پاورپوینت تحلیل نیازمندی ها: اصول و مفاهیم

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

فصل 2: تحليل نيازمندي ها: اصول و مفاهيم

اسلاید 2 :

اهداف
در اين بخش نيازهاي اجزا مختلف شبكه (مشتركين، كاربردها و سيستم ها) را تعيين كرده، آنها را جمعآوري و بررسي ميكنيم.
علاوه بر آن چگونگي گروهبندي اين نيازها و تعيين جايگاه كاربردها و تجهيزات را نيز بيان ميكنيم.

اسلاید 3 :

دسته بندي نيازمنديها
به طور كلي نيازهاي شبكه از نقطه نظر اهميت به پنج دسته ذكر شده در شكل زير تقسيم ميشوند.

اسلاید 4 :

دسته بندي نيازمنديها
آن دسته از نيازها كه از سايرين مهمتر و اساسيتر هستند در دسته نيازهاي پايه [1] قرار گرفتهاند
آن دسته از نيازها كه ضروري نيستند و در حقيقت مطلوبات شبكه هستند در دسته ويژگيها[2] قرار ميگيرند.
. گروهي از نيازها هم هستند كه در مراحل اوليه طراحي لازم نيستند و نتيجتاً در دسته سوم قرار ميگيرند.
ممكن است گروهي از نيازهايي كه تعيين كرديم واقعاً مورد نياز نباشند، يا حتي جزء مطلوبات شبكه نباشند و يا حتي قابل پيادهسازي نباشند؛ اين نيازها در گروه چهارم قرار ميگيرند.
گروهي از نيازها هم هستند كه بيشتر جنبه آگاهي دارند و نه نياز، كه طبيعتاً در گروه آخر قرار ميگيرند .
طبقه بندي نيازها در طي فاز آناليز و با بررسي نظرات مشتركين، مديريت و پرسنل گروه انجام ميشود.

اسلاید 5 :

دسته بندي نيازمنديها
يكي از روشهايي كه براي تعيين گروه نيازها بكار ميرود روشي است كه از يك سري كلمات كليدي استفده ميكند:
بايد/بايست/لازم[1]
مشخص است آن دسته از نيازها كه در مورد آنها يكي از كلمات بالا را استفاده ميكنيم در دسته نيازهاي هستهاي و يا نيازهاي اطلاعاتي قرار ميگيرند.
نبايد/ نبايست[2]
واضح است اين نيازها نيز مانند گروه قبل در يكي از دستههاي هستهاي يا اطلاعاتي قرار خواهند گرفت.
Should/ توصيه ميشود[3]
اين نيازها در دسته ويژگيها يا ويژگيهاي آينده قرار ميگيرند.
Should not/ توصيه نميشود[4]
اين نيازها نيز مانند گروه بالا در دسته ويژگيها يا ويژگيهاي آينده قرار ميگيرند.
شايد/ دلخواه[5]
اين گروه نيز در يكي از دستههاي ويژگيها يا ويژگيهاي آينده قرار ميگيرند.
[1] Must/ Shall/ Required
[2] Must Not/ Shall Not
[3] Should/ Recommended
[4] Should Not/ Not Recommended
[5] May/ Optional

اسلاید 6 :

نياز به مرحله تحليل نيازمندي ها
براي آناليز نيازها بايد اطلاعات را از مشتركين جمعآوري كرد؛ كه ممكن است هر مشترك نيازهايي متفاوت با سايرين داشته باشد. بنابراين مجموعه زيادي از نيازها بدست ميآيد كه بايد توسط مديريت و پرسنل شبكه بررسي شده و نظرسنجي شود كه معمولاً كار بسيار سخت و زمانبري است. علاوه بر آن معمولاً آناليز نيازها در وهله اول بازدهي واضحي نخواهد داشت و در مراحل بعدي طراحي مفيد واقع خواهد شد.
اگر اين فاز به خوبي انجام نشود شبكه طراحي شده بر اساس نيازهاي مشتركين، كاربردها و تجهيزات نخواهد بود. مثلاً ممكن است بر اساس تكنولوژي طراحي شود كه براي طراحان آسانتر بوده است، يا فرضاً تجهيزات از توليدكنندهاي خريداري شده باشد كه براي طراحان آسانتر بوده است؛ و نتيجتاً هيچ كدام بر اساس نيازهاي واقعي شبكه نخواهند بود. معمولاً محدوديت مالي و زماني كه براي طراحان وجود دارد باعث ميشود كه بدون در نظر گرفتن نيازهاي واقعي شبكه، طراحي را با آن تكنولوژيها و تجهيزات آشناي گذشته انجام دهند.

اسلاید 7 :

نياز به مرحله تحليل نيازمندي ها
بسياري از مواقع طراحيهاي مجددي كه در حين اجراي شبكه لازم ميشود به اين علت است كه نيازها بطور كامل و جامع در ابتداي كار بررسي نشدهاند.
نكتهاي كه بهتر است در پايان اين قسمت اشاره كنيم اين است كه در انتهاي فاز آناليز نيازها بايد دو نسخه زير، به عنوان نتيجه كار، تهيه شود:
مشخصات نيازها Requirement Specification
مستندي است كه ليستي از نيازها و اولويتبندي ميان آنها را نشان ميدهد.
نقشه نيازها Requirement Map
وابستگيهاي موجود بين محلهاي كاربردها و تجهيزات را نشان ميدهد كه در آناليز جريان[1] بكار خواهد رفت.
[1] Flow Analysis

اسلاید 8 :

نيازمندي هاي كاربر
كاربر در بالاترين لايه سيستم قرار دارد. البته كلمه كاربر اولين معنياي كه در ذهن ما تداعي ميكند كاربر نهايي شبكه است، اما در اين جا منظورمان از كاربر هر كسي است كه در شبكه درگير است، چه كاربر نهايي و چه مديريت و مجري شبكه. بطور كلي در هنگام جمعآوري نيازها هر كسي كه در شبكه درگير است مدنظر قرار ميگيرد.
شكل زير نمونهاي از نيازهاي كاربر را نشان ميدهد:

اسلاید 9 :

دقت و تنظيم وقت[1]
اين پارامتر اين قابليت را نشان ميدهد كه كاربر ميتواند در فريم زماني قابل قبولي[2] به اطلاعات دسترسي پيدا كرده، آنها را ارسال و يا اصلاح كند. تعيين فريم زماني قابل قبول همان پارامتر كمي است كه بايد با توجه به نيازهاي كاربر آنرا تعيين كنيم. براي تعيين اين پارامتر ميتوانيم از مقادير تأخيرهاي end-to-end و تأخير رفت و برگشت كمك بگيريم.
تعامل[3]
اين پارامتر مشابه دقت و تنظيم وقت است اما بيشتر بر روي زمان پاسخ سيستم يا شبكه تأكيد دارد كه زمان پاسخ شبكه تقريباً همان زمان پاسخ كاربر است. بايد دقت كنيم كه پارامتر دقت و تنظيم وقت يشتر در مورد ارسال فايلهاي بزرگ يا تصاوير استفاده ميشود در حاليكه پارامتر تعامل معمولاً در مورد دسترسي به تجهيزات دور[4] (مانند Telnet) و استفاده از وب بكار ميرود. در مورد پارامتر تعامل هم ميتوانيم از اندازيگيري تأخير رفت و برگشت كمك بگيريم.
[1] Timeliness
[2] Tolerable Time Frame
[3] Interactivity
[4] Remote Device Access
نيازمندي هاي كاربر(ادامه)

اسلاید 10 :

نيازمندي هاي كاربر(ادامه)
قابليت اعتماد[1]
اين پارامتر در حقيقت موجود بودن شبكه را نشان ميدهد. به عبارت دقيقتر نه تنها كاربر بايد بتواند در درصد خيلي بالايي از زمان به سيستم و سرويسهاي مورد نظرش دسترسي داشته باشد، بلكه بايد در اين زمانها سرويسي كه در اختيار كاربر قرار ميدهيم مشخصات مورد نياز كاربر را داشته باشد و علاوه بر آن اين مشخصات پايدار هم باشند. بنابراين چگونگي عملكرد نيز در اين پارامتر مهم است. در حقيقت ميتوانيم بگوييم كليه مواردي كه در پارامتر RMA (در فصل قبل) مورد نياز بود در اينجا هم مطرح ميشود.
كيفيت ارائه[2]
اين پارامتر در حقيقت كيفيت سرويسي كه به كاربر ارائه ميشود را بيان ميكند. به عبارت ديگر كيفيتي است كه كاربر در سرويسهاي دريافتي مختلفش (صوت، تصوير، داده و .) ميبيند. به عنوان مثال كليه سرويسهاي كنفرانس ويدئويي، Video Feeds و تلفن را ميتوان توسط اينترنت تحقق بخشيد اما اگر كيفيت آنها براي ما مهم باشد، راههاي ديگري به غير از اينترنت وجود دارد كه كيفيت بهتري را به ما ميدهند.
[1] Reliability
[2] Presentation Quality

اسلاید 11 :

نيازمندي هاي كاربر(ادامه)
قابليت انطباق[1]
اين پارامتر نشان ميدهد كه سيستم تا چه ميزان ميتواند خود را با تغييرات نيازهاي كاربران منطبق كند. هرچه ميزان اعتماد كاربر به شبكه بيشتر و بيشتر شود، ارتباطات بيشتر به صورت منطقي در مي آيد تا فيزيكي. منظور اين است كه اگر كاربر سرويس مورد نظر خود را دريافت كند، ديگر برايش مهم نخواهد بود كه كدام سرور در كجاي شبكه سرويس او را تأمين كرده است؛ به عبارتي نتايج كار به فواصل ارتباطي نخواهد داشت. اين قضيه بايد براي كابران متحرك با دقت بيشتري انجام شود.
امنيت
امنيت از ديدگاه يك كاربر اين است كه محرمانه بودن، يكپارچه بودن و معتبر بودن اطلاعات وي و منابع تأمين شود. اين پارامتر در برخي جهات بر روي ظرفيت و تأخير هم مؤثر است.
[1] Adaptability

اسلاید 12 :

نيازمندي هاي كاربر(ادامه)
قابليت تأمين هزينه و پرداخت آن[1]
اين پارامتر در حقيقت به ما متذكر ميشود كه تجهيزات خريداري شده و ساير مخارج بايد با بودجه تطابق داشته باشد. علاوه بر آن بايد بررسي كنيم كه كاربران و مديريت چه ميزان پول در ازاي خريد شبكه خواهند داد و با توجه به اين معيار معماري و طراحي شبكه انجام شود.
عامليت[2]
اين پارامتر هرگونه نياز كاركردي و اساسي كاربر را نشان ميدهد.
قابليت پشتيباني[3]
در اين پارامتر تعيين ميكنيم كه كاربران چه ميزان پشتيباني از پرسنل عملياتي شبكه انتظار دارند و اينكه شبكه چه تغييراتي را بايد در خود ايجاد كند كه نيازهاي جديد كاربران ر پوشش دهد.
[1] Affordability
[2] Functionality
[3] Supportability

اسلاید 13 :

نيازمندي هاي کاربر(ادامه)
رشد آينده[1]
اين پارامتر نشان ميدهد كه آيا كاربران تصميم دارند كه كاربردها و تجهيزات خود را ارتقا دهند يا خير؟ علاوه بر آن زمان تقريبي اين تغييرات را نيز تعيين ميكند.
همانطور كه ملاحظه ميشود نيازهاي كاربر بيشتر مفهومي است و مسائل فني در آن كم است. اين مطلب در شكل زير هم نشان داده شده است. همانطور كه ملاحظه ميكنيد هرچه از سمت كاربر به سمت شبکه می رویم، نیازها بیشتر فنی می شوند.



[1] Future Growth

اسلاید 14 :

نيازمندي كاربر(ادامه)
هرچه از سمت كاربر به سمت شبكه ميرويم نيازها بيشتر فني ميشوند. مبني بر اينكه نيازهاي هر لايه در لايه پايينتر با جزئيات بيشتري بررسي ميشود و در حقيقت هر لايه مكمل لايه قبل است.
در حقيقت تعيين نيازهاي كاربر به عنوان نقطه شروع كار است كه بايد طي مراحل بعدي و توسط ساير اجزا شبكه آنرا اصلاح كرده و گسترش داد .
نيازهاي كاربرد :
كاربرد از يك سو با كاربر و از سوي ديگر با دستگاه و تجهيزات در ارتباط است و نقش كليدي در آناليز نيازها دارد. نيازهاي كاربردي در حقيقت نيازهايي است كه با توجه به اطلاعات مربوط به كاربرد، تجربه و تست جمعآوري ميشود و به عبارتي كليه نيازهايي است كه كاربردها لازم دارند تا بتوانند بطور موفقيتآميزي در شبكه اجرا شوند .

اسلاید 15 :

نيازمندهاي کاربردها(ادامه)
شكل زير نمونهاي از نيازهاي كاربرد را نشان ميدهد، اين نيازها فنيتر از نيازهاي كاربر است اما ممكن است در برخي موارد همچنان مفهومي باشند.

اسلاید 16 :

نيازمندي کاربردها(ادامه)
مهمترين نيازها عبارتند از:
انواع كاربرد
گروههاي كاربرد
محلهاي كاربرد
انواع كاربرد
كاربرد جزء اساسي شبكه است و از آنجائيكه با كاربر و تجهيزات ارتباط دارد تعداد نيازهاي آن زياد است. كاربردها معمولاً end-to-end هستند

اسلاید 17 :

نيازمندهاي کاربردها(ادامه)
با توجه به نيازهاي عملكردي و نيازهاي سرويس، كاربردها را به سه نوع زير تقسيم ميكنيم:
Mission-Critical
اين نوع كاربردها نيازهاي مربوط به پيشبيني پذيري، تضمين پذيري و / يا نيازهاي RMA با عملكرد بالا را دارند.
البته كاربران معتقند كه همه كاربردها نياز به RMA با عملكرد بالا دارد، اما در حقيقت چند نوع كاربرد هستند كه به شدت نيازمند RMA با عملكرد بالا هستند.
كاربردهايي كه در اثر پايين بودن سطح RMA، درآمد و يا مشتريان خود را از دست ميدهند. مانند بانكها، رزرو خطوط هوايي و سيستمهاي مربوط به كارتهاي اعتباري.
كاربردهايي كه در اثر پايين بودن سطح RMA، ممكن است نتوانند همه اطلاعات و حالتها را پوشش دهند. مانند تلهمتري و كنفرانسهاي راديويي.
كاربردهايي كه در اثر پايين بودن سطح RMA، ممكن است برخي اطلاعات حساس را از دست بدهند. مانند تشخيص ID مشتريان، تهيه صورت حسابها و كاربردهاي جمعآوري هوشمند.
كاربردهايي كه در اثر پايين بودن سطح RMA، ممكن است ضررهاي جاني در پي داشته باشد. مانند سرويسهاي حمل و نقل و مانيتورينگ وضعيت سلامت بيماران.

اسلاید 18 :

نيازمندهاي کاربردها(ادامه)
اين نوع كاربردها نميتوانند با روش بهترين تلاش ارائه شوند، چراكه در آنها به شدت نيازمند پيشبيني پذيري و تضمين كيفيت سرويس هستيم.
Rate-Critical
اين نوع كاربردها نيازهاي مربوط به پيشبيني پذيري، تضمين پذيري و / يا نيازهاي ظرفيت با عملكرد بالا را دارند.
برخي كاربردها هستند كه بسته به نوعشان به ظرفيت پيشبيني شده، محدود شده و يا بسيار بالا محتاج هستند. سرويسهايي مانند صوت، تصوير غير قابل بافر شدن، سرويسهاي از راه دور (كنفرانس از راه دور، بهداشت از راه دور، سمينار از راه دور و .) از اين نوع هستند. هركدام از اين سرويسها شرايط مخصوص به خود را براي ظرفيت خواهند داشت. بايد دقت كنيم كه اين سرويسها را نميتوانيم با روش بهترين تلاش ارسال كنيم. چراكه در آن روش ظرفيت تضمين نشده و بسته به موقعيت ممكن است ظرفيت بالا و يا كمي به سرويس اختصاص يابد.

اسلاید 19 :

نيازمندهاي کاربردها(ادامه)
بلادرنگ[1] و تعاملي[2]
اين نوع كاربردها نيازهاي مربوط به پيشبيني پذيري، تضمين پذيري و / يا نيازهاي تأخير با عملكرد بالا را دارند.
معمولاً كاربردهايي كه قبلاً در اينترنت استفاده ميشدند محدوديت خاصي در مورد تأخير نداشتند و با روش بهترين تلاش ارائه ميشدند. اما برخي سرويسها كه در شبكههاي خصوصي كنوني ارائه ميشوند نيازها و محدوديتهايي دارند كه باعث ميشود روش بهترين تلاش چندان مناسب نباشد.
منظور ما از كاربردهاي بلادرنگ كاربردهايي است كه زمانبندي دقيق و محكمي براي انتقال اطلاعات آنها برقرار است. اگر اطلاعاتي بعد از به اتمام رسيدن زمان تعيين شده به مقصد برسد، عملاً دور ريخته ميشود. بنابراين مفهوم بلادرنگ ممكن است براي يك كاربرد تأخيري معادل ms 30 باشد و براي كاربرد ديگر تأخيري معادل s 30 باشد. نمونهاي از سرويس بلادرنگ، سرويس تصوير غير قابل بافر شدن است. اگر در حين پخش بخشي از اطلاعات ديرتر از زمان لازم دريافت شود، دور انداخته ميشوند.
كاربردهاي بادرنگ شامل ارتباطات تعاملي و ارتباطات غير همزمان ميشود.
[1] Real-Time
[2] Interactive

اسلاید 20 :

نيازمندهاي کاربردها(ادامه)
كاربردهاي غير همزمان به زمان حساس نيستند، كه ايميل نمونهاي از آن است. هنگاميكه ايميل ميزنيم اطلاعي نخواهيم داشت كه اين ايميل چه زماني به مقصد خواهد رسيد (مگر در موارد خاصي كه مشكلي پيش آيد و ايميل به مبدأ باز گردد و يا مواردي كه فرستنده درخواست ميكند كه دريافت شدن ايميل به او اطلاع داده شود.) در مورد فاكس نيز همين حالت را خواهيم داشت.
كاربردهاي غيرهمزمان معمولاً بر روي معماري و طراحي شبكه تأثير چنداني ندارند و معمولاً در نظر گرفته نميشوند. تعداد كاربردهاي غير همزمان مانند كاربردهاي بلادرنگ چندان زياد نيست.
بيشتر كاربردها از نوع بادرنگ هستند و در حقيقت چيزي ما بين بلادرنگ و غيرهمزمان هستند؛ كه به آنها كاربردهاي تعاملي ميگويند. اين نوع كاربردها داراي محدوديت زمان تأخير هستند اما نه به محكمي كاربردهاي بلادرنگ. اين كاربردها معمولاً كاربردهايي هستند كه مردم عامي آنها را از نوع بلادرنگ ميدانند. سرويسهايي چون telnet، FTP و Web از اين نوع هستند.