انواع آبزیان خوراکی، زینتی، دارویی و صنعتی در آبهای شور، نیمه شور، و شیرین است.

معمولا به پرورش آبزیان در آب دریا آبزی پروری دریایی ( Mari culture) گفته می شود.

اسلاید 8 :

الف-اهمیت اقتصادی آبزی پروری

1- می دانیم که به رغم وجود آب کافی در برخی از مناطق کشور، کیفیت زمین و خاک به گونه ای است که برای کشاورزی مناسب نیست. بهره گیری از بسیاری از این زمین ها، برای آبزی پروری، عملی است.

2-آبزیان پرورشی جزء جانوران خونسرد هستند که درجه حرارت بدن آنها تابع گرمای محیط است و بر خلاف پرندگان و پستانداران، نیازی به صرف انرژی برای ثابت نگه داشتن درجه حرارت بدن خود ندارند. در واقع آبزیان در مقایسه با دام و طیور، مقدار بیشتری غذای مصرفی خود را می توانند تبدیل به گوشت کنند.

اسلاید 9 :

الف-اهمیت اقتصادی آبزی پروری

3-برخی از آبزیان پرورشی می توانند برای تامین نیازهای غذایی خود از تک سلولی های گیاهی و جانوران ریز آبی استفاده کنند. تولیدتک سلولیهای گیاهی (فیتوپلانکتونها)،وجانوران ریزآبی ( زئوپلانکتونها ) به راحتی از طریق دادن کود حیوانی یا کود آلی به آب انجام می گیرد.

4-بسیاری از منابع غذایی که در حال حاضر، به دلایلی نمی توانند مورد مصرف غذایی آبزیان یک منطقه قرار می گیرند، می توانند برای تولید برخی از آبزیان پرورشی مصرف شوند. برای مثال از پلانکتونهای گیاهی مناطق جزر و مدی دریاهای جنوب می توان برای پرورش انواع مناسب صدف های پرورشی استفاده کرد.

اسلاید 10 :

5-در بسیاری از موارد در پرورش آبزیان، می توان از آب به صورت عبوری استفاده کرد، بدون اینکه افت چشمگیری در میزان آن ایجاد شود. برای مثال برای پرورش انواع ماهی های سرد آبی مثل ماهی قزل آلا، از آب به صورت عبوری استفاده می شود و پس از گذشتن از کانال های پرورشی، می توان از آن برای کشاورزی استفاده کرد.

6- میزان بهره برداری از آبزیان پرورشی در واحد سطح معمولا از تولیدات کشاورزی بیشتر است.

7-پروتئین آبزیان در مقایسه با سایر پروتئین های حیوانی، پر ارزش تر ، مفید تر و قابل هضم تر ا ست.

8-بسیاری از منابع آبی وجود دارند که بلا استفاده مانده اند و از آنها می توان برای تولید ماهی یا سایر آبزیان استفاده کرد، بدون اینکه تغییر کمی یا کیفی چشمگیری در آنها به وجود آید.

اسلاید 11 :

ب-اهمیت غذایی آبزی پروری

1- وجود اسید های آمینه ضروری برای بدن انسان که بطور عمده در گوشت ماهی یافت می شوند.

2- وجود آنزیم های هضمی در بدن انسان برای هضم بیشتر گوشت ماهی که میزان هضم گوشت ماهی بین 89 تا 96 درصد می باشد.

3 -وجود اسید های چرب ضروری از گروه لینولنیک و لینولئیک و اسید آراشیدونیک که جزء اسیدهای چرب غیر اشباع می باشند.

4 - وجود املاح زیاد در بدن ماهی بدلیل اینکه ماهی ها در آب زندگی می کنند و املاح آب نیز زیاد بوده و در بدن ماهی نیز تجمع پیدا می کنند و از این طریق کمبود املاح بدن انسان را می تواند مرتفع سازد.

اسلاید 12 :

ج-اهمیت دارویی آبزی پروری

3-1 استفاده از گوشت ماهی از سکته قلبی و مغزی پیشگیری می کند.

3-2 با مصرف ماهی احتمال تشنج ناشی از حاملگی در مادران باردار از 9 درصد به 3 درصد کاهش می یابد.

3-3 وجود ویتامین E در گوشت ماهی از پیری زودرس جلوگیری می کند.

3-4 وجود ویتامین K در گوشت ماهی جهت انعقاد خون موثر است.

3-5 وجود ویتامین D در گوشت ماهی در پروسه استخوان سازی موثر است.

3-6 وجود ید در گوشت ماهی از بیماری گواتر جلوگیری می نماید.

اسلاید 13 :

اهداف آبزی پروری

1- تولید و تامین قسمتی از نیازهای پروتئینی

2- باز سازی و افزایش ذخایر آبزیان ارزشمند دریایی و رودخانه ای

3-معرفی و جابجایی گونه های مناسب(آوردن گونه های مناسب پرورشی از سایر کشورها و یا نقل و انتقال گونه های موجود از محلی به محل دیگر برای پرورش )

4- تولید ماهی برای صید ورزشی (صید ماهی با قلاب)

5- تولید طعمه برای صیدهای تجارتی

6-تولید ماهی و سایر آبزیان برای نگهداری در آبزی گاهها (آکواریوم)

اسلاید 14 :

7-گرفتن مواد آلی موجود در آب فاضلاب ها پس از تصفیه آنها

8- تولید مواد دارویی

9- تولید مواد زینتی

10-تولید غذای زنده برای آبزیان پرورشی با ارزش

11-هدف آموزشی و تحقیقاتی.

12-برای فعالیت های دارویی و درمانی.

13-برای کنترل بیولوژیک

اسلاید 15 :

روشهای مختلف پرورش ماهی از دیدگاههای مختلف عبارتند از:

الف: پرورش ماهی از نظر وسعت و گستردگی
ب: پرورش ماهی از نظر سن و اندازه
ج: پرورش ماهی از نظر ترکیب گونه ها
د: پرورش ماهی از نظر تراکم و ذخیره سازی Stocking

اسلاید 16 :

الف: پرورش ماهی از نظر وسعت و گستردگی: از نظر وسعت و گستردگی پرورش ماهی به سه زیر شاخه زیر تقسیم می شود:

1-پرورش ماهی در مقیاس کوچک که هدف در آن تجاری نیست.
2-پرورش ماهی در مقیاس متوسط که بخشی از تولید به بازار عرضه می شود.
3-پرورش ماهی در مقیاس بزرگ که هدف اصلی در آن هدف تولید تجاری ماهی است.

اسلاید 17 :

ب: پرورش ماهی از نظر سن و اندازه: پرورش ماهی از نظر سن و اندازه به سه گروه زیر تقسیم می شود:

1-تکثیر ماهی و در نهایت امر تولید بچه ماهی نورس که کمتر از یک گرم وزن دارد.

2-در ابتدا تکثیر ماهی، سپس تولید بچه ماهی نورس و در نهایت تولید ماهی انگشت قد یا Finger ling با وزن 20 تا 50 گرم و طول 2 تا 5 سانتی متر است.

 3-در ابتدا تکثیر ماهی، سپس تولید بچه ماهی نورس و در ادامه تولید ماهی انگشت قد یا Finger ling با وزن 20 تا 50 گرم و طول 2 تا 5 سانتی متر و در نهایت امر تولید ماهیان بازاری می باشد. قابل ذکر است که مراحل 1 و 2 سودآور تر از مرحله 3 می باشد.

اسلاید 18 :

ج: پرورش ماهی از نظر ترکیب گونه ها: پرورش ماهی از نظر ترکیب گونه ای به 3 زیر مجموعه زیر قابل تقسیم است:

1-کشت تک گونه ای یا Mono culture: در این روش پروش ماهی، خصوصیات بیولوژیکی یک گونه که شامل درجه حرارت، شوری، رژیم غذایی و . سبب می شود که این گونه مورد نظر به تنهایی در استخر پرورش داده شود که از عمده ترین گونه هایی که پرورش تک گونه ای آن مرسوم است می توان به پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمام اشاره کرد.

اسلاید 19 :

2-کشت دو گونه ای یا Bi-Di culture: در این روش پرورش دو گونه ماهی که خصوصیات زیستی و بیولوژیکی آنها مشابه هم بوده و لی رقابت غذایی ندارند انتخاب شده و با هم پرورش داده می شوند.
 
3-کشت چند گونه ای یا Poly culture: در این روش پرورشی چند گونه متفاوت که خصوصیات بیولوژیکی مشترکی داشته ولی رقابت غذایی با هم ندارند انتخاب شده و در کنار هم کشت و پرورش داده می شوند. از روش های متداول این روش می توان به پرورش ماهیان گرمابی ( فیتوفاگ، بیگ هد، آمور و کپور معمولی) در کنار همدیگر و بطور توام اشاره کرد. لازم به ذکر است که کشت چند گونه ای ماهی می تواند بصورت توام با فعالیت های کشاورزی (مانند پرورش ماهی در شالیزار) و یا توام با فعالیت های دامپروری (مانند پرورش ماهی با اردک) نیز صورت گیرد.

اسلاید 20 :

د: پرورش ماهی از نظر تراکم و ذخیره سازی Stocking: پرورش ماهی از نظر تراکم و میزان ذخیره سازی ماهی در استخر به دسته های زیر قابل تقسیم بندی است:

1-روش گسترده یا روش غیر متراکم Extensive: در روش گسترده یا باز تراکم ماهی در واحد سطح کم است و ماهیان تنها با غذای طبیعی خود استخر که اساسا فقط با کوددهی حاصل می شود تغذیه می شوند. لازم به ذکر است مدیریت در این روش ساده بوده و بیماری ها کمتر بوده و هزینه های پرورش نیز پائین است.

2-روش نیمه متراکم یا نیمه گسترده Semi Extensive: در این حالت میزان تراکم و ذخیره سازی از حالت گسترده بیشتر بوده و حدود 90 درصد غذا از طریق کوددهی تامین شده و از غذای دستی به میزان خیلی کم استفاده می شود.