پاورپوینت کود سبز

بخشی از پاورپوینت

اسلاید 1 :

کود سبز

اسلاید 2 :

مقدمه
تناوب زراعي و تنوع ژنتيكي از دير باز به عنوان اركان سيستمهاي توليد كشاورزي سنتي و موٿق به شمار مي آمده اند. در نيمه اول قرن بيستم ، تناوب زراعي مورد توجه بسيار قرار داشت و تا چند دهه پيش نيز پژوهشهاي مربوط به تناوب همچنان ادامه داشت با پايان گرٿتن جنگ جهاني دوم ، كودها ازته نسبتا ارزان قيمت به بازار معرٿي شدند و بدين ترتيب جاذبه اي اقتصادي موجب جايگزيني كودها با تناوب زارعي گرديد و تحقيقات و ترويج نيز بر همين مبنا متمركز شدند . اين امر تا بدين جا پيش رٿت كه امروزه بسياري از زارعين ، حاصلخيزي خاك را با ميزان مصرٿ كود برابر مي دانند .

اسلاید 3 :

قبل از معرفي كودهاي شيميايي ، استفاده از بقولات در تناوب براي بهبود حاصلخيزي خاك به عنوان يك شيوه مهم و رايج مديريتي به شمار مي آمد . به منظور اٿزايش ازت و در نتيجه بهبود حاصلخيزي خاك ، از دو نوع بقولات استٿاده مي شد : « بقولات يكساله دانه اي و بقولات علوٿه اي چند ساله به عنوان كود سبز ».آنچه كه اجراي تناوب زراعي را در حال حاضر پيچيده مي سازد وجود برخي عوامل اقتصادي است كه مزاياي بيولوژيك اين شيوه مديريتي را تحت الشعاع قرار مي دهند . يقينا هيچ كشاورزي رازي به جايگزين كردن محصول پر بازده خود مثل غلات با ديگر گياهان به نسبت كم بازده نيست . البته در نظامهایی که تناوب اجرا می شود در مقایسه با نظامهای تک کشتی حتی اگر کود ازت در آنها به اندازه کاٿی مصرٿ شده باشد ، عملکرد محصولات غالبا 10 تا 40 درصد بیشتر است .

اسلاید 4 :

حاصل خیزی پایدار خاک به موهوم قابل دسترس بودن دائمی عناصر غذایی برای گیاه است . حاصل خیزی پایدار هنگامی تحقق می یابد که تمامی عناصر غذایی جذب شده توسط گیاهان به خاک برگردد ؛ به طوری که این عناصر بتوانند مجدداً مورد استفاده این گیاهان قرار گیرند . در چنین وضعیتی است که چرخه عناصر غذایی شکل می گیرد . تفاوت اساسی نظامهای طبیعی و زراعی در آن است که در نظامهای زراعی مقدار نسبتاً زیادی از عناصر غذایی از طریق برداشت محصول از سیستم خارج می شود . بنابراین در صورت استفاده مداوم از نظامهای مذکور لازم است . که عناصر غذایی مصرف شده در انها به طریقی جایگزین شوند . در سیستمهای فعلی چرخة عناصر غذایی به طور کامل بسته نمی شوند ، زیرا این عناصر دائماً به چرخه یاد شده اضاٿه شده و یا از آن خارج می شوند . به حداقل رساندن تلفات عناصر غذایی در چرخه مذکور و تامین نهاده های ضروری برای گیاه رمز موفقیت حاصل خیزی خاک در نظامهای کشاورزی پایدار است .

اسلاید 5 :

فرسايش و آب شويي
مادامي كه عوامل ٿرساينده خاك از قبيل رواناب و باد كنترل نشوند ، انسان شاهد هدر روي عناصر غذايي از اين طريق خواهد بود
حجم هدر روي عناصر غذايي از طريق آب شويي تحت كنترل اقليم ، خصوصيات ٿيزيكي و شيميايي خاك ، نوع محصول ، و نوع عنصر غذايي و غلظت آن در خاك است . اثرات متقابل اين عوامل موجب مي شود كه تلٿات عناصر غذايي از راه آب شويي داراي دامنه اي وسيع باشد . از آن جا كه عناصر غذايي به وسيله آب از محدوده ريشه و نهايتا از چرخه خارج مي شوند لذا نوع نزولات جوي و نحوه توزيع آنها بر ميزان هدر روي عناصر غذايي از طريق آب شويي تاثير مي گذارد

اسلاید 6 :

يك روش كاستن از تلٿات ناشي از آب شويي استٿاده از كودهايي است كه عناصر غذايي آنها به مرور در طي ٿصل رشد آزاد مي شود . بارزترين نمونه اين كودها ، كودهاي دامي و كودسبز است كه به موازات تجزيه در خاك عناصر آنها آزاد شده و در اختيار محصول قرار مي گيرد . البته اگر مقدار ازت توليدي توسط اين كود ها بيش از حد نياز محصول بعدي باشد ، مشكل آب شويي نيترات و خروج آن از محدوده ريشه وجود خواهد داشت .

اسلاید 7 :

بقولات و تثبيت بيولوژيكي ازت
در فرآيند تثبيت ازت ، يك رابطه همزيستي ، بين گياه ميزبان و باكتريهاي ريزوبيوم در گرهكها برقرار مي شود . در اين همزيستي ، گياه ميزبان علاوه بر آن كه انرژي مورد نياز باكتريها را به صورت كربن تثبيت شده تامين مي نمايد انرژي لازم جهت توسعه گرهكها را نيز فراهم نموده. باكتريهاي ريزوبيوم نيز به نوبه خود با واكنش تسريعي آنزيمهاي نيتروژنازي كه توليد مي نمايند ازت اتمسفري (N) را به آمونياك تبديل نموده و آمونياك توليدي پس از تبديل به اسيدهاي آمينه ، از راه آوندهاي چوبي به بافتهاي در حال رشد انتقال مي يابد . در ٿرآيند تثبيت ، به ازاي هر مولكول ازتي كه تثبيت مي شود به جا به جايي شش الكترون نياز است ، اين نياز موجب مي شود كه در شرايط ايده

اسلاید 8 :

آل به ازاي تثبيت هر مولكول ازت ، 21 مولكول ATP به مصرف برسد به عبارت ديگر به ازاي هر كيلوگرم ازتي كه تثبيت مي شود ، 4 كيلوگرم هيدرات كربن به مصرف مي رسد . البته در ٿرآيند تثبيت ازت ، گرهكها گاز هيدروژن (H) نيز توليد مي نمايند كه اين خود موجب كاهش كارايي فرآيند انتقال الكترون مي شود . اضافه شدن اين مشكل به موازنه الكتروني فوق علاوه بر انرژي مورد نياز جهت نگه داري باكتريها و گرهكها ، موجب مي شود كه به ازاي تثبيت هر كيلوگرم ازت 8 تا 17 كيلوگرم هيدرات كربن به مصرف برسد . در نتيجه مي توان چنين برآورد نمود كه 10 تا 40 درصد از كربني كه طي ٿرآيند فتوسنتز در بقولات تثبيت مي شود ، صرف تثبيت ازت مي شود

اسلاید 9 :

تعريف كود سبز
کود سبز شامل گیاهی است که آنرا قبل از كاشت محصول اصلی کشت کرده و بعد از مقداری رشد سبزینه ای آنرا به زمین بر می گردانند بدون اینكه از این گیاه محصولی برداشت كنند این گیاه می تواند شامل هر گیاهی باشد غیر از آنهایی که بخشهای خشوی دارند یا اثر آللوپاتی بر روی گیاه محصول دار بعدی می گذارند . در اصل كود سبز یك تناوب است كه محصول ندارد و براي بهبود باروري و حاصلخيزي خاك و در صورت لگوم بودن تامين كل يا بخشي از ازت مورد استفاده محصول بعدي استفاده ميشود به طوري كه از نظر رطوبت با محصول اصلي در رقابت نباشد .

اسلاید 10 :

فواید کود سبز
کود سبز يك روش دیرینه کشاورزی است که استفاده از آن فواید زیادی را به همراه دارد . يك هكتار كود سبز معمولا بین 25 تا 50 تن شاخه ، برگ و انساج گیاهی تازه تولید می کند و این بقایا را وارد خاک می کند که خود حدودا برابر با 10 تا 20 تن کود حیوانی بود که این مقادیر حدود 1تا2 تن هموس به خاک بيافزايد.
یكی از مهمترین فواید کود سبز بهبود خواص فيزيكي خاك می باشد . بالا رفتن هموس باعث تشكيل خاك دانه ها مي شود و لوله های مويين خاک بیشتر شده و تهویه و نفوذ پذيري خاك را افزایش می دهند . كود سبز از دو طريق بر ميزان تلفات ناشي از آب شويي تاثير مي گذارد يكي از طريق انتقال آب از خاك به اتمسفر بر اثر تعرق ، و ديگري از طريق جذب عناصر غذايي از محلول خاك و جلوگيري از انتقال آن به زه آبها ، درصورتي كه

اسلاید 11 :

محصول داراي سايه انداز (كانوپي ) گسترده باشد و سطح خاك را به طور كامل بپوشاند ، تعرق مكانيزم اصلي اتلاف رطوبت خاك خواهد بود . اتلاف رطوبت خاك از راه تعرق موجب كاهش نٿوذ آب به پايينتر از محدوده ريشه شده و در نتيجه ميزان تلٿات ناشي از آب شويي را كاهش مي دهد .
از برخورد مستقيم قطرات باران با خاك جلوگیری کرده و مانع از دیس پرس خاک توسط قطرات باران می شوند و هچنین از طریق بهبود خاك دانه ها نیز باعث جلوگیری و مقاومت خاک در برابر دیس پرس می شوند این گیاهان از فرسايش بادي نیز به وسیله پوششی که در روی خاک دارند جلوگیری کرده و همچنین به وسیله این پوشش مانع از تشكیل روا ناب شده و آب جذب شده توسط خاک را اٿزایش می دهند . بقولات به خاطر رشد ریشه ای زیادی که دارند می توانند مواد غذایی شسته شده كه عمدتا كلسيم و ازت است را که در لایه های پایین تر خاک هستند

اسلاید 12 :

جذب کرده در خود نگهداری كنند و بعد از برگرداندن آنها به خاک آنها را در لایه های سطحی رها سازند و آنها را مجددا به جریان می اندازند و در نتیجه بر قابلیت دسترسی و استٿاده از این عناصر توسط محصولات بعدی تاثیر می گذارند .
موردي ديگر از فوايد كود سبز در زمينهاي است كه به خاطر كمبود اكسيژن خاك مشكل دينيتريفيكاسيون دارند . وجود شرايط بي هوازي در خاك ، كه لازمه انجام فرآيند دينيتريفيكاسيون است ، مي توان ناشي از رطوبت زيادي خاك باشد ؛ زيرا چنين وضعيتي مانع ورود اكسيژن (O) به خاك مي شود .البته ، ميزان رطوبتي كه خاك دريافت مي نمايد بستگي به شرايط اقليمي منطقه دارد. شيب زمين ، پوشش گياهي ‿، و بافت و ساختمان خاك نيز از جمله عوامل موثر بر ميزان رطوبت خاك بوده و از اين رو توان انجام دينيتريفيكاسيون در آن را تحت تاثير قرار مي دهند . استفاده از كود سبز با بهبود

اسلاید 13 :

ساختمان خاك و ايجاد تهويه مناسب مي تواند تاثير مثبتي بر زهكش خاك داشته باشد و با تاثير مطلوب بر ساختمان خاك ظرٿيت اكسيژن پذيري آن را افزايش داده و همچنين با تعرق مقداري از آب را به صوت بخار از زمين خارج كرده و از اين رو موجب كاهش ميزان دينيتريفيكاسيون مي شوند
یكی دیگر از فواید کود سبز اٿزایش ازت خاک است البته این در موردی صادق است که گیاه مورد استفاده لگوم باشد . نیتروژن برای هر گیاه لازم است تا بتواند رشد کند . سالانه 110 میلیون ازت برای تولید غذا در جهان استفاده می شود ولی تنها قسمت کمی از این مقدار توسط كودهای شیمیایی جایگزین می شود . قسمت عمده این ازت توسط لگوم ها جایگزین می شود . لگوم ها تقریبا تنها گیاهانی هستند که می توانند مشكل ازت را با توجه منبع نامحدود ازت که همان جو است رفع كنند. در صورت در

اسلاید 14 :

تناوب قرار ندادن این گیاهان با غیر لگوم ها مجبور به جایگزین كردن ازت خاك توسط كود شیمیایی هستیم که منبعی محدود و تولید آن به انرژی زیادی نیاز دارد که مشكلات زیست محیطی زيادي به دنبال دارد .
گیاهان لگوم با توجه به رابطه همزیستی که با باكتریهای تثبیت كننده ازت دارند منبع خوبی برای افزایش ازت خاک هستند این باکتری ها که شامل انواع ریزوبیوم ها هستند می توانند ازت موجود در جو را به صورت قابل جذب برای گیاه در آورده و در عوض مقداری از گیاه مواد غذایی که عمدتا قندها هستند برای ادامه زندگی خود دریافت کند که با توجه به مقدار ازتی که به گیاه می دهد این مقدار قند قابل مقایسه نیست . گیاه این مقدار ازت را در طول دوره رویش خود جذب کرده و بعدا به زمین بر می گرداند البته تنها ازت نیست که این مسیر را طی می کند

اسلاید 15 :

بلكه عناصر دیگری مثل فسفر ، كلسیم و عناصر كم مصرٿ نیز توسط گیاه از لایه های زیر زمین جمع آوری شده و به قسمتهای فوقانی می دهد همچنین این سیكل از شستشوی مواد غذایی در طول ٿصل رویش جلوگیری می کند .
در حقیقت كودهاي سبز چه لگوم و چه غیر لگوم باشند مانند يك گاو صندوق عمل می کنند که مواد غذایی را در زمانی که گیاه محصول در زمین نیست در خود نگهداری کرده و آنرا بعدا در اختیار گیاه محصول قرار می دهند .
آیش تابستانه باعث كاهش مواد آلی خاک می شود چون مواد آلی در این مدت به راحتی و به سرعت تجزیه می شوند . آیش تابستانه برای خاكهای غنی از مواد آلی می تواند روش خوبی باشد زیرا با تجزیه مواد آلی و ٿراهم شدن مواد غذایی مورد نیاز گیاه زمین حاصلخیزی خوبی پیدا می کند .

اسلاید 16 :

آیش تابستانه روش خوبی برای كاهش جمعیت علفهای هرز است . و همچنین روش خوبی برای در معرض قرار دادن خاک در برابر انواع فرسایشها . ولی كودهای سبز لگوم نه تنها مواد آلی را افزایش می دهند و ساختمان خاک را بهبود می بخشند و علفهای هرز آنرا كاهش می دهند باعث حفاظت خاک در برابر ٿرسایش نیز می شوند و تنها مشكل آنها كاهش رطوبت خاك است . بنابراین کود سبز می تواند با در تناوب قرار گرفتن خاک را در مدتی از سال که در آیش است بپوشاند . در خاكهایی كه از لحاظ رطوبت در محدودیت هستند باید توجه داشت که کود سبز می تواند باعث كاهش رطوبت شود و كاهش رطوبت نیز باعث كاهش عملكرد می شود ولی در مناطقی که بارندگی در حد متوسط و حتی مقداری كمتر هم وجود دارد می توان از کود سبز استفاده کرد . در یك پژوهش آیش تابستانه را با کود

اسلاید 17 :

سبز مقایسه كردند و مشاهده كردند كه بعد از پایان دوره مقدار آب داخل خاک به ترتیب 47 و 31میلی لیتر بود ولی عملكرد دانه گندم پائیز به ترتیب7 تا 5/7تن در هکتار بود این آزمایش نشان می دهد اگر تا حدودی از رطوبت خاک كاسته می شده ولی کود سبز در این شرایط نیز باعث بهبود عملكرد می شود .
البته در خاكهایی كه غنی از مواد آلی هستند نیز کود سبز می تواند مفید باشد از این جهت که این خاكها بیشتر در مناطق پر باران وجود دارند و از لحاظ بارندگی وضعيت مناسبی دارند همچنین در این مناطق هوا نسبتا گرم است . این گرما باعث افزایش تبخیر از سطح خاک شده و یك لایه خشک را در سطح خاک ایجاد می کند که این لایه در بارندگی بعدی به شدت در معرض دیس پرس قرار می گیرد و متلاشی می شود و باعث بسته شدن لوله های مويين خاك شد و از تهویه و و نفوذ

اسلاید 18 :

پذیری می كاهد و روا ناب را گسترش می دهد که خود مشكلات زیادی به دنبال دارد از این رو کود سبز با پوشش قرار دادن خاک از این مشكل جلوگیری می کند و همچنین چون مقدار بارندگی زیاد است ، برای محصول بعد کمبود رطوبت ایجاد نمی کند .
کود سبز همچنین می تواند دمای خاک را تا حدودی نگهداری کند که این باعث می شود که ٿعالیت میکروارگانیسم های خاک افزایش یابد و آنها نیز به نوبه خود باعث حاصلخیزی خاک می شوند .
با توجه به این موارد گلوم ها می توانند جزء بهترین کود هاي سبز قرار گیرند زیرا جدا از این موارد ازت را نیز به خاک می اٿزایند که خود عامل مهمی در بالا رفتن عملكرد می شود براساس آزمایش در آلمان باقلای سفید عملكرد غله را تا 1.5 تن در هکتار و شبدر قرمز تا 1 تن در هکتار اٿزایش داد . البته مقدار نيتروژن تثبيت شده

اسلاید 19 :

توسط اين گياهان بستگی به رقم و گونه مورد استفاده ، مقدار و نوع باکتری های همزیست آنها ، و وضعیت حاصلخیزی خاک و شرایط اقلیمی دارد .
کود سبز معمولا سریع شده بوده و بیشتر از 3 تا 6 هفته از فصل رشد را به خود اختصاص نمی دهد و معمولا زود هم تجزیه می شود .
در آزمایشی دیگر آیش تابستانه و کود سبز شبدر قرمز و نوعی خلر با هم از لحاظ اقتصادی مقایسه شدند که در این آزمایش هزینه های مصرٿ شده در عملیات زراعی برای هر کدام از تیمارهای محاسبه شد . در آخر هزینه خالص حاصل از كسر كردن ارزش مقدار ازت بدست آمده از تیمارها را برآورد كردند که در جدول زیر نمایش داده می دهد .

اسلاید 20 :

آيش شبدر قرمزخلر

هزينه ناخالص2017.32 34.98

ارزش --35 11.52
تثبيت ازت

هزينه خالص2017.32 23.46

مقادیر به دلار می باشند.