بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
کاشت و پرورش گیاهان دارویی 2
اسلاید 2 :
تعریف گیاهان دارویی
گیاهانی هستند که بخشی یا تمام اندام های آن شامل گل، میوه، بذر، ساقه، برگ و ریشه دارای خواص دارویی می باشد. همچنین کاشت، داشت و برداشت این گیاهان به منظور استفاده از ماده مؤثرۀ آنها انجام می شود.
اسلاید 4 :
ترکیبات گیاهان دارویی
1- مواد اولیه: این مواد حاصل از سوخت و ساز اولیه ودرعمل فتوسنتز به وجود می آیند، برای رشد گیاه ضروری بوده و در بین همه گیاهان مشترک می باشند. مانند: کربوهیدرات ها، چربی ها، اسیدهای آمینه و.
2- مواد ثانویه (مواد مؤثره): ترکیباتی هستند که تنها در گیاهان دارویی به وجود آمده و مستقیماً در رشد و نمو گیاه ضروری نمی باشند ودر اثر شرایط نامساعد محیطی مانند انواع تنش ها به وجود می آیند. این مواد بر روی بدن موجود زنده اثرات فیزیولوژیکی بر جای گذاشته و در درمان بیماری ها بهک ار برده می شوند.
اسلاید 5 :
گیاهان دارویی برحسب نوع کاربرد
اساساً از گیاهان حاوی مواد مؤثره استفاده های مختلفی به عمل می آید و این گیاهان به سه گروه اصلی شامل:
گیاهان طبی، گیاهان ادویه ای و گیاهان عطری
طبقه بندی می شوند.
اسلاید 6 :
گیاه طبی
مواد مؤثره موجود در این گیاهان به صورت مستقیم یا غیر مستقیم اثر درمانی دارند و به عنوان دارو مورد استفاده قرار می گیرند.مانند: ریشه شیرین بیان،گل بابونه، گل ختمی
اسلاید 7 :
گیاهان ادویه ای
از این گیاهان به عنوان ادویه در انواع غذاها استفاده می شود.
ازجمله زردچوبه زعفران زنجبیل زیره
اسلاید 8 :
گیاهان عطری و طعم دهنده:
اندام های خاصی در این گیاهان حاوی اسانس اند و برای معطر نمودن خوراک از آنها استفاده می شود
مانند رزماری آویشن نعنا سیر
اسلاید 9 :
كاربرد دیگر گیاهان دارویی:
استفاده از آنها در تولید سموم آلی
تهیه سموم آلی توسط گیاهان دارویی در کشاورزی پایدار نقش بسزایی ایفا می کند كه با اكوسیستم تطابق نزدیكی دارد و كمترین خسارت را به محیط زیست وارد می کند. به طوری كه می توان از دود یا جوشانده آنها استفاده نمود.
اسلاید 10 :
اندام های قابل استفاده در گیاهان دارویی
گیاهان دارویی را با توجه به بخش های قابل استفاده طبقه بندی می کنند و بر اساس اندام یا اندام های قابل مصرف، گیاهان دارویی را به شرح زیر تقسیم بندی می کنند.
اسلاید 11 :
1- گیاهان دارویی دانه ای مانند: سماق، انیسون، سیاه دانه،کرچک، اسفرزه، خارمریم (ماریتیغال)،زیره و.
اسلاید 12 :
2- گیاهان دارویی برگی مانند: گردو، گزنه، مورد، انواع آویشن و.
3- اندام ساقه ای قابل استفاده در گیاهان دارویی مانند: بید، رزماری، دارچین و.
4- اندام زیرزمینی قابل استفاده در گیاهان دارویی مانند: شیرین بیان، گزنه، سنبل الطیب، زردچوبه و.
5- گل های گیاهان دارویی مانند: بابونه، گاوزبان، همیشه بهار، ختمی، پنیرک و.
اسلاید 13 :
6- میوه های قابل استفاده در گیاهان دارویی مانند: گل ساعتی، زیتون تلخ، زرشک، عناب و.
7 - صمغ ترشح شده در گیاهان دارویی: باریجه، آنغوزه، سقز، شیرخشت، ترنجبین، کتیرا
اسلاید 14 :
گیاهان دارویی بر اساس چرخه زندگی به سه دسته تقسیم می شوند.
1- گیاهان دارویی یکساله: این گیاهان دوره رویشی و زایشی خود را در یک فصل زراعی تکمیل می نمایند مانند: زنیان، مرزه، بابونه، اسفرزه و.
اسلاید 15 :
2 گیاهان دارویی دو ساله: گیاهانی هستند که زندگی خود را در دو فصل زراعی طی می کنند. این گیاهان در سال اول رشد رویشی انجام داده و بعد از گذراندن یک دوره سرما در فصل دوم زراعی همراه با طویل شدن ساقه گل دهنده، گل و بذر می دهند. مانند: باباآدم، گل مغربی، گشنیز و.
اسلاید 16 :
3- گیاهان دارویی چند ساله: گیاهانی هستند که اغلب بوته ای و درختچه ای هستند وزندگی خود را در چند فصل زراعی سپری میک نند. معمولاً بیشتر این گیاهان در تمام فصل زنده و پوشیده از برگ هستند اما برخی از آنها با فرارسیدن فصل زمستان به خواب زمستانی می روند. مانند باد رنجبویه، نعناع، مریم گلی، به لیمو، عناب، زعفران، زیتون، زرشک.
اسلاید 17 :
ضرورت کشت گیاهان دارویی
1- کاهش خطر انقراض تعدادی از گیاهان دارویی که برداشت آنها توسط انسان از طبیعت زیاد است.
2- تولید مقدار زیادی از گیاهان دارویی را در یک مساحت محدود امكان پذیر می کند.
3- كمیت وكیفیت مواد مؤثره با كشت نژادها و بذر های اصلاح شده افزایش پیدا می کند.
4- اشتغال زایی و صادرات غیر نفتی را به همراه خواهد داشت.
5- حفظ استانداردهای کیفیت محصول به آسانی امکان پذیر است.
6- فرایندهای پس از برداشت قابل کنترل هستند.
7- امکان کشت ارگانیک وجود دارد.
اسلاید 18 :
در کشت گیاهان دارویی باید به چهار سؤال زیر پاسخ داد:
1- کدام یک از گیاهان دارویی دارای توجیه اقتصادی بوده که باید کشت گردد.
2- چه منطقه ای مناسب ترین مکان جهت کشت گیاه دارویی می باشد.
3- چه روشی جهت تکثیر، تولید و آماده سازی گیاه دارویی بهک ار گرفته می شود.
4- چه کسی متقاضی خرید و بهره برداری از گیاه دارویی است.
اسلاید 19 :
عوامل محیطی مؤثر بر رشد و مواد مؤثره گیاهان دارویی
مهم ترین عوامل محیطی مؤثر بر رشد و نمو و تولید گیاهان دارویی عبارتند از: نور، دما، آبیاری، ارتفاع محل رویش از سطح دریا، خاک و موجودات زنده پیرامون گیاه
بنابراین کشت گیاهان دارویی و کنترل عوامل مؤثر در تولید می تواند بازدهی این گیاهان را افزایش دهد.
برپایه تحقیقات انجام شده عوامل محیطی محل رویش گیاهان دارویی در سه محور زیر برآنها تأثیر می گذارد:
1- تأثیر برمقدارکلی ماده مؤثره 2- تأثیر بر عناصر تشکیل دهنده مواد مؤثره 3- تأثیر بر مقدار تولید وزن خشک گیاه
اسلاید 20 :
آماده سازی زمین گیاهان دارویی
ویژگیهای خاک و بستر رشد گیاهان از لحاظ خواص فیزیکی (بافت، ساختمان، نفوذپذیری و.)، شیمیایی ( EC، PH ، واکنش خاک، اماح خاک) و بیولوژیکی (میکرو ارگانیسم ها) از عوامل مهم و تأثیرگذار برچگونگی رشد و نمو و مقدار ماده مؤثره گیاهان دارویی هستند.
برخی از گیاهان دارویی به خاک سنگین و برخی به خاکهای نسبتاً سبک نیاز دارند. عمق خاک زراعی، عناصر غذایی آن، ذرات تشکیل دهنده خاکها و ده ها عامل دیگر در کمیت و کیفیت گیاهان دارویی تأثیرگذارند.